Chuyện về Narcise - một hành trình tự mê đắm
CHUYỆN VỀ NARCISE - MỘT HÀNH TRÌNH TỰ MÊ ĐẮM
Ngày xưa, trong một ngôi làng nhỏ nằm nép mình bên những ngọn đồi xanh mướt của Hy Lạp cổ đại, có một chàng trai trẻ tên Narcise. Anh sở hữu một vẻ đẹp hoàn mỹ, không tì vết, như thể được các vị thần trên đỉnh Olympus tỉ mỉ chạm khắc. Mái tóc vàng óng của anh lấp lánh dưới ánh mặt trời, đôi mắt xanh thẳm tựa hồ nước trong veo, và nụ cười của anh có thể khiến bất kỳ ai lạc lối. Không ai trong vùng, từ những cô gái trẻ đến những bậc trưởng lão, có thể phủ nhận rằng Narcise là hiện thân của cái đẹp tuyệt đối. Nhưng chính vẻ đẹp ấy, như một món quà lẫn lời nguyền, đã định hình số phận của anh.
Narcise không chỉ biết mình đẹp, mà anh còn say mê chính vẻ đẹp của mình. Anh thường đứng trước những tấm gương đồng đánh bóng, ngắm nhìn từng đường nét trên gương mặt, từng chuyển động của cơ thể, như thể đang chiêm ngưỡng một kiệt tác. Anh tin rằng không ai trên thế gian này xứng đáng sánh vai với mình. Những lời mời kết bạn, những ánh mắt ngưỡng mộ từ dân làng, tất cả đều bị anh gạt đi bằng sự kiêu ngạo lạnh lùng. “Không ai đủ tầm để hiểu ta,” anh thường nghĩ, “chỉ có ta mới xứng đáng với chính ta.”
Thời gian trôi qua, Narcise ngày càng chìm sâu vào tình yêu dành cho bản thân. Anh không còn quan tâm đến những câu chuyện của dân làng, những mùa hoa nở hay những buổi lễ hội rực rỡ. Tâm trí anh chỉ xoay quanh một điều duy nhất: làm sao để ngắm nhìn mình nhiều hơn, để thỏa mãn cơn khát không nguôi về hình ảnh của chính mình. Anh dành hàng giờ bên những dòng suối trong vắt, nơi mặt nước phẳng lặng phản chiếu rõ nét gương mặt anh. Nhưng ngay cả những dòng suối ấy cũng không đủ để làm anh hài lòng. Anh khao khát một hình ảnh hoàn hảo hơn, chân thực hơn, để có thể chạm vào, để có thể ôm lấy.
Một ngày nọ, khi ánh nắng ban mai trải vàng trên những cánh đồng, Narcise lang thang qua một khu rừng rậm rạp. Ở đó, anh tình cờ phát hiện một cái giếng cổ, sâu thẳm, với mặt nước trong xanh như ngọc. Anh cúi xuống, và ngay lập tức, trái tim anh ngừng đập trong khoảnh khắc. Dưới lòng giếng, anh thấy chính mình – không phải một hình ảnh mờ nhạt hay méo mó như trên mặt suối, mà là một Narcise hoàn hảo, sống động, gần như có thể chạm tới. Đôi mắt trong hình ảnh ấy nhìn anh đầy mê hoặc, nụ cười ấy như đang mời gọi. Anh cảm thấy một sự kết nối mãnh liệt, như thể lần đầu tiên trong đời, anh đã tìm thấy điều mình thực sự khao khát.
Không chút do dự, Narcise vươn tay về phía hình bóng dưới nước. Nhưng mặt nước chỉ gợn sóng, và hình ảnh tan ra rồi lại hiện lên, vẫn đẹp đẽ, vẫn xa vời. Anh gọi tên mình, giọng run rẩy vì xúc động, nhưng chỉ có tiếng vọng từ đáy giếng đáp lại. Cơn mê đắm khiến anh mất đi lý trí. Anh không thể chịu nổi ý nghĩ rằng hình ảnh ấy chỉ là một ảo ảnh. “Nếu ta không thể có được ngươi, ta thà không sống!” anh thì thầm, và trong một khoảnh khắc điên cuồng, Narcise lao mình xuống giếng sâu.
Nước lạnh buốt ôm lấy anh, kéo anh xuống đáy bóng tối. Narcise không còn thấy hình bóng mình nữa, chỉ còn sự trống rỗng và cái chết lặng lẽ. Dân làng tìm thấy anh vài ngày sau, nhưng không ai hiểu được tại sao một chàng trai đẹp như thần thánh lại chọn cách kết thúc đời mình như vậy. Họ kể lại câu chuyện của Narcise như một lời cảnh báo, rằng tình yêu bản thân quá mức có thể dẫn con người đến chỗ diệt vong. Trên bờ giếng, nơi anh từng đứng, một loài hoa trắng tinh khiết mọc lên, được gọi là hoa thủy tiên – Narcissus – như một ký ức vĩnh cửu về chàng trai đã yêu chính mình đến quên cả thế giới.
Ngày nay và bài học từ Narcise
Thần thoại về Narcise không chỉ là câu chuyện của một thời xa xưa. Trong thế giới hiện đại, ta vẫn bắt gặp những “Narcise” mới – những con người say mê bản thân, không phải vì vẻ đẹp ngoại hình, mà vì sự tự tôn thái quá về trí tuệ, quyền lực hay vị thế của mình. Họ tự phong mình là trung tâm của vũ trụ, tin rằng chỉ họ mới xứng đáng dẫn dắt, chỉ họ mới sở hữu chân lý. Không cần kiến thức sâu rộng, không cần sự khiêm tốn, họ lớn tiếng tuyên bố, hành động bất chấp, bởi họ cho rằng xung quanh chỉ toàn những kẻ kém cỏi.
Nhưng câu chuyện của Narcise nhắc nhở chúng ta một chân lý giản dị mà sâu sắc: sự tự yêu bản thân, nếu không được kiểm soát, sẽ trở thành một cái giếng sâu, lôi kéo ta vào bóng tối của sự cô đơn và hủy hoại. Vẻ đẹp thực sự, giá trị thực sự, không nằm ở việc ngắm nhìn chính mình, mà ở cách ta kết nối với thế giới, ở sự đồng cảm, ở lòng trắc ẩn và sự cống hiến. Narcise đã không nhận ra rằng, nếu anh mở lòng, anh có thể đã tìm thấy tình yêu và ý nghĩa không chỉ trong hình bóng của mình, mà trong những con người xung quanh anh.
Câu chuyện này, dù là thần thoại, vẫn vang vọng như một lời nhắc nhở: hãy yêu bản thân, nhưng đừng quên yêu thương và tôn trọng những người khác. Bởi nếu chỉ biết ngắm nhìn mình, ta có thể sẽ mãi mãi lạc lối trong chính cái giếng của lòng kiêu ngạo.
Lm. Anmai, CSsR