Chúa Giêsu đã viết gì trên đất...??!

Chúa Nhật 13/3/2016 là thời điểm Mùa Chay bắt đầu bước vào Tuần thứ V, tuần cuối cùng trước Tuần Thánh. Tiến trình phụng vụ lời Chúa càng tiến đến gần Mầu Nhiệm Vượt Qua ở Tuần Thánh nói chung và Tam Nhật Vượt Qua nói riêng càng cho thấy một Đấng Thiên Sai sắp sửa mang lại ơn cứu độ cho nhân loại.  

 

 

Nếu Phúc Âm là bài đọc chính trong phần phụng vụ lời Chúa, thì các bài Phúc Âm được Giáo Hội cố ý chọn đọc cho 5 Chúa Nhật của Mùa Chay được diễn tiến theo chiều hướng Vượt Qua nơi chủ đề chung cho cả Mùa Chay lẫn Tuần Thánh: "Tôi tự ý bỏ mạng sống mình đi để rồi lấy lại" (Gioan 10:17).

 

 

Đúng thế, Chúa Nhật 1 và 2 về 2 biến cố mang tính cách Vượt Qua của Chúa Giêsu là 40 ngày chay tịnh và bị cám dỗ (Chúa Nhật I) và biến hình (Chúa Nhật II), được bộ Phúc Âm Nhất Lãm thuật lại theo đúng chu kỳ phụng niên A (Matheu), B (Marco) và C (Luca) của mình.

 

 

Sau đó, từ tuần III trở đi, chu kỳ phụng vụ lời Chúa cho chu kỳ Năm A và B hoàn toàn theo Phúc Âm Thánh Gioan, còn Phúc Âm Thánh Luca cho chu kỳ C cho đến Chúa Nhật V này mới theo Thánh Gioan. Bài Phúc Âm theo Thánh ký Gioan cho Chúa Nhật V chu kỳ C này lại rất thích hợp với tính chất đặc thù về Lòng Thương Xót Chúa của Phúc Âm Thánh ký Luca. Đó là bài Phúc Âm về thái độ của Chúa Giêsu đối với người đàn bà bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình.

 

 

Thật vậy, từ Chúa Nhật thứ 3 sang Chúa Nhật thứ 4 tuần vừa rồi và cho đến Chúa Nhật thứ 5 hôm nay, cả 3 bài Phúc Âm đều nói về Lòng Thương Xót Chúa: Bài Phúc Âm của Thánh ký Luca cho Chúa Nhật III Mùa Chay về sự nhẫn nại chờ đợi cây vả sinh hoa trái, và Bài Phúc Âm của Thánh ký Luca cho Chúa Nhật IV Mùa Chay về dụ ngôn người cha nhân hậu với hai đứa con đáng thương. Còn bài Phúc Âm của Thánh ký Gioan hôm nay cũng về Lòng Thương Xót Chúa, nhưng không phải qua dụ ngôn như 2 bài Phúc Âm của Thánh ký Luca 2 tuần trước, mà là ở một trường hợp thực tế, có thật, cụ thể.

 

 

Lòng Thương Xót Chúa đối với chị phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình này không phải ở chỗ chẳng để ý gì đến tội của chị đã phạm, mà chỉ biết bênh vực chị cho chị khỏi bị ném đá chết về phần xác. Trái lại, Chúa Giêsu, hiện thân của Lòng Thương Xót Chúa, đã cho chúng ta thấy cách thức đối xử của Lòng Thương Xót Chúa. Ở chỗ, Người đã tỏ lòng thương xót trước và đề cập đến tội lỗi sau, nghĩa là đi từ tình thương đến công lý chứ không nhắm đến tội lỗi sa phạm của tội nhân trước con người yếu hèn của tội nhân.

 

 

Đó là lý do, trong khi thành phần bắt giải nữ đương sự ngoại tình bị bắt quả tang này đến với Chúa Giêsu và hỏi Người "Thưa Thầy, thiếu phụ này bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình, mà theo luật Môsê, hạng phụ nữ này phải bị ném đá. Còn Thầy, Thầy dạy sao?", Chúa Giêsu đã vẫn giữ thinh lặng không trả lời gì hết. Không phải vì Người bị hỏi bất ngờ nên bị bí không thể trả lời ngay cho họ, nên dùng kế hoãn binh để tìm câu trả lời cho họ, nhờ đó mới có thể tránh được âm mưu của họ: "Họ nói thế có ý gài bẫy Người để có thể tố cáo Người". 

 

 

Thật ra, Người đã trả lời cho họ rồi, ở những gì Người thay vì nói thì "cúi xuống, bắt đầu lấy ngón tay viết trên đất". Chắc chắn là họ cũng thắc mắc là tại sao Người không chịu trả lời họ mà lại có một thái độ kỳ cục như thế, và chắc chắn họ đã để ý thấy những gì Người viết trên đất bấy giờ, nhưng không hiểu được ý nghĩa của những gì Người viết, nên "họ cứ hỏi mãi", tưởng rằng lần này họ nắm chắc phần thắng trong tay, đã gài bẫy bắt được mồi ngon, chứ không bị Người làm cho cứng họng như các lần trước nữa. Bởi thế, "Người đứng lên và bảo họ: 'Ai trong các ngươi sạch tội, hãy ném đá chị này trước đi'. Và Người ngồi xuống và lại viết trên đất".

 

 

Không ngờ cái độc chưởng đánh vào khoảng không, không nhắm thẳng vào một ai, không đánh thẳng vào kẻ nào hung hăng nhất trong họ, không tấn công kẻ nào đại diện họ lên tiếng hỏi Người, thế mà, Thánh ký Gioan đã ghi nhận cho thấy cái độc chưởng đã trở thành như một cơn lốc xoáy (tornado) bất ngờ từ đâu tới cuốn họ bay đi mất hết, một cách rất thứ tự lớp lang, hết sức ngoạn mục và tài tình khôn tả: "Nghe nói thế, họ rút lui từng người một, bắt đầu là những người nhiều tuổi nhất, và còn lại một mình Chúa Giêsu với người thiếu phụ vẫn đứng đó". 

 

 

Để rồi, không thấy họ hỏi nữa, hỏi đến lần thứ ba và thấy im ắng như chẳng còn ai ở đó nữa, Chúa Giêsu đã dừng tay viết trên đất mà đứng lên. Thật ra, cho dù tỏ ra bình thản "lấy ngón tay viết trên đất", Chúa Giêsu vẫn theo dõi động tĩnh ra sao, và Người đã biết chắc chắn được rằng không một ai trong những con người hùng hổ và sát máu ấy, chỉ muốn sử dụng chân lý (luật lệ) để sát phạt phạm nhân, thì cho dù họ có duy luật đến đâu, mà càng duy luật họ lại càng bị dội lại, càng không thể nào chịu nổi cái độc chưởng kinh hoàng khủng khiếp của Người như thế, một độc chưởng Người chưa bao giờ sử dụng và chưa hề xuất chiêu một cách thần lực như thế. 

 

 

Nhưng cái độc chưởng của Người không hề tác hại và hất văng đi chính phạm nhân đương sự, một người phụ nữ ngoại tình vẫn đang e thẹn đứng lại, hoàn toàn câm lặng, không biết nói năng gì với Người là Đấng thần diệu, Đấng có thể chỉ cần nói một câu mà khiến nàng thoát bị ném đá chết. Có thể tình hình xẩy ra một cách bất ngờ và lạ lùng chưa từng có như thế, ngoài sức tưởng tượng của mình mà nàng chưa hoàn hồn chăng? 

 

 

Nàng đâu ngờ rằng chính nhờ nàng phạm tội, nhờ nàng rơi xuống hố sâu tội lỗi mà bất ngờ nàng lại được gặp chính Đấng cứu nàng thoát chết, cả về phần xác lẫn phần hồn. Có thể Chúa Giêsu đã chờ đợi chẳng những cho mọi người tố cáo nàng đi hết mà còn cho nàng có đủ thời gian cảm nghiệm thấy được lòng thương xót của Người đối với riêng nàng, nhờ đó nàng thấm thía được tội lỗi đáng ném đá chết của nàng song bất ngờ được Người giải cứu, để hết lòng thống hối ăn năn thì Người mới đề cập riêng với nàng về tội lỗi của nàng mà thôi, tức là chỉ sau khi tỏ lòng thương nàng, bằng việc khéo léo giải cứu nàng khỏi bị ném đá chết:

 

 

"Bấy giờ Chúa Giêsu đứng thẳng dậy và bảo nàng: 'Hỡi thiếu phụ, những người cáo chị đi đâu cả rồi? Không ai kết án chị ư?' Nàng đáp: 'Thưa Thầy, không có ai'. Chúa Giêsu bảo: 'Ta cũng thế, Ta không kết tội chị. Vậy chị hãy đi, và từ nay đừng phạm tội ấy nữa'".

 

 

Ở đây, Thánh ký Gioan không hề tiết lộ cho chúng ta biết thành quả của việc Chúa Giêsu làm cho riêng người đàn bà ngoại tình này và lời Người nói với nàng có tác dụng gì nơi nàng hay chăng. Ở chỗ nàng có thật lòng ăn năn thống hối mà sống một cuộc sống trong sạch tốt lành hay chăng, hay lại chứng nào tật ấy. Vì chẳng thấy nàng trả lời gì sau câu nói của Chúa Giêsu, cho dù là lời cám ơn hay cử chỉ phục ngay xuống dưới chân Người xin Người tha thứ tội lỗi cho mình, như trường hợp của người phụ nữ đàng điếm tội lỗi trong một thành kia đã tự động đến với Người ở nhà một gia chủ biệt phái được Thánh ký Luca thuật lại (7:36-50), ngồi dưới chân Người, lấy nước mắt mà rửa chân cho Người, rồi lấy tóc mà lau chân Người và còn trân trọng hôn chân Người.

 

 

Tuy nhiên, bao giờ cũng thế, ân sủng của Thiên Chúa ban cho bất cứ một ai không phải chỉ cho riêng người đó mà còn cho chung cộng đồng của họ nữa. Hành động Chúa Giêsu và lời nói của người trong trường hợp của người nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình đáng bị ném đá chết được Người chẳng những đã cứu chị thoát chết về phần xác mà còn sử dụng chính chị để cứu phần hồn cho cả đám đối phương của chị nữa, thành phần đã tự nhận biết mình trước một tội nhân họ đang muốn ném đá chết và thấy mình thật sự cũng chẳng hơn gì chị ta. Nếu những người tự cho mình là công chính mà còn nhờ lời Người mà biết mình thì chẳng lẽ chính tội nhân lại chẳng biết mình hơn họ hay sao. 

 

 

Có thể cái bàng hoàng ngỡ ngàng quá sức tưởng tưởng về những gì đột xuất bất ngờ vừa mới xẩy ra cho bản thân tội lỗi đáng chết của mình như thế mà người phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình này bấy giờ đã không thể nào nói lên lời, đã hoàn toàn không còn biết nói gì nữa, vì không thể nào tả nổi, chỉ biết chất ngất cảm nghiệm, say sưa hoan hưởng, như một tâm hồn được Thiên Chúa chiếm đoạt tới một mức độ siêu việt, đôi khi được xuất thần ngất trí, như đã từng xẩy ra cho một số vị thánh đặc biệt trong lịch sử Giáo Hội.

 

 

Trường hợp của chị chẳng khác gì như được Chúa Giêu trừ quỉ cho, đang hoàn hồn và mới hoàn hồn, và Người đã trừ quỉ cho chị bằng chính ngón tay của Người, "ngón tay viết trên đất", như trong trường hợp Người trừ một quỉ câm (và sau đó Người bị cho rằng Người đã nhờ quỉ cả mà trừ quỉ con), trừ bằng "ngón tay Thiên Chúa" (ở Phúc Âm Thánh ký Luca 11:20) cũng là chính "Thần Linh Thiên Chúa" (ở Phúc Âm Thánh ký Mathêu 12:28). 

 

 

Nếu Thần Linh Thiên Chúa "khi Ngài đến Ngài sẽ cho thế gian thấy họ sai lầm về tội lỗi, về công lý và về luận án" (Gioan 16:8) thì phải chăng những gì Chúa Giêsu "lấy ngón tay (ám chỉ Thần Linh Thiên Chúa) viết trên đất (ám chỉ "thế gian" hay bản tính loài người tạo vật thấp hèn yếu đuối ở trong "thế gian", xu hướng về "thế gian" và "gắn bó với "thế gian")" trong bài Phúc Âm hôm nay là chữ "tội lỗi" và "công lý"?

 

 

Không biết có phải đúng như thế hay chăng, nhưng những gì xẩy ra trong câu chuyện này đã diễn tiến rất thích hợp với hai chữ ấy. 

 

 

Lần thứ nhất Chúa Giêsu "cúi xuống lấy ngón tay viết trên đất" chữ "tội lỗi" khi Người được đám người tố cáo "tội lỗi" của chị phụ nữ bị bắt quả tang ngoại tình: "Thưa Thầy, thiếu phụ này bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình, mà theo luật Môsê, hạng phụ nữ này phải bị ném đá. Còn Thầy, Thầy dạy sao?". 

 

 

Lần thứ hai, Người đã viết chữ "công lý" trong khi thành phần tố cáo chị phụ nữ phạm nhân này và muốn nén đá chị ta tự động bỏ đi vì theo "công lý" mà nói thì chính họ đã tự cảm thấy mình cũng chẳng hơn gì chị ta nên không dám ném đá chị, như lời thách thức của Chúa Giêsu: "Ai trong các ngươi sạch tội, hãy ném đá chị này trước đi'".

 

 

Đó là lý do, nếu suy diễn trên đây không sai về hai chữ đầu được Chúa Giêsu "cúi xuống lấy ngón tay viết trên đất" là "tội lỗi" và "công lý" thì chắc chắn chữ thứ ba là chữ "luận án", một chữ Chúa Giêsu không viết ra trên đất như 2 chữ trước mà bằng chính lời Người nói với chính nữ phạm nhân đương sự đã cho thấy rõ chữ "luận án" (luận tội hay kết tội) thứ ba này: "Hỡi thiếu phụ, những người cáo chị đi đâu cả rồi? Không ai kết án chị ư?' Nàng đáp: 'Thưa Thầy, không có ai'. Chúa Giêsu bảo: 'Ta cũng thế, Ta không kết tội chị. Vậy chị hãy đi, và từ nay đừng phạm tội ấy nữa nhé'".

 

 

Những gì Chúa Giêsu đã làm trong bài Phúc Âm hôm nay cho riêng người phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình cũng như cho chung thành phần tố cáo và muốn ném đá chị theo luật, dường như đã được Thiên Chúa bóng bẩy kêu gọi dân của Ngài và tiên báo cho dân của Ngài biết qua miệng Tiên Tri Isaia trong Bài Đọc 1 hôm nay:  

 

 

"Chúa là Ðấng mở đường dưới biển, mở lối đi dưới dòng nước; Chúa là Ðấng dẫn dắt xe, ngựa, quân binh và dũng sĩ. Tất cả đều ngủ và không chỗi dậy nữa; chúng bị ngộp thở và tắt đi như tim đèn. Người phán: "Các ngươi đừng nhớ đến dĩ vãng, và đừng để ý đến việc thời xưa nữa. Ðây Ta sẽ làm những cái mới và giờ đây chúng sẽ xuất hiện, như các ngươi sẽ biết; Ta sẽ mở đường trong hoang địa, và khai sông nơi đất khô khan. Thú đồng, muông rừng và chim đà sẽ ca tụng Ta, vì Ta đã làm cho hoang địa có nước và đất khô khan có sông, để dân yêu quý của Ta có nước uống; Ta đã tác tạo dân này cho Ta, nó sẽ ca ngợi Ta".

 

 

Cảm nhận được tất cả những gì Vị Thiên Chúa chân thật duy nhất làm cho mình là thành phần dân liên lỉ ngỗ nghịch với Ngài và không ngừng ngoan cố phản bội Ngài, tiêu biểu nơi người phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình trong bài Phúc Âm hôm nay, Vị Thiên Chúa là Đấng luôn trung thành với họ bằng bất cứ giá nào, miễn là họ được cứu độ, mà dân của Ngài, qua thánh vịnh gia ở Bài Đáp Ca hôm nay, bao gồm cả thành phần muốn ném đá chị phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình, không thể nào không hân hoan vang lên tâm tình tri ân cảm mến chúc tụng Ngài như sau:  

 

 

1) Khi Chúa đem những người Sion bị bắt trở về, chúng tôi dường như người đang mơ, bấy giờ miệng chúng tôi vui cười, lưỡi chúng tôi thốt lên những tiếng hân hoan.

 

 

2) Bấy giờ dân thiên hạ nói với nhau rằng: Chúa đã đối xử với họ cách đại lượng. Chúa đã đối xử đại lượng với chúng tôi, nên chúng tôi mừng rỡ hân hoan. 

 

 

3) Lạy Chúa, xin hãy đổi số phận chúng con, như những dòng suối ở miền nam. Ai gieo trong lệ sầu, sẽ gặt trong hân hoan. 

 

 

4) Thiên hạ vừa đi vừa khóc, tay mang thóc đi gieo. Họ trở về trong hân hoan, vai mang những bó lúa. 

 

 

Trong bài Phúc Âm hôm nay, thành phần đáng thương không phải chỉ có nữ đương sự phạm nhân bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình đáng bị ném đá chết, như một đứa con hoang đàng phung phá, mà bao gồm cả thành phần muốn ném đá chị ta theo luật nữa, thành phần đóng vai như người con trưởng ở nhà với cha nhưng lại lầm lạc xa cha đến độ không muốn vào nhà nữa, thành phần tự cho mình là công chính bởi việc họ tuân giữ lề luật, một tinh thần đã được Thánh Phaolô Tông Đồ Dân Ngoại, một nguyên biệt phái nhiệt thành hơn ai hết nhưng đã nhận biết chân lý và đã bày tỏ cảm nhận của mình với Kitô hữu Giáo đoàn Philiphê trong Bài Đọc 2 như sau:

 

 

"Vì Người, tôi đành chịu thua thiệt, và coi mọi sự như phân bớn, để lợi được Ðức Kitô, và được ở trong Người, không phải do sự công chính của tôi dựa vào lề luật, nhưng do sự công chính bởi tin Ðức Giêsu Kitô: sự công chính bởi Thiên Chúa là sự công chính bởi đức tin để nhận biết Người và quyền lực phục sinh của Người, để thông phần vào sự đau khổ của Người và trở nên giống Người trong sự chết, với hy vọng từ cõi chết được sống lại".

 

 

Đúng thế, chỉ có ai hoàn toàn tin nhận Chúa Kitô và được Người chiếm đoạt mới có thể nói như Thánh Phaolô như vậy: "Vì Người, tôi đành chịu thua thiệt, và coi mọi sự như phân bớn, để lợi được Ðức Kitô, và được ở trong Người", Đấng đã "tự bỏ sự sống của mình đi để rồi lấy nó lại" (Gioan 10:17) cho phần rỗi của chung nhân loại, nhất là cho phần rỗi của "những ai chấp nhận Người thì Người ban cho họ quyền làm con Thiên Chúa" (Gioan 1:12), nhờ đó "những ai Ngài đã biết trước thì Ngài cũng tiền định được thông phần hình ảnh Con của Ngài" (Roma 8:29), ở chỗ, như một Tông Đồ Phaolô trong Bài Đọc 1 hôm nay đã hân hoan được "thông phần vào sự đau khổ của Người và trở nên giống Người trong sự chết, với hy vọng từ cõi chết được sống lại".