Thứ Ba tuần Thánh
Ga 13, 21-38
THƯA THẦY, THẦY ĐI ĐÂU ?
Những câu hỏi của thánh Phêrô trong bài Tin Mừng hôm nay giúp ta hiểu được cách sâu xa bản chất của đời sống Kitô hữu, ngài xin cho được theo Đức Kitô bất cứ ở đâu: “Thưa Thầy, Thầy đi đâu?... Con sẽ thí mạng sống con vì Thầy” (Ga 13,36).
Trang Tin Mừng của Thánh Lễ Thứ Ba Tuần Thánh kể lại những lời Đức Giêsu nói với các môn đệ trong bầu khí của bữa tiệc li và ngay sau khi Người rửa chân cho từng người trong Nhóm Mười Hai, trong đó có ông Giu-đa. Vì thế, bài Tin Mừng giúp chúng ta hiểu, yêu mến và sống mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Ki-tô.
Hơn nữa, Lời Chúa trong Đêm Canh Thức Vượt Qua, chúng ta được mời gọi hiểu mọi sự dưới ánh sáng của mầu nhiệm Vượt Qua và hiểu mầu nhiệm Vượt Qua là sự hoàn tất của tất cả mọi sự, trong đó có con người trọn vẹn của chúng ta. Vì lời cuối cùng của Đức Giêsu trên Thập Giá, theo lời kể của thánh Gioan, đó là: “Mọi sự đã hoàn tất”. Thực vậy, mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Ki-tô hoàn tất chương trình thông truyền sự sống của Thiên Chúa cho con người, cho từng người chúng ta, ngang qua công trình sáng tạo và lịch sử cứu độ.
Điểm tới của sáng tạo là ơn lương thực, theo St 1, 29 và Tv 136, 25; và với bí tích Thánh Thể, được Tin Mừng theo thánh Gioan kể ở chương 6 về Bánh Hằng Sống và được diễn tả lại một lần nữa qua “mầu nhiệm” Đức Giê-su rửa chân cho các môn đệ, Thiên Chúa ban chính mình Ngài làm “lương thực”, để làm thỏa mãn khao khát sự sống viên mãn, mà Thiên Chúa gieo vào lòng chúng ta, khi dựng nên chúng ta theo hình ảnh của Người.
Tuy nhiên, ngay sau khi được tạo dựng và sau này, trong lịch sử cứu độ, loài người chúng ta lại vấp ngã về “chuyện ăn uống” (x. St 3, 1-7 và Ds 21, 4-9), biểu tượng của vấn đề sự sống giới hạn, thuộc thân phận và số phận con người: phải chăng Thiên Chúa không yêu thương con người đến cùng, khi ban cho con người sự sống giới hạn, thậm chí đầy thử thách và đau khổ? Vì thế, Đức Giêsu không thể không giải tỏa “vấn đề ăn uống” của loài người và của từng người chúng ta, ngang qua ơn huệ Bánh Hằng Sống, diễn tả ước ao trao ban và thực sự trao ban chính sự sống của Thiên Chúa cho con người. Xưa kia, trong Vườn Eđen, ma quỉ đã dựa vào “lệnh cấm ăn” để làm cho con người hiểu sai về tình yêu Thiên Chúa; thì nay, trong bữa tiệc ly, nơi Đức Giêsu Kitô, Thiên Chúa nói với chúng ta: “hãy cầm lấy mà ăn”!
Nhưng mà trong lịch sử của con người, cụ thể là trong cuộc đời của chúng ta, chúng ta lại phải trải qua đầy thăng trầm, phải sống thân phận chóng qua của mình, số phận bi đát, đầy tai họa, đầy thử thách, tội lỗi, và nhất là một lịch sử bị chi phối nặng nề bởi Sự Dữ.
Sự Dữ sẽ biểu dương một cách tuyệt đối nơi cuộc Thương Khó của Đức Kitô, và hành động phản bội của Giuđa là một đường nét của Sự Dữ, của Satan, nhưng thánh Gioan nhắc đi nhắc lại: “Ma quỉ đã gieo vào lòng Giu-đa…”; “Y vừa ăn xong miếng bánh, Xatan liền nhập vào y”. Giuđa phản bội, nhưng Đức Giêsu dùng chính hành động này để thể hiện tình yêu đến cùng của Ngài dành cho tất cả những người thuộc về Ngài, theo kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa. Như thế, Giu-đa đã không những không ngăn cản được tình yêu của Đức Giêsu, nhưng vô tình làm cho tình yêu ấy đi đến cùng. Tình yêu đến cùng dành cho mọi người, trong đó có Giuđa, có từng người chúng ta.
Tội lỗi, Sữ Dữ hiện diện ở khắp nơi chung quanh chúng ta, bên trong chúng ta và dưới mọi hình thức. Vậy, lời hứa ban đầu thông truyền sự sống của Thiên Chúa cho con người có còn giá trị không? Trong cuộc Thương Khó, chính Đức Giêsu trở thành nạn nhân của lịch sử, của những gì thuộc về lịch sử: “Đây là máu thầy, máu Giao Ước đổ ra vì muôn người”, để nói với chúng ta rằng, dù lịch sử có như thế nào, cuộc đời của chúng ta có như thế nào, vẫn cứ là con đường dẫn chúng ta đến sự sống viên mãn, điều mà Thiên Chúa đã hứa ban cho chúng ta từ thủa tạo thiên lập địa, vì “muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (x. Tv 136).
Chính vì thế, chính khi Giuđa ra đi, bước vào trong bóng tối, Đức Giêsu nói: Giờ đây, Con Người được tôn vinh, và Thiên Chúa cũng được tôn vinh nơi Người. Nếu Thiên Chúa được tôn vinh nơi Người, thì Thiên Chúa cũng sẽ tôn vinh Người nơi chính mình, và Thiên Chúa sắp tôn vinh Người.
(Ga 13, 31-32)
Đức Giêsu nói với các môn đệ, các môn đệ có mặt trong bữa tiệc li, và các môn đệ của Người hôm nay, là chính chúng ta, cũng có mặt trong bữa tiệc li, ngang qua Thánh Lễ chúng ta đang cử hành: “Thầy ban cho anh em một điều răn mới là anh em hãy yêu thương nhau; anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em.”
Chắc chắc, lời mời gọi “yêu thương nhau” không phải là điều mới, bởi vì “yêu thương nhau” thuộc về nhân tính, được tạo dựng theo hình ảnh của Thiên Chúa; nhân tính thì ngược với thú tính, như những thước phim tài liệu về sự sống loài vật cho chúng ta thấy. Nhưng điều mới ở đây, là lời mời gọi này phát xuất từ “miệng của Đức Giêsu”:
Là Đấng làm cho chương trình thông truyền sự sống của Thiên Chúa, vì tình yêu nhưng không, cho con người được biểu lộ rạng ngời và được hoàn tất. Vì thế, Tình yêu của Đức Giêsu chinh phục con tim chúng ta, làm cho chúng ta có thể yêu mến Chúa, đi theo Chúa, trở thành anh chị em của nhau để yêu mến nhau. Gia đình, Hội Dòng, Tu Hội, nhóm của chúng ta đây là hình ảnh của Gia Đình mới mà Đức Giêsu gầy dựng bằng chính sự sống của mình, bằng chính tình yêu đến cùng của Người.
Là Đấng cho đi chính sự sống vì yêu thương, nhưng sự sống của Người mạnh hơn sự dữ và sự chết, vì người là Bánh Hằng Sống. Vì thế, tình yêu chúng ta dành cho nhau, đòi phải hi sinh mạng sống, nhưng sự sống của chúng ta không mất đi, nhưng sinh hoa kết quả cho hôm nay và mãi mãi, theo khuôn của Bánh Hằng Sống.
Là Đấng đã yêu thương chúng ta đến cùng trong nơi bí tích Thánh Thể, hướng tới và được hoàn tất nơi Thập Giá. Vì thế, tình yêu chúng ta dành cho nhau có nguồn từ kinh nghiệm thiết thân được Đức Giê-su yêu thương đến cùng, và tình yêu chúng ta dành cho nhau phản ảnh tình yêu Thiên Chúa và tương quan thuộc về Đức Kitô của chúng ta, như Đức Giê-su nói.
Sống đức tin Kitô hữu không phải là giữ một mớ giới răn khô khan, lạnh lùng; nhưng là sống một mối tương quan linh động với Đức Kitô. Người Kitô hữu là một người môn đệ sẵn sàng theo Đức Kitô bất cứ Người đi đâu.
Những câu hỏi của thánh Phêrô trong bài Phúc âm hôm nay giúp ta hiểu được cách sâu xa bản chất của đời sống Kitô hữu, ngài xin cho được theo Đức Kitô bất cứ ở đâu: “Thưa Thầy, Thầy đi đâu?... Con sẽ thí mạng sống con vì Thầy” (Ga 13,36).
Sống đức tin Kitô hữu không phải là giữ một mớ giới răn khô khan, lạnh lùng; nhưng là sống một mối tương quan linh động với Đức Kitô. Người Kitô hữu là một người môn đệ sẵn sàng theo Đức Kitô bất cứ Người đi đâu.