Kho tàng ơn gọi và viên ngọc đẫm máu
Bài Đọc 1 (Năm Lẻ): Xh. 34,29-35
Đáp Ca: Tv. 99:5,6,7,9
Phúc Âm: Mt. 13,44-46
Hôm nay, Thứ Tư Tuần XVIIThường Niên, Bài Phúc Âm của Thánh ký Mathêu tiếp tục ghi lại một cặp dụ ngôn nữa về Nước Trời được Chúa Kitô diễn tả để mạc khải cho dân Do Thái nói chung và cho các môn đệ của Người nói riêng biết.
"Nước Trời giống như chuyện kho báu chôn giấu trong ruộng. Có người kia gặp được thì liền chôn giấu lại, rồi vui mừng đi bán tất cả những gì mình có mà mua thửa ruộng ấy".
"Nước Trời lại cũng giống như chuyện một thương gia đi tìm ngọc đẹp. Tìm được một viên ngọc quý, ông ta ra đi, bán tất cả những gì mình có mà mua viên ngọc ấy".
Hai dụ ngôn về Nước Trời này có liên hệ hết sức mật thiết với nhau bất khả phân ly, có tính cách tu đức hơn là thần học. Ở chỗ, một đàng thì "kho báu trong ruộng" được tìm thấy, một đàng thì đi tìm được: "viên ngọc quí". Một đàng thụ động: "kho báu trong ruộng" và một đàng chủ động: "đi tìm ngọc đẹp".
Cặp dụ ngôn thứ hai về Nước Trời này, như cặp dụ ngôn thứ nhất trong bài Phúc Âm Thứ Hai tuần này, không được Chúa Giêsu giải thích cho biết. Tuy nhiên, căn cứ vào đường lối suy diễn như ở cặp dụ ngôn thứ nhất, nhờ căn cứ vào Chúa Kitô như là chính Nước Trời thì cặp dụ ngôn thứ hai về Nước Trời hay về Chúa Kitô có thể suy diễn như sau.
Dầu sao cũng cần phải nhớ rằng cặp dụ ngôn thứ hai này Chúa Giêsu nói riêng với các tông đồ chứ không phải chung cho dân chúng như cặp dụ ngôn thứ nhất. Vì Người nói ngày sau khi dẫn giải dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng lúa tốt cho các môn đệ là thành phần xin Người giải thích "sau khi giải tán dân chúng, Người đã về nhà...".
Trước hết, "Nước Trời giống như chuyện kho báu chôn giấu trong ruộng" - Phải chăng Chúa Giêsu có ý nói rằng Người chính là kho báu được chôn giấu trong ruộng, mà "ruộng là thế gian" (theo chính lời Chúa Giêsu giải thích trong bài Phúc Âm hôm qua), nên Chúa Giêsu vẫn là những gì quí báu nhất trên trần gian này mà ít người biết tới như thể kho tàng quí báu ấy bị chôn giấu đi vậy?
"Có người kia gặp được thì liền chôn giấu lại, rồi vui mừng đi bán tất cả những gì mình có mà mua thửa ruộng ấy" - Nghĩa là cho dù kho tàng ấy ít ai biết đến như bị che giấu đi như thế, ai mà gặp được, chẳng hạn thành phần bé mọn được Cha tỏ ra cho (xem Mathêu 11:25), thì họ chẳng còn tiếc gì nữa, sẵn sàng từ bỏ mọi sự mà mua thửa ruộng có kho tàng này, chứ không phải mua chính kho tàng, vì mua cả thửa ruộng thì tất nhiên có được kho báu trong đó nữa.
Đúng thế, nếu Chúa Kitô đã cứu chuộc thế gian thì ai tìm gặp Người cũng quí chuộng ơn cứu chuộc của Người và tìm hết cách để cứu lấy thế gian, và khi họ đã dám hy sinh tất cả mọi sự của họ cho phần rỗi của tha nhân trên thế gian này là họ có được tất cả Chúa Kitô là kho tàng chôn trong thửa ruộng được họ tậu lấy vậy. Theo ý nghĩa ấy thì quả thực dụ ngôn kho tàng trong ruộng này liên quan đến ơn gọi theo Chúa của các tông đồ, thành phần môn đệ chứng nhân tiên khởi của Người.
"Nước Trời lại cũng giống như chuyện một thương gia đi tìm ngọc đẹp. Tìm được một viên ngọc quý, ông ta ra đi, bán tất cả những gì mình có mà mua viên ngọc ấy". Phải chăng "một thương gia đi tìm ngọc đẹp" đây chính là Chúa Kitô, Đấng đã "đến để tìm kiếm và cứu với những gì hư hoại" (Luca 19:10), nhưng đối với Người "những gì hư hoại" ấy, như con chiên lạc thứ 100 hay đồng tiền thất lạc (xem Luca 15:4,8) lại rất quí báu, đến độ Người đã phải từ trời xuống thế để tìm kiếm.
Như thế có nghĩa là con người ta là "một viên ngọc quí" đã được Thiên Chúa tìm thấy và đã thực sự "mua viên ngọc ấy" bằng chính máu thánh vô giá của Người, bằng chính sự sống hy hiến của Người (xem Gioan 17:19; Mathêu 20:28)? Dụ ngôn này cũng liên quan đến vai trò của các tông đồ chẳng những trong sứ vụ thừa sai nhân chứng mà còn trong cả thừa tác vụ ban phát ân sủng và sự sống thần linh cho các linh hồn nữa.
Bài Đọc 1 cho năm lẻ hôm nay cho thấy "rằng da mặt Moisen sáng chói bởi đã đàm đạo với Thiên Chúa... Con cái Israel nhìn mặt ông Moisen thấy da mặt ông sáng chói; ông Moisen lại lấy khăn che mặt, cho đến khi vào đàm đạo với Thiên Chúa".
Nội dung của Bài Đọc 1 này có liên hệ gì với cặp dụ ngôn trong bài Phúc Âm hôm nay hay chăng? Xin thưa, tất nhiên là có. Ở chỗ nào? Ở chỗ khi được gần gũi với "Thiên Chúa là ánh sáng" (1Gioan 1:5), con người cần phải trở thành phản ánh của Ngài, như Chúa Kitô "là phản ánh vinh hiển của Cha" (Do Thái 1:3).
Như thế, một khi kho tàng thần linh trong thửa ruộng thế gian là Chúa Kitô thuộc về ai, có nghĩa là họ được hiệp nhất nên một với Người, thì tất cả đời sống và con người của họ trở thành phản ảnh Người, (như mặt Moisen phản ảnh vinh quang Thiên Chúa nhờ gặp gỡ Thiên Chúa), bởi họ đã dám hy sinh tất cả để mua lấy tất cả thuở ruộng thế gian đã được Người cứu chuộc, đến độ Chúa Kitô sống trong họ để tiếp tục công cuộc cứu chuộc của Người cho đến tận thế, cho đến khi Người lại đến trong vinh quang. Nhờ đó, họ phản ảnh một Chúa Kitô nhân hậu đi tìm kiếm viên ngọc quí là phần rỗi của các linh hồn, qua sứ vụ chứng nhân và tinh thần tông đồ truyền giáo của họ như Chúa Kitô.
Bài Đáp Ca hôm nay bao gồm nhận thức thần linh về Vị Thiên Chúa Thánh Hảo, Đấng tỏ mình ra cho những ai cầu khẩn Danh Ngài và tuân hành các thánh chỉ của Ngài, vì Ngài là Đấng Thánh:
1- Hãy suy tôn Chúa là Thiên Chúa chúng ta, phủ phục trước bệ rồng, bởi Người là Đấng Thánh.
2- Moisen cùng Aaron trong hàng tư tế Chúa, cũng như Samuel trong số người cầu khẩn Thánh Danh! Các ngài cầu khẩn Chúa, Chúa thương đáp lại.
3- Từ cột mây, Chúa phán dạy các ngài, các ngài đã tuân hành thánh ý, và chiếu chỉ Người ban.
4- Hãy suy tôn Chúa là Thiên Chúa chúng ta, hướng về núi thánh mà phủ phục, vì Chúa, Thiên Chúa ta thờ, quả thật là Đấng Thánh.
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
Ngày 02: Thánh Eusêbiô Vercellêsi, Giám Mục
Đức Thánh Cha Phanxicô: Giáo Lý về Niềm Hy Vọng Cậy Trông - bài 26 - Niềm tin tưởng cậy trông nơi tình yêu của Thiên Chúa