Chúa Nhật Lễ Lá ( C )
Kẻ thù có sỉ nhục, đừng để bụng: một con đường sám hối
“Tôi đã đưa lưng cho người ta đánh đòn; giơ má cho người ta giật râu. Tôi đã không che mặt khi bị mắng nhiếc, phỉ nhổ” (Is 50,6)
Đây là bài ca thứ tư của người tôi tớ đau khổ. Đau khổ vì bị người ta đánh đòn; đau khổ vì bị người ta giật râu; đau khổ vì bị mắng nhiếc, phỉ nhổ. Dù vậy, “Có Đức Chúa là Chúa Thượng phù trợ Tôi, vì thế Tôi đã không hổ thẹn; vì thế Tôi trơ mặt ra như đá. Tôi biết mình sẽ không phải thẹn thùng” (x. Is 50,7).
Người tôi trung đau khổ đó chính là Đức Giê-su Ki-tô. “Đức Giê-su Ki-tô, vốn dĩ là Thiên Chúa, mà không nghĩ nhất thiết duy trì, địa vị ngang hàng với Thiên Chúa. Nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang, mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân, sống như người trần thế. Người lại còn hạ mình, vâng lời cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, chết trên cây thập tự. chính vì thế Thiên Chúa đã siêu tôn Người và tặng ban danh hiệu trổi vượt trên muôn ngàn danh hiệu” (Pl 2, 6-9).
Nói cách khác, Đức Giê-su đã tự hạ mình, xuống thế làm người và chấp nhận để người ta đánh đòn, giật râu, mắng nhiếc, phỉ nhổ trong cuộc thương khó, để đem lại ơn cứu độ cho con người.
Còn con người chúng ta, không được như Đức Giê-su, nhưng trong cuộc sống, dù ta không làm gì sai, không làm hại đến người ta, nhưng người ta lại chơi xấu; lại nói xấu, lại vu khống, lại “ném đá”, lại mắng nhiếc, lại sỉ nhục ta. Theo thánh Gio-an Kim Khẩu thì nếu: “Kẻ thù có sỉ nhục chúng ta, chúng ta đừng để bụng, hãy chế ngự tính giận hờn; hãy tha thứ tội lỗi cho anh em và như thế, chúng ta có xúc phạm đến Chúa điều gì, Người cũng sẽ thứ tha. Đó là cách thứ hai để tẩy sạch tội lỗi. Chúa nói: Thậy vậy, nếu anh em tha lỗi cho người ta, thì Cha anh em trên trời cũng tha thứ cho anh em”.
Như vậy thì: nếu người ta có chơi xấu; có nói xấu, có vu khống, có “ném đá”, có mắng nhiếc, có sỉ nhục ta, thì ta đừng để bụng và hãy tha thứ cho họ. “Đừng để bụng và hãy tha thứ”, nghe đơn giản nhưng không dễ mà thực hành được. Thực vậy, đối với con người yếu đuối và giới hạn, tự sức ta, ta không thể làm được được đâu. Nhưng noi gương Đức Giê-su trong cuộc thương khó của Ngài và nhờ ơn Chúa giúp, ta có thể chiến thắng con người của mình mà cố gắng thực hiện.
Với lý do là nếu ta có tha cho người ta thì Chúa mới tha cho ta. Nếu ta có xúc phạm đến Chúa điều gì Chúa sẽ tha thứ cho ta. Điều này không tốt hơn cho ta sao ! Nếu ta cứ khư khư để bụng, không tha thứ thì ta được gì? Thứ nhất, ta sẽ làm hại chính mình; làm hại cho thân xác cũng như làm hại cho linh hồn. Về phần xác, con người của ta sẽ buồn rầu, tức tối; ăn không ngon, ngủ không yên. Về phần hồn, thì ta sẽ không được Chúa thứ tha. Có phải là ta mất cả chì lẫn chài không.
Nếu ta không để bụng và tha thứ, thì ta sẽ lợi được đôi đàng, “nhất cử lưỡng tiện”. Một đàng thân xác ta sẽ được thoải mái; đầu óc không phải suy nghĩ; một đàng ta được Chúa tha thứ. Con người mà, đâu có ai hoàn hảo và thánh thiện đâu; ngay cả chính bản thân của ta cũng thế thôi, ta đâu có hơn gì họ đâu. Thế thì ta để bụng làm gì cho nặng bụng; cho to bụng, cho xấu người đi. Để những thứ đó trong bụng chỉ làm cho ta thêm xấu bụng mà thôi. Ta hãy cho nó ra ngoài.
Ta hãy bắt chước thân xác của ta. Những gì tốt cho cơ thể sẽ được cơ thể hấp thụ, đưa vào máu và đi nuôi cơ thể; còn những gì xấu, có hại cho cơ thể hay chất thải sẽ bị thải ra ngoài tức thì hay mỗi ngày. Ta cũng hãy làm như vậy cho linh hồn của ta. Hãy thải ngay lập tức hay thải mỗi ngày những gì người ta chơi xấu; những lời nói xấu, những vu khống, những “ném đá”, những mắng nhiếc, những sỉ nhục ta đi. Ta mà giữ những thứ đó lại trong bụng, trong đầu, trong tâm thì chỉ gây hại cho con người của ta mà thôi.
Đó cũng là một cách ăn năn sám hối đấy.
Tôi đã theo thánh Gio-an Kim Khẩu, trong các Chúa Nhật Mùa Chay năm nay, khai triển năm con đường ăn năn sám hối. Đó là: thứ nhất lên án tội mình (Chúa Nhật V Mùa Chay); thứ hai tha thứ lỗi lầm cho người thân cận (Chúa Nhật Lễ Lá); thứ ba là cầu nguyện (Chúa Nhật II Mùa Chay); thứ bốn là làm phúc bố thí (Chúa Nhật III Mùa Chay) và thứ năm là ăn ở khiêm nhường (Chúa Nhật I Mùa Chay).
Thánh Kim Khẩu giải thích tiếp như sau: “Bạn đừng có thụ động, nhưng ngày nào cũng phải dùng tất cả những phương thế trên đây mà tiến lên. Vì lẽ đây là những phương thế dễ theo và bạn cũng không thể viện cớ là nghèo. Dầu bạn có nghèo lắm đi nữa, bạn vẫm có thể dẹp bỏ thói giận hờn; sống khiêm tốn; chuyên cần cầu nguyện; lên án tội lỗi và cảnh nghèo đâu có gây trở ngại nào cho bạn. Tôi nói gì nữa đây, bởi vì khi chúng ta theo cách sám hồi trong đó cần phải cho tiền (nghĩa là làm phúc bố thí), thì ngay cả cảnh nghèo cũng không cản trở chúng ta thi hành mệnh lệnh kia. Bà góa bỏ hai đồng tiền kẽm vào thùng đã chứng thực điều đó.
Vậy khi chúng ta đã học được cách chữa lành thương tích, chúng ta hãy sử dụng các phương dược đó, để sau khi sức khỏe được hồi phục thực sự, chúng ta sẽ mạnh dạn đến hưởng tiệc thánh, sẽ được vinh dự lớn lao là đi nghênh đón Vua Ki-tô vinh hiển và mãi mãi chúng ta được phúc lộc vĩnh cửu nhờ ân sủng và lòng từ bi nhân hậu của Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta” (Trích bài đọc 2, Kinh Sách CN 21 QN).
Chúng ta hãy tin điều đó, vì điều đó đã được thực hiện nơi Đức Giê-su Ki-tô trong cuộc đời dương thế của Ngài, cũng như trong cuộc thương khó của Ngài, mà chúng ta đang cử hành, khi bắt đầu vào tuần thánh. Và cao điểm là Tam Nhật Vượt Qua.
Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta, đã đưa lưng cho người ta đánh đòn; giơ má cho người ta giật râu; đã không che mặt khi bị mắng nhiếc, phỉ nhổ. Có Đức Chúa là Chúa Thượng phù trợ Ngài, vì thế Ngài đã không hổ thẹn; vì thế Ngài trơ mặt ra như đá. Ngài biết mình sẽ không phải thẹn thùng.
Đức Ki-tô Giê-su, Chúa chúng ta, vốn dĩ là Thiên Chúa, mà không nghĩ nhất thiết duy trì, địa vị ngang hàng với Thiên Chúa. Nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang, mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân, sống như người trần thế. Người lại còn hạ mình, vâng lời cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, chết trên cây thập tự. Chính vì thế Thiên Chúa đã siêu tôn Người và tặng ban danh hiệu trỗi vượt trên muôn ngàn danh hiệu.
Chúng ta cũng hãy làm như vậy. Nếu người ta có chơi xấu; có nói xấu, có vu khống, có “ném đá”, có mắng nhiếc, có sỉ nhục ta, thì ta đừng để bụng và hãy tha thứ cho họ. Vì Có Đức Chúa là Chúa Thượng phù trợ ta, vì thế ta sẽ không hổ thẹn; vì thế ta sẽ trơ mặt ra như đá. Ta biết mình sẽ không phải thẹn thùng. Và chính vì thế Thiên Chúa sẽ siêu tôn ta và tặng ban danh hiệu trổi vượt trên muôn ngàn danh hiệu đấy.
Ta hãy thực hành 5 con đường ăn năn sám hối đó, để cùng vào thánh thánh Giê-ru-sa-lem với Đức Giê-su Ki-tô; cùng vào tuần thánh với Giáo Hội và cùng phục sinh với Đức Ki-tô Giê-su, Chúa chúng ta.
Lm. Bosco Dương Trung Tín