Các Mẫu Chầu Thánh Thể Cuối Năm Và Các Bài Suy Niệm Tết Nguyên Đán
CHẦU THÁNH THỂ
Dịp Tất Niên (mẫu 1)
Tu sĩ: Jos. Vinc. Ngọc Biển, S.S.P.
- KHAI MẠC (Quỳ)
- Làm dấu
- Hát: Cầu Xin Chúa Thánh Thần (Lm. tiến ra quỳ trước Bàn Thờ)
- Dẫn Nhập: (Người Hướng Dẫn (NHD) – quỳ)
Kính thưa cộng đoàn,
Hòa chung với mọi người con dân đất Việt, chúng ta đang chuẩn bị tạm biệt năm cũ, và hân hoan đón mừng một năm mới sắp đến. Trong giờ khắc này, hẳn ai cũng cảm thấy thiêng liêng kỳ diệu. Vì thế, đây là một khoảng thời gian cần thiết để ta lắng đọng lại trước Chúa Giêsu Thánh Thể, hầu nhìn lại chặng đường đã qua, để thấy được:“Lòng nhân hậu và tình thương Chúa ủ ấp tôi suốt cả cuộc đời” (Tv 22,6).
Khi nhận ra và cảm nghiệm được tình thương của Thiên Chúa vô bờ trên bản thân, gia đình, Giáo xứ, Giáo Hội và thế giới..., từ đó, chúng ta hãy cất cao lời ngợi khen Chúa như Mẹ Maria khi xưa. Nhưng đồng thời, chúng ta cũng cần phải sám hối vì những thiếu xót bất toàn mà chúng ta đã mắc phải trong cuộc sống, nhất là những sự vô ơn của chúng ta với Thiên Chúa. Mặt khác, chúng ta dâng năm sống mới lên Chúa, để chính Người là chủ thời gian và không gian, ban phúc lành cho chúng ta vì: “Mọi sự đều bởi Chúa mà ra, từ Chúa mà đến”.
Với tất cả những tâm tình ấy, giờ đây, chúng ta hãy sốt sắng dâng lên Chúa Giêsu Thánh Thể, để xin Ngài tha thứ, thánh hóa và chúc lành cho chúng ta.
- ĐẶT THÁNH THỂ
- Hát về Thánh Thể (Thinh lặng 2 phút)
- (NHD – quỳ)
Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, chỉ còn ít giờ nữa là chúng con bước sang một năm mới. Vì thế, thời gian này rất quý báu và ý nghĩa với mỗi người chúng con. Trong tâm tình của người thụ ơn, chúng con xin được hợp cùng Triều Thần - Thánh trên trời, hợp cùng mọi người dương thế và mọi loài thọ sinh xin dâng lời ngợi khen Chúa.
3. Hát: Ca Lên Đi 3 – Kim Long (Đứng - vui nhộn)
1. Ca lên đi! Thần Thánh trên Thiên Đình hiển vinh, mừng Chúa yêu thương trần gian đến muôn ngàn đời.
2. Ca lên đi! Mọi thế nhân qua dòng thời gian, mừng Chúa yêu thương trần gian đến muôn ngàn đời.
3.Ca lên đi! Trời đất bao la ngợp kỳ công, mừng Chúa yêu thương trần gian đến muôn ngàn đời.
4.Ca lên đi! Rừng núi đua chen ngàn cỏ hoa, mừng Chúa yêu thương trần gian đến muôn ngàn đời.
5.Ca lên đi! Triều sóng cao dâng đẹp đại dương, mừng Chúa yêu thương trần gian đến muôn ngàn đời.
Đk: Ca lên đi, chúc tụng Chúa cả uy quyền. Trần hoàn ơi, ca lên đi. Triều thần ơi, ca lên đi.
- (NHD - quỳ)
Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể!
Trong những ngày cuối năm, nhiều công ty, xí nghiệp lớn nhỏ, cũng như các tổ chức đạo – đời, họ thường ngồi lại với nhau để tổng kết cuối năm, nhằm phát huy cái ưu và khắc phục cái khuyết; đồng thời cũng là dịp để nói lên lời tri ân lẫn nhau.
Trong giờ khắc thiêng liêng này, người Công Giáo chúng con cũng quây quần bên Chúa, để hồi tâm lại, để dâng lên lời tri ân tha thiết (thinh lặng).
Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, xin cho chúng con biết đón nhận chính Lời Hằng Sống của Chúa, để chúng con an vui, tiến bước trong năm mới này, vì Lời Chúa là đèn soi cho chúng con bước, là ánh sáng chỉ đường chúng con đi, là khuôn vàng thước ngọc, là kim chỉ nam giữa cuộc đời chúng con.
Xin Chúa thánh hóa tâm hồn, để chúng con đón nhận Lời Tình Yêu, Lời Cứu Rỗi của Chúa cách khao khát, đơn sơ, khiêm tốn và được ơn biến đổi.
- Hát: Lắng Nghe Lời Chúa - Nguyễn Duy – (Cộng Đoàn đứng)
ĐK : Lời Ngài là sức sống của con. Lời Ngài là ánh sáng đời con. Lời Ngài làm chứa chan hy vọng, là đường để con hằng dõi bước. Lời Ngài đượm chất ngất niềm vui, trọn vẹn ngàn tiếng hát đầy vơi. Lời Ngài đổi mới cho cuộc đời. Lời Ngài hạnh phúc cho trần ai.
- Đọc Tin Mừng (NHD): Tin Mừng Chúa Giêsu theo thánh Mátthêu (Mt 6, 25 - 34)
Thầy bảo cho anh em biết: đừng lo cho mạng sống: lấy gì mà ăn; cũng đừng lo cho thân thể: lấy gì mà mặc. Mạng sống chẳng trọng hơn của ăn, và thân thể chẳng trọng hơn áo mặc sao? (26)Hãy xem chim trời: chúng không gieo, không gặt, không thu tích vào kho; thế mà Cha anh em trên trời vẫn nuôi chúng. Anh em lại chẳng quý giá hơn chúng sao? (27) Hỏi có ai trong anh em có thể nhờ lo lắng mà kéo dài đời mình thêm được dù chỉ một gang không? (28) Còn về áo mặc cũng thế, lo lắng làm gì? Hãy ngắm xem hoa huệ ngoài đồng mọc lên thế nào mà rút ra bài học: chúng không làm lụng, không kéo sợi; (29) thế mà, Thầy bảo cho anh em biết: ngay cả vua Salômôn, dù vinh hoa tột bậc, cũng không mặc đẹp bằng một bông hoa ấy. (30) Vậy nếu hoa cỏ ngoài đồng, nay còn, mai đã quẳng vào lò, mà Thiên Chúa còn mặc đẹp cho như thế, thì huống hồ là anh em, ôi những kẻ kém tin! (31) Vì thế, anh em đừng lo lắng tự hỏi: ta sẽ ăn gì, uống gì, hay mặc gì đây? (32) Tất cả những thứ đó, dân ngoại vẫn tìm kiếm. Cha anh em trên trời thừa biết anh em cần tất cả những thứ đó. (33) Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người, còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm cho. (34) Vậy, anh em đừng lo lắng về ngày mai: ngày mai, cứ để ngày mai lo. Ngày nào có cái khổ của ngày ấy.
Đó là Lời Chúa (Thinh lặng)
- Hát: Cát Biển – Sao Trời – Phanxicô (ngồi)
- Hãy đếm tinh tú trên trời mà biết ơn Người cho đời. Và xem cát biển, để hiểu Người thương ta. Người thương ta muôn ngàn năm rất xa, thuở muôn loài chưa thành trong cõi đời. Chính Người mở cho ta, đất trời biển bao la.
ĐK: Người thương ta, tháng năm qua tình vẫn bao la, đến muôn đời tình chẳng phai nhòa. Người thương ta như mùa xuân mãi ươm hoa. Nguyện dâng Cha, trái tim con tình nghĩa phôi pha, muốn đáp đền mà lấy chi đền thì xin theo muôn lối mở tình yêu.
- Người đã giang cánh chim bằng êm ái như là phượng hoàng. Dù con bé nhỏ muôn nẻo đường dương gian. Đường nguy nan qua vực sâu núi cao, chẳng nơi nào không tình sâu nghĩa đầy. Tháng ngày ở bên Cha, đất trời nở hương hoa.
- Suy niệm 1: NHD (Quỳ)
“Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người, còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm cho” (Mt 6, 33). Khi lắng nghe đoạn Lời Chúa này, hẳn ai cũng cảm nghiệm được tình thương của Thiên Chúa thật tuyệt vời. Vì thế, mỗi người chúng ta: “Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ, muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (Tv 107, 1). Lời mời gọi đó hướng chúng ta về Thiên Chúa là Chủ Tể của mọi sự, mọi loài. Người là khởi nguyên và cùng đích. Người ban cho chúng ta hơi thở và sự sống. Người là Đấng an bài quan phòng thật diệu kỳ trên cuộc đời và trong lịch sử nhân loại. Thật vậy, mỗi ngày sống qua đi, khi đêm về và ban mai thức dạy, chúng ta nhận được biết bao nhiêu ơn lành mà Thiên Chúa đổ xuống trên chúng ta. Sách Aica diễn tả thật sâu xa ý nghĩa này khi nói: “Sáng nào Người cũng ban ân huệ mới. Lòng trung tín của Người cao cả biết bao!” (Ac 3, 23). Như thế, chúng ta chỉ có thể cất cao lời ca tạ ơn Chúa, bởi vì: “Từ nguồn sung mãn của Người, tất cả chúng ta đã lãnh nhận hết ơn này đến ơn khác” (Ga, 1, 16). Như vậy: “Ở đâu và lúc nào [...] cũng đón nhận những ân huệ ấy với tất cả lòng biết ơn” (Cv 24, 3). Thật vậy, “Xin cảm tạ Thiên Chúa vì phúc lộc khôn tả Người ban!” (2 Cr 9,15); vì: “Bốn mùa Chúa đổ hồng ân, Ngài gieo màu mỡ ngập tràn lối đi” (Tv 65,12).
- Hát: Xin Chỉ Cho Con – Hùng Lân (ngồi)
ÐK. Xin chỉ cho con (xin chỉ cho con) đường đi của Chúa (đường đi của Chúa). Xin dạy bảo con (xin dạy bảo con) nước bước của Ngài (nước bước của Ngài). Xin hướng dẫn con trong chân lý. Xin dạy bảo con những điều cao quý, vì Chúa là Ðấng cứu độ con, là Ðấng ngày đêm con cậy trông.
1. Tất cả đường nẻo Chúa là tình yêu và chân lý dành cho những ai giữ trọn minh ước, điều răn Chúa ra nghiêm chỉnh thực thi. (Hát 2 lần, mỗi lần nhẹ dần)
- Suy niệm 2: NHD (Quỳ)
Là những người có niềm tin, chúng ta xác tín rằng: Thiên Chúa luôn muốn những điều tốt đẹp nhất cho chúng ta. Hãy tin tưởng vào Thiên Chúa quan phòng: “Hãy xem chim trời: chúng không gieo, không gặt, không thu tích vào kho; thế mà Cha anh em trên trời vẫn nuôi chúng. Anh em lại chẳng quý giá hơn chúng sao?” (Mt 6,26). Tuy nhiên, trong cuộc sống, cũng có những điều chúng ta xin mà không được là vì: có nhiều người trong chúng ta xin Chúa những điều trái khuấy như: xin cho con buôn gian bán lận, đánh cờ bạc, cá độ bóng đá..., hoặc xin Chúa cho con đêm nay đi cướp hay ăn chộm được thành công..., xin những điều như thế thì Thiên Chúa lẽ nào Người ban cho ta được! Thánh Giacôbê nhắc nhở như sau: "Anh em xin mà không được, là vì anh em xin với tà ý, để lãng phí trong việc hưởng lạc” (Gc 4, 3). Những người như thế, thánh Phaolô cũng nói: “Vì tuy biết Thiên Chúa, họ đã không tôn vinh hay cảm tạ Người cho phải đạo. Trái lại, đầu óc họ suy luận viển vông và tâm trí ngu si của họ hoá ra mê muội” (Rm 1, 21).
Như vậy, với Thiên Chúa, Người luôn ban những ơn cần thiết để ta được cứu rỗi, Người không ban những điều nguy hại đến phần hồn của chúng ta, mặc dù chúng ta nài nỉ xin Người. Thật vậy, Thiên Chúa không thể làm trái với bản chất của Người. Vì: “Có người nào trong anh em, khi con mình xin cái bánh, mà lại cho nó hòn đá? Hoặc nó xin con cá, mà lại cho nó con rắn? Vậy nếu anh em là những kẻ xấu, mà còn biết cho con cái mình những của tốt lành, phương chi Cha anh em, Ðấng ngự trên trời, Người sẽ ban những của tốt lành cho những kẻ xin Người” (Mt 7, 7-11).
Nhưng đôi khi, Thiên Chúa không những không ban ơn, Người lại còn sửa dạy để cho chúng ta trở nên tốt hơn nữa. Sách Khôn Ngoan diễn tả thật chí lý: “Chính sự vật Chúa dùng để trừng phạt chúng, lại nên ân huệ cho dân Ngài” (Kn 11,13). Thế nên, chúng ta không thể không tạ ơn Chúa vì Người đã thương yêu chúng ta một cách đặc biệt hơn hết mọi người cha trần gian. Người biết được điều gì nên ban và không nên ban, vì thế, chúng ta hãy tạ ơn Người vì những ơn chúng ta nhận ra cũng như những ơn chúng ta chưa nhận ra. Thiên Chúa được ví như gà mẹ ấp ủ chúng ta dưới bóng cánh của Người.
- Hát: Tán Tụng Hồng Ân - Hải Linh- Vũ Đình Trác (ngồi)
ÐK1: Xin dâng lời cảm tạ hồng ân Thiên Chúa bao la. Xin dâng lời cảm mến hòa theo tiếng hát dâng lên. Ðôi bàn tay Chúa nâng đỡ con, xin dâng lời cảm tạ. Cho đời con vững một niềm tin, xin dâng lời cảm mến. Ðôi bàn tay Chúa dẫn con đi, xin dâng lời cảm tạ. Tay hồng ân Chúa đưa con về, xin dâng lời cảm mến. Chúa cho con trời mới đất mới, đường đời con đổi mới. Con (i) ca ngợi lòng thương xót Chúa muôn muôn đời.
- Ðời đời Người đã thương con, đời đời Người vẫn thương con, thương con như gà mẹ ủ ấp con dưới cánh, Chúa thương yêu ấp ủ con đêm ngày.
- Suy niệm 3: NHD (Quỳ)
Thiên Chúa là Đấng toàn năng hằng hữu, nên Người đâu cần đến lời ca tụng của chính loài thụ tạo do chính Người dựng nên. Bởi vì điều đó là dư thừa đối với Người. Tuy nhiên, khi chúng ta tạ ơn Người thì hệ quả ngược lại. Thật thế, Kinh Tiền Tụng số IV trong Sách Lễ Rôma đã diễn tả: “Thật ra, Cha không cần chúng con ca tụng, nhưng được tạ ơn Cha lại là một hồng ân cao cả, vì những lời ca tụng của chúng con chẳng thêm gì cho Cha, nhưng đem lại cho chúng con ơn cứu độ muôn đời”. Chúa Giêsu cũng đã nói: "Phàm ai đã có thì sẽ được cho thêm; còn ai không có, thì ngay cái nó đang có cũng sẽ bị lấy đi" (Lc 19, 26). Vì thế, “ơn lại thêm ơn” nên việc tạ ơn Chúa là việc cần để được cứu độ.
Tuy nhiên, trong thực tế, nhiều khi chúng ta quên mất nghĩa cử tạ ơn mà thường thì chỉ tập trung vào việc xin ơn mà thôi. Có khi hứa với Chúa đủ điều, nhưng khi xong việc là sẵn sàng cố tình quên đi những lời thề nguyền với Chúa hôm nào!
Thật vậy, tục ngữ Việt Nam ta có câu:
“Trách ai được cá quên nơm,
Được chim bẻ ná, quên ơn vội thù.
Trách ai tham đó bỏ đăng
Thấy lê, quên lựu, thấy trăng, quên đèn”.
Vẫn còn đó không ít những người vô ơn như 9 người phung cùi được Chúa Giêsu chữa lành, đến nỗi Chúa Giêsu cũng phải than phiền: "Không phải cả mười người được sạch cả sao? Thế thì chín người kia đâu? Sao không thấy họ trở lại tôn vinh Thiên Chúa, mà chỉ có người ngoại bang này?" (Lc 17,17-18).
Dịp Tất Niên, Giáo Hội mời gọi mỗi chúng ta hãy nhìn lên Mẹ Maria như một mẫu gương tuyệt vời về lòng biết ơn. Khi Mẹ được Thiên Chúa đoái thương, tuyển chọn Mẹ làm Mẹ của Ngôi Hai Thiên Chúa, Mẹ đã cất cao bài ca Magnificat để cảm tạ Chúa Cha đã thương đến Mẹ, thương đến nhân loại.
Vì thế, cùng với Mẹ, chúng ta hãy hồi tâm để ngược dòng thời gian, hầu nhận ra biết bao hồng phúc mà Thiên Chúa đã ban xuống tràn ngập tâm hồn chúng ta. Thật vậy: "…Đấng toàn năng đã làm cho tôi biết bao điều kỳ diệu", nên “Biết lấy chi đền đáp Chúa bây giờ, vì mọi ơn lành Người đã ban cho? "(Tv 115, 12).
- Hát: Linh hồn tôi tung hô Chúa – Kim Long (ngồi)
ĐK: Linh hồn tôi tung hô Chúa, tung hô Chúa (í,a) thần trí tôi mừng vui vời vợi trong Đấng Cứu chuộc tôi. Chúa đã dủ thương đoái nhìn phận hèn tôi tá. Vì vậy đến muôn đời, sẽ khen tôi đầy ơn, sẽ khen tôi đầy phúc, sẽ khen tôi muôn đời, đến muôn đời, đến muôn đời.
1. Đấng toàn năng đã làm cho tôi những việc cao trọng, Danh Người là Thánh. Lượng từ ái trải qua từ đời nọ đến đời kia, hằng bao bọc những ai kính sợ Người.
2. Chúa biểu dương sức mạnh oai phong tiêu diệt tơi bời những phường tự đắc, bọn quyền quý tự kiêu, Ngài triệt hạ khỏi tòa cao và nâng dậy những ai ở khiêm nhường.
14. Lời nguyện cộng đoàn (Đứng)
Chủ Sự:
Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể,
Mùa Xuân đã đến với mỗi người chúng con. Một năm mới cũng đang dần hé mở. Cõi lòng mỗi người chúng con cũng đang rạo rực xôn xao. Trong giờ phút linh thiêng này, chúng con xin hướng tới mọi thành phần dân Chúa với tâm tình hiệp thông, để dâng lên Chúa những lời nguyện xin tha thiết.
Xướng 1:
Lạy Chúa, chúng con xin dâng lên Chúa lời cầu nguyện đặc biệt cho Đức Giáo Hoàng Phanxicô, cho Đức (Đức Hồng Y) Giám Mục (các Đức Giám Mục) giáo phận chúng con, cho cha xứ, các linh mục khắp nơi, các tu sĩ. Xin Chúa ban cho các ngài sức khỏe, bình an và ơn thánh, để các ngài dẫn dắt con thuyền Giáo Hội của Chúa đến mùa xuân bất diệt là Nước Trời.
Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con.
Xướng 2:
Chúng con xin dâng lên Chúa những anh chị em đang bị bách hại vì Đạo Chúa ở khắp nơi trên thế giới, những anh chị em bệnh tật, bị bỏ rơi, nghèo túng, những trẻ em là nạn nhân của nạn phá thai, chiến tranh, nạn buôn người, xâm hại tình dục... Xin Chúa ban cho những người bất hạnh đó được nhiều người thương cứu giúp, ngõ hầu xã hội này được công bằng, liên đới và tình thương hơn.
Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con.
Xướng 3:
Xin Chúa ban cho Giáo Xứ của chúng con trong năm mới luôn được hiệp nhất với nhau, cùng chung tay xây dựng Giáo Xứ thành đại gia đình yêu thương, đoàn kết, sinh động. Biết bỏ qua những ích kỷ, tự kiêu cá nhân, để làm cho Giáo Xứ ngày được khởi sắc về mọi mặt, nhất là về đời sống đạo hằng ngày.
Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con.
Xướng 4:
Gia đình là nền tảng để xây dựng Giáo Hội. Chúng con xin dâng lên Chúa từng gia đình và mỗi thành viên. Xin Chúa thánh hóa, biến đổi, để mỗi người chúng con luôn chu toàn bổn phận của mình trong ơn gọi và sứ mạng riêng.
Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con.
Chủ Sự:
Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, trong suốt 365 ngày đã qua, chúng con đã nhận biết bao ơn lành của Chúa ban cho Giáo Hội, Giáo Xứ, từng cộng đoàn cũng như mỗi gia đình và cá nhân. Giờ đây, xin Chúa đón nhận nơi chúng con lòng biết ơn chân thành. Xin Chúa cũng chúc lành cho những ý nguyện đơn sơ của chúng con. Xin Chúa cũng ban cho chúng con được bình an, hạnh phúc trước thềm năm mới.
Chúng con cầu xin, nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
- KẾT THÚC
- Kinh Đền tạ Thánh Tâm Chúa (Quỳ)
- Hát và lời nguyện cầu cho Đức Giáo Hoàng.
- Hát: “Đây nhiệm tích”.
- Lời nguyện và phép lành Mình Thánh Chúa.
- Hát: “Kinh hòa bình”.
Lạy Chúa từ nhân xin cho con biết mến yêu và phụng sự Chúa trong mọi người. Lạy Chúa xin hãy dùng con như khí cụ bình an của Chúa để con đem yêu thương vào nơi oán thù, đem thứ tha vào nơi lăng nhục, đem an hòa vào nơi tranh chấp, đem chân lý vào chốn lỗi lầm; để con đem tin kính vào nơi nghi nan, chiếu trông cậy vào nơi thất vọng; để con dọi ánh sáng vào nơi tối tăm, đem niềm vui đến chốn u sầu.
Lạy Chúa xin hãy dạy con tìm an ủi người hơn được người ủi an, tìm hiểu biết người hơn được người hiểu biết, tìm yêu mến người hơn được người mến yêu. Vì chính khi hiến thân là khi được nhận lãnh, chính lúc quên mình là lúc gặp lại bản thân; vì chính khi thứ tha là khi được tha thứ, chính lúc chết đi là khi vui sống muôn đời.
Ôi Thần Linh thánh ái xin mở rộng lòng con, xin thương ban xuống những ai lòng đầy thiện chí ơn an bình.
======================
CHẦU THÁNH THỂ
Dịp Tất Niên (mẫu 2)
Tu sĩ: Jos. Vinc. Ngọc Biển, S.S.P.
PHẦN I: KHAI MẠC (Quỳ)
1. Làm dấu
2. Hát: Cầu Xin Chúa Thánh Thần (Lm. tiến ra quỳ trước Bàn Thờ)
3. Lời dẫn khai mạc: Người Hướng Dẫn – Quỳ (NHD)
Kính thưa Cộng đoàn,
365 ngày của năm cũ đã dần qua đi, nhường chỗ cho 365 ngày mới sắp tới. Trong giờ khắc kỳ diệu, thiêng liêng và đặc biệt này, chúng ta quây quần bên Chúa Giêsu Thánh Thể, để thờ lạy, tạ ơn vì lòng thương xót của Thiên Chúa đã ấp ủ chúng ta trong suốt năm qua, đồng thời tạ lỗi vì biết bao thiếu xót, nhất là không chu toàn bổn phận cũng như xử dụng ơn thánh của Chúa ban cách bất xứng...! Và cuối cùng, chúng ta dâng năm sống mới lên cho lòng thương xót của Chúa, để xin Người chúc lành, thánh hóa và ban ơn cho chúng ta.
Giờ đây, xin cộng đoàn cùng sốt sắng, chúng ta bước vào giờ chầu tạ ơn Chúa dịp cuối năm; đồng thời dâng năm mới cho Thiên Chúa trong tâm tình tín thác, cậy trông của những người con thảo hiếu với Người.
PHẦN II: SUY NIỆM VÀ TÔN THỜ THÁNH THỂ
- Đặt Thánh Thể
- Hát về Thánh Thể (Thinh lặng 1 phút)
- Người Hướng Dẫn: DẪN VÀO LỜI CHÚA (quỳ)
Kính thưa cộng đoàn,
Tạ ơn là nét đẹp trong tâm thức của con người. Tạ ơn còn làm cho chúng ta thành người hơn, và nhất là: tạ ơn với lòng mến, sẽ đem lại cho chúng ta ơn cứu chuộc.
Giờ đây, chúng ta cùng nhau tuyên xưng tình thương và tạ ơn Thiên Chúa trên cuộc đời của mình qua Thánh Vịnh 139:
- LỜI CHÚA: (Tv 139, 1-18).
(Cộng đoàn đứng, chia bè để đọc chung).
“Lạy CHÚA, Ngài dò xét con và Ngài biết rõ,
Biết cả khi con đứng con ngồi.
Con nghĩ tưởng gì, Ngài thấu suốt từ xa,
Đi lại hay nghỉ ngơi, Chúa đều xem xét,
mọi nẻo đường con đi, Ngài quen thuộc cả.
Miệng lưỡi con chưa thốt nên lời,
thì lạy CHÚA, Ngài đã am tường hết.
Ngài bao bọc con cả sau lẫn trước,
bàn tay của Ngài, Ngài đặt lên con.
Kỳ diệu thay, tri thức siêu phàm,
Quá cao vời, con chẳng sao vươn tới!
Đi mãi đâu cho thoát thần trí Ngài,
Lẩn nơi nào cho khuất được Thánh Nhan?
Con có lên trời, Chúa đang ngự đó,
Nằm dưới âm ty, vẫn gặp thấy Ngài.
Dù chắp cánh bay từ phía hừng đông xuất hiện,
Đến ở nơi chân trời góc biển phương tây,
Tại đó cũng tay Ngài đưa dẫn,
Cánh tay hùng mạnh giữ lấy con.
Con tự nhủ: "Ước gì bóng tối bao phủ tôi
và ánh sáng quanh tôi thành đêm tối! "
Nhưng đối với Ngài, tối tăm chẳng có chi mù mịt,
Và đêm đen sáng tỏ như ban ngày,
Bóng tối và ánh sáng cũng như nhau.
Tạng phủ con, chính Ngài đã cấu tạo,
Dệt tấm hình hài trong dạ mẫu thân con.
Tạ ơn Chúa đã dựng nên con cách lạ lùng,
Công trình Ngài xiết bao kỳ diệu!
Hồn con đây biết rõ mười mươi.
Xương cốt con, Ngài không lạ lẫm gì,
Khi con được thành hình trong nơi bí ẩn,
Được thêu dệt trong lòng đất thẳm sâu.
Con mới là bào thai, mắt Ngài đã thấy;
Mọi ngày đời được dành sẵn cho con
Đều thấy ghi trong sổ sách Ngài,
Trước khi ngày đầu của đời con khởi sự.
Lạy Chúa, con thấy tư tưởng Ngài khó hiểu biết bao,
Tính chung lại, ôi nhiều vô kể!
Đếm sao nổi, vì nhiều hơn cát;
Dù có đếm xong, con vẫn ở với Ngài”.
5. Hát Đk bài: Lắng nghe Lời Chúa
6. Suy niệm 1: chủ đề: “NHÌN LẠI ĐỂ TẠ ƠN”
Người hướng dẫn: (ngồi)
Kính thưa cộng đoàn,
Cha ông ta thường nói: “Mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên”, để nói lên một điều rằng: “Mọi sự chúng ta có như ngày hôm nay là do lòng thương xót của Thiên Chúa ban”.
Thật vậy, những ơn lành của Chúa: “Tính chung lại, ôi nhiều vô kể!” (Tv 139, 17); “Đếm sao nổi, vì nhiều hơn cát” (Tv 139, 18). Thế nên, không có gì tốt đẹp hơn là ngay trong giờ phút này, mỗi người chúng ta hãy hồi tưởng lại, ngõ hầu nhận ra tình thương nhiệm mầu của Thiên Chúa trong suốt năm qua và cả cuộc đời ta để tạ ơn Ngài.
Đối với cá nhân, những ơn lành do bàn tay từ ái của Chúa ban cho chúng ta, đó là: bình an, sức khỏe, thành công; tai qua nạn khỏi; nâng đỡ chúng ta khỏi sa lầy tội lỗi, cho chúng ta cơ hội sửa mình, nhất là cho chúng ta sống tới ngày hôm nay...
Với gia đình, những ơn lành đó có thể là: hạnh phúc ấm êm; trên thuận dưới hòa; gia đình sung túc, con cháu thảo hiền...
Đối với giáo xứ, chính là: sự yêu thương đùm bọc lẫn nhau, hiệp nhất giữa chủ chăn và đoàn chiên; giữa các thành phần trong giáo xứ...
Những điều đó, với người có đức tin, chúng ta phải nhìn nhận rằng: nếu không có sự an bài, quan phòng của Chúa, có lẽ khó có thể được như vậy, nếu không muốn nói là không thể!
Tâm tình của tác giả sách Macabê gợi lại cho chúng ta lý do và bổn phận phải tạ ơn Chúa: “Nếu các ngươi và con cái được an mạnh, công ăn việc làm được như ý, thì ta tạ ơn Thiên Chúa hết lòng” (2 Mcb 9, 20).
Thật vậy: Thiên Chúa là Đấng “Từ bi và nhân hậu”; chậm bất bình và giàu tình thương”; luôn bao bọc chúng ta bằng ân nghĩa với lượng hải hà (x. Tv 103, 3-4 ); luôn đứng về phía ta để bênh đỡ ( x. Tv 146, 7-9 ). Và: “Người chữa trị bao cõi lòng tan vỡ, những vết thương, băng bó cho lành. […] Kẻ thấp hèn, Chúa nâng đỡ dậy, bọn gian ác, Người hạ xuống đất đen” ( Tv 147, 3 – 6 ).
Mỗi người chúng ta có thể ví được như những đứa trẻ và lòng thương xót của Thiên Chúa được ví như người cha, người mẹ chăm sóc cho con cái (x. TSNTLTX, số 6 ). Tâm tình ấy được diễn tả: “Có phụ nữ nào quên được đứa con thơ của mình, hay chẳng thương đứa con mình, đã mang nặng đẻ đau? Cho dù nó có quên đi nữa, thì Ta, Ta cũng chẳng quên ngươi bao giờ” ( Is 49, 15 ).
Tuy nhiên, bên cạnh đó, cũng không thiếu những điều bất trắc không được như ý muốn của chúng ta, nhưng, chúng ta cần hiểu rằng: “Mọi sự đều sinh ích cho những ai yêu mến Người” (Rm 8,28), và Thiên Chúa vẫn có thể rút từ sự dữ ra sự lành (x. Rm 8, 28), nếu điều đó có ích lợi cho phần hồn của chúng ta.
Nhìn lại một năm đã qua, những biến cố trong cuộc đời cá nhân, gia đình, giáo xứ, chúng ta không thể dửng dưng, thờ ơ, vô tâm và cho rằng điều đó là vô tình được, bởi vì tất cả đều do sự yêu thương, an bài, quan phòng của Thiên Chúa, Đấng giàu lòng thương xót đã thương ấp ủ ta.
Với tâm tình đó, trong giờ phút này, chúng ta: “Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ,
muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (Tv 106, 1).
- Hát một bài về tâm tình tạ ơn
- Suy niệm 2: chủ đề: “CẢM NGHIỆM ĐỂ TẠ LỖI”
Người hướng dẫn: (ngồi)
Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể !
Một năm trôi qua, đứng trước biết bao hồng ân của Chúa, lẽ ra khi đón nhận, chúng con phải biết sinh lợi ra cho Chúa, nhưng chúng con đã không làm được điều đó, khiến danh Chúa không được cả sáng, Nước Chúa không được trị đến, và nhất là ơn cứu độ không được tác sinh nơi tâm hồn chúng con!
Vì thế, trong giờ phút này, mỗi người chúng con đến với Chúa và mang trong mình “một tấm lòng tan nát khiêm cung”, để dâng lên Chúa tâm tình sám hối chân thành.
(Thinh lặng giây lát)
Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể,
Trong vai trò của một người con Chúa, con của Giáo Hội, chúng con đã không sống đúng với tư cách, bản chất của một người thuộc về Chúa; không thi hành bổn phận tôn thờ Thiên Chúa cho xứng đáng, mà nhiều khi chúng con lại tin vào bói toán, thầy bùa, thầy mo, đồng cốt, may rủi, số mệnh...; hay nhiều khi chúng con không trở nên chứng nhân cho Chúa, mà ngược lại, trở nên chứng gian; không làm cho hình ảnh của Chúa được nhiều người yêu mến, tôn thờ, nhưng lại làm cho hình ảnh khả ái của Chúa méo mó qua những lựa chọn và hành động sai lạc của chúng con.
Lạy Chúa, xin thương xót và tha thứ cho chúng con (thinh lặng giây lát).
Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể,
Là người công dân của xã hội, chúng con đã bỏ qua nhiều dịp để góp phần xây dựng một xã hội lành mạnh, công bằng, văn minh và tình thương. Ngược lại, đôi khi một lời nói kỳ thị, một cái bắt tay thỏa hiệp, một quyết định vì lợi nhuận cá nhân..., mà chúng con đã góp phần cho sự ác, nhẫn tâm, bất công thắng thế; đã góp tay, giúp sức để cổ võ cho sự gian dối, lọc lừa lộng hành và lên ngôi; đã làm cho biết bao mảnh đời bất hạnh, già nua, mồ côi, tàn tật phải chịu cảnh màn trời chiếu đất và đói khát cùng cực...
Lạy Chúa, xin thương xót và tha thứ cho chúng con (thinh lặng giây lát).
Là vợ chồng, chúng con đã bội tín lời giao ước trong ngày thành hôn, nên đã không diễn tả đúng bản chất của tình yêu giữa Thiên Chúa và con người, giữa Đức Kitô và Giáo Hội, để rồi thất tín, bất trung và phản bội nhau nhau trong ơn gọi gia đình, dẫn đến tình trạng ly dị, ly thân... khiến cho con cái bơ vơ...
Là người cha, người mẹ trong các gia đình, chúng con đã không vun đắp đủ những nền tảng đạo đức cốt yếu cho con cái như: thôi thúc chúng đi lễ, đọc kinh, học giáo lý và các việc lành đạo đức khác..., nhất là chưa nêu gương sáng cho chúng noi theo, nhiều khi lại gây gương mù cho chúng.
Như vậy, hậu quả nhãn tiền mà chúng con đang phải hứng chịu, đó là: con cái ngày nay đang vuột khỏi tầm tay của chúng con để rồi sa đọa vào những tệ nạn như xì ke, ma túy, trộm cướp, giết người, ăn chơi trác táng; vô cảm, dửng dưng; sống thử, phá thai..., những thứ đó, chẳng khác gì một khối u, mưng mủ, đau nhức, âm ỉ gặm nhấm tâm hồn chúng con.
Lạy Chúa, xin thương xót và tha thứ cho chúng con (thinh lặng giây lát).
Là con cái trong gia đình, chúng con đã ngang ngược, coi thường và bất tuân các lời dạy tốt lành của cha mẹ. Nhiều khi chúng con đã vô ơn bạc nghĩa với bậc sinh thành, coi thường, khinh bỉ các ngài. Không phụng dưỡng các ngài khi về già, lo thuốc thang khi ốm đau. Những lúc như thế, chúng con đã trở thành người bạc bẽo vô ơn, mất nhân tính và thuộc về loài thụ tạo hạ đẳng.
Lạy Chúa, xin thương xót và tha thứ cho chúng con (thinh lặng giây lát).
Ngoài ra, chúng con còn cảm thấy rất có lỗi khi Chúa ban cho chúng con ăn nên làm ra, có nhiều tiền của, nhưng có khi chúng con đã ích kỷ, không sinh lời ra cho Chúa bằng những việc làm từ thiện, bác ái, xây dựng tình liên đới..., mà ngược lại, chúng con lại mang đi nén vào chốn ăn chơi trác táng, chi tiêu những điều vô bổ nơi quán bar, sòng bài, quán nhậu, cafe đèn mờ và những chốn ăn chơi trác táng khác...trong khi ấy, bên cạnh chúng con, biết bao người đang thắt ruột trong cơn đói khát chỉ vì thiếu gói mỳ tôm, bát cháo loãng để sống qua ngày; hay đang quằn quại trong cơn giá rét chỉ vì thiếu một tấm chăn, chiếc áo che thân...
Lạy Chúa, xin thương xót và tha thứ cho chúng con (thinh lặng giây lát).
Kính thưa cộng đoàn,
Tất cả những tâm tình trên, trong giờ phút này, chúng ta hãy thành tâm sám hối và trở về với Thiên Chúa để xin Người xóa bỏ tội lỗi cho chúng ta (x. Cv 3, 19), ngõ hầu chúng ta thực sự trở thành một con người mới nhờ lòng thương xót của Chúa thanh tẩy.
- Hát một bài về Sám Hối
- Suy niệm 3: chủ đề: “HƯỚNG TỚI TƯƠNG LAI ĐỂ PHÓ THÁC”
Người Hướng Dẫn (NHD)
Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể!
Quá khứ, hiện tại hay tương lai đều là của Chúa.
Vì thế, chúng con xác tín thật mạnh mẽ rằng: “Mọi sự đều bởi Chúa mà ra và từ Chúa mà đến”.
Lạy Chúa, chỉ còn ít phút nữa thôi, là chúng con cùng với đất trời vạn vật bước sang một năm mới với 365 ngày. Những ngày tháng tới, chắc chắn có nhiều niềm vui, thành công, bình an và hạnh phúc, nhưng cũng sẽ không thiếu những nỗi buồn, băn khoăn, trắc trở và âu lo...!!! Nhưng lời Thánh vịnh 13 có câu: “Hãy ký thác đường đời cho Chúa.Tin tưởng vào Người, Người sẽ ra tay”; và “ hãy lấy Chúa làm niềm vui…Người sẽ cho được phỉ chí toại lòng” (x. Tv 36).
Những lời Thánh vịnh trên, làm cho chúng con an tâm vững bước trong tình thương của Chúa, bởi vì: “Tình thương và lòng nhân hậu Chúa luôn ấp ủ con suốt cả cuộc đời” (x. Tv 22, 6).
Trong giờ phút thiêng liêng huyền nhiệm này, chúng con xin dâng lên Chúa quê hương đất nước Việt Nam thân yêu, xin cho dân tộc chúng con luôn gìn giữ được được truyền thống, bản chất và phong hóa tốt đẹp của tổ tiên, luôn phát huy lòng yêu nước thương nòi và cùng nhau xây dựng một xã hội chan chứa tình yêu thương. Xin cho quê hương chúng con được quốc thái dân an, con dân Nước Việt được lớn lên trong sự kiêu hãnh, tự tin và tự do hướng thiện (thinh lặng giây lát).
Chúng con dâng lên Chúa Giáo Hội Việt Nam, Giáo phận, Giáo xứ cũng như từng gia đình thân yêu của chúng con. Xin cho mọi thành phần trong Giáo Hội luôn trở thành chứng nhân sống động về lòng thương xót của Chúa giữa trần thế. Luôn biết gắn bó mật thiết với Chúa và với nhau. Luôn kiến tạo sự hiệp nhất, xây dựng tình yêu và thể hiện lòng trung thành với Giáo Hội và với nhau (thinh lặng giây lát).
Cuối cùng, chúng con xin dâng lên Chúa những công việc, dự tính của mỗi người trong năm mới sắp đến, xin Chúa thương chúc lành, thánh hóa và ban ơn cứu độ cho chúng con. Amen.
- Hát một bài về tâm tình tín thác
PHẦN III: KẾT THÚC
- Kinh Đền tạ Thánh Tâm Chúa (Quỳ)
- Hát và lời nguyện cầu cho Đức Giáo Hoàng
- Hát: “Đây nhiệm tích”
- Lời nguyện và phép lành Mình Thánh Chúa
- Hát: “Kinh hòa bình”
============================
LỄ TẤT NIÊN
ĐƯỢC TẠ ƠN CHÚA LÀ MỘT HỒNG ÂN
Tu sĩ: Jos. Vinc. Ngọc Biển, S.S.P.
Biết ơn là một hành vi hết sức nhân văn của con người ở mọi thời và mọi nơi. Ai càng biết ơn nhiều bao nhiêu, người đó càng trở nên người hơn bấy nhiêu. Vì thế, khi ta nhận được một ân huệ nào đó của ai, ta thường nói lời cám ơn. Người không biết cám ơn là người sống chưa trưởng thành đủ.
Chiều tối hôm nay, chúng ta quy tụ nhau tại nơi đây để cử hành thánh lễ tất niên. Gọi là tất niên, vì đây là thời điểm kết thúc 365 ngày của năm cũ. Nhìn lại, trong suốt một năm qua, chúng ta lãnh nhận biết bao ơn lành đến từ Chúa. Vì thế, thái độ tạ ơn là điều rất chính đáng và phải đạo để dâng lên cho Chúa trong thánh lễ hôm nay.
1. Kinh Thánh dạy cho con người biết phải tạ ơn
Đọc Kinh Thánh, chúng ta thấy đây đó, rất nhiều chỗ nói về thái độ biết ơn cần phải có của con người đối với Thiên Chúa.
Chẳng hạn như trong Thánh Vịnh, chúng ta bắt gặp câu: “Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ, muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (x. Tv 136); hay: “Lạy Chúa, xin dâng lời cảm tạ, vì Ngài đã nghe lời miệng con xin” (x. Tv 138); và “Hãy dâng Chúa bài ca cảm tạ, gảy khúc hạc cầm mừng Thiên Chúa chúng ta” (Tv 147).
Tâm tình tạ ơn chúng ta còn tìm thấy ngay trong bài đọc I hôm nay. Tiên tri Isaia đã nhắc lại cho dân về những ân tình mà Thiên Chúa đã vì yêu thương mà ban tặng cho con người, ngài nói:
“Tôi xin nhắc lại ân nghĩa Đức Chúa, dâng lời ca tụng Đức Chúa, vì tất cả những gì Đức Chúa đã thực hiện cho chúng tôi vì lòng nhân hậu lớn lao của Người đối với nhà Itraen, vì những gì Người đã thực hiện, bởi lòng Người đầy thương xót và lắm nghĩa giàu ân” (Is 63, 7).
Sang bài đọc II, thánh Phaolô cũng nhắc cho dân về tình yêu và lượng hải hà mà Thiên Chúa ban nơi Đức Giêsu. Hơn nữa, chính thánh nhân là người đã cất cao lời tạ ơn Chúa thay cho con cái của mình: “Tôi hằng cảm tạ Thiên Chúa của tôi vì anh em, về ân huệ Người đã ban cho anh em nơi Đức Kitô Giêsu”. Đây là hành động nêu gương cho cộng đoàn của ngài về thái độ biết ơn Chúa (x. 1 Cr 1,3-9). Thánh nhân còn mời gọi: “Hãy tạ ơn trong mọi hoàn cảnh” vì “đó là điều Thiên Chúa muốn trong Đức Kitô Giêsu” (1 Tx 5:16-18).
Đỉnh cao của thái độ tạ ơn chính là ơn cứu chuộc. Tâm tình này đã được Giáo Hội đưa vào Kinh tiền tụng IV như sau: “Thật ra, Cha không cần chúng con ca tụng, nhưng được tạ ơn Cha lại là một hồng ân cao cả, vì những lời ca tụng của chúng con chẳng thêm gì cho Cha, nhưng đem lại cho chúng con ơn cứu độ muôn đời”.
Tuy nhiên, muốn tạ ơn cho xứng đáng, chúng ta hãy mặc lấy tâm tình của Mẹ Maria trong bài Tin Mừng hôm nay.
- Thái độ tạ ơn của Mẹ Maria và của chúng ta
Khi ý thức được thân phận tôi hèn nơi mình, nhưng lại được Thiên Chúa yêu thương và trao ban một ân huệ lớn lao là được trở thành Mẹ Thiên Chúa ngang qua việc cưu mang và sinh hạ Đức Giêsu. Ngay lập tức, mẹ đã coi đây là ân huệ lớn lao không chỉ cho riêng Mẹ, nhưng cho toàn thể nhân loại qua muôn ngàn thế hệ, vì thế, Mẹ đã cất lên: “Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa, thần trí tôi hớn hở vui mừng vì Thiên Chúa, Đấng cứu độ tôi. Phận nữ tỳ hèn mọn, Người đoái thương nhìn tới; từ nay, hết mọi đời sẽ khen tôi diễm phúc”.
Lời tạ ơn này phải là lời tạ ơn kiểu mẫu cho hết mọi người ở mọi nơi.
Thế nên, ngay lúc này, chúng ta hãy mặc lấy tâm tình của Mẹ Maria để: Tạ ơn Chúa vì hồng ân sự sống, hồng ân Đức Tin; tạ ơn Chúa vì những điều kỳ diệu Chúa đã làm nơi mình và tha nhân; Tạ ơn Chúa vì Ngài đã cứu giúp, bênh đỡ ta khỏi muôn điều ác hại.
Như vậy, hành vi tạ ơn của chúng ta không chỉ dừng lại nơi thánh lễ hôm nay, mà nó phải kéo dài trong suốt cuộc đời của mình. Nó cũng không dừng lại ở khía cánh nhất thời, nhưng phải liên lỷ; nó không chỉ dược cất lên lúc thuận buồm xuôi gió, lúc ăn nên làm ra, lúc thoát khỏi bệnh tật hiểm nguy...mà là trong mọi hoàn cảnh.
Vì thế, tâm tình tạ ơn không có tính thời vụ theo kiểu buôn bán, cũng chẳng phải lâm thời theo kiểu nay người mai ta, nhưng tâm tình tạ ơn phải như nhịp đạp con tim, hơi thở linh hồn...
Khi tạ ơn như thế, chúng ta dễ nhận ra ơn lành của Thiên Chúa trên cuộc đời, và hơn nữa, luôn được bàn tay của Thiên Chúa phù trợ trở che.
Trong giờ phút linh thiêng huyền nhiệm này, chúng ta hãy thành khẩn xin lỗi Chúa vì biết bao lần chúng ta để cho thái độ vô ơn ngự trị trong tâm hồn. Đã biết bao lần chúng ta bị ảnh hưởng và đi đến những tuyên bố trắng trợn rằng: những gì tôi có là do công khó của tôi, do tự nhiên có, chứ đâu có bàn tay can thiệp gì của Thiên Chúa.
Xin Chúa tha thứ những tội lỗi ấy cho chúng ta. Và giờ đây, chúng ta hãy cùng với chính hy tế của Đức Giêsu trên bàn thờ để dâng lên Thiên Chúa trong tâm tình tạ ơn, để Ngài ban nhiều ơn lành cho chúng ta.
Đây chính là tâm tình và sứ điệp của Lời Kinh tạ ơn Magnificat mà Đức Trinh Nữ Maria đã cất lên trong bài Tin Mừng chúng ta vừa đón nghe. Amen.
===========
LỄ GIAO THỪA – TẾT NGUYÊN ĐÁN
XIN CHÚA TƯƠI NÉT MẶT NHÌN ĐẾN CHÚNG TA
(Ds 6, 22-27; 1 Tx 5, 16-26. 28; Mt 5, 1-10)
Tu sĩ: Jos. Vinc. Ngọc Biển, S.S.P.
Trong một năm, giờ phút này có lẽ là giờ phút thiêng liêng nhất! Bởi vì đây là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, thời mà cha ông ta vẫn gọi với cụm từ rất thân thương: “Tống cựu - nghinh tân”.
Trong giờ phút này, nhiều nơi có những phong tục, truyền thống, lễ hội diễn ra nhằm tạm biệt năm cũ và chào đón năm mới.
Họ cũng thường cầu chúc cho nhau những điều tốt đẹp trong khoẳng khắc này. Nào là: cầu chúc cho ông bà khỏe mạnh; cho anh chị hạnh phúc; cho con cháu ngoan hiền, cho công việc thuận lợi, cho hoa màu tốt tươi...
Sự mong ước đó được nhiều người thể hiện qua mâm ngũ quả như: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung hay qua những cành lộc tươi tốt, xum xuê hái được trong giờ khắc linh thiêng của đêm giao thừa.
Tuy nhiên, với người Công Giáo, niềm tin dạy cho chúng ta rằng: trong khi vui mừng đón mùa xuân đát trời, xuân tự nhiên, thì chúng ta còn có một niềm vui khác, đó là niềm vui tinh thần, niềm vui Tin Mừng, bởi vì qua mùa xuân hữu hạn, chúng ta được mời gọi hướng về Chúa là Mùa Xuân Vĩnh Cửu.
Vì thế, trong giờ phút này, cộng đoàn chúng ta quy tụ quây quần bên nhau trong Thánh Đường, để nguyện xin Chúa chúc phúc, đồng thời cũng để bày tỏ niềm tin yêu và phó thác nơi Thiên Chúa Ba Ngôi, vì chính người là Niềm Vui và là Mùa Xuân Vĩnh Cửu.
- Con người là trọng tâm của lời chúc phúc
Tác giả Thánh Vịnh đã diễn tả sự chúc phúc và niềm phó thác ấy qua lời cầu nguyện: “Cúi xin Đấng tạo thành trời đất xuống cho bạn muôn vàn phúc cả từ Núi Thánh Sion” (Tv 134, 3). Trong sách Dân Số, tác giả cũng dẫn đưa con người về lời cầu nguyện hướng Thiên như vậy: “Nguyện Đức Chúa chúc lành và gìn giữ anh em! Nguyện Đức Chúa tươi nét mặt nhìn đến anh em và dủ lòng thương anh em! Nguyện Đức Chúa ghé mắt nhìn và ban bình an cho anh em!” (Ds 6, 24-26).
Khi cất lên lời cầu nguyện với Thiên Chúa như thế, tác giả muốn đặt Thiên Chúa vào trọng tâm của đời sống con người, bởi vì chính Người cũng đã coi con người là trọng tâm của công trình tạo dựng. Điều này đã được sách Dân Số chứng minh: “Chúc như thế là đặt con cái Itraen dưới quyền bảo trợ của danh Ta, và Ta, Ta sẽ chúc lành cho chúng” (Ds 6, 24-27).
Còn niềm vui, hạnh phúc nào hơn cho bằng khi con người được Thiên Chúa rủ thương chúc phúc. Người chăm sóc chúng ta như gà mẹ ấp ủ đàn con, như người cha yêu thương con cái, như người bạn đỡ nâng đồng hành, như người chồng ấp ủ thương yêu! (x. TSNTLTX, số 6 ).
Đứng trước hồng ân lớn lao đó, tác giả Thánh Vịnh một lần nữa không khỏi ngỡ ngàng thốt lên: “Tôi ngước mắt nhìn lên rặng núi, ơn phù hộ tôi đến tự nơi nao?” (Tv 121, 1), Nhưng ngay lập tức, tác giả đã xác định không chút do dự: “Ơn phù hộ tôi đến từ Đức Chúa, là Đấng dựng nên cả đất trời” (Tv 121, 2).
Gợi lại một vài điểm như thế để thấy được rằng: Thiên Chúa là Đấng một dạ xót thương, Ngài luôn nhẫn nại và tha thứ tội lỗi, chữa lành bệnh tật, bao bọc chúng ta bằng ân sủng và tình thương (x. Tv 103, 3-4; 146, 7-9 ); Vì thế, thánh Phaolô mời gọi: “Anh em hãy vui mừng luôn mãi và cầu nguyện không ngừng. Hãy tạ ơn trong mọi hoàn cảnh. Anh em hãy làm như vậy, đó là điều Thiên Chúa muốn trong Đức Kitô Giêsu” (1 Tx 5, 16-18). Và rồi thánh nhân cũng nhắc nhở: “Anh em đừng dập tắt Thần Khí [...] Hãy cân nhắc mọi sự: điều gìtốt thì giữ; còn điều xấu dưới bất cứ hình thức nào thì lánh cho xa” (1 Tx 5, 19-22).
- Mùa xuân đích thực là chính Chúa
Năm cũ đã qua, năm mới đang đến, có lẽ mọi người trong nhà thờ này đều mong muốn năm mới được mọi sự tốt đẹp...! Tuy nhiên, với những người có niềm tin nơi Chúa, chúng ta phải hướng lời cầu nguyện nơi mình vào trọng tâm ơn cứu chuộc, đó là: mong sao cho mình được đi trong đường lối của Thiên Chúa, được lòng thương xót của Người ấp ủ, bảo vệ, xin Người thương cứu giúp ta khỏi lỡ chân trật bước, giữ gìn ta khỏi mọi điều bất hạnh, ban cho sinh mệnh được an toàn (x. Tv 121, 3-8). Xin cho mình luôn được sự bình an của Chúa.
Như thế, hạnh phúc là điều con người luôn mong mỏi đợi trông. Nhưng như những gì đã chia sẻ, thì niềm vui, bình an và hạnh phúc đích thực của chúng ta khác hẳn với những người không có niềm tin. Vì thế, thật ý nghĩa khi trong đêm giao thừa này, chúng ta được nghe bài Tin Mừng nói về Tám Mối Phúc Thật. Tuy nhiên, Tám Mối Phúc này chỉ có những ai tin tưởng và khao khát đi tìm Mùa Xuân Vĩnh Cửu thì mới cảm thấy thuận tai và vui mừng, còn những ai không có niềm tin thì đây chính là tám mối họa, vì nó ngược đời, nghịch nhĩ!
Thật vậy, muốn được hạnh phúc đích thực, chúng ta phải sống khó nghèo theo tinh thần Tin Mừng, hiền lành, nhân hậu như Thiên Chúa, sầu khổ vì những tội lỗi đã phạm, khát khao những điều công chính, thương xót mọi người, sống trong sạch, xây dựng hòa bình và sẵn sàng làm chứng cho Chúa dù có phải đầu rơi máu đổ.
Tất cả những mối phúc đó, chúng ta cần phải có đức tin để không thấy cái ngược đời mà là thuận đời, không nghịch nhĩ mà thuận tai...
Mong sao, tết đến, xuân về, mỗi người chúng ta hãy đổi mới tinh thần và thể xác, hãy mặc lấy Mùa Xuân Vĩnh Cửu là chính Đức Kitô, để Ngài là niềm vui đích thực của chúng ta.
“Nguyện Đức Chúa ban phúc lành và gìn giữ anh chị em! Nguyện Đức Chúa tươi nét mặt nhìn đến anh chị em và dủ lòng thương anh chị em! Và Chúc anh em được đầy ân sủng của Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng trong suốt Năm Mới này”.
Lạy Thiên Chúa là Cha chúng con, chúng con xin cảm tạ Chúa đã yêu thương gìn giữ chúng con trong suốt năm qua, giờ đây. Chúng con xin dâng năm mới này lên cho Chúa, để xin Người ban bình an, niềm vui và hạnh phúc cho chúng con.
Xin cho mỗi người chúng con dù ăn, dù nói, làm việc hay nghỉ ngơi, luôn hướng về Mùa Xuân Vĩnh Cửu trên Thiên Quốc. Amen.
==============
MỒNG MỘT TẾT NGUYÊN ĐÁN
CHÚA LÀ MÙA XUÂN VĨNH CỬU
(St 1,14-18; Pl 4,4-8; Mt 6,25-34)
Tu sĩ: Jos. Vinc. Ngọc Biển, S.S.P.
Trong bầu không khí hân hoan của cả dân tộc đón mừng năm mới, chúng ta quy tụ nhau nơi ngôi nhà thờ thân thương này, để cùng nhau ca tụng Thiên Chúa là Mùa Xuân Vĩnh Cửu thì thật là ý nghĩa và hợp lý biết chừng nào!
Khi niềm vui của chúng ta được quyện vào tình thương của Chúa, thì niềm vui của mỗi người được trở nên trọn vẹn. Điều này đã được thánh Phaolô nhắc các tín hữu của Ngài: “Anh em hãy vui lên trong niềm vui của Chúa. Tôi nhắc lại: vui lên anh em” (Pl 4,4).
Không vui sao được, vì đối với người Công Giáo, niềm vui không chỉ dừng lại ở mùa xuân tự nhiên, mùa xuân của đất trời, hay mùa xuân của lòng người, mà niềm vui ấy còn được dâng cao để hòa quyện vào niềm vui Ơn Thánh, niềm vui của Màu Xuân Vĩnh Cửu.
- Niềm vui khi mùa xuân tự nhiên đến
Một quy luật tuần hoàn, sau 365 ngày, đất trời lại có mùa xuân mới. Cứ thế, nó đã đi vào quy luật tự nhiên. Quả thật:“Xuân khứ, xuân lai, xuân bất tận. Xuân đến, xuân đi, xuân lại về”. Có mùa xuân, bởi vì trái đất vần xoay, nên hết xuân sang hạ, hết hạ sang thu, hết thu sang đông và hết đông lại sang xuân.
Đây là quy luật của Tạo Hóa, Đấng đã cho tứ thời bát tiết chuyển xoay... khi mùa xuân đến, mọi người, mọi nhà, đều được hưởng niềm vui!
Vì thế, trên khuôn mặt mỗi người đều nở những nụ cười tươi vui, hạnh phúc, vì ai ai cũng được tận hưởng mùa xuân. Niềm vui ấy không thể giữ lại cho riêng mình, vì thế, chúng ta thường trao tặng cho nhau những lời cầu chúc tốt đẹp. Mong cho mọi người phúc ấm bền lâu, khang an thịnh đạt, phúc, lộc, thọ...
Thật là ý nghĩa khi mỗi người đều mong cho mình và cho tha nhân được: “Tân niên thánh đức bao ân phúc, xuân nhật an hòa mãi phú vinh”.
Tại sao có được niềm vui dạt dào nơi mọi người như vậy, thưa, bởi vì tự đáy lòng, con người cũng nở rộ mùa xuân.
- Mùa Xuân của lòng người
Nếu xuân tự nhiên nơi đất trời là do quy luật tuần hoàn, thì xuân của lòng người hoàn toàn khác, bởi nó không tự đến rồi lại tự đi, mà phải do dày công vun đắp màu xuân mới có.
Vì thế, mùa xuân nơi lòng người, mỗi người cảm nghiệm mỗi khác, không ai giống ai. Có người thì vui, có kẻ lại buồn. Có người hạnh phúc, có người bất an. Có người được quây quần, có người chia ly. Có người được đoàn tụ, có kẻ bị cô đơn. Có người ấm lòng, có người lạnh tanh...
Như vậy, mùa xuân năm nay, có lẽ phải đặt ra cho mỗi người chúng ta một câu hỏi mà có nhiều người xem ra thật vớ vẩn, ngẩn ngơ, đó là: tết năm nay, xuân năm nay, bạn buồn hay vui???
Nhưng nghĩ suy một chút thì phải chăng câu hỏi đó không đến nỗi hẩm hiu, nhưng nó gợi lại cho chúng ta về niềm vui, hạnh phúc có hay không trong năm mới, trong mùa xuân này!
Thật ra thì năm hết, tết đến, có người vui vì thu được nhiều tiền, buôn may bán đắt, gia đình xum họp, thêm con dâu, có con dể, đầy đủ ấm êm...
Nhưng cũng có biết bao nhiêu cảnh đời éo le! Năm mới mà nhà nghèo hơn ngày thường! Không có tiền, không có tình yêu! Cha mẹ ly tán, con cái bơ vơ...!
Hay nhìn rộng ra, mùa xuân là mùa của niềm vui, của hy vọng, nhưng niềm vui đâu chẳng thấy, hy vọng có lẽ là thứ xa xỉ phẩm khi thấy quá nhiều bất công, áp bức, bóc lột, đâm chém, xì ke ma túy; đạo đức giáo dục xuống cấp, học sinh như người vô học, con cái lếu láo với cha mẹ, cha mẹ vô trách nhiệm với con cái, bạn bè phản bội nhau...
Khi suy nghĩ như thế, chúng ta thấy, niềm vui của lòng người bị giới hạn vào tâm trạng nội tâm, vì thế cảm xúc hoàn toàn khác nhau!
Tuy nhiên, với người Công Giáo, chúng ta gặp nhau ở một điểm, đó là mùa xuân tự nhiên, kết hợp với lòng người và vươn tới Mùa Xuân Ơn Thánh.
- Màu Xuân Ơn Thánh
Nếu mùa xuân tự nhiên cứ đều đặn tuần hoàn nối tiếp: “Xuân khứ, xuân lai, xuân bất tận”, hay mùa xuân của lòng người phụ thuộc vào thành quả hay tâm trạng chủ quan, thì Mùa Xuân Ơn Thánh là một mùa xuân bất diệt, toàn diện và được trao tặng cho hết mọi người...
Tuy nhiên, Mùa Xuân Ơn Thánh này lại phụ thuộc vào mỗi người, nếu đón nhận thì được dồi dào, phong phú, nhưng không đón nhận thì trơ trụi, cằn khô.
Một trong những nguyên nhân khiến con người không có Mùa Xuân Ơn Thánh, đó là: tâm hồn tràn ngập tội lỗi, ích kỷ, kiêu ngạo, bất công... Những người như thế, họ luôn mang trong tâm hồn mình một trạng thái bất an, tù túng, và không chừng, linh hồn sẽ bị chết chóc, sầu thương ảm đạm!
Chỉ khi nào con người biết khôn ngoan quay trở về với Chúa, rộng tay làm phúc cho kẻ túng nghèo và lo sống một cuộc đời thánh thiện, thì sẽ được Thiên Chúa ân chúc phúc. Lúc đó, con người mới hưởng được Mùa Xuân Ơn Thánh, nói cách khác, lúc đó Mùa Xuân Vĩnh Cửu mới hiện về trong tâm hồn của con người.
Nói cách cụ thể hơn, nếu muốn cho mùa xuân trở về trong trái tim chúng ta, thì chúng ta phải thực sự trở nên giống trẻ thơ để đón nhận tình thương của Thiên Chúa, vì Mùa Xuân Ơn Thánh chỉ đến với tâm hồn đơn sơ trong trắng mà thôi.
Khi có tâm hồn đơn sơ trong trắng, chúng ta phó thác đường đời cho Chúa, và phần còn lại, đó là chúng ta đi trong đường lối của Ngài để được dồi dào ân lộc: “Hãy ký thác đường đời cho Chúa, tin tưởng vào Người, Người sẽ ra tay”. Vì “Hãy xem chim trời: chúng không gieo, không gặt, không thu tích vào kho ; thế mà Cha anh em trên trời vẫn nuôi chúng. Anh em lại chẳng quý giá hơn chúng sao ?”.
Hôm nay, ngày đầu năm mới, mỗi người chúng ta hãy cầu chúc cho nhau một năm mới không chỉ dừng lại ở niềm vui của mùa xuân đất trời, cũng không hệ tại lòng người, nhưng chúng ta luôn hướng lòng về Mùa Xuân Ơn Thánh – Vĩnh Cửu.
Ước mong Mùa Xuân Ơn Thánh – Màu Xuân Vĩnh Cửu luôn ngự trị trong tâm hồn của chúng ta, để mỗi người chan chứa ân sủng và bình an trong năm mới này.
Kính chúc cộng đoàn một năm mới luôn luôn dạt dào ơn thánh, để:
“Xuân sang cội phúc sinh nhành lộc. Tết về cây đức trổ thêm hoa”. Amen.
==============
MỒNG HAI TẾT NGUYÊN ĐÁN
KHÔNG CÓ HIẾU LÀ VẤT ĐI!
(Hc 44,1.10-15; Ep 6, 1-4.18.23; Mt 15, 1-6)
Tu sĩ: Jos. Vinc. Ngọc Biển, S.S.P.
Tôn kính tổ tiên và hiếu nghĩa với ông bà cha mẹ là truyền thống và gia sản tốt đẹp của cha ông ta từ bao đời nay.
Đây là nghĩa cử cao quý mà bất cứ ai, đã sinh ra làm người thì khi đến tuổi khôn đều phải được dạy cho biết gia sản quý báu của dân tộc, đồng thời mỗi người phải coi đây là bổn phận, nghĩa vụ trong lòng mến chứ không chỉ đơn thuần là tình cảm tự nhiên.
Ngược lại, nếu ai sống một cuộc đời bất hiếu, thì có thể kể hạng người đó vào số những người vô giáo dục, hay không phải là con người đúng nghĩa!
Hôm nay, Giáo Hội dành riêng ngày mồng hai tết cổ truyền của dân tộc để mời gọi con cái mình hướng về cội nguồn để cầu nguyện cho các bậc sinh thành, và noi gương sáng của các ngài để lại, hầu có thể làm sáng danh Thiên Chúa, rạng rỡ gia phong và vẻ vang dân tộc... đây chính là: “Của lễ làm đẹp lòng Thiên Chúa” (Cl 3,20).
1. Đạo hiếu ngày xưa
Ngày xưa, cha ông ta rất coi trọng chữ hiếu. Chữ hiếu được đưa lên hàng đầu vì: ”Chữ hiếu niệm cho tròn một tiết, thời suy ra trăm nết đều nên”.
Vì thế, khi đánh giá một người nào, các cụ ta thường hay xem họ có hiếu nghĩa với ông bà, cha mẹ, sống có tình nghĩa với anh chị em trong gia đình và làng xóm không?
Còn khi chọn ai đó làm quan, nhà vua thường dựa trên quy luật: “Tướng – Hàm –Hiếu”. Tức là phải có tướng mạo, học hành giỏi giang và có hiếu với bậc sinh thành. Tuy nhiên, hiếu nghĩa quyết định người đó đậu hay không.
Khi người xưa coi trọng chữ hiếu như vậy, các bậc tiền bối của chúng ta coi chữ hiếu là căn cốt, là bản lề, là cột trụ trong việc hình thành nhân cách cũng như nền tảng xây dựng xã hội và nghề nghiệp.
Theo truyền thống Nho giáo, trong các tội người ta phạm thì tội bất hiếu là tội nặng nhất, bởi lẽ: “Người ta có cha có mẹ, không ai ở chỗ nẻ chui lên”, nên: “Người ta có cố có ông, như cây có cội như sông có nguồn”.
Vì thế, người thời xưa, sáng ngày mồng một, con cháu quy tụ về nhà tổ để làm lễ gia tiên với người đã khuất, sau đó đến phần bày tỏ hiếu nghĩa với người còn sống.
- Đạo hiếu ngày nay
Trên đây là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta khi nói và sống chữ hiếu. Còn ngày nay thì sao?
Nếu ngày xưa, nhà nhà, người người coi lễ giáo gia phong, tôn ty trật tự, hiếu nghĩa thảo hiền là điều quan trọng không thể thiếu trong các mối tương quan, thì ngày nay, có khi: “Mò kim đáy biển”.
Vì thế, trong những ngày giáp tết vừa qua, trên các trang mạng xã hội có đăng tải những tấm hình gây nhiều chú ý, bức xúc kèm theo những lời kết án gắt gao, đó là: hình ảnh một bà cụ già trạc 90 tuổi, bị nhốt dưới bếp và khóa trái cửa, cụ đẩy cửa và nhìn hé ra ngoài, bên dưới là lời nói: “Con ơi, mở cửa cho mẹ, mẹ không lên phòng khách đâu!!!”. Rồi hình ảnh khác, một bà cụ ngồi vệ đường với bát cơm trộn. Cụ vừa ăn vừa khóc! Bên dưới có lời bình: “Cuộc đời vất vả nuôi con, cầu mong con lớn, nhờ con về già! Vậy mà khi tuổi xế tà, sức lực cạn kiệt thân già ốm đau. Con cái thì lại ganh nhau, chăm được ba bữa càu nhàu rên la. Mẹ già cay đắng lệ xa, bát cơm chan lệ như là chan canh”. Ôi đọc mà đau nhói con tim, tê tái tâm hồn!
Rồi nhìn chung quanh, có khi không chừng, ngay cả trong nhà thờ này, vẫn còn đó những đứa con bất hiếu, vô giáo dục khi đối xử với thậm tệ với cha mẹ!
Vì thế, vẫn thấy đây đó nhiều bậc cha mẹ phải bỏ nhà ra đi hay bị đuổi ra khỏi nhà vì cảnh con dâu quá láo, con trai phụ bạc, các cháu hỗn hào... Ôi thật đau xót biết chừng nào!!!
Những hạng người bất hiếu trên, có lẽ họ quên mất một quy luật tất yếu, đó là: “Sóng trước vỗ đâu, sóng sau vỗ đó”.
Có một câu chuyện kể rằng: một hôm, anh con trai mua một cái sọt, rồi nhốt cha già trong đó và mang vào rừng bỏ đói cho chết. Thấy vậy, con trai anh tuy còn nhỏ, nhưng đã ý thức và đau xót nên nói với cha mình rằng: “Ba đem ông vào rừng rồi sau đó mang sọt về cho con nhé”. Người cha liền hỏi: “Mang về làm gì?” Người con đáp: “Để sau này có cái mà nhốt cha!”. Đây quả là quy luật tất yếu dành cho kẻ bất hiếu.
- Đạo hiếu trong truyền thống Công Giáo
Đối với người Công Giáo, đạo hiếu không chỉ là một bổn phận phải có đối với các bậc tổ tiên, ông bà, cha mẹ, mà còn là đòi hỏi, là lệnh truyền, là giới răn của chính Thiên Chúa.
Trong thập giới, Thiên Chúa dành ra giới răn thứ tư để truyền phải giữ, đó là: “Thảo kính cha mẹ”. Giới răn này chỉ đứng sau những giới răn tôn thờ Thiên Chúa. Như vậy, ngoài bổn phận với Thiên Chúa, người Công Giáo phải trung thành tuân giữ lòng hiếu nghĩa với tổ tiên.
Khi hiếu kính với tổ tiên, chúng ta sẽ được Thiên Chúa chúc phúc và tha thứ lỗi lầm, vì: “Ai tôn thờ cha thì bù đắp lỗi lầm, ai kính mẹ thì tích trữ kho báu” (Hc 3,3-4). Thánh Phaolô thêm: “Kẻ làm con, hãy vâng lời cha mẹ theo tinh thần của Chúa, vì đó là điều phải đạo. Hãy tôn kính cha mẹ. Đó là điều răn thứ nhất có kèm theo lời hứa: để ngươi được hạnh phúc và hưởng thọ trên mặt đất này” (Ep 6,1-3); vì: “Ai vâng lời cha mẹ trong mọi sự sẽ đẹp lòng Chúa” (Cl 3,20) và sẽ được Thiên Chúa sẽ nhận lời người hiếu nghĩa cầu xin (x. Hc 3,8).
Còn với Đức Giêsu, ngài nhắc lại và kèm theo cảnh báo: “Ngươi hãy thờ kính cha mẹ; kẻ nào nguyền rủa cha mẹ, thì phải bị xử tử” (Mt 15,4).
- Thi hành việc hiếu nghĩa
Như những gì đã chia sẻ ở trên, chúng ta thấy chữ hiếu đối với người Công Giáo thật là quan trọng, nó kéo theo việc được chúc lành hay chúc dữ tùy vào thái độ của chúng ta.
Thiết nghĩ, ngay trong giây phút này, mỗi người hãy làm mới lại tinh thần hiếu nghĩa đối với tổ tiên, ông bà cha mẹ.
Trước tiên, chúng ta hãy cầu nguyện, kết hợp với những hy sinh để cầu cho linh hồn các bậc tổ tiên đã ra đi, đồng thời cầu nguyện cho những bậc còn sống được bình an. Hãy nhớ nằm lòng câu ca dao sau: “Cây có gốc mới nở ngành sinh ngọn. Nước có nguồn mới bể rộng sông sâu. Người ta có gốc từ đâu! Có cha có mẹ rồi sau có mình”.
Thứ đến, hãy vui vẻ lễ phép, chăm lo cơm cháo, đồng quà tấm bánh, nhất là lo thuốc thang khi các ngài ốm đau bênh tật. Sống yêu thương, kính trọng như lời Kinh Thánh dạy: “Con ơi, hãy săn sóc cha con khi người đến tuổi già; bao lâu người còn sống, chớ làm người buồn tủi. Người có lú lẫn, con cũng phải cảm thông, chớ cậy mình sung sức mà khinh dể người. Vì lòng hiếu nghĩa đối với cha sẽ không bị quên lãng, và sẽ đền bù tội lỗi con” (Hc 3,12-14).
Cuối cùng, nếu ai đã hỗn sược, lếu láo với bậc sinh thành, ngay lập tức, sau thánh lễ này, hãy xin lỗi các ngài và quyết tâm sửa sai. Nên nhớ rằng, đây là điều kiện để được Thiên Chúa tha thứ tội lỗi cho mình hay không.
Ước gì, trong dịp tết năm nay, nhất là trong ngày cầu cho tổ tiên, cũng như hằng ngày trong đời sống, mỗi người chúng ta phải thực sự là tấm gương cho con cháu về lòng hiếu nghĩa với các bậc tổ tiên, để như một quy luật tất yếu, con cái sẽ noi gương và báo đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục của chúng ta hôm nay và ngày mai. Amen.
===============
MỒNG BA TẾT NGUYÊN ĐÁN
“MƯU SỰ TẠI NHÂN, THÀNH SỰ TẠI THIÊN”
(St 2,4b-9.15; Cv 20,32-35; Mt 25,14-30)
Tu sĩ: Jos. Vinc. Ngọc Biển, S.S.P.
“Mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên”. Ấy là câu nói cửa miệng của những ai tin vào Thiên Chúa, Đấng là chủ tể mọi loài.
Với thánh Phaolô, ngài xác tin mạnh mẽ và quy hướng mọi sự về Thiên Chúa. Ngài khẳng định: “Phaolô trồng, Apollô tưới, nhưng chính Thiên Chúa mới làm cho mọc lên” (1Cr 3,6).
Hôm nay, ngày mồng ba tết, cộng đoàn quy tụ nơi đây, để cùng nhau xin Chúa thánh hóa công ăn việc làm cho chúng ta trong suốt năm mới.
Tuy nhiên, đây còn là dịp để chúng ta bày tỏ thái độ tích cực về lao động cũng như tìm hiểu về ý nghĩa, giá trị của lao động trong nhiệm cục cứu chuộc của Thiên Chúa.
1. Trở về nguồn để hiểu giá trị của lao động
Ngay từ thủa ban đầu của xã hội loài người, chúng ta thấy Tổ tông Ađam và Eva đã được Thiên Chúa trao ban vườn Địa Đàng để: “Canh tác và giữ vườn” (St 2,15). Mặc dù nơi đây là một nơi đầy đủ và hạnh phúc dồi dào! Tuy nhiên, con người không được ở yên, mà vẫn phải giữ vườn và canh tác...
Sang thời Đức Giêsu, chính Ngài đã nói với dân chúng rằng: “Cho đến nay, Cha Ta vẫn làm việc, thì Ta cũng làm việc” (Ga 5,17).
Ngài không chỉ nói, mà chính Ngài đã kinh qua trong suốt thời gian sống ẩn dật 30 năm trường trong gia đình Nazareth. Ngài đã cùng thánh Giuse lao động để kiếm tiền lo cho gia đình... Điều này đã được chính những người đồng hương với Ngài chứng minh: “Ông ta không phải là bác thợ mộc, con bà Maria sao?”(Mc 6,3).
Với thánh Phaolô, ngài coi lao động là một việc làm có giá trị, nên một đàng thánh nhân loan báo Tin Mừng, đàng khác, ngài không ngừng lao động chân tay để tránh sự phiền hà cho tín hữu. Khi lời nói đi đôi với hành động, thánh nhân đã cất lên lời khuyên bảo: “Ai không làm việc thì đừng ăn. Thế mà chúng tôi nghe nói trong anh em có những người sống vô kỷ luật, ăn không ngồi rồi, lại dây mình vào đủ chuyện. Đối với những người ấy, chúng tôi kêu mời và khuyến khích họ trong Chúa Kitô, hãy bình tâm làm việc và hãy tự tìm cách sinh nhai” (2 Tx 3,10b-13).
Như vậy, lao động là một việc làm chân chính, đáng tôn trọng. Hơn nữa, lao động còn là điều kiện cần để làm người đúng nghĩa. Nếu không lao động, con người không thể thăng tiến!
Bởi vì, lao động là vinh quang và khi lao động sẽ làm cho chúng ta trở nên giống Thiên Chúa hơn. Lao động còn cộng tác với chính Thiên Chúa trong công trình sáng tạo, bởi vì, nhờ lao động, con người không ngừng làm cho thế giới này ngày càng đổi mới, thăng hoa và tốt đẹp. Khi lao động, chúng ta làm cho bức tranh nhân loại đã được Thiên Chúa tác tạo trở nên sống động và khởi sắc từng ngày.
Nói như thế không có nghĩa là Thiên Chúa không thể làm cho hoàn thiện? Không! Ngài là Thiên Chúa quyền năng, nên Ngài làm được mọi sự. Tuy nhiên, Ngài muốn cho con người cộng tác để sinh ích lợi cho chính chúng ta.
Hơn nữa, khi lao động, con người có cơ hội làm cho tinh thần minh mẫn, trí óc hoạt động, và nhờ đó mà có thể có những phát minh hữu ích để phục vụ Giáo Hội và xã hội...
Thi hào Voltaire nói: Lao động xua đuổi xa ta 3 mối họa lớn lao ‘Buồn nản, thói hư và cùng túng’”. Sách Nho cũng nói: “Nhàn cư vi bất thiện”, và sách Tây thêm: “Sự ở nhưng là mẹ sinh ra các nết xấu”.
Với thánh Gioan Kim Khẩu thì: mỗi khi con người lao động, họ được tôn trọng hơn. Ngài ví von: “Con ong được quí trọng, vì nó làm việc không những riêng cho nó và cho cả mọi người nữa”.
Vì thế, chúng ta cần phải loại trừ quan niệm lệch lạc về lao động, coi lao động là bần tiện, khổ sai, nô lệ. Đây là cái nhìn nguy hại không chỉ cho đời sống thể xác, mà nó còn nguy hiểm cho đời sống tinh thần.
2. Ý nghĩa của ngày lễ thánh hóa việc làm
Ngày mồng ba tết được chọn để cầu nguyện xin Chúa thánh hóa công ăn việc làm, Giáo Hội muốn mời gọi con cái mình hãy biết dâng cho Chúa và phó thác nơi Ngài tất cả. Tâm tình này đã được cha ông ta đúc kết thành câu đồng dao vừa để sống, vừa để răn dạy con cháu:
“Lạy Trời mưa xuống
Lấy nước tôi uống
Lấy ruộng tôi cầy
Lấy đầy bát cơm
Lấy rơm đun bếp”.
Chính niềm tin ấy, đã khiến cho tổ tiên ta luôn cậy dựa bám víu và biết ơn Ông Trời:
“Ơn Trời mưa nắng phải thì
Nơi thì bừa cạn, nơi thì cầy sâu”.
Khi được mưa thuận gió hòa, và con người biết sống kết hợp với Ông Trời thì:
“Trời nào có phụ ai đâu!
Hay làm thì giầu, có chí thì nên”.
Tuy nhiên, vẫn có những người tưởng chừng như mọi sự là do mình, nên đã có thái độ kênh kiệu và ngạo mạn với Thiên Chúa. Nhưng kinh nghiệm cho thấy, những người đó không sớm thì muộn, họ sẽ gặp những thất bại thê lương và sẽ chết trong sự ngu dốt của mình.
Vì thế, ngày mồng ba tết, chúng ta xin Chúa thánh hóa công ăn việc làm là điều hợp lẽ vì: “Ví như Chúa chẳng xây nhà, thợ nề vất vả cũng là uổng công. Thành kia mà Chúa không phòng giữ, uổng công người trấn thủ canh đêm” (Tv 127,1).
- Thế nào là lao động trong công trình cứu chuộc?
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu dùng dụ ngôn “các nén bạc” để cho thấy rõ giá trị của lao động. Vì thế, với Lời Chúa vừa nghe, ta hiểu rằng:
Con người hoàn toàn lệ thuộc vào Thiên Chúa và phải có trách nhiệm trước mặt Người.
Vì yêu thương, nên Thiên Chúa ký thác cho ta những nén bạc, và đòi hỏi chúng ta phải sinh lời thêm. Vì thế, không được phung phí cũng như ích kỷ chôn vùi đi. Nhưng phải làm cho nó sinh lợi theo thánh ý Thiên Chúa.
Như vậy, điều quan trọng giờ đây, đó là chúng ta cần đặt ra câu hỏi: Lao động cách nào cho đẹp lòng Chúa và hữu ích cho linh hồn?
Câu trả lời, đó là: lao động bằng trí óc và bàn tay chân chính, lao động bằng mồ hôi, khó nhọc của chính mình...
Thiên Chúa không bao giờ chấp nhận những chuyện làm ăn bất chính như: gian tham, hối lộ, bóc lột; buôn gian bán lận, lừa đảo; cờ bạc, số đề, cá độ; thiết lập những khu ăn trơi trác táng để làm giàu trên thân xác phụ nữ chốn lầu xanh...
Những thứ đó không phải là công khó của chính mình, mà là của người khác. Thế nên, không có ý nghĩa và giá trị cứu chuộc, vì không được Thiên Chúa chúc lành. Ngược lại, nén bạc Chúa trao cho chúng ta và đòi hỏi chúng ta phải sinh lời ra, đó là: từ bi, nhân hậu, công bằng, bác ái; liên đới, cảm thông, sống công chính...
Mong sao, mỗi khi xin Chúa thánh hóa công ăn việc làm, chúng ta biết ý thức sự giới hạn của mình và biết cậy dựa vào quyền năng của Thiên Chúa, đồng thời, chúng ta cũng biết lựa chọn cách lao động chân chính, để qua đó, tâm hồn chúng ta được hướng thiện và đáng được hưởng ơn cứu chuộc. Amen.