Ngày nay, người ta lại chú ý đến những lợi ích của muối phép đã được dùng trong các nghi lễ thời xưa, đặc biệt là trong phong trào Canh Tân Đặc Sủng, như chữa lành và trừ tà. Để hiểu cách sử dụng chính xác và các hiệu quả của muối, chúng ta nên xem lại các dấu chỉ và lịch sử của muối trong Kinh thánh, vì Công đồng Vatican II khuyến khích chúng ta tham dự “một cách khôn ngoan và năng động” trong việc sử dụng các nghi lễ như trong việc sử dụng các Bí Tích vậy.
Muối trong thế giới cổ xưa được coi như một báu vật gia dụng (tại Ai Cập và Ba Tư chỉ có nhà vua mới được dùng muối). Binh lính La Mã được trả lương một phần bằng muối (trong tiếng La Tinh “SAL” có nghĩa là muối), bắt nguồn từ đó, tiếng Anh có danh từ SALARY là tiền lương và thành ngữ ”worth his salt” có nghĩa “đáng với phần muối trả công“ cũng như trong tiếng Việt chúng ta nói “đáng đồng tiền bát gạo”. Vì quí và đắt nên muối được dùng làm cuả lễ dâng lên Chúa gọi là “muối giao ước” trong các lễ phẩm của người Do Thái dâng lên Chúa các tư tế phải rắc muối lên trên lễ vật. (Lv2,13; 2Sb13,5; Ds18,19).
Lv2,13 (Các) ngươi phải bỏ muối vào mọi lễ phẩm (các) ngươi dâng tiến; (các) ngươi không được để lễ phẩm (các) ngươi thiếu muối của giao ước của Thiên Chúa (các) ngươi; (các) ngươi phải dâng muối cùng với mọi lễ tiến của (các) ngươi.
2Sb13,5 ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của Ít-ra-en, bằng một giao ước không ai phế bỏ được, đã ban quyền cai trị Ít-ra-en đến muôn đời cho vua Đa-vít, cho chính người và cho con cháu người, các ngươi chẳng biết sao?
Ed43,24 Ngươi hãy tiến dâng chúng trước nhan ĐỨC CHÚA, các tư tế sẽ rắc muối lên trên chúng và dâng chúng làm lễ toàn thiêu kính ĐỨC CHÚA.
Tin vào đặc tính chữa bệnh và giữ cho khỏi hư thối dẫn đến việc sử dụng muối cho da trẻ sơ sinh mau khô và cứng cáp cũng như cuống rốn không bị nhiễm trùng. Lúc chào đời, ngày mới sinh ra, ngươi không được ai cắt rốn cũng không ai lấy nước tắm rửa cho sạch, chẳng được ai xát muối và lấy tã bọc cho (Ed16,4).
Từ 3500 năm xưa, người ta đã biết dùng muối để ướp thịt cho khỏi hư, với công dụng đó, muối trở nên biểu tượng cho sự giữ gìn tâm hồn trong sạch và khỏi hư nát và đó là đặc tính của người dâng tiến lễ vật hy sinh lên Thiên Chúa. Được chia sẻ trong bữa ăn lễ tế, muối tượng trưng cho tình bằng hữu và hiếu khách, một tập tục còn duy trì tại nền văn hóa Ả Rập. Chúa Giêsu gọi biểu tượng của muối là tượng trưng cho sự giao ước của tình huynh đệ, như trong Mc9:50 “Muối là cái gì tốt. Nhưng muối mà hết mặn, thì anh em sẽ lấy gì ướp cho mặn lại? Anh em hãy giữ muối trong lòng anh em, và sống hoà thuận với nhau." (Chú ý đến hai biểu tượng giữ muối trong lòng và sống hoà thuận).
Hai biểu tượng chính này cũng được tìm thấy trong thư của thánh Phaolô gửi tín hữu Col 4:6 “Lời nói của anh em lúc nào cũng phải có duyên, mặn mà để anh em biết mình phải đối đáp với mọi người làm sao. Có nghĩa là anh em nên nói những lời dịu hiền tử tế, đừng dùng lời độc ác (3,8; Eph4,29). Danh từ muối mặn mà thánh Phaolô dùng cũng có thể bao hàm ý nghĩa tinh thần khôn ngoan, vì trong tiếng Latinh chữ “sapientia” (savor, taste) cũng có nghĩa là khôn ngoan.
Những biểu tượng trên cũng có thể hiểu trong trong lời Chúa Giêsu nói với những người Chúa chọn, Ngài gọi họ là “muối cho đời” (Mt5,13). Chúa muốn họ phải chống lại thế gian hư hỏng, nhắc cho họ biết là muối thì phải giữ để không bị mất phẩm vị chống lại sự huỷ hoại, chính phần họ cũng phải giữ mình chống lại ảnh hưởng hư hỏng, tội lỗi của thế gian (Lc 14,34).
Chúa hứa với dân Ngài sẽ chúc lành cho bánh và nước, đàn bà sẽ không còn sẩy thai, mùa màng không bị tai ương (Xh23,25-26), lời hứa này Chúa còn lưu truyền qua thời tiên tri Elisha ở Giêrikhô (2Vua 2,20-21) khi ông lấy muối bỏ xuống dòng nước bị nhiễm độc. Theo sách các Vua: Người trong thành nói với Elisha như sau: ”Như Thầy đã thấy đó, địa thế nơi đây tốt, nhưng nước nhiễm độc, đàn bà trong xứ bị sẩy thai“. Elisha nói với họ: ”lấy cho ta một cái chén và bỏ muối và đó.” Họ đem đến cho ông một chén muối, ông đem chén muối ra nơi có mạch nước, ném muối xuống và nói: ”Yavê phán thế này: Ta đã chữa lành nước này, sẽ không còn xẩy ra chết chóc, sẩy thai bởi nó nữa”. Bỏ thêm muối vào nước đã mặn để thanh lọc làm cho phép lạ này trở nên càng lạ lùng hơn, vì người ta nghĩ có thể sẽ có kết qủa trái ngược. Phép lạ đầu tiên này của tiên tri Elisha là căn bản được ghi trong Thánh Kinh về việc dùng muối phép trong nghi thức phụng vụ ngày naỵ
Xh23,25-26 Các ngươi phải thờ phượng ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa các ngươi; Người sẽ chúc phúc cho bánh ngươi ăn, cho nước ngươi uống. Ta sẽ đẩy bệnh tật xa ngươi.26 Trong xứ của ngươi, sẽ không có phụ nữ sẩy thai hay son sẻ. Ta sẽ cho ngươi sống đầy đủ số năm tháng ngày giờ dành cho ngươi.
2Vua 2,19-21 Người trong thành nói với ông Ê-li-sa: "Như ngài thấy đó, địa thế của thành thì tốt, nhưng nước thì độc và xứ sở bị nạn vô sinh." Ông Ê-li-sa bảo: "Lấy cho tôi một cái tô mới và bỏ muối vào đó." Họ đi lấy cho ông. Ông đi ra suối nước, đổ muối xuống và nói: "ĐỨC CHÚA phán thế này: Ta làm cho nước hoá lành, và nước này sẽ không còn gây chết chóc và nạn vô sinh nữa." Và nước hoá lành cho đến ngày nay, theo lời ông Ê-li-sa đã nói.
Trong nghi lễ Công giáo, muối khi đã được linh mục làm phép có thể được dùng y nguyên, không pha trộn, để trừ ma qủi, mà xưa kia được dùng trong lời kinh trừ tà khi làm Phép Rửa tội. Muối cũng hòa vào nước để làm nước thánh (xin nhớ lại phép lạ của Elisha). Dù dưới hình thức nào đi nữa, muối đuợc dùng như một khí cụ của ân sủng để giữ gìn con người khỏi hư nát của ác thần qua căn bệnh tội lỗi và để được thoát khỏi ảnh hưởng của ma qủi .
Như trong trường hợp của tất cả các nghi lễ, quyền năng của các nghi lễ không phải đến từ những dấu chỉ của nó, nhưng do lời nguyện làm phép của các thẩm quyền Hội Thánh (tính cách phụng vụ, chứ không phải riêng tư), một quyền năng Giáo hội đến từ chính Chúa Giêsu (Mt 16,19; 18,18) (Chúa nói: Thầy sẽ trao chìa khóa thiên đàng cho các con, điều gì các con buộc dưới đất, trên trời cũng sẽ buộc và điều gì các con tha dưới đất trên trời cũng sẽ tha). Như Công Đồng Vatican 2 về Phụng Vụ, khoản 61 nói không phải các bí tích hay các nghi thức thanh tẩy chúng ta nên thánh, nhưng bởi quyền năng từ công cuộc cứu độ của Chúa Giêsu do Hội thánh khẩn cầu được thực hiện qua những dấu chỉ và các yếu tố ấy. Vì thế, các nghi thức như muối phép hay nước thánh không được dùng một cách mê tín coi như tự chúng có quyền phép, nhưng là “điểm quy tụ” của lòng tin hướng vào Chúa, cũng như quốc kỳ là tụ điểm của lòng aí quốc, hoặc Phaolô dùng những tấm khăn trên mình những người bệnh họ cũng được lành bệnh và khỏi bị quỉ ám.
Vì thế, một cách không mê tín, dùng một chút muối rải trong phòng ngủ, hay nơi bậc cửa ra vào để ngăn ngừa trộm cướp, rắc muối trong xe để được bình an… Bỏ vài hạt muối vào nước uống hay nước để nấu ăn, hoặc dùng muối làm gia vị trong thực phẩm thường đem lại hiệu quả ngạc nhiên về tâm linh cũng như thể xác, như chính tôi đã chứng kiến như vậy nhiều lần. Cũng như việc sử dụng các Bí tích còn tuy thuộc vào lòng tin và thành tâm của con người, thì việc sử dụng muối hay nghi thức cũng thế. Lòng tin này đặt trọng tâm vào Chúa Giêsu, giống như lòng tin của người mù đã làm anh ta được sáng mắt chứ không phải bùn hòa với nước miếng của Chúa đã chữa anh ta (Ga9).
Từ nhận xét này, chúng ta biết tại sao Công Đồng Vatican II nói rằng “rất hiếm có việc sử dụng thích đáng các vật liệu lại không có thể đem đến sự thánh hóa con người và tôn vinh Thiên Chúa). Vì thế, các nghi thức mới có thể thêm vào một khi các nghi thức được sửa đổi. Muối phép chắc chắn không phải là một nghi thức mới, nhưng dường như Chúa Thánh Thần đang hướng dẫn nhiều người có sự chú ý mới đến quyền năng đặc biệt của nó, một khí cụ của ân sủng và chữa lành.
Chúng ta có thể đem một ít muối đến cho linh mục làm phép, dùng kinh nguyện chính thức sau đây trong Nghi Lễ công giáo:
“Lậy Thiên Chúa Toàn Năng, xin Chúa làm phép muối này như xưa Chúa đã làm phép muối để tiên tri Elisha rắc trên nguồn nước độc. Mỗi khi muối (và nước) này được vảy lên sẽ xua đuổi quyền năng của sự dữ, và luôn luôn che chở chúng con bằng sự hiện diện của Chúa Thánh Thần. Chúng con cầu xin nhân danh Chúa Giêsu, Chúa chúng con. Amen.”
www.thanhlinh.net