Nhảy đến nội dung

3 Đề tài tĩnh tâm Mùa Vọng ý nghĩa cho Thiếu Nhi 

3 ĐỀ TÀI TĨNH TÂM MÙA VỌNG Ý NGHĨA CHO THIẾU NHI 🌟

 

1. Đề tài: Dọn Đường Cho Chúa Đến: Trái Tim Sạch và Đẹp

Bài Tin Mừng Gợi ý: Mt 3:1-12 (Gioan Tẩy Giả kêu gọi sám hối, dọn đường cho Chúa)

Trọng tâm: Lời kêu gọi của Gioan Tẩy Giả.

Ý nghĩa Cốt Lõi cho Thiếu Nhi:

Mùa Vọng là thời gian dọn dẹp (giống như dọn nhà đón Tết/khách quý).

"Con đường" Chúa đi vào là "trái tim" của các em.

"Sám hối" đơn giản là: nhận ra những điều chưa ngoan (cãi lời cha mẹ, ích kỷ với bạn, lười biếng, xem điện thoại nhiều...) và quyết tâm sửa đổi để trái tim sạch và đẹp hơn (giống như rửa mặt, đánh răng cho sạch sẽ mỗi ngày).

Hành động cụ thể: Lập "Kế hoạch dọn dẹp trái tim" bằng cách làm một việc tốt mỗi ngày hoặc bỏ một thói quen xấu.

DỌN ĐƯỜNG CHO CHÚA ĐẾN: HÀNH TRÌNH CỦA TRÁI TIM SẠCH VÀ ĐẸP

Hôm nay, cha muốn mời tất cả chúng ta cùng nhau làm một việc rất lạ. Chúng ta sẽ không vội vàng học bài ngay, cũng không vội vàng mở sách vở ra. Việc đầu tiên chúng ta làm là hãy cùng nhau hít một hơi thật sâu... và thở ra thật nhẹ nhàng. Các con có cảm nhận được gì trong không khí của những ngày này không? Nếu các con để ý kỹ, các con sẽ thấy thời gian này có một mùi hương rất đặc biệt, một bầu khí rất khác lạ. Đó không chỉ là cái se lạnh của gió mùa đông đang về, khiến chúng ta phải khoác thêm chiếc áo ấm khi ra đường. Đó cũng không chỉ là những ánh đèn nhấp nháy bắt đầu xuất hiện trên các cửa hàng hay những cây thông Noel được dựng lên khắp nơi.

Điều đặc biệt nhất của những ngày này, đó là sự chờ đợi. Có một cái gì đó rạo rực, hồi hộp đang len lỏi trong từng ngõ ngách, trong từng hơi thở của chúng ta. Chúng ta đang sống trong Mùa Vọng. Và "Vọng" nghĩa là gì? Vọng là trông ngóng, là đợi chờ, là hướng về một điều gì đó hay một ai đó sắp đến.

Để cha lấy một ví dụ cho các con dễ hiểu nhé. Hãy tưởng tượng, một buổi tối nọ, khi cả nhà đang quây quần xem tivi, bỗng nhiên điện thoại của bố reo lên. Bố nghe máy, nét mặt bỗng trở nên rạng rỡ, vui mừng khôn xiết. Bố cúp máy và thông báo với cả nhà: "Tin mừng! Tin mừng lớn đây! Cuối tuần này, một vị khách cực kỳ quan trọng, một người mà cả nhà mình kính trọng và yêu mến nhất trần đời, sẽ đến thăm và ở lại nhà mình ăn tối!".

Ngay lập tức, không khí trong nhà sẽ thay đổi như thế nào? Chắc chắn là sẽ náo loạn cả lên vì vui sướng. Mẹ sẽ không còn ngồi yên nữa mà bắt đầu đi lại trong nhà, nhìn ngó khắp nơi. Bố sẽ bắt đầu tính xem nên mua món gì ngon nhất. Còn các con, chắc chắn sẽ được giao những nhiệm vụ quan trọng. Mẹ sẽ bảo: "Nào, nhìn xem cái nhà mình kìa! Sách vở vứt lung tung trên ghế sô-pha, đồ chơi thì rải rác từ phòng khách vào phòng ngủ, mạng nhện giăng trên trần nhà, và kìa... cái cửa kính thì đầy vết tay bẩn".

Liệu có ai trong chúng ta, khi biết vị khách quý ấy sắp đến, mà lại bình chân như vại, cứ để nguyên đống quần áo bẩn chưa giặt chất đống ở góc nhà không? Liệu có ai dám để cái thùng rác bốc mùi ngay lối ra vào không? Chắc chắn là không rồi! Nếu để nhà cửa bừa bộn như thế mà khách đến, chúng ta sẽ xấu hổ muốn chui xuống đất mất thôi. Chúng ta dọn dẹp không phải vì sợ hãi, mà vì chúng ta muốn vị khách ấy cảm thấy vui lòng. Chúng ta muốn nói với vị khách ấy rằng: "Chào mừng ngài! Chúng tôi đã chuẩn bị nơi này đẹp nhất có thể để dành riêng cho ngài, vì ngài rất quan trọng đối với chúng tôi".

Các con thân mến, Mùa Vọng chính là thời gian "tổng vệ sinh" vĩ đại ấy. Nhưng vị khách mà chúng ta đang chờ đón không đi xe hơi, không xách va-li, và không cần ăn những món cao lương mỹ vị. Vị khách ấy là Chúa Giêsu. Và ngôi nhà mà Ngài muốn bước vào thăm, muốn ở lại ăn tối, không phải là căn nhà xây bằng gạch, lợp bằng ngói của gia đình các con. Ngôi nhà mà Chúa Giêsu khao khát nhất, nơi Ngài muốn bước vào nhất, chính là "Ngôi Nhà Trái Tim" của từng bạn nhỏ đang ngồi đây.

Nhưng làm sao để dọn dẹp ngôi nhà trái tim vô hình ấy? Để biết cách làm việc này, chúng ta cần một người hướng dẫn, một người đội trưởng tài ba. Và Phụng vụ Lời Chúa hôm nay giới thiệu cho chúng ta một nhân vật vô cùng đặc biệt, một người "siêu nhân" của Mùa Vọng. Tên ngài là Gioan Tẩy Giả.

Bây giờ, cha mời các con nhắm mắt lại một chút nhé. Hãy để trí tưởng tượng của mình bay xa, bay ngược thời gian về hơn hai nghìn năm trước, đến một vùng đất xa xôi nóng bỏng. Đó là hoang địa Giu-đê.

Các con thấy gì ở hoang địa? Ở đó không có những tòa nhà cao tầng, không có máy lạnh mát rượi, không có những tiệm trà sữa hay gà rán thơm phức. Ở đó chỉ có cát nóng bỏng chân, những tảng đá khô cằn nứt nẻ, gió thổi rát mặt và những bụi cây gai góc. Giữa cái nắng chang chang và sự im lặng đáng sợ ấy, xuất hiện một người đàn ông. Ông ấy trông thật lạ lùng, thậm chí có phần hơi... đáng sợ.

Kinh Thánh kể rằng ông Gioan Tẩy Giả không mặc những bộ vest lịch lãm, cũng chẳng mặc áo phông quần jean như chúng ta. Ông khoác lên mình một tấm áo làm bằng lông lạc đà – một loại vải thô ráp, xù xì, chạm vào là thấy ngứa ngáy. Ông thắt một chiếc dây lưng bằng da thú. Tóc tai ông có lẽ cũng chẳng được chải chuốt bóng mượt. Và thức ăn của ông? Các con sẽ phải nhăn mặt đấy! Ông không ăn cơm, không ăn phở. Ông ăn châu chấu và uống mật ong rừng.

Một con người sống khắc khổ như vậy, tách biệt với thế giới ồn ào như vậy, nhưng lại có một sức hút kỳ lạ. Người ta từ khắp nơi: từ thành phố Giêrusalem tráng lệ, từ miền Giu-đê rộng lớn, lũ lượt kéo đến với ông bên bờ sông Gio-đan. Tại sao họ lại đến? Họ đến để nghe ông nói gì?

Giọng của ông Gioan vang lên giữa sa mạc như tiếng sấm rền, như tiếng còi báo động khẩn cấp. Ông không kể chuyện hài cho mọi người cười, ông cũng không ru ngủ mọi người bằng những lời khen sáo rỗng. Ông hô lên một mệnh lệnh dứt khoát: "Hãy sám hối! Vì Nước Trời đã đến gần! Hãy dọn đường cho Chúa đi!".

"Dọn đường". Các con hãy hình dung công việc làm đường ngày xưa. Thời đó chưa có xe ủi, xe lu, chưa có máy xúc hiện đại như bây giờ. Khi nhà vua muốn đi kinh lý qua một vùng đất, dân chúng phải dùng chính đôi tay của mình, dùng cuốc, xẻng thô sơ để làm đường. Chỗ nào là đồi cao, họ phải đào đất cho thấp xuống. Chỗ nào là thung lũng sâu, họ phải gánh đất lấp cho đầy. Chỗ nào đường quanh co khúc khuỷu, họ phải nắn cho thẳng. Chỗ nào đầy gai góc đá sỏi, họ phải nhặt sạch đi. Vì xe của vua không thể đi trên một con đường gập ghềnh, lầy lội được. Đường đón vua phải là con đường hoàng gia, thênh thang và phẳng lì.

Lời hô hào của thánh Gioan Tẩy Giả ngày xưa vẫn đang vang vọng đến tận ngày hôm nay, ngay trong lớp học giáo lý này. Chúa Giêsu là Vua Tình Yêu, Ngài đang đứng trước cửa ngõ tâm hồn của mỗi người chúng ta. Nhưng Ngài đang chần chừ. Tại sao vậy? Có lẽ vì con đường dẫn vào tim các con đang quá khó đi.

Bây giờ, cha muốn các con hãy trở thành những kỹ sư cầu đường tí hon. Chúng ta hãy bật cái đèn pin lương tâm lên, soi rọi vào con đường trong tim mình xem nó đang như thế nào nhé. Có phải nó đang rất đẹp không, hay nó đang ngổn ngang như một bãi chiến trường?

Thử nhìn xem, hình như có một tảng đá khổng lồ đang chắn ngay lối đi. Tảng đá này nặng lắm, tên của nó là "Sự Lười Biếng". Các con có thấy quen không? Hãy nhớ lại xem, sáng nay khi chuông đồng hồ báo thức reo, mẹ gọi "Dậy đi lễ con ơi", con đã làm gì? Có phải con trùm chăn kín mít, cố nán lại thêm 5 phút, 10 phút, rồi vùng vằng khó chịu? Đó chính là tảng đá lười biếng. Hay khi đi học về, bài tập chất đống trên bàn, nhưng con lại dán mắt vào màn hình điện thoại, vào những ván game không hồi kết, hay lướt Tik Tok cả tiếng đồng hồ mà không biết chán. Mẹ nhờ quét cái nhà, con bảo "đợi con tí" nhưng cái "tí" ấy kéo dài đến tận tối. Tảng đá Lười Biếng này nguy hiểm lắm. Nó làm cho trái tim con trở nên ì ạch, nặng nề. Chúa Giêsu muốn bước vào để rủ con cùng làm việc tốt, nhưng Ngài bị chặn lại bởi con đang bận... ngủ, hoặc bận chơi game mất rồi.

Chưa hết đâu, nhìn kỹ bên vệ đường xem. Trời ơi, sao mà nhiều bụi gai thế này! Những bụi gai sắc nhọn, chằng chịt. Đó là "Sự Ích Kỷ và Ganh Tỵ". Ở lớp, khi thấy bạn được điểm 10 còn mình điểm thấp, trong lòng con có thấy khó chịu không? Có khi nào con bĩu môi: "Xì, chắc là chép bài chứ gì!". Đó là một cái gai nhọn đấy. Hay khi có gói bánh ngon, con lén ăn một mình, em xin cũng không cho, hoặc chỉ cho một mẩu bé tẹo. Khi chơi đồ chơi, con giành giật cái đẹp nhất, bắt bạn phải chơi cái xấu hơn. Mỗi lần con tranh giành, mỗi lần con nói xấu bạn, mỗi lần con tẩy chay một ai đó, là con đang trồng thêm một bụi gai vào con đường tim mình. Chúa Giêsu là Vua của sự Hiền Lành, Ngài rất sợ gai góc. Nếu tim con đầy gai nhọn của sự ghét ghen, làm sao Chúa dám bước vào? Ngài sẽ bị thương mất!

Và nguy hiểm nhất, các con hãy nhìn xuống chân mình xem. Coi chừng! Có những cái hố sâu hoắm đen ngòm. Đó là những cái hố của "Sự Dối Trá". Đã bao nhiêu lần con bị điểm kém nhưng lại giấu bài kiểm tra đi, nói dối bố mẹ là "cô chưa trả bài"? Đã bao nhiêu lần con làm vỡ cái cốc nhưng lại đổ thừa cho con mèo hay cho đứa em bé bỏng chưa biết nói? Đã bao nhiêu lần con trốn đi chơi nhưng lại nói dối là "con đi học nhóm"? Mỗi một lời nói dối là một nhát xẻng đào cái hố ấy sâu thêm. Dần dần, con đường nối con với cha mẹ, nối con với Chúa bị cắt đứt. Người ta không thể đi qua một cái hố sâu được. Sự dối trá làm cho chúng ta phải sống trong lo sợ, lúc nào cũng nơm nớp sợ bị lộ. Một trái tim chứa đầy những hố sâu dối trá là một trái tim tối tăm, ánh sáng của Chúa không thể chiếu soi vào được.

Vậy chúng ta phải làm gì đây? Chẳng lẽ chúng ta cứ để mặc con đường tâm hồn mình hoang tàn như thế sao? Chẳng lẽ chúng ta để Chúa Giêsu phải đứng ngoài cửa lạnh lẽo trong đêm Giáng Sinh sắp tới?

Không! Chắc chắn là không rồi! Chúng ta phải hành động. Và hành động đó được thánh Gioan Tẩy Giả gọi tên là: SÁM HỐI.

Nghe từ "Sám Hối", nhiều bạn nhỏ cảm thấy sợ. Các con tưởng tượng sám hối là phải bị phạt quỳ, phải khóc lóc, phải buồn bã. Nhưng không phải đâu các con ạ. Sám hối thực ra là một điều rất đẹp, rất vui và rất cần thiết, giống như việc... đi tắm vậy.

Hãy tưởng tượng con vừa đi đá bóng về, người đầy mồ hôi, quần áo lấm lem bùn đất, chân tay đen nhẻm. Lúc đó con cảm thấy thế nào? Ngứa ngáy, khó chịu, và chắc chắn là không dám chạy lại ôm mẹ hay ngồi lên chiếc ghế sa-lông sạch đẹp. Nhưng khi con bước vào nhà tắm, xối làn nước mát lạnh lên người, kỳ cọ sạch sẽ bằng xà bông thơm phức. Bước ra ngoài, con thấy sao? Sảng khoái! Nhẹ nhõm! Thơm tho! Con tự tin chạy đến sà vào lòng mẹ.

Sám hối chính là "tắm rửa" cho linh hồn. Sám hối gồm hai bước rất quan trọng, thiếu một bước là không được.

Bước thứ nhất là Dũng cảm nhìn vào gương. Nếu không soi gương, ta sẽ không biết mặt mình đang dính lọ nghẹ. Cũng vậy, mỗi ngày, các con cần dành vài phút yên lặng (tốt nhất là trước khi đi ngủ), nhớ lại xem hôm nay mình đã làm gì. "A, hôm nay mình đã cãi mẹ", "A, hôm nay mình đã đánh bạn". Nhận ra lỗi của mình là bước đầu tiên để dọn dẹp nó. Đừng trốn tránh, đừng bào chữa là "tại bạn ấy", "tại mẹ mắng con trước". Hãy dũng cảm nhận: "Lỗi tại con".

Bước thứ hai, quan trọng hơn, là Quyết tâm sửa đổi. Tắm xong thì không ai lại nhảy ngay xuống vũng bùn nữa. Sám hối (Metanoia) nghĩa là "quay đầu lại". Nếu con đang đi về hướng lười biếng, con phải quay ngoắt 180 độ để đi về hướng chăm chỉ. Thánh Gioan Tẩy Giả đã nói rất rõ: "Các anh hãy sinh hoa quả để chứng tỏ lòng sám hối". Lời nói suông không có giá trị. Nếu con xin lỗi Chúa vì tội lười học, thì hành động cụ thể chứng minh là tối nay con phải ngồi vào bàn học nghiêm túc, không nghịch điện thoại nữa. Nếu con xin lỗi Chúa vì tội hay gây gổ, thì ngày mai đến lớp, con phải là người chủ động làm hòa, mỉm cười với bạn.

Sự sửa đổi này chính là những chiếc xe ủi, xe lu san bằng con đường tâm hồn.

Mỗi lần mẹ sai đi đổ rác mà con đứng dậy đi ngay, không chần chừ, là con đang đập tan một tảng đá lười biếng.

Mỗi lần con có miếng ngon mà nhường cho em, là con đang phát quang bụi gai ích kỷ.

Mỗi lần con lỡ làm sai và khoanh tay: "Con xin lỗi bố, con lỡ tay ạ" thay vì chối quanh, là con đang lấp đầy hố sâu dối trá bằng sự thật thà dũng cảm.

Các con có thấy không? Việc dọn đường cho Chúa không cần những việc làm phi thường như siêu nhân giải cứu thế giới. Nó nằm ngay trong những việc bé tí xíu hằng ngày. Ở nhà, ở trường, ở nhà thờ, đâu đâu cũng là công trường để các con thi công con đường cho Chúa.

Và cha muốn bật mí cho các con một bí mật. Trong Mùa Vọng này, Giáo hội trao cho chúng ta một "cỗ máy siêu hạng" để dọn dẹp, đó là Bí tích Hòa Giải. Có nhiều bạn rất sợ đi xưng tội. Sợ cha mắng, sợ xấu hổ. Nhưng các con ơi, tòa giải tội không phải là tòa án để kết tội. Đó là bệnh viện để chữa lành. Cha sở ngồi đó thay mặt Chúa Giêsu, như một bác sĩ nhân từ, chờ đợi để băng bó vết thương cho con, để giúp con khiêng những tảng đá tội lỗi nặng nề mà sức con không tự khiêng nổi. Khi con xưng tội xong, con nghe câu: "Cha tha tội cho con nhân danh Cha và Con và Thánh Thần", lúc ấy, tâm hồn con sạch bong kin kít, trắng tinh như tờ giấy mới. Cảm giác đó hạnh phúc vô cùng! Hãy tận dụng Mùa Vọng này để đến với Bí tích Hòa Giải nhé.

Các con thương mến,

Chỉ còn vài tuần nữa là đến Giáng Sinh. Thời gian không chờ đợi ai cả. Vị Vua Tình Yêu đang đến rất gần rồi. Các con có muốn Chúa Giêsu Hài Đồng chọn trái tim mình làm nơi sinh ra không? Hay con muốn Ngài phải đi sang nhà bạn khác vì tim con quá bừa bộn?

Hãy tưởng tượng đêm Giáng Sinh, Chúa Hài Đồng đi ngang qua dãy phố tâm hồn của lớp chúng ta. Ngài dừng lại trước trái tim của con. Ngài nhìn vào và thốt lên: "Ồ! Một con đường thật đẹp! Không còn đá sỏi cãi lời, không còn gai góc đánh nhau. Ở đây trải đầy hoa hồng của sự ngoan ngoãn, hoa cúc của sự siêng năng. Mùi hương của sự thật thà tỏa ra thơm ngát". Và rồi, Chúa sẽ mỉm cười, bước vào và ngự trị trong đó. Lúc ấy, trái tim con sẽ trở thành máng cỏ ấm áp nhất, êm ái nhất cho Chúa nằm. Và món quà Giáng Sinh lớn nhất con nhận được không phải là đồ chơi hay quần áo mới, mà chính là niềm vui và bình an của Chúa ở trong lòng con.

Vậy thì, ngay bây giờ, chúng ta hãy cùng nhau lập một "Chiến dịch Dọn Lòng". Mỗi bạn hãy tự hứa với Chúa một điều thôi. Hãy chọn một thói xấu nhất của mình để sửa, và một việc tốt nhỏ để làm mỗi ngày.

Nếu con hay nói leo, hãy tập im lặng lắng nghe.

Nếu con hay vứt quần áo bừa bãi, hãy tập gấp gọn gàng.

Nếu con hay quên cầu nguyện, hãy tập đọc 3 kinh Kính Mừng mỗi tối.

Đừng chần chừ nữa! Hãy bắt tay vào dọn dẹp ngay hôm nay. Hãy để tiếng hô của Gioan Tẩy Giả không chỉ vang ngoài sa mạc, mà vang lên trong chính tim con: "Dọn đường! Dọn đường mau lên! Chúa đến rồi!".

Giờ đây, chúng ta hãy đứng lên, nhắm mắt lại, đặt tay lên ngực trái của mình - nơi trái tim đang đập - và cùng dâng lên Chúa một lời nguyện đơn sơ nhưng đầy quyết tâm nhé.

(Cầu nguyện kết thúc): "Lạy Chúa Giêsu bé nhỏ, con biết Chúa đang đến và muốn vào nhà của con là trái tim này. Con xin lỗi Chúa vì nhà con còn nhiều rác rưởi của tội lỗi, nhiều bụi bẩn của thói hư tật xấu. Xin Chúa giúp con, trong những ngày Mùa Vọng này, biết siêng năng quét dọn tâm hồn bằng việc vâng lời cha mẹ, chăm chỉ học hành và yêu thương bạn bè. Xin biến đổi trái tim con thành một máng cỏ sạch sẽ, êm ấm và ngát hương thơm để đón Chúa ngự vào. Con yêu mến Chúa nhiều lắm. Amen."
 

2. Đề tài: Vâng Lời Thánh Ý Chúa: "Xin Vâng" Của Đức Mẹ Maria

Bài Tin Mừng Gợi ý: Lc 1:26-38 (Truyền tin cho Đức Trinh Nữ Maria)

Trọng tâm: Lời "Xin Vâng" của Đức Mẹ Maria.

Ý nghĩa Cốt Lõi cho Thiếu Nhi:

Mẹ Maria là gương mẫu tuyệt vời nhất của Mùa Vọng.

"Xin Vâng" là tin tưởng và làm theo điều Chúa muốn, dù có khó hiểu hay khó khăn. Giống như các em vâng lời cha mẹ, thầy cô, người lớn.

Đức Mẹ đã mở lòng để Chúa Giêsu ngự vào. Các em cũng được mời gọi mở lòng bằng cách lắng nghe Lời Chúa (đọc sách, nghe giảng) và sống nhân đức (hiền lành, giúp đỡ người khác).

Hành động cụ thể: Thực hành lắng nghe (không chen lời, không lơ đãng) khi người lớn nói chuyện hoặc khi nghe Lời Chúa trong Thánh Lễ.

TIẾNG "XIN VÂNG" VÀ BÍ MẬT CỦA HẠNH PHÚC

Trong bầu khí trầm lắng và thánh thiêng của những ngày cuối năm phụng vụ, khi gió heo may bắt đầu se lạnh và những tờ lịch cuối cùng đang rơi xuống, chúng ta lại cùng nhau bước vào một khoảng thời gian đẹp đẽ nhất: Mùa Vọng. Các con hãy nhìn xem, những ngọn nến trên vòng hoa Mùa Vọng đang lần lượt được thắp sáng lên qua từng tuần. Ánh sáng ấy ban đầu chỉ là một đốm nhỏ mong manh, nhưng rồi cứ thế lan tỏa, rực rỡ dần lên, đẩy lùi bóng tối để báo hiệu cho chúng ta biết rằng: Một Vị Vua vĩ đại sắp ngự đến.

Nếu như ở tuần trước, chúng ta đã cùng nhau băng qua sa mạc nóng bỏng, để lắng nghe tiếng hô hào sảng của thánh Gioan Tẩy Giả bên dòng sông Gio-đan, kêu gọi mọi người hãy san bằng những hố sâu của sự lười biếng và bạt đi những ngọn núi của lòng kiêu căng; thì hôm nay, Giáo Hội hiền mẫu muốn nắm tay chúng ta, dắt chúng ta rời khỏi hoang địa ồn ào ấy để trở về một nơi chốn êm đềm hơn, tĩnh lặng hơn, nhưng lại chứa đựng một mầu nhiệm lớn lao hơn gấp ngàn lần. Chúng ta không đi đến cung điện nguy nga, không đến đền thờ lộng lẫy, mà chúng ta sẽ ghé thăm một ngôi làng nhỏ bé, khiêm tốn có tên là Na-da-rét. Tại đây, chúng ta sẽ được chiêm ngắm bông hoa xinh đẹp nhất của nhân loại, người đã dạy cho chúng ta bài học tuyệt vời nhất về cách đón Chúa. Đó chính là Mẹ Maria.

Để hiểu được bài học này sâu sắc hơn, chúng ta hãy cùng nhau ngược dòng thời gian, trở về ngôi làng Na-da-rét cách đây hơn hai ngàn năm. Các con hãy nhắm mắt lại và tưởng tượng nhé. Na-da-rét ngày ấy không hề giống những thành phố hiện đại với xe cộ tấp nập hay những tòa nhà chọc trời. Đó chỉ là một xóm nghèo nằm nép mình bên sườn đồi Ga-li-lê, nơi những con đường đất đỏ bụi mù vào mùa hè và lầy lội vào mùa mưa. Người dân ở đó sống cuộc đời chân lấm tay bùn, giản dị và mộc mạc.

Trong ngôi làng ấy, có một cô thiếu nữ tên là Maria. Maria không phải là một công chúa cành vàng lá ngọc, không có kẻ hầu người hạ. Cô là một cô gái thôn quê bình thường như bao người khác. Hằng ngày, Maria vẫn phải đội vò đi lấy nước ở giếng làng, vẫn phải nhóm bếp, quét nhà, khâu vá và chăm sóc gia đình. Nhưng, điều khiến Maria trở nên khác biệt, điều khiến cô tỏa sáng giữa đám đông không phải là quần áo đẹp hay trang sức đắt tiền, mà là vẻ đẹp của tâm hồn. Giữa những công việc đời thường ấy, trái tim của Maria lúc nào cũng hướng về Thiên Chúa. Khi quét nhà, Maria cầu nguyện. Khi đi lấy nước, Maria hát thánh ca. Tâm hồn cô giống như một hồ nước trong veo, phẳng lặng, luôn phản chiếu hình ảnh của Thiên Chúa.

Và rồi, giây phút định mệnh của lịch sử nhân loại đã đến. Kinh Thánh kể lại rằng, khi Maria đang ở trong nhà – có thể là đang cầu nguyện trong một căn phòng nhỏ đơn sơ – thì Sứ thần Gáp-ri-en được Thiên Chúa sai đến. Các con hãy hình dung xem, không gian yên tĩnh bỗng nhiên bừng sáng. Không phải ánh sáng chói lòa khiến người ta khiếp sợ như tia chớp, mà là một thứ ánh sáng dịu dàng, ấm áp và thánh thiện, lan tỏa khắp căn phòng. Sứ thần Gáp-ri-en kính cẩn cúi chào cô thôn nữ nhỏ bé ấy bằng một lời chào long trọng nhất mà chưa từng có một vị hoàng hậu nào trên trần gian được nghe: "Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng bà."

Thoạt nghe lời ấy, Mẹ Maria đã vô cùng bối rối. Tại sao Mẹ bối rối? Không chỉ vì sự xuất hiện bất ngờ của thiên thần, mà chủ yếu là vì sự khiêm nhường thẳm sâu trong lòng Mẹ. Mẹ luôn tự coi mình là người nhỏ bé nhất, hèn mọn nhất, chẳng có công trạng gì. Vậy mà giờ đây, Sứ thần lại gọi Mẹ là "Đầy ân sủng", là người được Thiên Chúa ở cùng. Sự bối rối ấy cho thấy vẻ đẹp tuyệt vời của Mẹ: càng được Chúa yêu thương, Mẹ càng thấy mình bé nhỏ.

Nhưng câu chuyện chưa dừng lại ở đó. Sứ thần Gáp-ri-en tiếp tục loan báo một tin động trời, một sứ điệp vừa vĩ đại vừa... đáng sợ: "Thưa bà Maria, xin đừng sợ, vì bà đẹp lòng Thiên Chúa. Và này đây bà sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và đặt tên là Giêsu. Người sẽ nên cao cả, và sẽ được gọi là Con Đấng Tối Cao."

Các con thân mến, chúng ta hãy dừng lại một chút ở đây để hiểu được "sức nặng" của lời đề nghị này. Đối với chúng ta ngày nay, nghe tin ai đó sắp có em bé là một tin rất vui. Nhưng với Mẹ Maria trong hoàn cảnh lúc đó, đây là một thử thách khủng khiếp. Các con biết tại sao không? Vì lúc đó Mẹ Maria đã đính hôn với thánh Giuse, nhưng hai người chưa về chung sống, chưa làm đám cưới. Theo luật lệ nghiêm khắc của người Do Thái thời bấy giờ, nếu một cô gái chưa về nhà chồng mà bị phát hiện có thai, cô ấy sẽ bị coi là phạm tội ngoại tình. Hình phạt cho tội ấy vô cùng tàn khốc: bị ném đá cho đến chết giữa quảng trường, hoặc nhẹ nhất là bị đuổi khỏi làng, bị mọi người khinh bỉ, phỉ nhổ, và gia đình sẽ mang nỗi nhục nhã muôn đời.

Chắc chắn Mẹ Maria biết rõ điều đó. Trong đầu Mẹ lúc ấy có thể đã hiện lên viễn cảnh đáng sợ: Ánh mắt thất vọng của thánh Giuse, những lời bàn tán xì xào của hàng xóm, và cả những viên đá lạnh lùng của đám đông giận dữ. Nếu nhận lời Chúa, Mẹ sẽ mất tất cả: mất danh dự, mất tương lai yên bình, và có thể mất cả mạng sống. Kế hoạch về một mái ấm gia đình hạnh phúc, giản đơn bên bác thợ mộc Giuse có nguy cơ tan vỡ hoàn toàn. Thiên Chúa dường như đang đặt Mẹ vào một tình thế "tiến thoái lưỡng nan", một ván cược đầy rủi ro.

Thiên Chúa là Đấng Toàn Năng, Ngài có thể làm mọi sự. Ngài có thể "hô biến" để mọi chuyện xong xuôi. Nhưng không, Thiên Chúa Tình Yêu không bao giờ ép buộc con người. Ngài không biến Mẹ Maria thành một con rối hay một con rô-bốt được lập trình sẵn. Ngài tôn trọng tự do của Mẹ. Sứ thần Gáp-ri-en đã truyền tin xong và đứng đó, nín thở chờ đợi. Cả triều thần thiên quốc nín thở chờ đợi. Cả nhân loại đang rên xiết trong tội lỗi cũng nín thở chờ đợi. Quyết định nằm hoàn toàn trong tay cô gái nhỏ bé vùng Na-da-rét.

Và rồi, trong khoảnh khắc thiêng liêng ấy, Mẹ Maria đã ngước nhìn lên. Mẹ không nhìn vào nỗi sợ hãi, không nhìn vào những viên đá, không nhìn vào dư luận. Mẹ nhìn vào Thiên Chúa. Với một lòng tin thác tuyệt đối, tin rằng Thiên Chúa là Người Cha nhân lành, Người sẽ không bao giờ đẩy con cái vào ngõ cụt, và Người có quyền năng để giải quyết mọi sự theo cách tốt đẹp nhất, Mẹ đã thốt lên lời đẹp nhất trần gian: "Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói."

Tiếng "Xin Vâng" (Fiat) ấy vang lên nhẹ nhàng nhưng chấn động cả vũ trụ. Nó phá tan xiềng xích của tội lỗi đã trói buộc con người từ ngàn xưa. Nếu ngày xưa, trong vườn Địa Đàng, bà E-và vì không vâng lời, vì kiêu ngạo muốn bằng Chúa nên đã nói "Không" với giới răn của Chúa, dẫn đến cái chết và đau khổ; thì ngày nay, tại Na-da-rét, Mẹ Maria - E-và Mới - đã nói "Có" với thánh ý Chúa, mở ra con đường sự sống và cứu độ. Tiếng "Xin Vâng" của Mẹ giống như chiếc chìa khóa vàng, tra vào ổ khóa rỉ sét của cánh cửa Thiên Đàng, mở toang ra để Con Thiên Chúa bước xuống trần gian.

Nhưng các con đừng nghĩ rằng "Xin Vâng" chỉ là một câu nói suông, nói cho xong chuyện. Không đâu! "Xin Vâng" là một sự ký kết trọn đời. Nó giống như việc Mẹ cầm một tờ giấy trắng, ký tên mình ở dưới cùng và đưa cho Chúa, để Chúa muốn viết gì, vẽ gì lên cuộc đời Mẹ cũng được. Mẹ chấp nhận mọi rủi ro, chấp nhận từ bỏ ý riêng, chấp nhận bước vào một con đường mà Mẹ chưa biết rõ ngày mai sẽ ra sao, chỉ cần biết rằng có Chúa đi cùng là đủ. Đó là một sự can đảm phi thường, một sự dũng cảm của tình yêu.

Vậy, câu chuyện tuyệt vời ấy có liên quan gì đến các con, những bạn nhỏ đang sống trong thế kỷ 21 hiện đại này? Có đấy, liên quan rất mật thiết. Bởi vì mỗi ngày, Chúa cũng sai những "sứ thần" đến gõ cửa trái tim các con và chờ đợi một tiếng "Xin Vâng".

Các con sẽ hỏi: "Cha ơi, con có thấy thiên thần nào có cánh bay đến phòng con đâu?". Đúng là Chúa thường không gửi thiên thần có cánh đến, nhưng Ngài gửi những "sứ thần" rất gần gũi, người thật việc thật. Đó chính là cha mẹ, là thầy cô, là ông bà, và là tiếng lương tâm ngay trong lòng các con.

Khi mẹ bảo con: "Tí ơi, đến giờ học rồi, tắt tivi đi con nhé!". Đó là lúc Chúa đang mời gọi con: "Con có sẵn sàng hy sinh niềm vui xem phim để làm tròn bổn phận học sinh không?". Nếu con vùng vằng, dậm chân, khóc lóc, thì con đang nói "Không". Nhưng nếu con hít một hơi thật sâu, dũng cảm tắt tivi và nói: "Dạ, con đi học ngay", thì đó chính là lúc con đang bắt chước Mẹ Maria nói tiếng "Xin Vâng".

Khi bố đang mệt sau giờ làm việc và nhờ con: "Lan ơi, con rót cho bố cốc nước được không?". Dù con đang mải chơi game, đang đến đoạn gay cấn, nhưng con sẵn sàng bỏ máy xuống, chạy đi rót nước mời bố với nụ cười tươi. Đó là tiếng "Xin Vâng" đẹp lòng Chúa.

Khi thầy cô dặn: "Các em trật tự, không nói chuyện riêng". Dù con rất muốn quay xuống kể cho bạn nghe chuyện hôm qua, nhưng con nén lại, ngồi ngay ngắn. Đó là một sự hy sinh, một tiếng "Xin Vâng" thầm lặng.

Thú thật với nhau nhé, vâng lời có khó không các con? Rất khó! Cực kỳ khó! Bởi vì trong mỗi người chúng ta, ai cũng có một cái "tôi" to đùng. Chúng ta luôn thích làm theo ý mình: thích ăn kẹo thay vì ăn cơm, thích ngủ nướng thay vì dậy sớm đi lễ, thích chơi hơn là học. Ý riêng của mình bao giờ cũng ngọt ngào và dễ chịu. Còn sự vâng lời thì đôi khi đắng như thuốc bắc vậy. Nhưng các con hãy nhớ câu tục ngữ: "Thuốc đắng dã tật". Sự vâng lời, tuy lúc đầu làm chúng ta khó chịu, bức bối vì không được làm điều mình thích, nhưng nó sẽ giúp "chữa lành" căn bệnh ích kỷ, lười biếng và kiêu ngạo trong tâm hồn. Một đứa trẻ biết vâng lời giống như một cái cây non mềm mại, người làm vườn có thể uốn nắn thành dáng cây cảnh tuyệt đẹp. Còn một đứa trẻ bướng bỉnh, cãi lời thì giống như cành cây khô cứng, hễ uốn là gãy.

Mùa Vọng là mùa dọn đường. Và con đường ngắn nhất, thẳng nhất, đẹp nhất để Chúa Giêsu đi vào trái tim các con chính là con đường mang tên "Vâng Lời". Các con hãy tưởng tượng trái tim mình là một ngôi nhà. Chúa Giêsu Hài Đồng đang đứng ngoài cửa, trên tay Ngài cầm rất nhiều hộp quà: hộp quà Bình An, hộp quà Thông Minh, hộp quà Ngoan Ngoãn, hộp quà Vui Tươi. Ngài muốn vào nhà để tặng cho các con. Nhưng ngặt một nỗi, tay nắm cửa của ngôi nhà trái tim lại nằm ở phía... bên trong! Chúa không thể tự mở từ bên ngoài được. Chỉ có các con mới mở được thôi. Mỗi lần con cãi lời cha mẹ, vùng vằng, giận dỗi, là con đang khóa chặt cửa lại, thậm chí còn chèn thêm mấy tảng đá chặn cửa. Chúa đứng ngoài, buồn bã vô cùng. Nhưng mỗi lần con biết vâng lời, biết lắng nghe, biết thưa "Dạ", gửi "Vâng", là con đang vặn tay nắm cửa, mở toang cánh cửa ra và mời: "Lạy Chúa, mời Ngài vào nhà con!". Và khi Chúa vào, ngôi nhà tâm hồn con sẽ bừng sáng hạnh phúc.

Để có thể "Xin Vâng" nhanh nhẹn như Mẹ Maria, chúng ta cần học thêm một bí quyết nữa của Mẹ. Đó là nghệ thuật Lắng Nghe. Tại sao Mẹ Maria nhận ra tiếng Chúa ngay lập tức? Tại sao Mẹ không nhầm lẫn tiếng Chúa với tiếng gió thổi hay tiếng ồn ào ngoài chợ? Đó là vì Mẹ luôn sống trong sự thinh lặng và lắng nghe. Ngày nay, thế giới của chúng ta ồn ào quá. Không chỉ là tiếng còi xe, tiếng nhạc xập xình, mà là tiếng ồn của công nghệ. Nhiều bạn nhỏ đeo tai nghe suốt ngày, mắt dán vào màn hình điện thoại suốt ngày. Tâm trí các con đầy ắp những hình ảnh của TikTok, Youtube, Facebook, Game... Đến nỗi khi cha mẹ gọi, các con không nghe thấy. Khi Chúa nói, các con càng không nghe thấy. Chúng ta bị "điếc" về tâm hồn vì quá nhiều tiếng ồn ào.

Chữ "Vâng lời" (Obedience) trong tiếng nước ngoài bắt nguồn từ chữ "Audire" nghĩa là "Lắng nghe". Muốn vâng lời thì phải biết nghe trước đã. Vì vậy, hành động cụ thể mà cha tha thiết mời gọi các con thực hiện trong tuần lễ này, đó là một chiến dịch mang tên: "Đôi Tai Của Mẹ".

Thứ nhất, hãy tập lắng nghe Chúa. Khi đi tham dự Thánh Lễ, nhất là lúc cha đọc Tin Mừng hay giảng lễ, các con hãy cất hết đồ chơi, đừng nói chuyện riêng với bạn bên cạnh. Hãy thử nhắm mắt lại vài giây, hoặc nhìn chăm chú lên bàn thờ và tự nhủ: "Chúa ơi, Chúa muốn nói gì với con hôm nay?". Chỉ cần con nhớ được một câu thôi, ví dụ: "Hãy yêu thương nhau", thế là đủ. Đó là hạt giống Lời Chúa rơi vào đất tốt.

Thứ hai, hãy tập lắng nghe người thân. Khi về nhà, khi ông bà, cha mẹ nói chuyện với con, con hãy thực hiện nguyên tắc "3 KHÔNG": Không điện thoại (bỏ máy xuống), Không ngắt lời (để người lớn nói xong đã), Không lơ đãng (nhìn vào mắt người nói). Hãy tập lắng nghe không chỉ bằng tai, mà bằng cả trái tim. Đôi khi mẹ mắng con, con thấy khó chịu, nhưng hãy lắng nghe kỹ xem, đằng sau những lời mắng đó là sự lo lắng, là tình yêu thương mẹ dành cho con, sợ con hư, sợ con khổ. Nghe được tình yêu đó, con sẽ thấy dễ vâng lời hơn nhiều.

Các con yêu quý, Lời "Xin Vâng" của Mẹ Maria đã thay đổi cả thế giới. Nó đã mang Chúa Cứu Thế đến cho nhân loại. Hôm nay, lời "Xin Vâng" của các con, dù nhỏ bé, cũng có sức mạnh thay đổi thế giới xung quanh con. Khi con vâng lời, gia đình con sẽ bớt đi những tiếng cãi vã, thay vào đó là tiếng cười, là niềm vui. Bố mẹ đi làm về mệt nhọc, thấy con ngoan ngoãn tự giác học bài, bố mẹ sẽ tan biến mọi mệt mỏi. Đó chính là phép lạ! Phép lạ không phải là đi trên mặt nước hay bay lên trời. Phép lạ là biến một ngôi nhà hay cau có thành một tổ ấm đầy yêu thương. Và các con chính là những người làm nên phép lạ đó bằng sự vâng lời.

Hãy nhìn lên hang đá Bê-lem mà chúng ta đang chuẩn bị. Chúa Hài Đồng chưa nằm ở đó, máng cỏ còn trống trơn và lạnh lẽo. Mỗi một hành động vâng lời của con trong tuần này sẽ biến thành một cọng rơm vàng óng ả.

Sáng mai dậy sớm không cần mẹ gọi: Một cọng rơm.

Ăn hết suất cơm không kén chọn: Một cọng rơm.

Nhường đồ chơi cho em: Một cọng rơm.

Đi lễ đúng giờ, trang nghiêm: Một cọng rơm. Chúng ta hãy thi đua nhau, xem ai gom được nhiều rơm nhất để lót ổ cho Chúa. Để đến đêm Giáng Sinh, khi Chúa Hài Đồng sinh ra, Ngài sẽ không bị lạnh vì nằm trên gỗ đá, mà Ngài sẽ được ủ ấm trong lớp rơm êm ái được dệt bằng tình yêu và sự vâng lời của các con.

Chúng ta cũng đừng quên cầu nguyện với Mẹ Maria mỗi ngày. Mẹ là người thầy dạy vâng lời giỏi nhất. Mỗi khi con cảm thấy lười biếng, muốn cãi lại, hãy thầm thì: "Mẹ Maria ơi, con muốn ngoan nhưng khó quá. Cái tôi của con đang muốn nổi loạn. Xin Mẹ giúp con, cho con mượn trái tim của Mẹ một chút thôi, để con biết nói 'Xin Vâng' như Mẹ". Chắc chắn Mẹ sẽ mỉm cười và ban sức mạnh cho các con.

Cuộc đời này là một chuyến đi dài, và vâng lời Thánh Ý Chúa chính là tấm bản đồ chính xác nhất dẫn chúng ta về đích là Thiên Đàng. Những ai đi theo đường lối riêng của mình, đi theo sự ích kỷ, kiêu ngạo, chắc chắn sẽ lạc đường vào những bụi rậm của buồn phiền và thất vọng. Nhưng ai nắm tay Mẹ Maria, đi theo con đường "Xin Vâng", người ấy sẽ luôn bình an, dù đường đi có lúc gập ghềnh khó đi.

Nguyện xin Chúa Giêsu, Đấng đã vâng lời Chúa Cha cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, và Mẹ Maria, Đấng đã xin vâng trọn đời, chúc lành cho những cố gắng nhỏ bé của tất cả các con trong Mùa Vọng này. Chúc các con trở thành những chiến sĩ tí hon của đạo quân "Xin Vâng", đem niềm vui đến cho gia đình và học đường.


 

3. Đề tài: Niềm Vui Chờ Đợi: Tinh Thần Sẵn Sàng của Người Gác Đêm

Bài Tin Mừng Gợi ý: Mt 24:37-44 (Cảnh tỉnh về ngày Chúa quang lâm - Hãy tỉnh thức)

Trọng tâm: Ý nghĩa của sự "tỉnh thức" và "sẵn sàng".

Ý nghĩa Cốt Lõi cho Thiếu Nhi:

Mùa Vọng là sự chờ đợi vui vẻ, đầy hy vọng (giống như chờ đợi một món quà sinh nhật hoặc chuyến đi chơi).

"Tỉnh thức" không phải là thức trắng đêm, mà là luôn sẵn sàng (giống như luôn chuẩn bị bài vở để thầy cô gọi lên bất cứ lúc nào, hoặc dọn sẵn đồ để đi chơi ngay khi cha mẹ gọi).

Sẵn sàng bằng cách làm việc tốt mỗi ngày và cầu nguyện (nói chuyện với Chúa) để khi Chúa đến, Ngài thấy ta đang làm điều đẹp lòng Ngài.

Hành động cụ thể: Mỗi tối trước khi ngủ, hồi tâm ngắn (Chúa ơi, hôm nay con đã làm được những điều tốt nào? Con xin lỗi vì những điều chưa ngoan...).

DỌN ĐƯỜNG CHO CHÚA ĐẾN: BÍ MẬT CỦA TRÁI TIM SẠCH VÀ ĐẸP

Các con thân mến, và tất cả các bạn đang lắng nghe câu chuyện này,

Chúng ta đang sống trong những ngày tháng thật đặc biệt của năm. Khi những tờ lịch cuối cùng đang dần mỏng đi, khi ngoài trời những cơn gió se lạnh bắt đầu ùa về, và đâu đó trên phố phường, những ánh đèn lấp lánh bắt đầu được thắp lên, lòng người cũng bỗng nhiên rộn ràng một cảm giác khó tả. Đó không chỉ là cảm giác nôn nao chờ đón một năm mới sắp sang, không chỉ là niềm vui được nghỉ ngơi sau những ngày học hành vất vả, mà sâu thẳm hơn, đó là một niềm mong chờ thiêng liêng. Giáo Hội gọi khoảng thời gian màu tím trầm lắng và đầy hy vọng này là Mùa Vọng. Nhưng "Vọng" là gì? Và chúng ta đang chờ ai? Tại sao sự chờ đợi này lại quan trọng đến mức chúng ta phải thay đổi cả nhịp sống, thay đổi cả màu áo lễ, và quan trọng nhất là thay đổi cả tâm hồn mình?

Hãy tưởng tượng một ngày kia, các con nhận được tin một vị khách vô cùng đặc biệt, một vị Vua nhân từ và yêu thương nhất trần gian, sẽ đến thăm và ở lại chính ngôi nhà của mình. Các con sẽ làm gì? Chắc chắn sẽ không ai trong chúng ta có thể ngồi yên. Cả gia đình sẽ nhộn nhịp hẳn lên. Bố sẽ sơn lại cánh cổng đã cũ, mẹ sẽ thay những tấm rèm cửa mới tinh tươm, anh chị sẽ lau chùi từng ô cửa kính cho sáng bóng, và bản thân các con sẽ vội vàng dọn dẹp lại góc học tập, cất gọn những món đồ chơi vương vãi. Chúng ta quét mạng nhện trên trần nhà, lau sạch bụi bẩn nơi gầm tủ, và cắm những lọ hoa tươi thắm nhất ở phòng khách. Tại sao chúng ta lại vất vả như vậy? Bởi vì chúng ta muốn ngôi nhà của mình phải thật sạch, thật đẹp, thật thơm tho để xứng đáng với vị khách quý ấy. Sự sạch sẽ và ngăn nắp chính là ngôn ngữ của tình yêu và sự tôn trọng.

Mùa Vọng chính là thời gian "tổng vệ sinh" như thế. Nhưng ngôi nhà mà Chúa Giêsu muốn đến thăm không được xây bằng gạch ngói, không có địa chỉ số nhà, mà đó chính là ngôi nhà tâm hồn, là trái tim nhỏ bé của mỗi người chúng ta. Và để giúp chúng ta biết cách dọn dẹp ngôi nhà đặc biệt này, Thiên Chúa đã gửi đến một "người quản gia", một người hướng dẫn viên vô cùng đặc biệt, có tên là Gioan Tẩy Giả.

Câu chuyện về Gioan Tẩy Giả đưa chúng ta rời xa những thành phố ồn ào, rời xa ánh đèn điện rực rỡ để đi vào vùng hoang địa Giu-đê nóng bỏng và đầy cát bụi. Các con hãy thử nhắm mắt lại và hình dung xem. Hoang địa là nơi vắng vẻ, không có xe cộ, không có tiếng nhạc xập xình, chỉ có gió, cát và sự im lặng bao trùm. Tại sao Thiên Chúa lại chọn một nơi khô cằn như vậy để vang lên tiếng nói quan trọng nhất? Có lẽ bởi vì trong cuộc sống hằng ngày, đôi tai chúng ta đã quá đầy những tiếng ồn ào của tivi, điện thoại, của những trò chơi điện tử và những cuộc cãi vã, nên chúng ta không còn nghe được tiếng Chúa thì thầm. Chúng ta cần một chút "hoang địa", một chút tĩnh lặng để lắng nghe.

Và ở giữa sự tĩnh lặng mênh mông ấy, hình ảnh ông Gioan hiện lên thật kỳ lạ, khác hẳn với những người nổi tiếng mà các con thường thấy trên tivi. Ông không mặc những bộ quần áo lụa là gấm vóc đắt tiền, không đi giày hàng hiệu. Kinh Thánh kể rằng ông mặc một chiếc áo dệt bằng lông lạc đà thô ráp, cọ vào da thịt ngứa ngáy, thắt một chiếc dây lưng bằng da thú đơn sơ. Thức ăn của ông cũng không phải là cao lương mỹ vị, không có gà rán hay trà sữa, mà chỉ là châu chấu và mật ong rừng – những thứ đơn giản nhất mà thiên nhiên ban tặng. Cuộc sống của ông toát lên một sự từ bỏ mạnh mẽ, một sự đơn giản đến tận cùng. Ông không bận tâm đến vẻ đẹp bề ngoài, bởi vì tất cả sức lực và tâm trí ông đều dồn vào một sứ mạng duy nhất: làm chiếc loa phóng thanh cho Thiên Chúa.

Tiếng hô của ông vang vọng khắp vùng sông Gio-đan, mạnh mẽ như tiếng sấm rền, đánh thức những tâm hồn đang ngủ mê: "Hãy sám hối, vì Nước Trời đã đến gần!". Và lời chỉ dẫn của ông cụ thể hơn bao giờ hết: "Hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi".

Các con thân mến, ngày xưa, khi một vị vua muốn đi vi hành đến một vùng đất nào đó, ngài sẽ không đi một mình. Trước đó cả tháng trời, ngài sẽ cử những toán lính công binh đi trước. Nhiệm vụ của họ là làm đường. Đường ngày xưa không trải nhựa phẳng lì như bây giờ đâu, mà đầy những ổ gà, hố sâu, đá tảng và bụi rậm. Xe ngựa của vua không thể đi qua những chỗ như thế. Lính tráng phải lấp đầy những hố sâu, phải san bằng những gò đất cao, phải chặt bỏ những bụi gai rậm rạp và nắn lại những khúc cua quanh co cho thẳng. Chỉ khi con đường đã hoàn tất, phẳng phiu và rộng rãi, kiệu của vua mới có thể tiến vào trong sự hân hoan của dân chúng.

Lời kêu gọi của Gioan Tẩy Giả năm xưa cũng đang vang lên trong chính trái tim các con ngày hôm nay. Chúa Giêsu là Vua Tình Yêu, Ngài muốn ngự vào "thành phố tâm hồn" của các con. Nhưng hãy thử nhìn lại xem, con đường dẫn vào trái tim chúng ta đang như thế nào? Liệu xe của Vua Giêsu có đi vào được không, hay sẽ bị chặn lại bởi ngổn ngang những chướng ngại vật?

"Dọn đường" cho Chúa, trước hết, là việc xử lý những "thung lũng" và "hố sâu" trong lòng mình. Hố sâu ấy là gì? Đó chính là những sự thiếu sót, những điều tốt mà lẽ ra chúng ta phải làm nhưng lại lười biếng bỏ qua. Hãy tưởng tượng mỗi lần mẹ nhờ con quét nhà mà con giả vờ không nghe thấy, đó là con đang đào một cái hố sâu của sự lười biếng. Mỗi lần thấy bạn bè gặp khó khăn, bị bắt nạt mà con quay mặt đi, vô cảm không giúp đỡ, đó là con đang tạo ra một hố sâu của sự ích kỷ. Mỗi lần đến giờ cầu nguyện hay đi lễ mà con uể oải, chán nản, chỉ muốn nhanh nhanh về để chơi game, đó là hố sâu của sự nguội lạnh. Những cái hố này làm cho con đường tình yêu bị đứt đoạn. Chúa Giêsu muốn đi vào tim con, nhưng Ngài phải dừng lại vì không có cầu bắc qua những sự hờ hững ấy. Lấp đầy hố sâu nghĩa là chúng ta phải bắt đầu tập làm những việc nhỏ bé với tình yêu lớn: nhanh nhẹn khi cha mẹ sai bảo, nhiệt tình giúp đỡ bạn bè, và sốt sắng trong những giờ kinh tối. Mỗi việc tốt con làm chính là một xẻng đất lấp đầy những hố sâu trong tâm hồn.

Tiếp đến, chúng ta phải nhìn đến những "ngọn núi" và "gò đồi" cần phải bạt xuống. Nếu hố sâu là những thiếu sót, thì núi đồi chính là những sự dư thừa của cái tôi, là tính kiêu ngạo và tự ái. Có những bạn nhỏ tự cho mình là giỏi nhất, luôn muốn mình là trung tâm của vũ trụ, ai nói gì cũng không nghe, ai góp ý cũng vùng vằng giận dỗi. Cái tôi ấy to lớn như một ngọn núi chắn ngang đường, khiến ánh sáng của Chúa không thể chiếu rọi vào được. Có những bạn thì nuôi trong lòng sự ghen tị, thấy bạn có đồ chơi mới thì khó chịu, thấy bạn được điểm cao thì bĩu môi chê bai. Sự ghen tị ấy giống như những gò đất gồ ghề, làm cho tâm hồn trở nên xấu xí. Bạt núi san đồi chính là tập sống khiêm tốn, biết lắng nghe lời dạy bảo của người lớn, biết vui với niềm vui của bạn bè và biết nhận lỗi khi mình làm sai. Khi cái tôi của con nhỏ lại, thì con đường cho Chúa đi vào sẽ trở nên thênh thang rộng mở.

Và còn nữa, con đường vào tim chúng ta đôi khi lại đầy những "khúc quanh co" và "bụi gai". Khúc quanh co chính là sự thiếu trung thực, là những lời nói dối. Đã bao giờ con bị điểm kém mà giấu cha mẹ chưa? Đã bao giờ con làm vỡ đồ mà đổ thừa cho em hoặc cho con mèo chưa? Những lời nói dối ấy làm cho con đường trở nên ngoằn ngoèo, tăm tối. Chúa là Sự Thật, và Chúa không thể đi trên một con đường dối trá. Còn những bụi gai, đó là những đam mê xấu, những thói quen không tốt đang trói buộc chân tay chúng ta. Đó có thể là việc nghiện điện thoại, xem những video không lành mạnh, hay nói tục chửi thề. Những bụi gai này không chỉ làm rách áo tâm hồn mà còn làm Chúa đau lòng khi Ngài chạm vào. Sửa lối cho thẳng, dọn sạch bụi gai là can đảm nói lên sự thật, là dũng cảm tắt điện thoại để dành thời gian cho gia đình, là giữ cho đôi môi mình xinh đẹp bằng những lời nói yêu thương.

Nghe đến đây, có lẽ nhiều bạn sẽ cảm thấy lo lắng: "Ôi, sao tim mình nhiều rác thế? Sao con đường của mình xấu xí thế? Làm sao dọn nổi bây giờ?". Nhưng các con đừng sợ, vì cốt lõi của lời mời gọi Mùa Vọng không phải là đe dọa, mà là niềm hy vọng vào Tình Yêu. Việc "Sám hối" mà Gioan Tẩy Giả kêu gọi không phải là một hình phạt đáng sợ, mà nó nhẹ nhàng và cần thiết giống như việc chúng ta rửa mặt mỗi sáng hay đánh răng mỗi tối vậy.

Hãy nghĩ xem, nếu con đi chơi đá bóng về, người đầy bùn đất và mồ hôi, con có dám nhảy lên chiếc giường nệm trắng tinh thơm tho để ngủ không? Chắc chắn là không. Con sẽ thấy khó chịu, ngứa ngáy. Con cần phải đi tắm. Dòng nước mát sẽ cuốn trôi đi hết bụi bẩn, làm cho con cảm thấy sảng khoái, nhẹ nhõm và sạch sẽ. Sám hối cũng y như vậy. Khi chúng ta phạm tội, khi chúng ta cãi lời cha mẹ hay đánh nhau với bạn, tâm hồn chúng ta bị lấm lem "bùn đất". Chúng ta cảm thấy nặng nề, buồn bã và không còn vui tươi nữa. Sám hối chính là việc chúng ta chạy đến với dòng nước Thương Xót của Chúa, để Chúa tắm rửa cho linh hồn mình.

Quy trình "tắm rửa tâm hồn" này thực ra rất đơn giản, nó bắt đầu từ việc can đảm nhìn vào gương. Khi soi gương, con thấy mặt mình bị dính lọ lem. Đó là lúc con "Xét mình" – nhận ra mình đã làm điều gì sai. Sau đó, con lấy nước và xà bông để rửa. Đó là lúc con "Ăn năn" – cảm thấy hối tiếc vì đã làm Chúa buồn. Và cuối cùng, con lau khô mặt, thoa một chút kem dưỡng da và tự nhủ: "Lần sau mình sẽ không chơi ở vũng bùn đó nữa". Đó là "Dốc lòng chừa". Mỗi lần con bước ra khỏi tòa giải tội, hay mỗi lần con thật tâm xin lỗi Chúa và người khác, là con vừa được "tắm" sạch sẽ, trái tim con lại trở nên sáng bóng, đẹp đẽ như thuở ban đầu.

Vậy cụ thể trong những ngày Mùa Vọng này, chúng ta sẽ cùng nhau lập một "Chiến dịch Dọn Tim" như thế nào? Chúng ta không nói lý thuyết suông, mà hãy biến nó thành hành động. Hãy tưởng tượng trái tim con là một hang đá Bê-lem. Hiện tại, hang đá ấy có thể đang lạnh lẽo và bừa bộn. Mỗi ngày, chúng ta hãy tìm cách mang về một cọng rơm vàng để lót ổ cho Chúa Hài Đồng nằm.

Cọng rơm thứ nhất mang tên "Vâng Lời". Sáng mai thức dậy, khi nghe tiếng mẹ gọi, thay vì trùm chăn ngủ nướng thêm 5 phút hay càu nhàu nhăn nhó, con hãy bật dậy ngay và nói: "Dạ, con dậy ngay đây!". Hành động nhỏ xíu ấy thôi nhưng lại là một bông hoa rất đẹp dâng lên Chúa.

Cọng rơm thứ hai mang tên "Hy Sinh". Trong bữa ăn, có món đùi gà chiên mà con thích nhất, nhưng con thấy em con cũng đang nhìn thèm thuồng. Thay vì giành lấy ăn một mình, con hãy xẻ một nửa hoặc nhường cho em. Sự hy sinh bé nhỏ ấy làm cho trái tim con rộng mở hơn, và Chúa sẽ mỉm cười thật tươi khi thấy điều đó.

Cọng rơm thứ ba mang tên "Chăm Chỉ". Thay vì đợi cha mẹ nhắc nhở mới ngồi vào bàn học, con hãy tự giác hoàn thành bài tập. Thay vì vứt quần áo bừa bãi, con hãy tự gấp gọn gàng. Sự ngăn nắp bên ngoài sẽ giúp rèn luyện sự ngăn nắp bên trong tâm hồn.

Và cọng rơm quan trọng nhất, mang tên "Cầu Nguyện". Dọn nhà sạch rồi thì phải mời Khách vào. Cầu nguyện chính là lúc con mở cửa mời Chúa vào nhà. Đừng nghĩ cầu nguyện là phải đọc những kinh dài lê thê mà con không hiểu. Cầu nguyện đơn giản là nói chuyện với Chúa như nói với một người Bạn thân. Trước khi đi ngủ, con có thể thủ thỉ: "Chúa ơi, hôm nay con lỡ làm mẹ buồn, con xin lỗi Chúa. Hôm nay con giúp bạn nhặt cái bút, con vui lắm. Chúa ngủ ngon nhé!". Những lời tâm sự chân thành ấy chính là mùi hương trầm thơm ngát tỏa lan trong ngôi nhà tâm hồn con.

Có một câu chuyện kể rằng, có một cậu bé nọ rất muốn dọn phòng để đón Chúa, nhưng cậu có một cái hộp bí mật dưới gầm giường chứa đầy những thứ cậu không muốn ai nhìn thấy: những bài kiểm tra điểm kém, những món đồ chơi cậu lấy của bạn, và những bức thư nói xấu người khác. Cậu dọn dẹp tất cả căn phòng sạch bong, chỉ trừ cái hộp đó cậu khóa kỹ lại. Đêm Giáng Sinh, Chúa Giêsu đến. Ngài khen căn phòng đẹp quá. Nhưng rồi Ngài chỉ tay vào gầm giường và hỏi: "Trong cái hộp kia có gì thế con? Ta có thể xem được không?". Cậu bé hoảng hốt: "Không được đâu Chúa ơi, trong đó xấu lắm, bẩn lắm, Chúa đừng xem!". Chúa Giêsu âu yếm nhìn cậu và nói: "Ta đến không phải chỉ để ở trong những nơi sạch đẹp. Ta đến để giúp con dọn dẹp cả những góc tối tăm nhất mà con đang che giấu. Hãy đưa chìa khóa cho Ta, Ta sẽ không mắng con đâu, Ta sẽ giúp con làm sạch nó". Cậu bé bật khóc và trao chìa khóa cho Chúa. Và lạ thay, khi Chúa chạm vào, mọi thứ trong hộp biến đổi, những lỗi lầm được tha thứ, và tâm hồn cậu trở nên nhẹ nhõm lạ thường.

Các con thấy đấy, Chúa biết hết mọi ngóc ngách trong tim chúng ta. Điều Chúa cần không phải là một trái tim hoàn hảo không tì vết, mà là một trái tim chân thành, biết nhận lỗi và khao khát được đổi mới. Mùa Vọng là mùa của hy vọng, là mùa để chúng ta bắt đầu lại. Đừng sợ vì mình còn nhiều tật xấu, miễn là con dám cầm lấy cây chổi của sự cố gắng và bắt đầu quét dọn từ hôm nay.

Khi chúng ta dọn đường cho Chúa, chúng ta không chỉ làm đẹp cho riêng mình, mà chúng ta còn đang góp phần làm đẹp cho thế giới. Một bạn nhỏ ngoan ngoãn sẽ làm cho cha mẹ vui lòng, gia đình hạnh phúc. Một lớp học có nhiều bạn biết chia sẻ sẽ là một lớp học thiên đường. Và khi Chúa đến vào đêm Giáng Sinh, Ngài sẽ không phải nằm trong máng cỏ lạnh lẽo của gỗ đá nữa, mà Ngài sẽ được ủ ấm trong hàng triệu trái tim sạch sẽ, ấm áp và tràn đầy tình yêu của các con. Đó chính là món quà sinh nhật ý nghĩa nhất mà chúng ta có thể dâng tặng cho Chúa Hài Đồng.

Vậy, các con đã sẵn sàng chưa? Hãy xắn tay áo lên, cầm lấy những dụng cụ thiêng liêng và bắt đầu chiến dịch dọn đường ngay từ bây giờ. Hãy để mỗi ngày trôi qua là một viên gạch lát đường phẳng phiu, là một bông hoa nở rộ dọc lối đi, để khi tiếng chuông đêm Giáng Sinh vang lên, chúng ta có thể tự tin mở toang cánh cửa lòng mình và reo vang: "Lạy Chúa, mời Ngài vào, nhà con đã dọn sạch rồi!".

Xin Chúa chúc lành cho những nỗ lực dọn mình của tất cả các con trong Mùa Vọng thánh thiện này. Amen.


 

3 Đề Tài Tĩnh Tâm Mùa Vọng 2025 cho Giới Trẻ

1. 🚦 Đề tài: Sống tỉnh thức trong thời đại 'luôn kết nối' (Tỉnh Thức & Hy Vọng)

Mục đích: Giúp người trẻ nhận ra sự cần thiết của việc "tỉnh thức" tâm linh giữa một cuộc sống bận rộn, số hóa, và đầy rẫy sự phân tâm. Tỉnh thức không phải là chờ đợi thụ động, mà là hành động để chuẩn bị tâm hồn.

💡 Bài Tin Mừng Minh Họa (Phù hợp với CN 1 MV - Năm C):

Chúa Nhật I Mùa Vọng 2025 (Chủ Nhật, 30/11/2025): Lc 21, 25-28. 34-36

Trích đoạn trọng tâm: "Anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, hầu đủ sức thoát khỏi mọi điều sắp xảy đến và đứng vững trước mặt Con Người." (Lc 21, 36)

✨ Gợi ý suy niệm cho giới trẻ:

Sự "mất tập trung" (FOMO, lướt mạng xã hội) là những dấu chỉ của việc thiếu tỉnh thức tâm linh.

Làm thế nào để dành thời gian chất lượng (cầu nguyện, tĩnh lặng) giữa những thông báo, tin nhắn liên tục?

"Đứng vững trước mặt Con Người" nghĩa là gì trong các quyết định hàng ngày về nghề nghiệp, quan hệ và đức tin?

TỈNH THỨC GIỮA CƠN MÊ KỸ THUẬT SỐ: CUỘC CÁCH MẠNG CỦA SỰ CHÚ Ý TRONG MÙA VỌNG

Các bạn trẻ thân mến, và tất cả những ai đang cảm thấy tâm hồn mình bị xé lẻ bởi ngàn vạn mảnh vụn của thời đại số,

Hôm nay, chúng ta cùng nhau đứng dưới bầu trời của Chúa Nhật thứ Nhất Mùa Vọng năm 2025. Một chu kỳ phụng vụ mới lại bắt đầu. Nhưng hãy thành thật với nhau, khi nghe tiếng chuông nhà thờ ngân vang báo hiệu Mùa Vọng, cảm giác đầu tiên xuất hiện trong lòng các bạn là gì? Có phải là sự háo hức, bình an? Hay là một chút giật mình, một chút mệt mỏi và thảng thốt: "Lại một năm nữa sắp hết rồi sao?". Thời gian trôi đi nhanh quá, nhanh như cách chúng ta lướt qua một bản tin (story) trên Instagram, chỉ 15 giây là biến mất. Chúng ta sống trong một thế giới mà tốc độ được tôn thờ như một vị thần. Mọi thứ đều phải nhanh: internet phải 5G, đồ ăn phải là fast-food, tin nhắn phải được trả lời ngay lập tức (instant messaging), và thậm chí cả cảm xúc cũng phải nhanh – vui nhanh, buồn nhanh, và quên cũng nhanh.

Trong guồng quay chóng mặt ấy, Lời Chúa hôm nay trong Tin Mừng Luca vang lên như một tiếng phanh gấp, chói tai nhưng cần thiết, xé toạc màn sương mù của sự vội vã: "Anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, kẻo lòng mình ra nặng nề". Tại sao Chúa lại dùng từ "nặng nề"? Có một nghịch lý đang diễn ra: Thiết bị của chúng ta ngày càng nhẹ đi – những chiếc điện thoại siêu mỏng, những chiếc laptop nhẹ tựa lông hồng – nhưng lòng người thì ngày càng nặng trĩu. Nặng nề vì áp lực đồng trang lứa, nặng nề vì những tin tức tiêu cực (bad news) dội vào mắt mỗi ngày, nặng nề vì sự so sánh vô tận, và nặng nề vì chúng ta đang gánh trên vai một nỗi sợ vô hình mang tên "Sợ bị lãng quên".

Để hiểu sâu sắc về lời mời gọi "Tỉnh thức" của Chúa Giêsu, chúng ta cần phải mổ xẻ "giấc ngủ mê" của thời đại này. Giấc ngủ mê của thế kỷ 21 không diễn ra trên giường êm nệm ấm với đôi mắt nhắm nghiền. Không, đó là một loại "hôn mê tỉnh táo". Chúng ta mở mắt thao láo suốt ngày đêm. Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại, máy tính bảng phản chiếu vào võng mạc chúng ta những hình ảnh nhảy múa không ngừng. Về mặt sinh học, não bộ chúng ta đang hoạt động hết công suất để xử lý thông tin. Nhưng về mặt tâm linh, về chiều sâu của nhân vị, chúng ta đang ngủ gật, thậm chí là đang chết dần mòn.

Các bạn hãy thử nhớ lại xem, hành động đầu tiên khi các bạn vừa mở mắt thức dậy vào buổi sáng là gì? Có phải là làm dấu Thánh Giá và tạ ơn Chúa vì một ngày mới không? Hay là cánh tay các bạn, như một phản xạ vô điều kiện đã được lập trình sẵn, quờ quạng tìm chiếc điện thoại để tắt chuông báo thức và ngay lập tức nhấn vào biểu tượng Facebook, TikTok hoặc Zalo? Trong khoảnh khắc ấy, trước khi các bạn kịp chào Chúa, trước khi các bạn kịp ý thức mình là ai, các bạn đã cho phép cả thế giới ồn ào tràn vào phòng ngủ, tràn vào tâm trí mình. Những tin tức về vụ án mạng, những tranh cãi của cư dân mạng, những tấm ảnh khoe khoang của bạn bè... tất cả ập đến như một cơn lũ, cuốn phăng sự bình an ban sơ của ngày mới. Và thế là, chúng ta bắt đầu một ngày không phải với tư thế của một người con Chúa tự do, mà với tư thế của một "nô lệ thông tin", bị động và bị dẫn dắt. Đó chính là sự thiếu tỉnh thức.

Chúa Giêsu trong bài Tin Mừng đã đưa ra một hình ảnh rất mạnh mẽ: "Chiếc lưới". Ngài nói: "Ngày ấy sẽ ập xuống trên anh em như một chiếc lưới". Chiếc lưới là gì? Là thứ dùng để bủa vây, để bắt giữ, để trói buộc. Ngày nay, chúng ta có một chiếc lưới vô hình nhưng cực kỳ hữu hiệu, đó chính là "World Wide Web" – Mạng lưới toàn cầu. Nói như vậy không có nghĩa là internet là xấu xa. Internet là một công trình trí tuệ tuyệt vời của con người. Nhưng khi chúng ta để mình bị mắc kẹt trong đó, bị cuốn vào những thuật toán (algorithm) được thiết kế tinh vi chỉ để giữ chân chúng ta càng lâu càng tốt, thì "chiếc lưới" ấy trở thành một cái bẫy. Các kỹ sư công nghệ ở thung lũng Silicon thừa nhận rằng họ thiết kế các ứng dụng dựa trên cơ chế tâm lý học hành vi, đánh vào điểm yếu nhất của não bộ con người: sự khao khát Dopamine – hooc-môn của sự hưng phấn tức thời. Mỗi một cái "like", mỗi một tiếng "ting ting" thông báo, mỗi một lượt chia sẻ là một liều thuốc kích thích nhỏ tiêm vào não, khiến chúng ta cảm thấy hưng phấn, được quan tâm. Và khi không có nó, chúng ta thấy bứt rứt, trống rỗng, cô đơn. Chúng ta trở thành những con nghiện êm ái, những kẻ mộng du cầm điện thoại.

Vậy, Mùa Vọng đến để làm gì trong bối cảnh này? Mùa Vọng không đến để giật chiếc điện thoại khỏi tay các bạn và ném đi. Chúa không phải là một ông già khó tính ghét bỏ công nghệ. Mùa Vọng đến để trao cho chúng ta một "quyền năng" mà chúng ta đã lỡ đánh mất: Quyền năng làm chủ sự chú ý. Tỉnh thức chính là khả năng giành lại quyền kiểm soát đôi mắt, đôi tai và trái tim mình.

Hãy suy ngẫm về lời cảnh báo của Chúa: "Hãy đề phòng, chớ để lòng mình ra nặng nề vì chè chén say sưa, lo lắng sự đời". "Chè chén say sưa" thời nay không chỉ là rượu bia. Đó là sự "say" thông tin. Chúng ta có một thuật ngữ là "Doomscrolling" – lướt tin dữ. Có những đêm, các bạn biết là mình cần đi ngủ, mắt đã mỏi, lưng đã đau, nhưng ngón tay cái vẫn cứ vuốt lên, vuốt lên mãi. Các bạn xem hết video này đến video khác, từ chuyện cười nhảm nhí đến những tin tức giật gân. Các bạn không thể dừng lại được. Các bạn đang "uống" thông tin đến mức say sưa, bội thực. Hậu quả là gì? Tâm hồn bị ngộ độc. Một tâm hồn chứa đầy rác rưởi của mạng xã hội sẽ không còn chỗ cho Lời Chúa. Một trái tim đập thình thịch vì những drama trên mạng sẽ không còn nhịp điệu để rung cảm trước nỗi đau của người bên cạnh. Sự nặng nề ấy khiến chúng ta không thể "đứng vững" như lời Chúa mời gọi.

"Đứng vững" và "Ngẩng đầu lên" – đó là tư thế của người Kitô hữu trong Mùa Vọng. Hãy nhìn vào tư thế của đa số người trẻ chúng ta hiện nay: Đầu cúi gằm xuống màn hình, vai so lại, lưng còng xuống. Các bác sĩ gọi đó là hội chứng "Text Neck" (Cổ nhắn tin). Nhưng về mặt tâm linh, đó là tư thế của sự nô lệ, của sự sợ hãi và khép kín. Khi cúi đầu, chúng ta chỉ nhìn thấy cái tôi của mình, nhìn thấy những nhu cầu tầm thường, nhìn thấy sự so sánh ghen tị. Chúa Giêsu kêu gọi: "Hãy đứng thẳng và ngẩng đầu lên". Ngẩng đầu lên để nhìn thấy bầu trời, để thấy người khác, và quan trọng nhất, để thấy Chúa đang đến. Tư thế đứng thẳng là tư thế của nhân phẩm. Các bạn không phải là những con số trong dữ liệu của Facebook, các bạn không phải là món hàng để các nhà quảng cáo tranh giành. Các bạn là Hình Ảnh Thiên Chúa (Imago Dei), là những người con được yêu thương, được cứu chuộc bằng máu của Đức Kitô. Tỉnh thức là ý thức lại phẩm giá cao quý đó để không bán rẻ thời gian và linh hồn mình cho những điều vô bổ.

Nhưng làm thế nào để thực hành sự tỉnh thức này một cách cụ thể, chứ không chỉ là lý thuyết suông? Cuộc chiến giành lại sự tỉnh thức là một cuộc chiến thiêng liêng gay go, đòi hỏi kỷ luật và ân sủng.

Đầu tiên, chúng ta cần tái khám phá giá trị của sự Tĩnh Lặng (Silence). Nhà toán học và triết học Blaise Pascal từng nói: "Mọi bất hạnh của con người đều xuất phát từ việc họ không thể ngồi yên một mình trong phòng". Câu nói ấy đúng hơn bao giờ hết trong thời đại này. Chúng ta sợ sự im lặng. Khi ở một mình, chúng ta phải bật nhạc, bật tivi, hoặc lướt web. Vì sao? Vì khi im lặng, chúng ta buộc phải đối diện với chính mình, với những nỗi buồn, những vết thương, và với tiếng lương tâm. Tiếng ồn là liều thuốc giảm đau giúp chúng ta trốn chạy thực tại. Nhưng Chúa chỉ nói trong tiếng gió hiu hiu, trong sự thinh lặng thẳm sâu. Mùa Vọng này, tôi thách đố các bạn thực hiện một bài tập nhỏ nhưng khó khăn: "Sự Kiêng Ăn Kỹ Thuật Số" (Digital Fasting). Không cần phải cai hoàn toàn, nhưng hãy tập "nhịn ăn" theo giờ. Ví dụ, hãy quy định: Từ 9 giờ tối đến 7 giờ sáng hôm sau là "Vùng Xanh" – vùng không thiết bị. Hãy mua một chiếc đồng hồ báo thức cổ điển để thay thế chức năng báo thức của điện thoại, và để điện thoại ở phòng khách khi đi ngủ. Những đêm đầu tiên, các bạn sẽ thấy bứt rứt, khó chịu như người cai nghiện. Nhưng rồi, sự bình yên sẽ trở lại. Giấc ngủ sẽ sâu hơn. Và trong khoảng thời gian tĩnh lặng trước khi ngủ đó, thay vì ánh sáng xanh màn hình, hãy để ánh sáng của ngọn nến Mùa Vọng và Lời Chúa soi rọi tâm hồn bạn. Hãy tập hồi tâm (Examen): "Chúa ơi, hôm nay con đã sống thế nào? Con đã dùng thời gian Chúa ban để yêu thương hay để lãng phí? Con đã thả tim cho những điều tốt đẹp hay những điều xấu xa?". Chỉ trong sự tĩnh lặng đó, sự tỉnh thức mới nảy mầm.

Thứ hai, Tỉnh thức là sự Hiện diện trọn vẹn (Presence). Có một căn bệnh phổ biến gọi là "Sự vắng mặt ngay khi đang hiện diện". Bạn ngồi ăn cơm với bố mẹ, nhưng tâm trí bạn đang ở một nơi khác, mắt bạn liếc vào màn hình. Bạn đi cafe với người yêu, nhưng hai người lại cùng nhìn vào điện thoại. Thân xác ở đây, nhưng linh hồn ở đâu đó trên "đám mây" (cloud). Đó là sự xúc phạm đến người đối diện và xúc phạm đến quà tặng của hiện tại. Mùa Vọng là mầu nhiệm Chúa "Ở Cùng" chúng ta (Emmanuel). Chúa đến để hiện diện bằng xương bằng thịt. Vậy mà chúng ta lại chọn cách sống "ảo". Hãy tập thói quen thánh thiện này: Khi gặp gỡ ai, hãy đặt điện thoại xuống, úp mặt nó xuống bàn, hoặc tốt nhất là cất vào túi. Hãy nhìn vào mắt người đối diện. Hãy lắng nghe họ không chỉ bằng tai mà bằng cả trái tim. Hãy trân trọng khoảnh khắc này vì nó sẽ không bao giờ quay trở lại. Khi bạn rửa bát, hãy chỉ rửa bát và cảm nhận dòng nước mát, đừng vừa rửa vừa xem phim. Khi bạn lái xe, hãy cảm nhận gió trời và cầu nguyện cho những người đi đường, đừng đeo tai nghe nhạc ầm ĩ. Sống trọn vẹn giây phút hiện tại chính là cách "canh thức" tốt nhất để chờ đợi Chúa. Bởi vì Chúa không đến trong quá khứ hay tương lai, Chúa luôn đến trong cái "Bây giờ và Ở đây".

Thứ ba, Tỉnh thức là sự Phân định (Discernment). Trong thế giới bùng nổ thông tin (infodemic), thật giả lẫn lộn, tốt xấu đan xen, người trẻ cần có một "bộ lọc" tâm linh sắc bén. Không phải cái gì lấp lánh cũng là vàng, không phải cái gì nhiều like cũng là chân lý. Có những trào lưu trên TikTok cổ vũ lối sống buông thả, ích kỷ, vô cảm. Có những hội nhóm gieo rắc sự thù hận, chia rẽ. Tỉnh thức là biết đặt câu hỏi trước khi nhấn nút "Share" (chia sẻ): "Thông tin này có thật không? Nó có mang lại ích lợi cho ai không? Nó có làm vinh danh Chúa không?". Nếu câu trả lời là không, hãy dũng cảm lướt qua, hoặc chặn (block) nó. Hãy bảo vệ "cửa ngõ" tâm hồn mình. Đừng biến tâm trí mình thành bãi rác công cộng cho thiên hạ ném gì vào thì ném. Hãy biến nó thành một khu vườn, nơi bạn chỉ gieo trồng những hạt giống của Chân - Thiện - Mỹ.

Và cuối cùng, điều quan trọng nhất: Tỉnh thức trong Mùa Vọng là nuôi dưỡng Niềm Hy Vọng. Tin Mừng nói về những dấu hiệu đáng sợ: biển gầm, sóng vỗ, các tầng trời rung chuyển. Nhìn vào thế giới hôm nay, chúng ta cũng thấy đầy rẫy những lý do để sợ hãi: chiến tranh, dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế, sự lên ngôi của trí tuệ nhân tạo (AI) đe dọa cướp đi việc làm... Nhiều người trẻ rơi vào tuyệt vọng, trầm cảm, sống theo kiểu "YOLO" (Bạn chỉ sống một lần) nhưng theo hướng tiêu cực: ăn chơi cho hết ngày mai vì không biết tương lai ra sao. Đó là sự ngủ mê trong tuyệt vọng. Nhưng người Kitô hữu tỉnh thức thì khác. Chúng ta nhìn thấy những biến động đó không phải là dấu chấm hết, mà là "cơn đau chuyển dạ" của một thế giới mới đang được sinh ra. Chúa Giêsu bảo: "Khi những điều ấy bắt đầu xảy ra, hãy đứng thẳng và ngẩng đầu lên, vì ơn cứu độ đã đến gần". Lời hứa của Chúa chắc chắn hơn mọi dự báo kinh tế, vững bền hơn mọi đế chế công nghệ. Sự tỉnh thức của người trẻ Công giáo không phải là ngồi khoanh tay chờ tận thế, mà là xắn tay áo lên để kiến tạo thế giới.

Thay vì than vãn về bóng tối trên mạng xã hội, hãy thắp lên một ngọn nến bằng một dòng trạng thái (status) đầy yêu thương, khích lệ.

Thay vì lo lắng về sự cô đơn, hãy đi ra vùng ngoại biên (như lời Đức Thánh Cha Phanxicô) để thăm viếng những người già neo đơn, những trẻ em mồ côi – những người không có smartphone để lướt.

Thay vì sợ hãi AI, hãy dùng trí tuệ Chúa ban để học tập và làm chủ công nghệ, dùng nó phục vụ cho Tin Mừng.

Các bạn trẻ thân mến,

Mùa Vọng 2025 là một cơ hội vàng để chúng ta nhấn nút "Reset" (Khởi động lại) cho cuộc đời mình. Hãy tưởng tượng đêm Giáng Sinh sắp tới, khi Chúa Hài Đồng sinh ra, Ngài sẽ thấy gì nơi bạn? Liệu Ngài có thấy một tâm hồn đang bận rộn với hàng tá thông báo chưa đọc, một đôi mắt thâm quầng vì thiếu ngủ, và một trái tim khô cằn vì thiếu tình yêu thực tế? Hay Ngài sẽ thấy một "người gác đêm" trung thành, đang đứng thẳng, đôi mắt sáng ngời niềm vui, đôi tay sẵn sàng phục vụ và trái tim đang rộng mở đón chờ?

Đừng để cuộc đời mình trôi qua như một cái lướt tay vô định trên màn hình cảm ứng. Hãy sống sâu. Hãy sống thật. Hãy sống tỉnh thức. Chúa không kết bạn với chúng ta trên Facebook, Chúa muốn kết bạn với chúng ta trong tim. Chúa không cần chúng ta "theo dõi" (follow) Ngài như một thần tượng, Chúa muốn chúng ta "bước theo" Ngài như một người môn đệ.

Hãy tắt điện thoại đi, dù chỉ một chút thôi, để đèn báo hiệu của ân sủng được bật sáng. Hãy để Mùa Vọng này là mùa của sự kết nối lại – kết nối với chính mình, với tha nhân và với Thiên Chúa. Để rồi, khi Con Người đến, dù vào lúc nửa đêm hay gà gáy, Ngài sẽ thấy chúng ta không ngủ mê trong thế giới ảo, mà đang tỉnh thức sống trọn vẹn từng phút giây trong ân sủng thực.

Lạy Chúa Giêsu, xin đánh thức chúng con dậy khỏi cơn mê của thời đại này. Xin ban cho chúng con sự can đảm để lội ngược dòng, sự khôn ngoan để phân định, và một tình yêu đủ lớn để đặt thiết bị xuống và nâng con người lên. Amen.


 

2. 🛣️ Đề tài: Dọn đường cho Chúa – Bằng cách thay đổi chính mình (Sám Hối & Hoán Cải)

Mục đích: Mùa Vọng là mùa dọn đường. Người trẻ được mời gọi thực hiện sự hoán cải cụ thể, loại bỏ những "thung lũng" của thói quen xấu và những "núi non" của sự kiêu ngạo, ích kỷ, để tạo không gian cho Chúa đến.

💡 Bài Tin Mừng Minh Họa (Phù hợp với CN 2 MV - Năm C):

Chúa Nhật II Mùa Vọng 2025 (Chủ Nhật, 07/12/2025): Lc 3, 1-6

Trích đoạn trọng tâm: "Tiếng người hô trong hoang địa: 'Hãy dọn sẵn con đường của Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi. Mọi thung lũng phải lấp cho đầy, mọi núi đồi phải san cho phẳng, đường cong queo phải uốn cho ngay, đường gồ ghề phải sửa cho trơn'." (Lc 3, 4-5)

✨ Gợi ý suy niệm cho giới trẻ:

"Hoang địa" trong cuộc sống của tôi là gì? (Sự trống rỗng, cô đơn, mất phương hướng...).

"Thung lũng" (thiếu tự tin, lười biếng) và "núi non" (kiêu căng, thành kiến) cụ thể nào tôi cần phải sửa chữa?

Việc hoán cải không phải là một cảm xúc, mà là một hành động cụ thể để làm cho "đường đi của Chúa" trong cuộc sống tôi dễ dàng hơn.

ĐẠI CÔNG TRÌNH TÁI THIẾT TRÁI TIM

Bản văn: Luca 3, 1-6

BẢN ĐỒ CỦA MỘT THẾ GIỚI ỒN ÀO VÀ KHÁT KHAO CỦA HOANG ĐỊA

Các bạn trẻ thân mến,

Chúng ta đang sống trong năm 2025. Hãy thử nhìn vào chiếc điện thoại của bạn. Mỗi sáng thức dậy, điều gì đón chào bạn đầu tiên? Có phải là ánh nắng mặt trời hay tiếng chim hót không? Hay là hàng loạt thông báo (notification) từ Facebook, Instagram, TikTok, Zalo? Cuộc sống của chúng ta dường như bị bủa vây bởi một "đại dương tiếng ồn". Tiếng ồn của âm nhạc, tiếng ồn của những tranh cãi trên mạng xã hội (drama), tiếng ồn của áp lực phải thành công, phải giàu có, phải xinh đẹp. Chúng ta sợ sự im lặng. Bởi vì khi im lặng, chúng ta cảm thấy trống rỗng, cô đơn và sợ phải đối diện với chính mình.

Thế nhưng, Phụng vụ Lời Chúa của Chúa Nhật II Mùa Vọng lại kéo tay chúng ta, lôi chúng ta ra khỏi cái thành phố rực rỡ ánh đèn neon ấy, để ném chúng ta vào một nơi chốn lạ lùng: HOANG ĐỊA.

Tại sao lại là Hoang địa? Tại sao Thiên Chúa – Đấng tạo dựng vũ trụ – lại chọn một nơi "chó ăn đá, gà ăn sỏi", không wifi, không tiện nghi để cất tiếng nói?

Thánh Luca, với tư cách là một sử gia tỉ mỉ, đã liệt kê một loạt các vị vua chúa, quan quyền: Hoàng đế Tibêriô, Tổng trấn Philatô, Vua Hêrôđê, Thượng tế Anna và Caipha. Những người này sống trong cung vàng điện ngọc, nắm trong tay quyền sinh sát. Nhưng Lời Chúa đã không đến với họ. Lời Chúa đã "băng qua" những bức tường nhung lụa ấy để rơi xuống một vùng đất chết, nơi có một gã đàn ông mặc áo lông thú, ăn châu chấu, tên là Gioan.

Điều này là một cú tát mạnh vào tư duy của người trẻ thời đại 2025. Chúng ta thường nghĩ Chúa chỉ ở nơi sang trọng, nơi thành công, nơi đông vui. Nhưng không, Chúa hẹn gặp chúng ta ở nơi trần trụi nhất.

"Hoang địa" của bạn hôm nay là gì?

Đó có phải là lúc bạn tắt màn hình điện thoại, ngồi một mình trong phòng và thấy lòng mình chênh chao?

Đó có phải là cảm giác lạc lõng giữa đám đông bạn bè đang cười nói?

Đó có phải là sự đổ vỡ của một mối tình, hay thất bại trong một kỳ thi quan trọng?

Chính trong cái "hoang địa" của sự thất bại, cô đơn và tĩnh lặng đó, tiếng Chúa mới vang lên rõ nhất. Tiếng ấy không ru ngủ, mà thét gào một mệnh lệnh khẩn cấp, giống như tiếng còi báo động tại công trường xây dựng: "DỌN ĐƯỜNG! HÃY DỌN ĐƯỜNG NGAY!".

KHẢO SÁT ĐỊA CHẤT TÂM HỒN – BỐN HẠNG MỤC THI CÔNG

Để "dọn đường", chúng ta không nói chuyện lý thuyết suông. Hãy tưởng tượng trái tim bạn là một dự án hạ tầng giao thông trọng điểm quốc gia. Chủ đầu tư là Thiên Chúa. Nhà thầu thi công là chính bạn. Và Giám sát công trình là Lương tâm.

Bản vẽ thiết kế đã được Ngôn sứ Isaia phác thảo và Gioan Tẩy Giả công bố. Có 4 hạng mục lớn cần phải xử lý. Chúng ta hãy đi sâu vào từng hạng mục, mổ xẻ nó dưới góc nhìn tâm lý học của giới trẻ hiện đại.

LẤP ĐẦY NHỮNG THUNG LŨNG CỦA SỰ THIẾU HỤT

"Mọi thung lũng phải lấp cho đầy."

a. Giải mã "Thung lũng" trong tâm lý người trẻ Thung lũng là nơi đất bị trũng xuống, thấp hơn mực chuẩn. Trong đời sống tâm linh, nó tượng trưng cho những gì chúng ta THIẾU SÓT và TRỐNG RỖNG.

Giới trẻ ngày nay mắc một căn bệnh gọi là "Hội chứng FOMO" (Fear Of Missing Out - Sợ bị bỏ lỡ) và "Hội chứng Kẻ mạo danh" (Imposter Syndrome). Bạn nhìn lên mạng xã hội, thấy bạn bè đi du lịch sang chảnh, dùng đồ hiệu, đạt học bổng. Nhìn lại mình, bạn thấy mình thật kém cỏi, nghèo nàn, xấu xí. Một cái hố sâu hoắm của sự TỰ TI và MẶC CẢM hình thành trong tim bạn.

Cái hố này nguy hiểm ở chỗ nào? Nó làm bạn tê liệt.

Vì nghĩ mình không đủ giỏi, bạn không dám tham gia ca đoàn hay huynh trưởng.

Vì nghĩ Chúa chỉ thương người thánh thiện, bạn – một kẻ lỡ phạm tội – không dám đi xưng tội vì nghĩ "Chúa chắc chán mình rồi".

Bạn lấp đầy cái hố đó bằng những thứ rác rưởi: nghiện game, nghiện phim đen, nghiện mua sắm, nghiện like ảo... để tìm cảm giác mình có giá trị. Nhưng càng lấp bằng rác, cái hố càng bốc mùi, chứ không hề đầy lên.

b. Thung lũng của sự Trì Hoãn (The Valley of Sloth) Có một thung lũng khác tên là "Để mai tính".

Biết giúp mẹ là tốt -> Nhưng để lát nữa.

Biết cầu nguyện là cần -> Nhưng buồn ngủ quá, để mai. Sự lười biếng là một dạng "thiếu hụt ý chí". Nó tạo ra những khoảng trống chết người trong ngày sống. Chúa Giêsu muốn đến với bạn, nhưng Ngài bị chặn lại bởi những khoảng thời gian vô nghĩa mà bạn ném vào hư không.

c. Phương án thi công (Hành động cụ thể): Để lấp đầy thung lũng, ta không thể dùng đất sét hay bê tông, mà phải dùng "BÊ TÔNG CỦA LÒNG TIN CẬY" và "ĐẤT ĐÁ CỦA SỰ KỶ LUẬT".

Bài tập 1: Tái định vị bản thân (Identity Check). Mỗi sáng, thay vì lướt Face, hãy đứng trước gương và nói: "Tôi là con yêu dấu của Thiên Chúa. Giá trị của tôi nằm ở việc Chúa chết thay cho tôi, chứ không nằm ở số like hay điểm số". Đây là cách lấp hố mặc cảm.

Bài tập 2: Nguyên tắc 5 phút. Nếu một việc tốt tốn dưới 5 phút để làm (như rửa cái bát, gấp cái chăn, nhắn tin hỏi thăm bà), hãy làm NGAY LẬP TỨC. Đừng để tạo ra thung lũng trì hoãn.

SAN PHẲNG NHỮNG NGỌN NÚI CỦA SỰ KIÊU NGẠO

"Mọi núi đồi phải san cho phẳng."

a. Những ngọn núi chắn tầm nhìn Nếu thung lũng là sự thiếu hụt, thì núi đồi là sự DƯ THỪA thái quá. Đó là cái TÔI (EGO) khổng lồ. Trong thời đại kỹ thuật số, chủ nghĩa cá nhân (Narcissism) lên ngôi. Chúng ta được dạy phải "thể hiện bản thân", phải "flex" (khoe khoang) thành tích.

Khi bạn đăng một tấm ảnh và cứ 5 phút lại vào check xem có bao nhiêu like -> Bạn đang đắp núi.

Khi bạn tranh luận với bố mẹ và nhất quyết không chịu nhận sai dù biết mình vô lý -> Bạn đang xây lô cốt trên đỉnh núi.

Khi bạn nhìn người khác bằng "nửa con mắt", chê bai cách ăn mặc, giọng nói, hay hoàn cảnh của họ -> Bạn đang đứng trên núi cao nhìn xuống.

Ngọn núi Kiêu Ngạo này tai hại vô cùng. Vì Chúa Giêsu là dòng nước ân sủng. Mà quy luật vật lý là: "Nước chảy chỗ trũng". Nếu bạn là ngọn núi cao ngất ngưởng, nước ân sủng sẽ chảy tuột đi hết, xuống những người khiêm nhường dưới chân bạn. Bạn đứng trên đỉnh núi, khô khốc và cô độc.

b. Núi của Định Kiến và Thành Kiến Có những ngọn núi không phải do ta khoe khoang, mà do ta cố chấp.

"Thằng đó xăm trổ chắc là du côn."

"Nhóm đó nhà giàu chắc chảnh chọe." Những định kiến này như những tảng đá tảng chắn ngang đường. Chúng làm cho tầm nhìn của ta bị che khuất, ta không thấy được hình ảnh Thiên Chúa nơi người anh em. Chúa không thể đi qua một con đường bị chặn bởi những tảng đá của sự xét đoán.

c. Phương án thi công (Hành động cụ thể): Để san núi, ta cần thuốc nổ. Thuốc nổ đó là sự KHIÊM NHƯỜNG PHỤC VỤ.

Bài tập 1: Tập "Ẩn Mình" (Ghost Mode). Mùa Vọng này, hãy thử làm những việc tốt "không ai biết". Nhặt rác ở nhà thờ khi không ai nhìn thấy. Rửa bát giúp mẹ mà không cần mẹ nhờ. Tặng quà cho bạn bè giấu tên. Giết chết cái nhu cầu "được khen ngợi" là cách san núi nhanh nhất.

Bài tập 2: Tập lắng nghe. Trong các cuộc nói chuyện, hãy tập im lặng lắng nghe người khác nói hết câu thay vì nhảy vào họng họ để thể hiện quan điểm. Hãy nhường phần thắng trong các cuộc tranh luận vặt vãnh. "Thắng một cuộc tranh luận mà mất một người anh em" là kẻ thua cuộc.

UỐN THẲNG NHỮNG KHÚC QUANH CO

"Đường cong queo phải uốn cho ngay."

a. Sự nguy hiểm của những khúc cua tay áo Đường cong là đường dài nhất nối hai điểm. Đường cong cũng là nơi dễ gây tai nạn nhất vì khuất tầm nhìn. Trong tâm hồn, "đường cong queo" chính là sự GIAN DỐI, LẮT LÉO, và LỐI SỐNG HAI MẶT.

Hãy nhìn thẳng vào sự thật: Giới trẻ chúng ta đang sống trong một nền văn hóa "Fake".

Fake news (tin giả).

Fake beauty (dùng app chỉnh ảnh quá đà đến mức không nhận ra mình).

Fake personality (nhân cách giả). Ở nhà thờ thì quỳ gối nghiêm trang, nhưng ra khỏi cửa nhà thờ là văng tục chửi thề. Trên mạng thì nói đạo lý, nhưng ngoài đời sống buông thả, ích kỷ.

Sự gian dối còn len lỏi vào học đường: Quay cóp, phao thi, đạo văn (copy-paste bài làm của người khác/AI mà không suy nghĩ). Chúng ta biện hộ rằng: "Ai cũng làm thế mà!", "Không làm thế sao sống nổi?". Nhưng các bạn ơi, Chúa là ĐƯỜNG THẲNG và là SỰ THẬT. Chúa không thể đi trên con đường lắt léo của sự dối trá. Một trái tim quanh co là một mê cung, Chúa bước vào đó sẽ bị lạc giữa những lớp mặt nạ của bạn.

b. Những thỏa hiệp ngầm (Compromise) "Cong queo" còn là sự thỏa hiệp với tội lỗi.

"Mình chỉ xem phim đen một tí thôi, không làm gì cả."

"Mình chỉ nhắn tin thả thính cho vui thôi, dù mình có người yêu rồi." Những cái "một tí" đó chính là những khúc cua dẫn bạn đi lạc xa khỏi con đường chính lộ.

c. Phương án thi công (Hành động cụ thể): Để uốn thẳng, cần sự đau đớn và dũng cảm.

Bài tập 1: Sống sự thật (Radical Honesty). Hãy tập nói thật trong mọi hoàn cảnh, dù sự thật đó làm bạn bị thiệt thòi (ví dụ: nhận điểm kém thay vì quay cóp). Sự bình an của lương tâm quý giá hơn con điểm 10 dối trá.

Bài tập 2: Hợp nhất đời sống (Integrity). Hãy rà soát lại Facebook/Zalo của mình. Xóa những status, những comment, những tấm ảnh không phù hợp với tư cách một người Kitô hữu. Hãy để con người online và offline của bạn là MỘT.

SỬA TRƠN NHỮNG ĐOẠN GỒ GHỀ

"Đường gồ ghề phải sửa cho trơn."

a. Những ổ gà của cảm xúc độc hại Đường gồ ghề là con đường đầy ổ gà, đá dăm, đi rất xóc và đau chân. Nó tượng trưng cho TÍNH KHÍ NÓNG NẢY, CỘC CẰN và SỰ THIẾU BÁC ÁI.

Nhiều bạn trẻ rất dễ "nổi quạu".

Mạng lag một chút -> Đập chuột, chửi thề.

Bố mẹ hỏi thăm nhiều một chút -> Quát: "Để con yên!".

Ra đường va quệt nhẹ -> Sẵn sàng lao vào ẩu đả.

Những cơn nóng giận vô cớ, những lời nói mỉa mai, châm chọc (sarcasm) chính là những viên đá dăm sắc nhọn rải đầy đường. Chúa Giêsu đến với đôi chân trần của Tình Yêu, làm sao Ngài đi qua được con đường lởm chởm gai góc của sự hận thù và nóng nảy? Đặc biệt là sự Hận thù dai dẳng. Có những bạn "ghim" lỗi lầm của người khác hàng tháng, hàng năm. "Sống để bụng, chết mang theo". Sự hận thù làm tâm hồn bạn xơ cứng, gồ ghề, không ai muốn lại gần, kể cả Chúa.

b. Phương án thi công (Hành động cụ thể): Để làm trơn, ta cần "dầu nhớt" của sự HIỀN LÀNH và THA THỨ.

Bài tập 1: Kiểm soát phản ứng (The Pause Button). Khi máu nóng dồn lên não, hãy tập hít thở sâu 3 giây trước khi mở miệng. Trong 3 giây đó, hãy thầm thì: "Lạy Chúa Giêsu hiền lành và khiêm nhường trong lòng, xin uốn lòng con giống trái tim Chúa".

Bài tập 2: Lời nói ái ngữ. Thay vì nói trống không, cộc lốc, hãy tập thêm chủ ngữ, vị ngữ, thêm từ "dạ, thưa, cảm ơn, xin lỗi". Lời nói nhẹ nhàng có sức mạnh làm tan chảy những tảng đá cứng nhất.

CÔNG CỤ THI CÔNG HẠNG NẶNG – BÍ QUYẾT METANOIA

Chúng ta đã biết phải làm gì (Lấp hố, san núi, uốn thẳng, làm trơn). Nhưng lấy sức đâu mà làm? Sức người có hạn. Chúng ta cần những "siêu xe ủi" của Thiên Chúa.

1. Máy ủi hạng nặng: BÍ TÍCH HÒA GIẢI Nhiều bạn trẻ coi Xưng tội là "cực hình". Nhưng hãy thay đổi tư duy (Metanoia). Hãy coi Tòa giải tội là "Spa Tâm Linh" (Spiritual Spa). Khi xe của bạn đi vào đường lầy lội, nó dính đầy bùn đất, máy móc kẹt cứng. Bạn phải đem đi rửa xe, bảo dưỡng. Linh hồn bạn cũng thế. Sau một thời gian lặn lội trong thế gian, nó bị dính bùn của dối trá, bụi của kiêu căng. Tòa giải tội là nơi Chúa dùng Máu của Ngài để "rửa xe" cho bạn sạch bong kin kít. Đừng sợ cha mắng. Linh mục ngồi đó không phải quan tòa, mà là bác sĩ, là người thợ rửa xe của Chúa. Hãy đến đó để trút bỏ gánh nặng. Bạn không thể dọn đường nếu cứ vác mãi bao tải rác trên lưng.

2. Nhiên liệu vĩnh cửu: BÍ TÍCH THÁNH THỂ Dọn đường là việc rất mệt. Đập đá, xúc đất tốn rất nhiều calo. Nếu không ăn, bạn sẽ xỉu. Thánh Thể chính là "Lương thực thiêng liêng" (Super Food). Hãy siêng năng rước lễ. Mỗi lần rước Chúa, bạn đang nạp vào người nguồn năng lượng của chính Thiên Chúa. Chính Chúa sẽ vào trong bạn và cùng bạn cầm cuốc, cầm xẻng để dọn dẹp.

3. Bản vẽ chỉ đường: LỜI CHÚA Làm đường mà không nhìn bản vẽ thì sẽ đi lạc. Mỗi ngày, hãy dành 5-10 phút đọc một đoạn Tin Mừng. Lời Chúa là đèn soi, giúp bạn nhìn thấy cái hố nào cần lấp, cái núi nào cần san. Đừng để cuốn Kinh Thánh mốc meo trên kệ sách trong khi điện thoại thì nóng ran vì lướt web.

VIỄN TƯỢNG CỦA MỘT CON ĐƯỜNG HOÀN TẤT

"Rồi hết mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa."

Các bạn trẻ thân mến,

Hãy nhắm mắt lại và tưởng tượng. Đêm Giáng Sinh 2025 sắp tới. Chúa Giêsu Hài Đồng đứng ở đầu con đường dẫn vào trái tim bạn. Thay vì nhìn thấy một bãi rác ngổn ngang, một công trường dang dở, Ngài nhìn thấy một đại lộ thênh thang.

Ở đó, thung lũng tự ti đã được lấp đầy bằng hoa hồng của sự Tự tin trong Chúa.

Ở đó, ngọn núi kiêu ngạo đã được san phẳng thành bình nguyên của sự Khiêm nhu.

Những khúc cua dối trá đã trở thành con đường thẳng tắp của Sự Thật.

Những ổ gà nóng nảy đã được trải thảm nhung của sự Hiền hòa.

Lúc ấy, Chúa Giêsu sẽ mỉm cười và chạy băng băng vào trung tâm trái tim bạn. Ngài sẽ thiết lập ngai vàng của Ngài ở đó. Và bạn biết không, khi Chúa ở trong bạn, bạn sẽ có một sức mạnh phi thường. Bạn sẽ bình an giữa sóng gió. Bạn sẽ vui tươi giữa nỗi buồn. Bạn sẽ trở thành ánh sáng cho những người bạn xung quanh.

Mùa Vọng này, đừng chỉ dọn nhà, đừng chỉ mua quần áo mới. HÃY DỌN TIM. Đừng để Chúa phải đứng ngoài cửa lạnh lẽo gõ cửa mãi. Hãy xắn tay áo lên. Công trường đã mở cửa. Lệnh thi công đã ban hành.


 

3. 🕊️ Đề tài: Niềm Vui Sống Chia Sẻ – Tôi Phải Làm Gì? (Hành Động & Loan Báo)

Mục đích: Mùa Vọng không chỉ là chờ đợi mà còn là niềm vui. Đề tài này thách thức người trẻ chuyển niềm vui nội tâm sang hành động bác ái cụ thể, như thánh Gioan Tẩy Giả đã hướng dẫn.

💡 Bài Tin Mừng Minh Họa (Phù hợp với CN 3 MV - Năm C):

Chúa Nhật III Mùa Vọng 2025 (Chủ Nhật, 14/12/2025): Lc 3, 10-18

Trích đoạn trọng tâm: Dân chúng hỏi ông: "Vậy chúng tôi phải làm gì?" Ông trả lời: "Ai có hai áo, thì chia cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy." (Lc 3, 10-11)

✨ Gợi ý suy niệm cho giới trẻ:

"Niềm vui" Mùa Vọng đích thực xuất phát từ đâu? (Không phải từ quà tặng, mà từ việc cho đi).

"Hai áo" của tôi ngày nay là gì? (Tài năng, thời gian, tiền bạc, kiến thức, sự hiện diện...).

Tôi có thể chia sẻ những gì với những người đang cần (bạn bè, gia đình, người nghèo) trong bối cảnh thực tế của mình?

NIỀM VUI SỐNG CHIA SẺ – TÔI PHẢI LÀM GÌ? (HÀNH ĐỘNG & LOAN BÁO)

PHẦN I: KHỞI ĐẦU VÀ NỀN TẢNG THẦN HỌC LUÂN LÝ (Nguồn Gốc Của Lời Kêu Gọi)

Mùa Vọng không đơn thuần là thời gian chậm rãi chờ đợi một sự kiện lịch sử đã xảy ra hai ngàn năm trước; đó là thời gian của sự chuẩn bị tâm hồn cấp bách, là lời mời gọi sống trọn niềm vui của sự mong chờ. Trong truyền thống Phụng vụ, Chủ Nhật thứ Ba Mùa Vọng được mệnh danh là Chủ Nhật Gaudete—Chủ Nhật Vui Mừng—nhắc nhở chúng ta rằng nguồn gốc của niềm vui không nằm ở đích đến vật chất hay sự hân hoan bề ngoài, mà nằm ngay trong chính hành trình dọn đường và sự hiện diện gần kề của Đấng Cứu Độ. Tuy nhiên, trong bối cảnh xã hội hiện đại, đặc biệt với giới trẻ, niềm vui thường bị đánh đồng với sự thỏa mãn tức thời, với quà tặng, với thành tích cá nhân hay với những trải nghiệm tiêu thụ được quảng cáo rầm rộ trên các nền tảng số. Sự hối hả và áp lực của cuộc sống số đã đẩy niềm vui đích thực vào nguy cơ trở thành một cảm xúc xa xôi, thay thế bằng sự cô lập, sự so sánh không lành mạnh và khủng hoảng ý nghĩa cuộc sống. Đề tài này được đặt ra nhằm thách thức thế hệ trẻ chuyển hóa niềm vui nội tâm từ sự mong đợi sang hành động bác ái cụ thể và việc loan báo Tin Mừng một cách hữu hình, làm theo gương mẫu của Gioan Tẩy Giả—người đã kêu gọi hành động chứ không chỉ là sám hối suông.

Căn cứ cho lời thách thức này chính là trích đoạn Tin Mừng theo Thánh Luca (Lc 3, 10-18), bài Tin Mừng gắn liền với Chủ Nhật Vui Mừng, nơi Gioan Tẩy Giả không chỉ rửa tội bằng nước mà còn đưa ra những chỉ dẫn luân lý rõ ràng cho đám đông đang vây quanh ông. Gioan, người được mệnh danh là Tiếng Kêu trong hoang địa, đã không ngần ngại trả lời thẳng thắn cho câu hỏi cốt lõi: "Vậy chúng tôi phải làm gì?" (Lc 3, 10). Câu hỏi này không phải là một truy vấn thần học phức tạp, mà là một lời cầu xin hướng dẫn hành động thực tiễn. Gioan Tẩy Giả đã đáp lời bằng một mệnh lệnh đơn giản nhưng mang tính cách mạng: "Ai có hai áo, thì chia cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy" (Lc 3, 11). Trích đoạn ngắn ngủi này là nền tảng thần học và luân lý cho toàn bộ đề tài: hành động bác ái, cụ thể là sự chia sẻ vật chất và sinh kế cơ bản, là bằng chứng không thể chối cãi của một tâm hồn sám hối và sẵn sàng đón nhận ơn cứu độ. Nhiệm vụ của chúng ta là phân tích ý nghĩa sâu sắc của câu trả lời này, chuyển hóa khái niệm "hai áo" từ ngữ cảnh Palestine thế kỷ thứ nhất thành những nguồn lực mà người trẻ hiện đại đang sở hữu, và xây dựng một kế hoạch hành động cụ thể để biến niềm vui Mùa Vọng thành sức mạnh Loan báo Tin Mừng.

Để hiểu rõ sự cấp thiết của lời kêu gọi "chia sẻ hai áo," cần đặt Gioan Tẩy Giả vào bối cảnh xã hội rối ren và đầy bất công thời bấy giờ. Palestine là vùng đất bị chiếm đóng, nơi mà sự bất bình đẳng kinh tế và xã hội rất rõ rệt: những người thu thuế làm giàu nhờ bóc lột đồng bào, và lính tráng La Mã sử dụng bạo lực để duy trì trật tự. Khi đám đông hỏi Gioan về hành động cần làm, họ không hỏi về bí quyết thiêng liêng cao siêu, mà về cách sống đạo đức trong cuộc đời thường. Gioan đã không yêu cầu họ bỏ nghề hay đi vào hoang địa; ông yêu cầu họ sửa đổi hành vi tại chính nơi họ đang làm việc, trong mối quan hệ với tha nhân. Với người thu thuế, ông bảo: "Đừng đòi gì quá mức đã ấn định cho các anh"; với lính tráng, ông bảo: "Đừng tống tiền, đừng vu khống ai, cứ an phận với số lương của mình". Quan trọng hơn cả là lời chỉ dẫn dành cho đám đông nói chung: chia sẻ "hai áo". Trong khí hậu Địa Trung Hải, một chiếc áo (áo ngoài) không chỉ là quần áo mà còn là tài sản, là phương tiện giữ ấm và bảo vệ. Việc có "hai áo" đã là một sự dư dật nhỏ. Việc sẵn sàng chia sẻ chiếc áo thứ hai, chiếc áo dự trữ, cho người "không có" là một hành động triệt để, thể hiện lòng bác ái tuyệt đối, đặt nhu cầu sinh tồn của người khác lên trên sự thoải mái hoặc dự phòng của chính mình. Sự chia sẻ này là hành động luân lý cơ bản nhất, là minh chứng rằng sự sám hối không phải là cảm xúc nhất thời, mà là sự thay đổi định hướng sống: từ tự trung (hướng vào mình) sang tha trung (hướng về người khác).

Sự chia sẻ mà Gioan Tẩy Giả yêu cầu có nền tảng sâu xa từ chính bản chất Thiên Chúa. Thiên Chúa không phải là một hữu thể cô lập, mà là Mầu Nhiệm Ba Ngôi, nơi sự sống và tình yêu được trao ban và đón nhận vô tận—đó là mô hình hoàn hảo của Koinonia, sự hiệp thông. Khi con người được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa, con người được mời gọi tham dự vào sự sống chia sẻ này. Và đỉnh cao của sự chia sẻ là nơi Đức Kitô hiện thân của Kenosis—sự tự hạ, sự trút bỏ chính mình. Thánh Phaolô viết rằng Đức Giêsu Kitô đã "trút bỏ vinh quang" để mang thân xác con người và chấp nhận cái chết trên thập giá, chia sẻ trọn vẹn phận người để ban tặng sự sống. Bác ái và chia sẻ của người Kitô hữu vì thế không phải là một việc thiện tùy chọn, mà là sự bắt chước chính bản chất của Thiên Chúa và sự mô phỏng lại hành động cứu độ của Đức Kitô. Niềm vui Mùa Vọng thực sự bừng nở khi người trẻ nhận ra họ đang tham gia vào hành động thần linh này, trở nên đồng hình đồng dạng với Đấng Cứu Độ qua hành động cho đi, từ đó khẳng định rằng Niềm vui (Gaudete) chính là hoa trái của Thánh Thần (xem: Gl 5, 22), là sự an bình sâu sắc phát sinh từ sự hiệp thông với Tình Yêu thần linh.

PHẦN II: ỨNG DỤNG LUÂN LÝ - PHÂN TÍCH CHUYÊN SÂU "BỐN ÁO" CỦA GIỚI TRẺ HIỆN ĐẠI

Sự chuyển hóa từ khái niệm "hai áo" cổ điển sang các nguồn lực hiện đại không chỉ là một bài tập diễn giải kinh thánh, mà còn là một hành trình phản tư về đạo đức và luân lý sống của giới trẻ. Ngày nay, thách thức lớn nhất của việc chia sẻ không nằm ở sự khan hiếm tài nguyên, mà nằm ở sự khan hiếm ý chí và cuộc khủng hoảng ý nghĩa (Existential Crisis). Giới trẻ đang sở hữu quá nhiều vật chất, quá nhiều thông tin và quá nhiều cơ hội, nhưng lại cảm thấy trống rỗng và cô lập. Chính sự dư thừa vật chất lại tạo ra một sự nghèo đói tinh thần. Lời mời gọi chia sẻ của Gioan Tẩy Giả trở thành liệu pháp tâm linh cho sự trống rỗng này: Niềm vui sống được tìm thấy không phải trong việc tích lũy, mà trong hành vi cho đi.

1. Áo Vật Chất và Tài Chính (Economic Resources): Trong xã hội tiêu dùng, người trẻ thường xuyên chịu áp lực phải sở hữu để định hình danh tính. Áo I—nguồn lực vật chất và tài chính—thường bị coi là phương tiện phục vụ bản thân tuyệt đối. Để thực hiện lời mời gọi chia sẻ, người trẻ cần thực hành đạo đức quản lý tài sản (Stewardship): nhận ra rằng mọi thứ mình có đều là quà tặng được trao để sử dụng cho mục đích lớn hơn. Việc chia sẻ "áo vật chất" bao gồm hai khía cạnh: Giảm thiểu nhu cầu của bản thân và Tối đa hóa lợi ích cho tha nhân. Giảm thiểu nhu cầu dẫn đến phong trào "sống tối giản" (Minimalism), nhưng đối với Kitô hữu, sống tối giản không phải là một xu hướng thẩm mỹ mà là một hành động luân lý, giải phóng nguồn lực để phục vụ. Ví dụ cụ thể là khi một người trẻ quyết định không mua sản phẩm công nghệ không cần thiết và dùng khoản tiền tiết kiệm để tài trợ học bổng cho một em nhỏ. Đây là sự chuyển hóa tài nguyên từ việc nuôi dưỡng cái tôi sang việc xây dựng tương lai cho người khác. Hơn nữa, sự chia sẻ tài chính phải được thực hiện với tư duy đầu tư xã hội, tham gia vào các mô hình kinh doanh xã hội (Social Enterprise), nơi họ dùng kiến thức kinh tế để giúp đỡ những người yếu thế tạo ra thu nhập bền vững, tôn trọng phẩm giá con người và thúc đẩy công bằng xã hội.

2. Áo Thời Gian và Sự Hiện Diện (Time and Presence): Chiếc áo thứ hai, thời gian và sự hiện diện, đã trở nên hiếm hoi và cần thiết hơn bao giờ hết. Khủng hoảng tâm lý ở giới trẻ hiện đại thường bắt nguồn từ cảm giác thiếu kết nối và sự cô đơn. Trong bối cảnh này, việc chia sẻ thời gian để lắng nghe không phán xét trở thành một hành động bác ái cao cả, một hình thức của sự "cho đi" vô hình nhưng mang tính chữa lành sâu sắc. Một người trẻ có thể quyết định dành một giờ mỗi tuần để tham gia vào các nhóm tư vấn đồng hành (mentoring) hoặc thăm viếng người bệnh/người già, tắt điện thoại, đặt mọi lo toan sang một bên, và chỉ đơn thuần là ở đó, lắng nghe câu chuyện của người khác. . Sự hiện diện này là sự lặp lại hành động của chính Đức Kitô—Đấng đã nhập thể và trở nên một với chúng ta—chia sẻ trọn vẹn thân phận con người. Tâm lý học tích cực chứng minh rằng hành động dành thời gian cho người khác, đặc biệt là thông qua việc tình nguyện, là một yếu tố then chốt tạo nên hạnh phúc bền vững (eudaimonia). Khi một người trẻ thoát ra khỏi vòng xoáy tự luyến và tự tập trung, niềm vui sẽ tự động phát sinh như một hoa trái tự nhiên.

3. Áo Tài Năng và Kiến Thức (Human Capital): Tài năng và kiến thức chuyên môn, chiếc áo thứ ba, được trao ban không phải để cất giấu mà là để xây dựng Nước Thiên Chúa. Thần học về Tài năng dựa trên Dụ ngôn Nén Bạc cảnh báo rõ ràng về sự nguy hiểm của việc chôn vùi khả năng. Trong thời đại Tri thức, kỹ năng là quyền lực. Chia sẻ kỹ năng (Skill-Sharing) chính là cách giới trẻ sử dụng quyền lực đó một cách luân lý. Ví dụ, một sinh viên ngành Luật cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý miễn phí cho người nghèo, hoặc một chuyên gia IT dạy lập trình cơ bản cho các trẻ em khó khăn. Đây là sự chia sẻ có chiều sâu, nơi giới trẻ không chỉ cho đi những gì họ có (tiền), mà cho đi những gì họ là (bản chất, kỹ năng chuyên môn). Sự khác biệt giữa việc cho đi tiền và cho đi kỹ năng là rất lớn: Tiền bạc là sự chia sẻ một lần; Kỹ năng là sự chia sẻ kéo dài, nhân rộng khả năng của người khác. Khi người trẻ truyền đạt một kỹ năng, họ đang trao quyền (empowerment) cho người nhận để họ tự tạo ra giá trị cho cuộc sống của mình và cộng đồng. Hành động này là sự tái định hình vai trò của người trẻ từ người tiêu dùng trở thành người sáng tạo và người kiến tạo xã hội.

4. Áo Tinh Thần và Niềm Hy Vọng (Spiritual Capital): Chiếc áo thứ tư—vốn tinh thần và tâm linh—là nguồn lực cần được chia sẻ một cách tế nhị nhất. Trong một thế giới thường đề cao chủ nghĩa hoài nghi, việc chia sẻ niềm tin và hy vọng Kitô giáo đòi hỏi lòng can đảm và sự khiêm tốn. Chia sẻ niềm hy vọng không phải là việc ép buộc đức tin, mà là làm chứng cho nguồn sức mạnh nội tại đã nâng đỡ ta qua những khó khăn. Bác ái tinh thần bao gồm việc chia sẻ kinh nghiệm khổ đau được biến đổi. Một người trẻ đã vượt qua bệnh tật, khó khăn tài chính, hay khủng hoảng tâm lý, khi chia sẻ câu chuyện của mình, đang trao tặng "chiếc áo tinh thần" cho những người đang chiến đấu trong bóng tối. Họ trở thành những chứng nhân sống động cho quyền năng của ân sủng. Mùa Vọng, với tâm điểm là sự chờ đợi Đấng An Bình, là thời điểm lý tưởng để chia sẻ sự bình an nội tâm. Đây là niềm vui được thánh Phaolô gọi là "sự bình an vượt quá mọi sự hiểu biết". Hành động cụ thể có thể là việc đồng hành cầu nguyện, tổ chức các buổi gặp gỡ chia sẻ đức tin không phán xét, hoặc đơn giản là mang bầu không khí nhân ái, lạc quan vào môi trường làm việc hay học tập.

PHẦN III: HÀNH ĐỘNG THỰC TIỄN, LOAN BÁO VÀ KẾT LUẬN CUỐI CÙNG (Sứ Mạng)

Để chuyển hóa các nguồn lực này thành hành động cụ thể, người trẻ cần xây dựng một Kế Hoạch Hành Động Cá Nhân (PAP). Nguyên tắc đầu tiên là Nguyên tắc Khởi đầu Nhỏ và Bền vững. Thay vì tham gia một dự án thiện nguyện lớn một lần rồi thôi, người trẻ nên chọn những hành động nhỏ, có thể duy trì được lâu dài trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ: Dành 10 phút mỗi sáng để cầu nguyện cho một người mình không thích (chia sẻ tinh thần), hoặc tiết kiệm $5\%$ chi phí giải trí mỗi tháng để đóng góp vào quỹ từ thiện cộng đoàn (chia sẻ vật chất). Việc nhỏ nhưng đều đặn sẽ tạo ra sự thay đổi sâu sắc trong nhân cách hơn là một hành động bộc phát. Kế hoạch này phải được xây dựng trên sự phân tích thực tế về thời gian và khả năng của bản thân, tránh sự mệt mỏi của lòng trắc ẩn (Compassion Fatigue), nơi người cho đi trở nên kiệt sức và mất đi niềm vui.

Thách thức luân lý lớn nhất khi hành động chia sẻ là vượt qua sự phô trương và tìm kiếm danh vọng cá nhân. Hành động bác ái của Kitô hữu phải được thực hiện với sự khiêm tốn: "Đừng để tay trái biết việc tay phải làm". Tuy nhiên, trong thời đại truyền thông số, việc loan báo Tin Mừng bằng chứng tá vẫn cần thiết. Người trẻ phải học cách chia sẻ câu chuyện hành động của mình, không phải để tự tôn vinh, mà để truyền cảm hứng cho người khác và tôn vinh Thiên Chúa. . Đây là Loan báo bằng "Gương Sáng Hành Động": Niềm vui của người trẻ khi cho đi, sự an bình toát ra từ một cuộc sống ít ích kỷ, chính là bằng chứng sống động về quyền năng của Tin Mừng.

Loan báo không chỉ là nói. Loan báo là sống sao cho người khác phải thắc mắc: "Tại sao họ lại hạnh phúc và rộng lượng như vậy?" (Lời của Thánh Phêrô: "luôn sẵn sàng trả lời cho bất cứ ai chất vấn về niềm hy vọng của anh em"). Giới trẻ cần sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại để lan tỏa những câu chuyện về sự chia sẻ, không phải để phô trương, mà để truyền cảm hứng. Một hình ảnh chân thực về việc giúp đỡ người vô gia cư, một đoạn video ngắn về việc dạy học cho trẻ em nghèo, nếu được truyền tải với sự khiêm nhường, sẽ trở thành một "bài giảng" về bác ái hiệu quả hơn hàng ngàn lời nói suông. Gioan Tẩy Giả không nói về mình; ông chỉ đường đến Đấng Kitô. Người trẻ cũng phải làm vậy: Hành động chia sẻ là để mọi người nhận ra Chúa Kitô là nguồn của mọi Tình Yêu.

Niềm vui sống chia sẻ là lời mời gọi hành động triệt để và liên tục. Mùa Vọng là thời điểm vàng để thực hành. Câu hỏi "Vậy chúng tôi phải làm gì?" đã được Gioan Tẩy Giả trả lời rõ ràng: hãy chia sẻ. Với người trẻ thế kỷ XXI, điều này có nghĩa là phải thoát khỏi vòng luẩn quẩn của chủ nghĩa cá nhân và tiêu thụ, và tái khám phá "bốn áo" quý giá nhất mình đang sở hữu—vật chất, thời gian, tài năng, và vốn tinh thần—để ban tặng cho người khác. Niềm vui Mùa Vọng đích thực không phải là sản phẩm của sự chờ đợi thụ động, mà là kết quả của việc dấn thân tích cực vào sự hiệp thông và bác ái, trở nên đồng hình đồng dạng với Đức Kitô, Đấng đã trút bỏ tất cả để mang lại sự sống. Sống chia sẻ là cách sống Kitô hữu duy nhất; đó là con đường biến Niềm Vui Mùa Vọng thành sức mạnh Loan Báo Tin Mừng, khiến thế giới thấy được khuôn mặt hiền hậu và rộng lượng của Thiên Chúa. Hãy sống trọn vẹn bản chất Kitô hữu của bạn bằng cách cho đi không ngừng, và niềm vui sẽ là dấu ấn xác nhận Tình Yêu đang hiện diện.


 

GIẢNG TĨNH TÂM MÙA VỌNG 2025

NGƯỜI LỚN

Đề tài 1: Tỉnh thức giữa cơn lốc của trách nhiệm

Chủ đề: Đừng để sự bận rộn làm tâm hồn ngủ quên.

📖 Bài Tin Mừng: Mát-thêu 24, 37-44 (Chúa Nhật I Mùa Vọng Năm A) Đoạn trích: "Cũng như thời ông Nô-ê... thiên hạ vẫn ăn uống, cưới vợ lấy chồng... cho đến ngày nước lụt cuốn đi mọi người."

🔍 Gợi ý suy niệm: Người lớn thường không "ngủ quên" theo nghĩa đen, mà chúng ta ngủ quên trong sự tất bật.

Cái bẫy của sự "bình thường": Chúa Giê-su không lên án việc ăn uống hay cưới xin, Ngài cảnh báo việc chúng ta quá chìm đắm vào lo toan cơm áo gạo tiền mà quên mất mục đích tối hậu của cuộc đời.

Sự vô cảm: Giống như thời Nô-ê, nguy cơ lớn nhất của người trưởng thành không phải là làm việc ác, mà là thờ ơ. Chúng ta quá bận rộn để nhận ra Chúa đang đến qua một người thân đang cần lắng nghe, hay một biến cố nhỏ trong ngày.

Câu hỏi tĩnh tâm: Nếu hôm nay Chúa đến bất chợt, Ngài sẽ thấy tôi đang "làm việc" vì yêu mến, hay đang bị cuốn đi như một cỗ máy không hồn?

TỈNH THỨC GIỮA CƠN LỐC CỦA TRÁCH NHIỆM

Đừng để sự bận rộn làm tâm hồn ngủ quên Dựa trên Mt 24,37-44

Hôm nay chúng ta có một ân huệ rất lớn: năm tiếng đồng hồ liên tục, không điện thoại, không công việc, không khách đến nhà, không phải nấu cơm, không phải lo con cái. Năm tiếng để chúng ta chỉ làm một việc duy nhất: tỉnh dậy.

Tôi không nói tỉnh dậy khỏi giấc ngủ đêm, vì anh chị em đã thức rồi. Tôi nói tỉnh dậy khỏi cơn mê ngày, cơn mê mang tên “bình thường”, cơn mê mang tên “tôi còn quá nhiều việc phải làm”, cơn mê mang tên “tôi vẫn ổn mà”.

Hãy tưởng tượng một người đang từ từ chìm xuống biển. Người ấy vẫn vung tay, vẫn đạp chân, vẫn nhìn thấy ánh mặt trời, vẫn thở được, vẫn nghĩ mình còn đang bơi. Nhưng càng ngày càng lún sâu. Người ấy không chết ngay, chỉ chết từ từ, chết trong thinh lặng, chết mà không ai hay. Đó chính là hình ảnh của rất nhiều người trong chúng ta hôm nay.

Chúa Giê-su không kể chuyện kinh thiên động địa. Ngài chỉ kể lại một ngày rất bình thường thời ông Nô-ê: “Như ngày ông Nô-ê, thiên hạ vẫn ăn, vẫn uống, vẫn cưới, vẫn gả… cho đến ngày ông Nô-ê vào tàu, nước lụt ập đến, cuốn đi hết thảy.”

Chúa không nói họ ngoại tình, không nói họ giết người, không nói họ báng bổ Thiên Chúa. Ngài chỉ nói một câu ngắn, lạnh người: Họ không ngờ.

Họ không ngờ. Ba chữ ấy nặng hơn cả tội trọng. Vì người phạm tội trọng ít ra còn biết mình có tội. Còn người “không ngờ” thì đã chết mà vẫn tưởng mình đang sống rất tốt.

Anh chị em ơi, người lớn chúng ta ít khi phạm tội lớn, nhưng chúng ta rất dễ chết vì “không ngờ”. Chúng ta không ngờ rằng mình có thể mất cả Thiên Chúa mà vẫn đi lễ đều đặn. Chúng ta không ngờ rằng mình có thể mất cả gia đình mà vẫn lo cho gia đình từng bữa ăn. Chúng ta không ngờ rằng mình có thể mất cả tâm hồn mà vẫn cười nói vui vẻ mỗi ngày.

Hôm nay tôi muốn chúng ta cùng anh chị em đi thật chậm, thật sâu vào từng lớp của cơn ngủ quên này. Chúng ta sẽ không vội, sẽ không bỏ sót lớp nào, để năm tiếng này thực sự trở thành năm tiếng được cứu sống.

– Cái chết mang tên “bình thường”

Có người nói: “Điều đáng sợ nhất không phải là ác, mà là quen với ác.” Nhưng còn một điều đáng sợ hơn: quen với điều tốt đến mức không còn thấy nó tốt nữa.

Chúng ta quen với việc còn được thức dậy mỗi sáng, đến mức không còn biết ơn. Chúng ta quen với việc còn có cơm ăn ba bữa, đến mức không còn thấy đó là phép lạ. Chúng ta quen với việc có vợ có chồng ngủ bên cạnh, đến mức không còn thấy đó là hồng ân lớn nhất cuộc đời. Chúng ta quen với tiếng con cái gọi “ba”, “mẹ”, đến mức không còn thấy đó là tiếng gọi thiêng liêng nhất trần gian.

Tôi từng gặp một người đàn ông 58 tuổi, sở hữu ba căn nhà mặt tiền, hai công ty lớn. Một hôm anh ngồi với tôi trong quán cà phê, mắt đỏ hoe: “Con ơi, tôi làm việc từ năm 20 tuổi đến giờ, tôi tưởng mình đang xây tổ ấm. Giờ tôi mới thấy: tôi chỉ xây được nhà, còn tổ ấm thì không có. Vợ tôi ở nhà một mình cả ngày, con cái lớn lên với bảo mẫu. Giờ chúng nó đi du học hết. Mỗi lần gọi video về, câu đầu tiên là: “Ba chuyển tiền chưa?” Tôi giàu thật, nhưng tôi nghèo đến mức không còn ai cần tôi nữa, chỉ cần tiền của tôi thôi.

Anh ấy không làm ác. Anh chỉ quen với việc “phải làm việc, phải kiếm tiền, phải thành công. Và sự quen ấy đã giết chết tình yêu từ từ, không một tiếng động.

Anh chị em thử nhìn lại một tuần vừa qua: Có ngày nào bạn thực sự sống, hay chỉ “trôi qua”? Có buổi tối nào bạn ôm vợ/chồng mà không cầm điện thoại không? Có bữa cơm nào cả nhà ngồi lại mà không ai nhìn màn hình không? Có lần chuỗi nào bạn thực sự nói với Chúa chứ không lẩm bẩm theo thói quen không?

Nếu câu trả lời là “không có”, thì xin thưa: chúng ta đang chết vì “bình thường”.

– Cái chết mang tên “tôi bận lắm”

Đây là câu nói cửa miệng của thời đại chúng ta: “Tôi bận lắm.” Chúng ta dùng câu này như một tấm khiên để khỏi phải yêu thương.

“Tôi bận lắm” để khỏi phải nghe mẹ kể lể. “Tôi bận lắm” để khỏi phải chơi với con. “Tôi bận lắm” để khỏi phải thăm người bạn đang bệnh. “Tôi bận lắm” để khỏi phải cầu nguyện lâu hơn 5 phút.

Một linh mục kể tôi nghe câu chuyện này: Có một người chồng rất đạo đức, đi lễ hằng ngày, đọc 3 chuỗi Mân Côi mỗi ngày, làm việc bác ái đều đặn. Một hôm vợ anh bị tai nạn giao thông nặng, nằm viện hôn mê. Anh đến bên giường bệnh, nắm tay vợ, khóc nức nở: “Em ơi, anh xin lỗi em. 20 năm lấy nhau, anh lo cho em từng miếng ăn, từng đồng tiền, nhưng anh chưa bao giờ hỏi em một câu: ‘Hôm nay em có vui không?’ Anh bận cầu nguyện cho phần rỗi các linh hồn, mà lại quên mất linh hồn đang sống cạnh anh là em.”

Anh ấy không ngoại tình, không rượu chè, không cờ bạc. Anh chỉ “bận lắm”. Nhưng cái bận ấy đã giết chết tình yêu còn kinh khủng hơn cả tội trọng.

Thánh Augustinô nói: “Chúa ban cho con thời gian đủ để làm mọi sự trong yêu mến, nhưng con đã dùng thời gian ấy để làm mọi sự mà không có yêu mến.”

Nếu hôm nay Chúa đến, Ngài không hỏi ta đã làm được bao nhiêu việc. Ngài chỉ hỏi: “Con đã làm những việc ấy với bao nhiêu yêu mến?”

– Cái chết mang tên “sau này hãy hay”

Đây là lời ru chết người mà chúng ta vẫn hát cho nhau nghe: “Để khi nghỉ hưu hãy hay.” “Để khi con lớn hãy hay.” “Để khi có tiền hãy hay.” “Để khi khỏe mạnh hãy hay.”

Tôi gặp một ông cụ 82 tuổi, nằm trên giường bệnh, nắm tay tôi khóc: “Con ơi, cả đời ông chạy theo tiền bạc, danh vọng. Ông nghĩ để khi về già ông sẽ nghỉ ngơi, đi hành hương, bù đắp cho vợ con. Giờ ông có tiền, nhưng không còn sức. Ông có thời gian, nhưng vợ ông mất năm ngoái, con cái thì ở xa, chúng nó cũng bận như ông ngày xưa. Giờ ông chỉ còn một mình với đống tiền không mua được một cái nắm tay.”

Không có “sau này”. Chỉ có hôm nay thôi. Nếu hôm nay ta không yêu, ngày mai ta cũng sẽ không yêu. Vì ngày mai chỉ là hôm nay lặp lại với nhiều nếp nhăn hơn.

– Cái chết mang tên “người ta vẫn sống thế mà”

Lời biện minh cuối cùng: “Người ta vẫn sống thế mà, có sao đâu.” Người ta vẫn ly hôn, vẫn ngoại tình, vẫn sống ích kỷ, vẫn thành công. Người ta vẫn không đi lễ, không đọc kinh, vẫn giàu có, vẫn vui vẻ. Thế thì mình sống đạo đức làm gì cho khổ?

Nhưng Chúa không gọi chúng ta sống như “người ta”. Chúa gọi chúng ta sống như con cái Chúa. Và con cái Chúa phải khác, dù chỉ khác một chút xíu thôi cũng được, nhưng phải khác.

Mẹ Têrêxa Calcutta đi ngang một người ăn xin hôi thối bên đường. Mọi người bịt mũi đi qua. Mẹ quỳ xuống, lau mặt, lau chân, rồi ôm ông. Có người hỏi: “Mẹ không sợ bẩn sao?” Mẹ cười: “Tôi chỉ sợ mình trở thành giống như những người đi ngang qua mà không thấy Chúa Giê-su đang nằm đó.”

Đừng sống như “người ta”. Hãy sống như con cái Chúa:

Hơn người ta một cái ôm.

Hơn người ta một lời xin lỗi.

Hơn người ta một phút thinh lặng cầu nguyện giữa ngày.

Hơn người ta một bông hoa mua về không cần dịp gì.

– Cái chết mang tên “tôi vẫn đi lễ đều mà”

Đây là lớp nguy hiểm nhất, vì nó đánh lừa cả những người đạo đức nhất.

Có những người đi lễ hằng ngày, đọc kinh sáng tối, đóng góp nhà thờ rất nhiều, nhưng về nhà lại quát tháo vợ con, lại cay nghiệt với nhân viên, lại sống giả hình.

Tôi từng gặp một bà cụ 75 tuổi, đi lễ hằng ngày 40 năm, nhưng con cái không đứa nào dám về thăm mẹ. Khi tôi hỏi, các con bà nói: “Mẹ con đi lễ nhiều thật, nhưng về nhà mẹ chỉ biết chửi con, chỉ trích con, so sánh con với con nhà người ta. Đi lễ của mẹ không làm mẹ hiền hơn, chỉ làm mẹ tự hào hơn thôi.”

Đi lễ mà không thay đổi trái tim thì chỉ là thói quen tôn giáo, không phải đức tin sống động.

– Cái chết mang tên “tôi vẫn làm việc thiện mà”

Làm việc thiện mà không có tình yêu thì cũng chỉ là tiếng thanh la phèng phèng (1Cr 13).

Có người bỏ cả trăm triệu xây nhà tình thương, nhưng không bao giờ ngồi xuống nói chuyện với người nghèo. Có người bỏ tiền mua máy thở cho bệnh viện, nhưng không bao giờ thăm một người bệnh. Có người làm từ thiện để lên báo, để được khen, để lương tâm yên ổn.

Làm việc thiện mà không có tình yêu thì cũng chỉ là cách để ta trốn tránh tình yêu thật: tình yêu đòi ta phải dừng lại, phải nhìn vào mắt người khác, phải để mình bị tổn thương.

Bây giờ chúng ta làm gì ?

Quyết tâm một việc duy nhất, rất nhỏ, rất cụ thể từ ngày mai Ví dụ:

Tắt điện thoại 20 phút mỗi tối để chơi với con.

Mỗi sáng thức dậy nói với vợ/chồng: “Anh/em yêu em/anh.”

Mỗi tuần gọi điện cho ba mẹ chỉ để nói: “Con nhớ ba mẹ.”

Lời nguyện kết

Lạy Chúa Giê-su, xin đừng để chúng con chết vì quen. Xin đừng để chúng con chết vì bận. Xin đừng để chúng con chết vì “sau này hãy hay”. Xin đừng để chúng con chết vì tự hào mình vẫn đạo đức. Xin đánh thức chúng con khỏi cơn ngủ quên giữa ban ngày. Xin cho chúng con biết sống mỗi ngày như thể đó là ngày cuối cùng, để khi Chúa thực sự đến, Ngài không thấy con đang bận, mà thấy con đang yêu, đang mến, đang sống trọn vẹn.

Amen.

Anh chị em thân mến, năm tiếng tỉnh thức bắt đầu ngay bây giờ. Hãy khép mắt lại. Hãy thinh lặng thật sâu. Hãy để Chúa nhìn chúng ta thật lâu. Và chúng ta nhìn lại Ngài. Không nói gì. Chỉ nhìn nhau thôi. Như hai người yêu đã xa nhau quá lâu, bây giờ mới được gặp lại.

Tỉnh thức đi. Chúa đang đến. Ngay trong hơi thở này. Ngay trong trái tim đang đập này. Ngay trong người ngồi cạnh này.

Tỉnh thức và yêu đi. Vì hôm nay có thể là ngày cuối cùng rồi đấy.

Amen.


 

Đề tài 2: Hy vọng khi đời không như mơ

Chủ đề: Đối diện với sự thất vọng và tìm thấy Thiên Chúa thật.

📖 Bài Tin Mừng: Mát-thêu 11, 2-11 (Chúa Nhật III Mùa Vọng Năm A) Đoạn trích: Ông Gio-an Tẩy Giả đang ngồi tù và sai môn đệ đến hỏi Chúa Giê-su: "Thầy có thật là Đấng phải đến không, hay chúng tôi còn phải đợi ai khác?"

🔍 Gợi ý suy niệm: Đây là đề tài chạm đến những khủng hoảng đức tin và cuộc sống của người lớn.

Nỗi hoang mang của người đi trước: Gio-an Tẩy Giả, người dọn đường mạnh mẽ, cũng có lúc hoang mang khi ngồi tù. Người lớn chúng ta cũng vậy: bệnh tật, thất bại trong kinh doanh, con cái không ngoan ngoãn... khiến ta tự hỏi: "Chúa có thương con thật không?".

Thiên Chúa khác với tưởng tượng: Gio-an mong một Đấng Mê-si-a mạnh mẽ cầm búa rìu (như ông từng rao giảng), nhưng Chúa Giê-su lại đến với sự chữa lành và xót thương. Mùa Vọng là lúc ta điều chỉnh lại mong đợi của mình để khớp với ý Chúa.

Câu hỏi tĩnh tâm: Tôi đang thất vọng về điều gì trong cuộc sống? Tôi có dám tin rằng ngay trong "nhà tù" của những khó khăn đó, Chúa vẫn đang làm những phép lạ âm thầm (người mù được thấy, người nghèo được nghe tin mừng) không?

HY VỌNG KHI ĐỜI KHÔNG NHƯ MƠ

Đối diện với sự thất vọng và tìm thấy Thiên Chúa thật Dựa trên Mt 11,2-11

Hôm nay chúng ta bước vào một vùng đất rất thật, rất tối, rất đau, nhưng cũng rất sáng, rất sống, rất gần với trái tim của Chúa Giê-su hơn bất cứ nơi nào khác. Vùng đất ấy mang tên: “khi đời không như mơ”.

Tôi mời anh chị em nhắm mắt lại một giây. Hãy để hiện lên trong đầu một hình ảnh: một người đàn ông hay một người phụ nữ đang ngồi trong bóng tối, có thể là trong phòng bệnh, có thể là trong căn nhà trống vắng sau khi con cái bỏ đi, có thể là trong văn phòng sau khi công ty phá sản, có thể là trong nhà tù của chính những câu hỏi không lời đáp… Và người ấy thì thầm một mình: “Thầy có thật là Đấng phải đến không, hay tôi đã tin lầm rồi?”

Câu hỏi ấy không phải của người vô thần. Câu hỏi ấy chính là của Gio-an Tẩy Giả, người vĩ đại nhất trong các ngôn sứ, người đã từng nhảy mừng trong lòng mẹ khi gặp Chúa, người đã từng chỉ tay vào Chúa Giê-su mà hô to: “Đây Chiên Thiên Chúa, đây Đấng xoá tội trần gian!” Vậy mà bây giờ, trong ngục tối, ông lại sai môn đệ đi hỏi: “Thầy có thật là Đấng phải đến không, hay chúng tôi còn phải đợi ai khác?”

Anh chị em ơi, nếu ngay cả Gio-an Tẩy Giả, người đi trước, người mạnh mẽ nhất, người thánh thiện nhất, còn có lúc hoang mang, thì chúng ta, những kẻ yếu đuối, những kẻ đầy vết thương, có quyền gì mà không dám thừa nhận mình cũng từng hoang mang như thế?

Hôm nay, trong 5 tiếng đồng hồ này, chúng ta sẽ không trốn chạy sự thất vọng. Chúng ta sẽ đi thẳng vào trong đó, sẽ ngồi xuống bên cạnh Gio-an trong ngục tối, sẽ nhìn thẳng vào những “nhà tù” của đời mình, để nghe chính Chúa Giê-su trả lời chúng ta như đã trả lời Gio-an năm xưa.

Ngục tối của Gio-an cũng là ngục tối của chúng ta

Trước hết, hãy nhìn thẳng vào sự thật: Gio-an đang ở trong tù. Không phải tù tâm hồn, mà là tù bằng đá, bằng xiềng xích, bằng cái chết đang lù lù phía trước. Ông bị giam vì đã dám nói sự thật với vua Hê-rô-đê. Ông đã làm đúng tất cả mọi sự, mà kết quả là tù đày và sắp bị chặt đầu.

Đây chính là nghịch lý đau đớn nhất của người tin: càng cố gắng sống ngay thẳng, càng dễ gặp đau khổ. Càng cố gắng làm chứng cho sự thật, càng dễ bị đời loại trừ.

Anh chị em có bao giờ cảm thấy như thế chưa?

Bạn sống lương thiện, không gian dối, mà công ty lại cho người khác lên chức.

Bạn cố gắng dạy con cái sống tốt, mà con lại hư hỏng, nghiện ngập, bỏ đạo.

Bạn cầu nguyện mỗi ngày, đi lễ hằng ngày, mà bệnh ung thư vẫn đến.

Bạn hy sinh cả đời cho gia đình, mà cuối cùng lại bị chính người thân hiểu lầm, ruồng bỏ.

Khi những điều ấy xảy ra, ta không còn lý thuyết thần học nào đủ mạnh để đỡ nổi trái tim nữa. Ta chỉ còn một mình trong ngục tối, và câu hỏi bật ra từ đáy lòng: “Chúa ơi, con đã tin sai rồi phải không?”

Gio-an không hỏi vì ông hết tin. Ông hỏi vì ông tin quá nhiều. Ông đã đặt cả cuộc đời mình vào một Đấng Mê-si-a sẽ đến với lửa và búa rìu, sẽ đập tan mọi bất công, sẽ trả lại công lý cho người nghèo khó, sẽ làm cho mọi sự “đúng như mơ”. Nhưng thực tế lại là: ông thì ngồi tù, còn Hê-rô-đê vẫn ăn chơi, vẫn giết người vô tội. Vậy Đấng Mê-si-a ở đâu?

Anh chị em ơi, chúng ta cũng có một hình ảnh Chúa trong đầu, phải không?

Chúa phải làm cho con cái tôi ngoan ngoãn.

Chúa phải chữa lành bệnh cho người thân tôi.

Chúa phải làm cho công việc làm ăn của tôi thuận buồm xuôi gió.

Chúa phải để tôi được hạnh phúc như bao người khác.

Khi Chúa không làm theo kịch bản của ta, ta thất vọng. Ta hoang mang. Ta tự hỏi: “Thầy có thật là Đấng phải đến không?”

Chúa Giê-su trả lời thế nào?

Điều tuyệt vời nhất trong đoạn Tin Mừng hôm nay là: Chúa Giê-su không trách Gio-an một lời nào. Ngài không nói: “Sao ông yếu đức tin thế!” Ngài không nói: “Ông phải kiên nhẫn thêm chút nữa!” Ngài chỉ nhẹ nhàng liệt kê những gì đang xảy ra:

“Hãy về thuật lại cho ông Gio-an những điều mắt thấy tai nghe: Người mù được thấy, kẻ què được đi, người phong được sạch, kẻ điếc được nghe, người chết sống lại, kẻ nghèo được nghe Tin Mừng.”

Ngài không nói: “Ta sẽ phá ngục cứu ông ra.” Ngài không nói: “Ta sẽ tiêu diệt Hê-rô-đê ngay bây giờ.” Ngài chỉ nói: “Hãy nhìn xem Ta đang làm gì giữa lòng thế giới này.”

Anh chị em ơi, đây chính là cách Chúa trả lời chúng ta khi chúng ta ngồi trong ngục tối của thất vọng.

Khi bạn nằm trên giường bệnh và hỏi: “Chúa có thương con không?” Chúa không nhất thiết chữa lành thân xác bạn ngay lập tức, nhưng Ngài có thể làm cho bạn nhìn thấy rõ hơn bao giờ hết: thấy lòng tốt của người y tá, thấy tình yêu của người thân, thấy giá trị của từng hơi thở còn lại.

Khi bạn mất việc và hỏi: “Chúa có thật không?” Chúa không nhất thiết cho bạn ngay một công việc lương cao hơn, nhưng Ngài có thể làm cho bạn nghe được những lời an ủi từ một người bạn cũ, làm cho bạn biết quý những ngày được nghỉ ngơi bên gia đình, làm cho bạn khám phá ra những khả năng mới mà trước đây bạn không thấy.

Khi con cái bạn hư hỏng và bạn hỏi: “Chúa ở đâu?” Chúa không nhất thiết làm cho đứa con quay về ngay ngày mai, nhưng Ngài có thể làm cho bạn biết khóc, biết cầu nguyện thật sự, biết yêu thương vô điều kiện như Ngài đã yêu.

Nói cách khác, Chúa không thay đổi hoàn cảnh của Gio-an (ông vẫn bị chặt đầu), nhưng Chúa thay đổi cách Gio-an nhìn vào hoàn cảnh ấy. Và chính sự thay đổi ánh mắt ấy đã cứu ông.

Những “nhà tù” phổ biến của người lớn chúng ta

Tôi muốn chúng ta cùng liệt kê một số “nhà tù” mà rất nhiều người trong chúng ta đang ngồi, dù bên ngoài có thể cười nói bình thường, nhưng bên trong đang chết mòn:

Nhà tù của bệnh tật kéo dài

Nhà tù của con cái hư hỏng, nghiện ngập, bỏ đạo

Nhà tù của hôn nhân tan vỡ hoặc lạnh nhạt

Nhà tù của thất bại kinh tế, nợ nần chồng chất

Nhà tù của sự cô đơn tuổi già

Nhà tù của những vết thương thời thơ ấu chưa lành

Nhà tù của sự nhàm chán trong đời sống thiêng liêng

Nhà tù của việc mất người thân yêu quá sớm

Nhà tù của việc bị hiểu lầm, bị vu khống, bị loại trừ

Nhà tù của chính sự hoàn hảo mà ta tự đặt lên vai mình

Anh chị em có nhận ra mình đang ở trong nhà tù nào không? Hãy dám nói tên nó ra không? Hãy thì thầm trong lòng, hoặc viết ra giấy: “Đây là nhà tù của tôi…”

Và khi đã gọi tên được nhà tù, hãy dám hỏi thẳng với Chúa như Gio-an: “Thầy có thật là Đấng phải đến không, hay con đã tin lầm rồi?”

Hãy hỏi đi. Chúa không giận đâu. Ngài chỉ chờ ta thành thật đến mức ấy thôi.

Điều chỉnh lại hình ảnh Chúa trong đầu chúng ta

Gio-an tưởng Đấng Mê-si-a phải đến với búa rìu, với lửa tinh luyện. Nhưng Chúa Giê-su đến với đôi tay chữa lành, với trái tim xót thương.

Chúng ta cũng thế. Chúng ta tưởng Chúa phải làm cho đời ta “đúng như mơ”. Nhưng Chúa lại muốn làm cho đời ta “đúng như ý Ngài”.

Sự khác biệt giữa hai điều đó chính là khoảng cách giữa thất vọng và hy vọng.

Tôi xin kể một câu chuyện thật: Có một người mẹ đơn thân nuôi 3 đứa con. Chồng bỏ đi theo người khác. Chị làm việc ngày đêm, học thêm ban đêm để lấy bằng, nuôi con khôn lớn. Một hôm chị bị ung thư vú giai đoạn 3. Chị quỳ trước Thánh Thể khóc: “Con đã cố gắng sống tốt, sao Chúa để con khổ thế này?” Rồi chị nghe như có tiếng thì thầm trong lòng: “Con ơi, Ta không hứa sẽ cho con một cuộc đời không khổ, nhưng Ta hứa sẽ ở với con trong mọi nỗi khổ.”

Chị kể rằng từ ngày ấy chị không còn hỏi “tại sao” nữa. Chị chỉ hỏi “Chúa muốn nói gì với con qua điều này?” Và chị bắt đầu thấy:

Các con chị trở nên trưởng thành và biết yêu thương mẹ hơn bao giờ hết.

Chị được nhiều người giúp đỡ, nhiều người cầu nguyện cho chị.

Chị biết quý từng ngày còn sống, biết cười nhiều hơn, biết tha thứ nhiều hơn.

Chị trở thành nguồn an ủi cho rất nhiều bệnh nhân cùng phòng.

Chị nói: “Con không còn mơ một cuộc đời không khổ nữa. Con chỉ mơ một cuộc đời có Chúa trong đó, dù khổ mấy cũng được.”

Đó chính là điều chỉnh lại hình ảnh Chúa: từ một ông thần đèn Aladin phải làm theo ý ta, thành một người Bạn đồng hành trong mọi hoàn cảnh.

Những phép lạ âm thầm đang xảy ra trong ngục tối

Chúa Giê-su nói với môn đệ Gio-an: “Hãy về thuật lại những gì mắt thấy tai nghe…” Ngài không làm phép lạ phá ngục cứu Gio-an, nhưng Ngài đang làm rất nhiều phép lạ khác, âm thầm, khiêm hạ, nhưng cứu sống hàng triệu người.

Trong “nhà tù” của anh chị em hôm nay, Chúa cũng đang làm những phép lạ âm thầm:

Người mù được thấy: có thể bạn đang được thấy rõ hơn giá trị thật của cuộc sống, thấy rõ hơn ai thật lòng yêu thương mình.

Kẻ què được đi: có thể bạn đang học cách bước đi trong tin tưởng dù không thấy đường.

Người phong được sạch: có thể những vết thương lòng đang được chữa lành từng ngày.

Kẻ điếc được nghe: có thể bạn đang nghe được tiếng Chúa thì thầm trong thinh lặng.

Người chết sống lại: có thể một phần trong bạn đã chết (niềm tin, hy vọng, tình yêu), nhưng đang được phục sinh từng chút một.

Kẻ nghèo được nghe Tin Mừng: chính bạn, trong sự nghèo khó tinh thần, đang được nghe Tin Mừng chạm đến sâu thẳm.

Anh chị em có dám mở mắt ra để thấy những phép lạ ấy không? Hay ta chỉ chăm chăm nhìn vào cánh cửa tù vẫn đóng kín?

Phần 6 – Chúng ta sẽ làm gì hôm nay?

Chúng ta sẽ không cố ý ở lại trong ngục tối với Chúa, thay vì tìm cách trốn chạy.

Tôi mời anh chị em:

20 phút thinh lặng  Chỉ ngồi đó và gọi tên “nhà tù” của mình. Viết ra giấy: “Đây là ngục tối đang giam cầm tôi…”

Đọc chậm Mt 11,2-11 ít nhất 10 lần Mỗi lần dừng lại ở một câu, hỏi: “Lạy Chúa, hôm nay Chúa muốn nói gì với con?”

Viết thư cho Chúa Bằng giọng của Gio-an trong tù: “Thầy có thật là Đấng phải đến không? Con mệt quá rồi… Con thất vọng quá rồi…”

Viết thư Chúa trả lời lại mình Bằng giọng của Chúa Giê-su: “Con ơi, hãy về thuật lại cho chính con những gì con đang thấy và đang nghe…”

Liệt kê 10 phép lạ âm thầm đang xảy ra trong ngục tối của mình Dù nhỏ đến mấy cũng được: một tin nhắn an ủi, một nụ cười, một giấc ngủ ngon, một người lạ giúp đỡ…

Chầu Thánh Thể thật lâu Chỉ nói một câu duy nhất: “Lạy Chúa, con không xin Chúa phá ngục cứu con. Con chỉ xin được thấy Chúa đang ở đây với con trong ngục này.”

Viết một lá thư tha thứ Tha thứ cho Chúa (vì đã không làm theo ý mình), tha thứ cho chính mình (vì đã mơ sai về Chúa), tha thứ cho người đã làm mình tổn thương.

Đi bộ chậm quanh nhà thờ hoặc sân Vừa đi vừa lặp lại: “Chúa đang đi cùng tôi, ngay trong ngục tối này.”

Viết “bản đồ hy vọng” Vẽ một vòng tròn là cuộc đời hiện tại của bạn. Đánh dấu X những nơi là ngục tối. Đánh dấu ♥ những nơi Chúa đang làm phép lạ âm thầm.

Quyết tâm một việc cụ thể từ ngày mai Chỉ một việc nhỏ thôi, nhưng làm vì yêu: – Gửi một tin nhắn cảm ơn người đang chăm sóc mình. – Cười với một người lạ. – Nói “con cám ơn Chúa vì…” ít nhất 5 lần mỗi ngày.

Thánh lễ tạ ơn cuối cùng Dâng lên Chúa chính “nhà tù” của mình, và xin Chúa biến nó thành nơi gặp gỡ.

Lời nguyện kết

Lạy Chúa Giê-su, con không xin Chúa làm cho đời con hết khổ, con chỉ xin Chúa đừng để con khổ mà không có Chúa. Xin cho con dám ngồi lại trong ngục tối với Chúa, để con được thấy những phép lạ âm thầm Chúa đang làm. Xin cho con đừng tìm một Thiên Chúa theo ý con, mà tìm thấy một Thiên Chúa đang yêu con ngay trong thực tế này. Xin biến nỗi thất vọng của con thành niềm hy vọng, biến ngục tối của con thành nhà nguyện, biến nước mắt của con thành mùa xuân.

Amen.

Hãy đầu ngay bây giờ. Hãy thinh lặng thật sâu. Hãy dám ngồi xuống trong ngục tối của mình. Và hãy thì thầm: “Thầy có thật là Đấng phải đến không?” Rồi hãy lắng nghe. Ngài đang trả lời, không bằng lời, mà bằng chính sự hiện diện của Ngài, ngay trong ngục tối này, ngay trong trái tim đang đau này, ngay trong hơi thở còn lại này.

Hy vọng không phải là đời hết khổ. Hy vọng là biết mình không bao giờ khổ một mình.

Tỉnh thức đi. Chúa đang đến. Ngay trong nhà tù này. Ngay bây giờ.

Amen.


 

Đề tài 3: Can đảm đón nhận những "kế hoạch vỡ lở"

Chủ đề: Sự thinh lặng và vâng phục của Thánh Giu-se.

📖 Bài Tin Mừng: Mát-thêu 1, 18-24 (Chúa Nhật IV Mùa Vọng Năm A) Đoạn trích: Sứ thần mộng báo cho ông Giu-se: "Này ông Giu-se... đừng ngại đón bà Ma-ri-a vợ ông về."

🔍 Gợi ý suy niệm: Thánh Giu-se là mẫu gương tuyệt vời cho người trưởng thành, đặc biệt là những người gánh vác gia đình.

Khi dự tính bị đảo lộn: Giu-se đã có một kế hoạch êm đẹp, nhưng Thiên Chúa đã bước vào và thay đổi tất cả. Phản ứng của người lớn thường là tức giận hoặc lo sợ khi kế hoạch đổ vỡ. Giu-se chọn sự thinh lặng và lắng nghe.

Đừng sợ: Sứ điệp "Đừng sợ" là chìa khóa. Đừng sợ gánh lấy trách nhiệm khó khăn, đừng sợ những điều tiếng, đừng sợ khi tương lai mờ mịt.

Hành động dứt khoát: Sau giấc mơ, Giu-se "trỗi dậy và làm như lời sứ thần". Đức tin của người trưởng thành không chỉ là cảm xúc, mà là hành động cụ thể, dám đón nhận những điều (hoặc những người) mà Chúa gửi đến, dù nó làm xáo trộn cuộc đời ta.

Câu hỏi tĩnh tâm: Có "người nào" hay "hoàn cảnh nào" Chúa đang muốn tôi đón nhận về nhà (tha thứ, chấp nhận) mà tôi vẫn đang ngần ngại chăng?

 

CAN ĐẢM ĐÓN NHẬN NHỮNG “KẾ HOẠCH VỠ LỞ”

Chủ đề: Sự thinh lặng và vâng phục của Thánh Giu-se Dựa trên Mt 1,18-24 – Chúa Nhật IV Mùa Vọng Năm

Hôm nay chúng ta bước vào căn phòng thinh lặng nhất của Mùa Vọng – căn phòng của Thánh Giu-se. Ở đó không có tiếng khóc trẻ thơ vang lên (chưa), không có tiếng hát thiên thần (chưa), chỉ có một người đàn ông đang đứng giữa đêm đen, tay cầm mảnh đời đã vỡ tan của mình, và một tiếng thì thầm từ trời cao: “Này ông Giu-se, con cháu Đa-vít, đừng ngại đón bà Ma-ri-a vợ ông về…”

Chỉ một câu ấy, nhưng đủ làm rung chuyển cả một đời người. Và Thánh Giu-se đã không nói một lời nào trong toàn bộ Tin Mừng. Nhưng chính sự thinh lặng ấy lại nói rất to, rất sâu, rất mạnh – mạnh đến mức Giáo hội gọi ngài là “Người Công Chính”, là “Trụ đỡ của Gia đình Thánh”, là “Nỗi kinh hoàng của ma quỷ”.

Hôm nay, trong 5 tiếng đồng hồ này, chúng ta sẽ không nói nhiều. Chúng ta sẽ học cách thinh lặng như Giu-se, lắng nghe như Giu-se, và nhất là can đảm như Giu-se – can đảm đón nhận những “kế hoạch vỡ lở” mà Chúa gửi đến cho đời ta.

– Khi cả cuộc đời chỉ còn là mảnh vỡ

Hãy tưởng tượng bạn là Giu-se.

Bạn là thợ mộc ở Na-da-rét, một làng quê nghèo. Bạn đã dành nhiều năm làm việc cực nhọc để xây một ngôi nhà nhỏ, để dành tiền cưới vợ. Bạn đã chọn Ma-ri-a – cô gái thánh thiện nhất làng. Bạn đã mơ về một mái ấm bình yên: hai vợ chồng cùng cầu nguyện mỗi tối, cùng nuôi dạy những đứa trẻ sợ Chúa, cùng già đi bên nhau trong danh dự.

Bạn đã có một kế hoạch hoàn hảo, êm đẹp, hợp lý, không ai trách được.

Rồi một buổi chiều, Ma-ri-a trở về sau ba tháng thăm bà chị họ Ê-li-sa-bét. Cô ấy… có thai. Không phải con bạn.

Trong một giây phút, mọi thứ vỡ tan. Danh dự – vỡ. Tình yêu – vỡ. Tương lai – vỡ. Kế hoạch cả đời – vỡ thành từng mảnh nhỏ.

Theo luật Mô-sê, bạn có hai cách:

Công khai tố cáo: Ma-ri-a sẽ bị ném đá chết.

Bí mật viết thư ly dị: Ma-ri-a sẽ bị đuổi khỏi làng, mang tiếng cả đời, và đứa trẻ sẽ là con hoang.

Giu-se không chọn cách nào trong hai cách ấy. Tin Mừng nói: “Ông Giu-se, người công chính, không muốn tố giác bà, nên định tâm bỏ bà cách kín đáo.”

Ông chọn cách thứ ba – cách không có trong luật, cách đau nhất: ôm lấy nỗi đau vào mình, để người mình yêu được sống.

Anh chị em ơi, đây chính là lúc Chúa bước vào và làm vỡ tung mọi kế hoạch của ta. Và phản ứng đầu tiên của người trưởng thành thường là gì?

Tức giận: “Tại sao Chúa để chuyện này xảy ra với con?”

Lo sợ: “Giờ tính sao đây?”

Trách móc: “Con đã sống tốt mà, sao Chúa đối xử với con thế này?”

Chạy trốn: ly dị kín, bỏ việc, bỏ đạo, bỏ người, bỏ luôn cả Chúa.

Nhưng Giu-se thì không. Ông thinh lặng. Ông không cãi lại Chúa, không biện minh, không la hét, không chạy trốn. Ông chỉ thinh lặng, và trong thinh lặng ấy, ông lắng nghe.

– “Đừng ngại” – Lời then chốt của cả cuộc đời

Sứ thần hiện ra trong giấc chiêm bao và nói chỉ một câu cốt lõi: “Đừng ngại đón bà Ma-ri-a vợ ông về.”

Đừng ngại. Hai chữ ấy lặp lại suốt cả Kinh Thánh, lặp lại suốt cả cuộc đời mỗi người chúng ta.

Đừng ngại khi kế hoạch vỡ. Đừng ngại khi phải gánh thêm một trách nhiệm không nằm trong dự tính. Đừng ngại khi phải đối diện với điều tiếng thiên hạ. Đừng ngại khi tương lai mịt mù không thấy đường. Đừng ngại khi phải yêu thương một người “có thai” – nghĩa là một người mang theo những vấn đề, những vết thương, những quá khứ không dễ chấp nhận.

Giu-se đã nghe được hai chữ “Đừng ngại” ấy, và ông đã làm một việc mà không một người đàn ông thời đó dám làm: đón về nhà một người vợ mang thai không phải con mình, chấp nhận mang tiếng “làm cha đứa con hoang” suốt đời.

Anh chị em có thấy điều kỳ diệu không? Chính lúc Giu-se đón nhận kế hoạch vỡ lở của Chúa, thì kế hoạch ấy lại trở thành Kế Hoạch Cứu Độ lớn nhất lịch sử nhân loại.

Chúa không phá vỡ kế hoạch của ta để làm ta khổ. Chúa phá vỡ để làm cho lớn hơn, sâu hơn, thánh hơn.

– Những “kế hoạch vỡ lở” phổ biến của người lớn chúng ta

Hãy gọi tên những mảnh vỡ mà chúng ta đang cầm trên tay:

Kế hoạch hôn nhân êm đẹp → vợ/chồng ngoại tình, ly thân, ly dị

Kế hoạch con cái ngoan ngoãn → con nghiện ngập, đồng tính, bỏ đạo, tù tội

Kế hoạch sức khỏe dồi dào → ung thư, tai biến, vô sinh, trầm cảm

Kế hoạch tài chính vững vàng → phá sản, nợ nần, thất nghiệp lâu năm

Kế hoạch gia đình hạnh phúc → cha mẹ già bị Alzheimer, con cái bất hiếu

Kế hoạch sống đạo nhiệt thành → khô khan, nghi ngờ, muốn bỏ đạo

Kế hoạch được người đời kính trọng → bị vu khống, bị loại trừ, bị hiểu lầm

Kế hoạch “để sau này” → người thân đột tử, không kịp nói lời yêu thương

Kế hoạch “tôi sẽ hạnh phúc khi…” → điều kiện không bao giờ đến

Kế hoạch kiểm soát mọi sự → nhận ra mình chẳng kiểm soát được gì

Anh chị em đang cầm mảnh vỡ nào trên tay? Hãy dám đặt nó ra trước mặt Chúa hôm nay. Hãy viết ra giấy, hoặc thì thầm trong lòng: “Lạy Chúa, đây là kế hoạch đã vỡ của con…”

Và hãy nghe lại lời sứ thần nói với riêng bạn: “Này… (tên bạn), đừng ngại đón lấy… (tên người hoặc hoàn cảnh ấy) về.”

– Ba bước của Giu-se mà người lớn chúng ta cần học

Tin Mừng chỉ ghi lại ba động từ ngắn gọn, nhưng đủ thay đổi cả vận mệnh lịch sử:

Ông trỗi dậy

Ông đón bà Ma-ri-a vợ ông về

Ông làm như sứ thần Chúa dạy

Ba động từ ấy chính là ba bước của đức tin trưởng thành:

Bước 1 – Trỗi dậy (từ nỗi đau, từ thất vọng, từ ghế sofa than vãn) Bước 2 – Đón về (đón người, đón hoàn cảnh, đón trách nhiệm mà Chúa gửi) Bước 3 – Làm như lời Chúa dạy (không thêm, không bớt, không trì hoãn)

Tôi xin kể một câu chuyện thật để anh chị em thấy ba bước ấy sống động thế nào:

Có một người chồng tên T., vợ ngoại tình và có thai với người khác. Anh phát hiện khi vợ đã mang thai 5 tháng. Anh đau đến mức muốn ly dị ngay, muốn trả thù, muốn chết. Một đêm anh quỳ trước Thánh Thể, khóc nức nở: “Con không làm nổi đâu Chúa ơi!” Rồi anh nghe như có tiếng thì thầm: “Này T., đừng ngại đón vợ con về.” Anh đã làm đúng ba bước của Giu-se:

Trỗi dậy: sáng hôm sau anh không bỏ nhà đi nữa.

Đón về: anh đón vợ về nhà, chăm sóc vợ suốt thai kỳ.

Làm như lời Chúa dạy: anh nhận đứa bé làm con nuôi hợp pháp, đặt tên là Giu-se.

Mười năm sau, đứa bé ấy giờ là cậu thiếu niên rất ngoan, gọi anh là “ba” ngọt xớt. Vợ anh đã trở lại, gia đình đã lành vết thương. Anh nói với tôi: “Con không ngờ chính đứa con ‘ngoài ý muốn’ ấy lại là đứa chữa lành cả gia đình con.”

Anh chị em thấy chưa? Khi ta dám đón nhận “kế hoạch vỡ lở” của Chúa, thì chính mảnh vỡ ấy lại trở thành viên ngọc quý nhất của đời ta.

– Học thinh lặng với Giu-se

Điều làm tôi xúc động nhất ở Thánh Giu-se là ngài không nói một lời nào trong Tin Mừng. Nhưng mỗi lần Chúa cần nói điều quan trọng nhất, Chúa lại nói trong giấc mơ của Giu-se. Tại sao? Vì chỉ trong thinh lặng tuyệt đối, người ta mới nghe được tiếng Chúa.

Người lớn chúng ta nói quá nhiều: nói để biện minh, nói để than vãn, nói để đổ lỗi, nói để kiểm soát. Chúng ta ít thinh lặng. Mà không thinh lặng thì không nghe được lời “Đừng ngại”.

Hôm nay tôi mời anh chị em thực hành thinh lặng thật sự, thinh lặng kiểu Giu-se. Không phải thinh lặng bên ngoài thôi, mà thinh lặng cả bên trong: thinh lặng khỏi những tiếng trách móc, thinh lặng khỏi những câu “nếu… thì…”, thinh lặng để nghe được tiếng Chúa đang nói trong giấc mơ của đời mình.

– 12 động từ “đón về” trong đời thường

“Đón về” là động từ khó nhất của người lớn. Trẻ con thì dễ đón – đón quà, đón bạn, đón niềm vui. Người lớn thì khó đón – vì đã bị tổn thương quá nhiều lần.

Nhưng Chúa vẫn cứ sai chúng ta đi đón:

Đón người phối ngẫu đang làm ta đau về (bằng tha thứ)

Đón đứa con hư về (bằng vòng tay không điều kiện)

Đón cha mẹ già lẩm cẩm về (bằng kiên nhẫn)

Đón căn bệnh về (bằng phó thác)

Đón thất bại về (bằng khiêm nhường)

Đón sự thật đau đớn về (bằng trưởng thành)

Đón chính bản thân yếu đuối của mình về (bằng tự tha thứ)

Mỗi lần ta nói “không” với việc đón, là mỗi lần ta từ chối để Chúa Giê-su được sinh ra trong nhà mình.

– Thực hành  “làm Giu-se” hôm nay

Tôi mời anh chị em sống 5 tiếng này như Thánh Giu-se, qua 12 bước nhỏ:

30 phút thinh lặng tuyệt đối đầu tiên Chỉ ngồi đó, tay đặt lên ngực, lặp lại: “Lạy Chúa, đây là những mảnh vỡ của đời con…”

Đọc chậm Mt 1,18-24 ít nhất 10 lần Mỗi lần dừng lại ở câu “đừng ngại”, hỏi: “Con đang ngại điều gì?”

Viết ra 3 “kế hoạch vỡ lở” lớn nhất đời mình Và viết bên cạnh mỗi cái giá nếu mình không đón chúng.

Viết thư cho Thánh Giu-se “Thánh Giu-se ơi, làm sao ngài thắng được nỗi sợ? Con không làm nổi…”

Viết thư Thánh Giu-se trả lời bạn Bằng giọng của ngài: “Con ơi, đừng ngại…

Chầu Thánh Thể thật lâu Chỉ nói một câu: “Lạy Chúa, con đón… (tên người/hoàn cảnh) về, dù con sợ lắm.”

Viết danh sách những người/hoàn cảnh Chúa muốn bạn “đón về” Có thể là người đang làm bạn đau, người bạn đang ghét, người bạn đã cắt đứt…

Thực hiện một cử chỉ “đón về” ngay hôm nay – Gọi điện cho người ấy – Viết tin nhắn xin lỗi – Về nhà ôm người ấy không cần nói gì – Viết giấy tha thứ và đốt đi

Vẽ một ngôi nhà nhỏ Bên trong ghi tên những người và những hoàn cảnh bạn đang được mời gọi đón về.

Đi bộ chậm quanh nhà thờ Mỗi bước chân lặp lại: “Con trỗi dậy… con đón về… con làm như Chúa dạy.”

Quyết tâm một hành động dứt khoát từ ngày mai Chỉ một việc thôi, nhưng làm ngay, không trì hoãn: – Mời người ấy ăn cơm tối nay – Đăng ký học lại lớp giáo lý với con – Đi xưng tội về những lần từ chối đón

Thánh lễ kết thúc Dâng lên Chúa tất cả những mảnh vỡ đã được đón về, xin Chúa biến chúng thành Hang Đá Be-lem mới.

Lời nguyện kết

Lạy Thánh Giu-se, người đàn ông thinh lặng vĩ đại nhất lịch sử, xin dạy chúng con biết thinh lặng để nghe được tiếng “Đừng ngại”. Xin dạy chúng con biết trỗi dậy khỏi nỗi sợ, biết đón về những người và những hoàn cảnh Chúa gửi, biết làm như lời Chúa dạy, dù trái tim còn run.

Xin cho những “kế hoạch vỡ lở” của chúng con trở thành nơi Chúa Giê-su được sinh ra lần nữa – không trong vinh quang, mà trong nghèo khó, không trong tiếng khen, mà trong tiếng khóc, không trong sự hiểu biết của người đời, mà trong vòng tay của những người công chính biết yêu.

Xin cho chúng con can đảm như ngài: không cần hiểu hết, chỉ cần vâng phục, không cần thấy đường, chỉ cần bước đi, không cần được khen, chỉ cần được Chúa ở cùng.

Amen.

Anh chị em thân mến, 5 tiếng “làm Giu-se” bắt đầu ngay bây giờ. Hãy thinh lặng thật sâu. Hãy đặt tay lên những mảnh vỡ của đời mình. Và hãy nghe lại lời sứ thần nói với riêng bạn: “Này… (tên bạn), đừng ngại đón… về.”

Rồi hãy trỗi dậy. Hãy đón về. Hãy làm như Chúa dạy.

Vì chính trong ngôi nhà đầy những mảnh vỡ ấy, Chúa Giê-su đang muốn được sinh ra.

Can đảm lên. Thánh Giu-se đang nắm tay bạn đấy.

Amen.


 

3 Đề Tài Tĩnh Tâm Mùa Vọng 2025 cho Hội Đoàn

1. 📢 Đề tài: Sứ Vụ Tỉnh Thức – Hội đoàn là "Tháp Canh" trong Thế giới hôm nay (Tỉnh Thức & Sứ Vụ)

Mục đích: Giúp hội đoàn nhận ra vai trò của mình không chỉ là nơi sinh hoạt nội bộ, mà còn là "dấu chỉ" của hy vọng và sự tỉnh thức trong một xã hội thường xuyên bị cám dỗ bởi vật chất và sự lơ là.

💡 Bài Tin Mừng Minh Họa (Phù hợp với CN 1 MV - Năm C):

Chúa Nhật I Mùa Vọng 2025 (Chủ Nhật, 30/11/2025): Lc 21, 25-28. 34-36

Trích đoạn trọng tâm: "Anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, hầu đủ sức thoát khỏi mọi điều sắp xảy đến và đứng vững trước mặt Con Người." (Lc 21, 36)

✨ Gợi ý suy niệm cho Hội đoàn:

Hội đoàn chúng ta đã "ngủ mê" trong những lĩnh vực nào? (Sự tự mãn, thiếu nhiệt tình truyền giáo, thờ ơ với nhu cầu xã hội...).

"Đứng vững trước mặt Con Người" (Lc 21, 36) đối với hội đoàn là gì? (Giữ vững bản sắc và mục đích tông đồ giữa những trào lưu thế tục).

Là một tập thể, chúng ta có thể hỗ trợ nhau thế nào để sống tinh thần tỉnh thức và hy vọng trong sứ vụ chung?

Sứ Vụ Tỉnh Thức – Hội đoàn là "Tháp Canh" trong Thế giới hôm nay (Tỉnh Thức & Sứ Vụ)

Kính thưa quý ông bà và anh chị em, thành viên cốt cán của các hội đoàn thân mến, khi những tờ lịch cuối cùng của năm cũ rơi xuống và bầu khí se lạnh của những ngày cuối tháng Mười Một bắt đầu len lỏi vào từng góc phố, Giáo hội lại gióng lên một hồi chuông vang vọng để đánh thức con cái mình bước vào một chu kỳ thời gian thánh thiêng mới là Mùa Vọng. Chúng ta đang đứng ở thời khắc chuyển giao, không chỉ là về mặt phụng vụ, mà còn là sự chuyển giao trong tâm thức, một cơ hội để định vị lại chính mình giữa dòng chảy cuồn cuộn của lịch sử nhân loại. Lời Chúa trong Chúa Nhật thứ nhất Mùa Vọng năm C, trích từ Tin Mừng theo thánh Luca chương 21, không mở ra bằng những khung cảnh êm đềm của hang đá hay tiếng hát thiên thần, mà lại d dội như một bản giao hưởng bi tráng về những biến động của vũ trụ, nơi biển gào sóng thét và các quyền lực trên trời bị lay chuyển, một khung cảnh khiến người ta dễ rơi vào sợ hãi nhưng lại chính là phông nền hoàn hảo để niềm hy vọng Kitô giáo được bừng sáng rực rỡ nhất. Trong bối cảnh đó, quý vị và tôi, những người đang khoác trên mình chiếc áo của các hội đoàn, được mời gọi nhìn lại căn tính của mình không phải như những người tụ họp để tìm kiếm niềm vui chóng qua, mà như những "Tháp Canh" kiên cường giữa đêm trường thế giới.

Thế giới mà chúng ta đang sống hôm nay, dù không nhất thiết phải đối mặt với những cơn sóng thần hay động đất theo nghĩa đen mỗi ngày, nhưng lại đang chìm trong một cơn địa chấn tâm linh khủng khiếp hơn nhiều, đó là sự lung lay của các hệ giá trị, sự sụp đổ của niềm tin và sự lên ngôi của chủ nghĩa vật chất thực dụng. Chúng ta thấy xung quanh mình một xã hội đang vận hành với tốc độ chóng mặt, nơi con người bị cuốn vào vòng xoáy của cơm áo gạo tiền, của danh vọng và những thú vui tiêu thụ, khiến cho tâm hồn họ trở nên nặng nề, mệt mỏi và mất phương hướng. Chính Chúa Giêsu đã cảnh báo chúng ta về trạng thái "nặng lòng" ấy, Ngài nói rõ rằng lòng chúng ta có thể ra nặng nề không chỉ vì chè chén say sưa, mà còn vì những "lo lắng sự đời". Sự lo lắng này giống như một lớp sương mù dày đặc bao phủ, hay như một liều thuốc mê cực mạnh khiến con người ta dù đôi mắt vẫn mở, tay chân vẫn hoạt động, nhưng kỳ thực tâm linh đã chìm vào một giấc ngủ sâu, một trạng thái mà các nhà tu đức gọi là "hôn mê thiêng liêng".

Và đau đớn thay, cơn cám dỗ ngủ mê ấy không chừa một ai, nó len lỏi vào ngay cả trong các sinh hoạt đạo đức, ngay trong lòng các hội đoàn của chúng ta. Có bao giờ chúng ta tự hỏi, liệu hội đoàn của mình có đang ngủ mê ngay trong lúc đang tổ chức những lễ hội linh đình nhất không? Sự ngủ mê của một tập thể không biểu hiện bằng tiếng ngáy, mà bằng sự huyên náo của những hoạt động bề nổi thiếu chiều sâu nội tâm. Chúng ta có thể rất bận rộn với việc họp hành, bầu bán, may đồng phục, tổ chức tiệc tùng, nhưng nếu tất cả những điều đó không giúp chúng ta nhạy bén hơn với thánh ý Chúa và nỗi đau của tha nhân, thì đó chỉ là những chuyển động trong cơn mộng du. Một hội đoàn "ngủ mê" là khi các thành viên đến với nhau vì thói quen, vì nể nang, hay tệ hơn là để tìm kiếm một chút danh vọng hão huyền nơi thánh đường, để được người khác trọng vọng, trong khi ngọn lửa tông đồ đã tắt lịm từ lâu. Khi chúng ta quan tâm đến việc quỹ hội còn bao nhiêu tiền hơn là việc có bao nhiêu linh hồn đang lạc lối trong giáo xứ, khi chúng ta tranh cãi nảy lửa về vị trí ngồi trong nhà thờ nhưng lại thờ ơ trước một thành viên đang gặp hoạn nạn, đó chính là lúc chúng ta đã để cho sự "lo lắng sự đời" và tinh thần thế tục xâm chiếm và làm tê liệt sứ vụ thiêng liêng của mình.

Chính vì nguy cơ hiện hữu đó, lời mời gọi "Hãy tỉnh thức" của Chúa Giêsu trở nên cấp thiết và sống động hơn bao giờ hết đối với chúng ta ngày hôm nay, và để cụ thể hóa sự tỉnh thức ấy, chúng ta cần tái khám phá hình ảnh biểu tượng của hội đoàn như một "Tháp Canh". Trong các thành đô cổ xưa, tháp canh là nơi cao nhất, nơi những người lính gác không được phép ngủ, bởi sự an nguy của cả thành phố nằm trong đôi mắt của họ. Hội đoàn chính là tháp canh ấy giữa lòng giáo xứ và xã hội. Điều này có nghĩa là, vai trò của chúng ta không chỉ là qui tụ lại để bảo vệ nhau, mà là để "trèo lên cao", vượt lên trên những toan tính tầm thường để có một cái nhìn bao quát của Thiên Chúa. Làm một tháp canh đồng nghĩa với việc chấp nhận sự khác biệt, chấp nhận lội ngược dòng. Khi cả thế giới đang cúi mặt xuống đất để tìm kiếm tiền bạc và khoái lạc, người hội viên phải đứng trên tháp canh để "ngẩng đầu lên" hướng về những giá trị vĩnh cửu. Sự tỉnh thức của tháp canh đòi hỏi một sự nhạy bén thiêng liêng đặc biệt để nhận ra Chúa đang đến, không phải chỉ trong ngày quang lâm uy nghi, mà Ngài đang đến trong hình hài của những người nghèo khổ, những người bị bỏ rơi, những người đang âm thầm đau khổ ngay bên cạnh chúng ta mà nếu không có đôi mắt của tình yêu từ tháp canh, chúng ta sẽ không bao giờ nhìn thấy.

Sứ vụ làm tháp canh còn đòi hỏi chúng ta phải là những người báo động. Nếu người lính canh thấy giặc đến mà không thổi tù và, thì máu của dân thành sẽ đổ lên đầu anh ta. Tương tự như vậy, hội đoàn có trách nhiệm ngôn sứ, phải dám lên tiếng trước những bất công, phải dám sống khác đi để cảnh tỉnh một xã hội đang mê muội. Khi trào lưu sống thử, phá thai, hay gian dối lan tràn, hội đoàn không thể im lặng đồng lõa, mà phải bằng chính đời sống thánh thiện và yêu thương của mình, trở thành một lời nhắc nhở sống động về Lề Luật của Thiên Chúa. Chúng ta là tháp canh, nghĩa là chúng ta phải là người thức dậy sớm nhất để đón ánh bình minh và loan báo niềm hy vọng cho những ai đang còn chìm trong bóng đêm tuyệt vọng. Đừng để hội đoàn trở thành một pháo đài đóng kín, nơi chúng ta chỉ lo tu bổ những bức tường nội bộ cho đẹp đẽ; hãy để nó là ngọn hải đăng quét ánh sáng tin yêu vào những vùng tối tăm nhất của môi trường chúng ta đang sống.

Tuy nhiên, để có thể làm được điều đó, để có thể đứng vững trên tháp canh giữa muôn vàn phong ba bão táp của thời đại, Chúa Giêsu đã trao cho chúng ta chìa khóa vàng: "Cầu nguyện luôn". Đây không phải là một lời khuyên đạo đức sáo rỗng, mà là nguồn năng lượng sống còn. Một cái tháp dù xây cao đến đâu mà không có nền móng vững chắc thì sẽ sụp đổ ngay khi cơn gió đầu tiên ập đến. Cầu nguyện chính là bám rễ sâu vào Thiên Chúa. Đối với hội đoàn, cầu nguyện không thể chỉ dừng lại ở việc đọc một vài kinh vắn tắt trước khi vào tiệc, hay lầm rầm những công thức quen thuộc một cách vô hồn. Cầu nguyện "luôn" có nghĩa là kiến tạo một bầu khí thiêng liêng thấm đẫm trong mọi sinh hoạt. Đó là những phút giây thinh lặng thật sự để Lời Chúa được vang lên và chạm vào trái tim từng người; đó là khi chúng ta mang những vấn đề nóng bỏng của xã hội, những nỗi đau của nhân thế vào trong lời kinh của hội đoàn. Nếu không có đời sống cầu nguyện sâu sắc, hội đoàn sẽ nhanh chóng biến chất thành một tổ chức phi chính phủ hay một câu lạc bộ vui chơi, và khi đó, chúng ta sẽ chẳng còn sức lực nào để "thoát khỏi mọi điều sắp xảy đến", nghĩa là chúng ta sẽ bị cuốn phăng đi bởi dòng lũ của thế tục hóa, của sự chia rẽ và ghen ghét.

Hơn thế nữa, để "đứng vững trước mặt Con Người", chúng ta cần sự liên kết chặt chẽ của tình huynh đệ, giống như những viên đá xây nên tháp canh phải được gắn kết bằng thứ hồ vữa chắc chắn. Sự cám dỗ lớn nhất của thời đại này là chủ nghĩa cá nhân, và đáng buồn thay, nó cũng đang xâu xé nhiều hội đoàn. Chúng ta dễ dàng chỉ trích nhau, phe cánh, tị nạnh công trạng, và chính những điều đó làm cho tháp canh bị rạn nứt từ bên trong. Để đứng vững, chúng ta phải học cách nâng đỡ nhau. Khi thấy một anh chị em mình đang "ngủ gật" vì chán nản, vì tội lỗi, hay vì gánh nặng cuộc sống, những người khác không được phép dửng dưng hay dè bỉu, mà phải là người lay tỉnh họ dậy bằng sự bao dung và khích lệ. "Anh em hãy đứng thẳng và ngẩng đầu lên" – lời Chúa là mệnh lệnh cho cả một tập thể. Chúng ta phải dìu nhau đứng dậy. Sức mạnh của hội đoàn không nằm ở số lượng thành viên đông đảo, mà nằm ở chất lượng của sự hiệp nhất yêu thương, nơi mỗi người là một điểm tựa cho người khác để cùng nhau chống lại sức hút của sự sa ngã.

Nhìn sâu hơn vào cụm từ "đứng vững trước mặt Con Người", chúng ta thấy đây là một tư thế của người chiến thắng, của người tôi tớ trung thành đã hoàn tất nhiệm vụ. Đó là mục đích tối hậu của mọi sinh hoạt hội đoàn. Chúng ta tổ chức công tác bác ái, chúng ta học hỏi Lời Chúa, chúng ta dâng lễ... tất cả là để chuẩn bị cho tư thế đứng hiên ngang ấy. Đừng để đến ngày đó, chúng ta phải cúi đầu xấu hổ vì đã phung phí thời gian vào những chuyện vô bổ, hay vì đã để cho ngọn đèn đức tin tắt ngấm vì thiếu dầu bác ái. Chúa Giêsu muốn chúng ta đứng vững không phải bằng sự kiêu ngạo của kẻ tự cho mình là đạo đức, mà bằng sự vững chãi của những con người đã được tôi luyện qua thử thách, những người đã dám lội ngược dòng nước lũ để giữ gìn phẩm giá con cái Chúa. Hội đoàn phải là lò luyện, là thao trường để chúng ta tập luyện nhân đức mỗi ngày, để khi "Ngày ấy" đến như một chiếc lưới bất ngờ chụp xuống mọi dân cư trên mặt đất, chúng ta sẽ không bị mắc bẫy, mà sẽ nhẹ nhàng lướt qua nhờ đôi cánh của sự tỉnh thức và cầu nguyện.

Trong tâm tình của những ngày đầu Mùa Vọng 2025 này, chúng ta hãy nhìn nhận lại sứ vụ của mình với một cặp mắt mới. Thế giới càng ồn ào, hội đoàn càng phải là nơi nuôi dưỡng sự tĩnh lặng sâu thẳm. Thế giới càng vô cảm, hội đoàn càng phải là lò lửa của tình yêu thương. Thế giới càng tuyệt vọng, hội đoàn càng phải là dấu chỉ rực rỡ của niềm hy vọng. Chúng ta không được phép bi quan khi nhìn thấy sự dữ lan tràn, bởi vì như Chúa nói: "Khi những biến cố ấy bắt đầu xảy ra... thì sự cứu chuộc của anh em đã gần đến". Chính trong bóng tối dày đặc nhất, ánh sáng của tháp canh mới trở nên cần thiết và quý giá nhất. Mỗi thành viên hội đoàn hãy tự nhủ: Tôi chính là một viên gạch sống động của tháp canh ấy. Sự tỉnh thức của tôi góp phần vào sự an toàn của cả cộng đoàn. Sự cầu nguyện của tôi là dầu thắp cho ngọn đèn chung không bao giờ tắt.

Cuộc đời này là một cuộc hành trình dài đầy cam go, và Mùa Vọng là trạm dừng chân để chúng ta chỉnh đốn lại hành trang. Đừng để hành trang của hội đoàn chúng ta chứa đầy những thành tích ảo, những danh hiệu rỗng tuếch hay những hiềm khích nhỏ nhen. Hãy làm nhẹ hành trang ấy bằng sự tha thứ, bằng lòng khiêm nhường phục vụ, để tâm hồn chúng ta đủ nhẹ nhàng mà bay lên cao, thoát khỏi sức hút của "chè chén say sưa và lo lắng sự đời". Hãy biến mỗi buổi sinh hoạt hội đoàn thành một giờ "canh thức", nơi chúng ta đánh thức nhau khỏi cơn mê của sự lười biếng và ích kỷ. Hãy để cho hội đoàn thực sự là một "dấu chỉ" – một bảng chỉ đường hướng về Thiên Chúa giữa một ngã tư đường đời đầy hỗn loạn. Nếu người đời nhìn vào hội đoàn chúng ta mà thấy được sự bình an, thấy được niềm vui thánh thiện, thấy được sự quan tâm chân thành, thì khi đó, chúng ta đã thực sự là những tháp canh đang chiếu sáng, đang loan báo rằng: "Chúa đang đến, và Ngài là niềm vui của chúng ta".

Chúa Giêsu không cần những hội đoàn hữu danh vô thực, Ngài cần những chứng nhân tỉnh thức. Ngài cần những người dám đứng mũi chịu sào, dám sống trọn vẹn Tin Mừng giữa một thế giới đang tìm cách chối bỏ Tin Mừng. Ước mong sao lời Chúa: "Hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn" sẽ không chỉ là khẩu hiệu treo trên tường, mà trở thành nhịp đập trong tim của mỗi người chúng ta, trở thành hơi thở trong mọi hoạt động của hội đoàn. Để rồi, dù ngày mai có xảy ra biến cố gì, dù thế giới có đảo điên đến đâu, chúng ta vẫn có thể nắm tay nhau, hiên ngang đứng vững và ngẩng cao đầu, hân hoan đón chờ Con Người đến mang theo ơn cứu độ và bình an vĩnh cửu. Đó là sứ vụ, là vinh dự và cũng là lời cam kết của chúng ta – những người lính canh trung thành của Thiên Chúa trong thời đại hôm nay. Amen.


 

2. 🧱 Đề tài: Xây Dựng Cộng Đồng Mới – Hội đoàn là công trường dọn đường cho Chúa (Hoán Cải & Hiệp Thông)

Mục đích: Khuyến khích mỗi thành viên nhìn lại những "chướng ngại vật" cá nhân và tập thể (như bè phái, thiếu đoàn kết, thiếu lắng nghe) cản trở sự hiệp nhất, để cùng nhau trở thành một con đường thẳng, đón nhận Chúa Giêsu.

💡 Bài Tin Mừng Minh Họa (Phù hợp với CN 2 MV - Năm C):

Chúa Nhật II Mùa Vọng 2025 (Chủ Nhật, 07/12/2025): Lc 3, 1-6

Trích đoạn trọng tâm: "Mọi thung lũng phải lấp cho đầy, mọi núi đồi phải san cho phẳng, đường cong queo phải uốn cho ngay, đường gồ ghề phải sửa cho trơn. Rồi mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa." (Lc 3, 5-6)

✨ Gợi ý suy niệm cho Hội đoàn:

Những "núi đồi" (kiêu căng, tự cao, định kiến cá nhân) và "thung lũng" (thiếu tự tin, né tránh trách nhiệm, chỉ trích) nào đang chia rẽ, làm gồ ghề con đường hiệp thông trong hội đoàn?

"Dọn sẵn con đường của Chúa" (Lc 3, 4) nghĩa là cùng nhau làm việc, chia sẻ trách nhiệm, và lắng nghe lẫn nhau, để ơn cứu độ (niềm vui và sự sống) được thể hiện rõ ràng qua cộng đoàn.

Việc hoán cải tập thể nào (ví dụ: cởi mở hơn, bao dung hơn) cần được thực hiện trong Mùa Vọng này?

HỘI ĐOÀN LÀ CÔNG TRƯỜNG: TIẾNG GỌI TỪ HOANG ĐỊA VỀ SỰ HIỆP NHẤT

Trong bầu khí trầm lắng và thánh thiêng của những ngày đầu Mùa Vọng, khi màu tím của phụng vụ phủ lên gian cung thánh và làn gió se lạnh của tháng Chạp bắt đầu len lỏi vào từng ngõ ngách tâm hồn, chúng ta được Giáo hội mời gọi dừng chân lại, không phải để nghỉ ngơi, mà để lắng nghe. Lời Chúa trong Chúa Nhật II Mùa Vọng năm C hôm nay không đưa chúng ta đến một khung cảnh êm đềm bên máng cỏ, mà dẫn chúng ta ra giữa vùng hoang địa khô cằn, nơi có một người đàn ông mặc áo lông lạc đà, ăn châu chấu và uống mật ong rừng, đang cất tiếng hô vang động cả đất trời. Đó là Gioan Tẩy Giả. Tiếng hô ấy: "Hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi" không phải là một khẩu hiệu trang trí, mà là một mệnh lệnh khẩn thiết, một tiếng còi báo động vang lên giữa một công trường đang ngổn ngang gạch đá. Và công trường ấy, thưa anh chị em, không ở đâu xa, nó nằm ngay chính tại đây, ngay trong lòng hội đoàn của chúng ta, và trong sâu thẳm tâm khảm của mỗi một thành viên đang hiện diện. Hôm nay, chúng ta không tụ họp để ca tụng nhau, chúng ta tụ họp để cùng nhau đội chiếc mũ bảo hộ của đức tin, cầm lấy bản vẽ của Tin Mừng, và nhìn thẳng vào hiện trạng của "công trình" mà chúng ta đang cùng nhau xây dựng: Đó là Cộng đoàn Hiệp nhất, là con đường để Thiên Chúa đến với thế gian.

Lời ngôn sứ Isaia được thánh Luca trích dẫn: "Mọi thung lũng phải lấp cho đầy, mọi núi đồi phải san cho phẳng, đường cong queo phải uốn cho ngay, đường gồ ghề phải sửa cho trơn" vẽ ra trước mắt chúng ta một khung cảnh kiến tạo vĩ đại. Nếu như ngoài xã hội, người ta san núi lấp đồi để làm đường cao tốc, để phát triển kinh tế, thì trong đời sống tâm linh và sinh hoạt hội đoàn, việc "làm đường" này mang một ý nghĩa sinh tử. Bởi vì, nếu con đường bị tắc nghẽn, ơn cứu độ sẽ không thể lưu thông. Nếu hội đoàn của chúng ta đầy rẫy những chướng ngại vật, Chúa Giêsu sẽ không thể đến được với những người anh em đang khao khát Ngài ở ngoài kia, vì chính chúng ta đã chặn lối Ngài. Hình ảnh "núi đồi, thung lũng, đường cong, lối gồ ghề" chính là tấm gương soi chiếu chân thực nhất về những đứt gãy trong mối tương quan giữa các thành viên, những rạn nứt trong sự hiệp thông mà bấy lâu nay chúng ta có thể đã cố tình lờ đi hoặc che đậy bằng những nụ cười xã giao gượng gạo.

Hãy bắt đầu cái nhìn hoán cải ấy bằng việc nhận diện những "ngọn núi và đồi cao" đang sừng sững giữa hội đoàn. Trong địa lý tâm linh, núi đồi tượng trưng cho sự kiêu ngạo, thói tự mãn và cái tôi quá khổ. Trong một hội đoàn, những ngọn núi này mọc lên từ đâu? Chúng mọc lên từ suy nghĩ: "Tôi quan trọng hơn người khác", "Ý kiến của tôi là tuyệt đối", "Tôi đã ở trong hội này 20 năm nên tôi có quyền thao túng", hay "Tôi có tiền, tôi có địa vị nên mọi người phải nghe tôi". Khi một thành viên để cho cái tôi của mình phình to ra, họ trở thành một ngọn núi chắn ngang tầm nhìn. Người đứng sau ngọn núi ấy sẽ không thể nhìn thấy ánh sáng mặt trời, cũng như các thành viên khác không thể nhìn thấy Chúa Giêsu vì bị cái bóng của "người lãnh đạo độc tài" hay "người cựu trào bảo thủ" che khuất. Sự kiêu ngạo trong hội đoàn còn thể hiện qua thái độ trịch thượng, thích chỉ huy hơn là phục vụ, thích được vinh danh hơn là âm thầm hy sinh. Những "ngọn núi" này tạo ra sự chia rẽ khủng khiếp, bởi vì núi cao thì vực sâu, người kiêu ngạo thường đẩy người khác xuống thấp để tôn mình lên. Chúng ta hãy tự hỏi: Trong các cuộc họp, tôi có lắng nghe người khác không hay chỉ chực chờ để áp đặt ý mình? Tôi có coi thường những thành viên mới, những người trẻ, hay những người kém may mắn hơn mình không? Nếu có, tôi chính là một tảng đá cản đường Chúa đến với hội đoàn. Lệnh truyền của Mùa Vọng là: "Phải san cho phẳng!". San phẳng không có nghĩa là triệt tiêu cá tính hay tài năng, mà là hạ thấp sự kiêu hãnh xuống ngang tầm với sự khiêm nhường của máng cỏ, để ánh mắt của chúng ta có thể gặp gỡ ánh mắt của anh chị em mình.

Nhưng công trường hội đoàn không chỉ có những ngọn núi kiêu căng, mà còn đầy rẫy những "thung lũng" sâu thẳm cần phải lấp đầy. Nếu núi đồi là sự thái quá của cái tôi, thì thung lũng là sự thiếu hụt của tình thương và trách nhiệm. Đó là những lỗ hổng của sự dửng dưng, vô cảm, và lười biếng. Có những thành viên trong hội đoàn hiện diện như những cái bóng, họ đến rồi đi, không đóng góp, không xây dựng, luôn tìm cách né tránh trách nhiệm. Khi có việc khó, họ lùi lại; khi có vinh quang, họ tiến lên. Đó là những "thung lũng" của sự hèn nhát. Nguy hiểm hơn, thung lũng còn là nơi chứa chấp những rác rưởi của sự tiêu cực: sự mặc cảm tự ti ("tôi không làm được đâu, để người khác làm"), sự đùn đẩy, và nhất là sự thiếu vắng lòng bác ái. Một hội đoàn mà mạnh ai nấy sống, người đau ốm không ai thăm, người gặp hoạn nạn không ai giúp, người buồn phiền không ai ủi an, thì hội đoàn đó là một vùng đất đầy "ổ gà, ổ voi", đầy những hố sâu ngăn cách. Làm sao Chúa có thể đi trên một con đường mà cứ bước một bước là sụt lún như vậy? "Lấp đầy thung lũng" chính là lời mời gọi hãy đổ vào những khoảng trống ấy bê-tông của tình liên đới, cốt thép của sự quan tâm. Nó đòi hỏi những thành viên đang đứng bên lề phải bước vào trung tâm, những người đang tự ti phải can đảm nhận lãnh trách nhiệm, và quan trọng nhất, cả cộng đoàn phải cùng nhau bao bọc những người yếu đuối nhất, không để ai bị bỏ lại phía sau trong hố sâu của sự cô đơn.

Và rồi, chúng ta phải đối diện với những "khúc quanh co" hiểm trở. Đây có lẽ là hình ảnh đau đớn nhất trong đời sống hội đoàn: sự thiếu chân thành và thói bè phái. Con đường Chúa đi là con đường của Sự Thật, nên Ngài không thể đi trên những lối quanh co của sự dối trá. Trong hội đoàn, những "khúc cua" này là gì? Là những lời nói hành, nói xấu sau lưng; là những phe nhóm ngấm ngầm chống đối nhau; là bằng mặt mà không bằng lòng. Có nhóm "người cũ" tẩy chay "người mới"; có nhóm "người giàu" tách biệt với "người nghèo". Chúng ta tạo ra những mê cung của toan tính chính trị ngay trong lòng Nhà Chúa. Chúng ta mỉm cười bắt tay nhau trong giờ bình an, nhưng ngay sau thánh lễ lại tụm năm tụm ba để bàn tán, chỉ trích, "ném đá giấu tay". Những khúc quanh co này làm cho hành trình đức tin trở nên mệt mỏi và nguy hiểm. Một người mới gia nhập hội đoàn, thay vì tìm thấy sự bình an và nâng đỡ, họ lại lạc vào ma trận của những thị phi, ganh ghét. Họ vấp ngã, họ tổn thương, và họ rời bỏ. Lúc đó, chúng ta có tội vì đã làm cho con đường đến với Chúa của họ trở nên ngoằn ngoèo không lối thoát. "Uốn cho ngay" đòi hỏi sự can đảm của sự thật. Chúng ta cần những cuộc đối thoại thẳng thắn nhưng đầy tình bác ái, cần sự minh bạch trong tài chính và điều hành, cần xóa bỏ ranh giới giữa "phe ta" và "phe nó", chỉ còn lại duy nhất một "phe Đức Kitô".

Cuối cùng, công trường hội đoàn còn cần phải xử lý những đoạn "đường gồ ghề". Đó là những va chạm thường ngày, những tính khí thất thường, những lời nói cọc cằn, thô lỗ làm trầy xước trái tim người khác. Có những người rất nhiệt tình công tác, nhưng lại có cái miệng "như dao cau", hễ mở miệng là gây sát thương, hễ làm việc là gây tiếng ồn ào, khó chịu. Sự gồ ghề này làm cho cỗ xe của hội đoàn chạy không êm, luôn xóc nảy, gây mệt mỏi cho tất cả mọi người trên xe. "Sửa cho trơn" chính là lời mời gọi tu dưỡng tính khí, học cách nói lời ái ngữ, học sự dịu dàng và kiên nhẫn. Một lời xin lỗi chân thành, một nụ cười bao dung, một cái bắt tay hòa giải có thể làm phẳng lại những lồi lõm sần sùi của sự xích mích đã tồn tại bao năm qua. Sự thánh thiện của hội đoàn không chỉ đo bằng những công trình lớn lao, mà đo bằng độ "mịn màng" trong cách cư xử giữa các thành viên với nhau.

Kính thưa cộng đoàn, nhìn vào công trường ngổn ngang ấy, có thể chúng ta cảm thấy nản lòng. Những ngọn núi của cái tôi quá cao, những thung lũng của sự dửng dưng quá sâu, và thói quen bè phái đã ăn sâu bám rễ như những khúc cua tay áo hiểm trở. Nhưng Mùa Vọng là mùa của Hy Vọng. Lời Chúa bảo chúng ta "Hãy dọn đường", nghĩa là việc này có thể làm được, và phải làm được. Chúng ta không làm một mình. Chúa Thánh Thần chính là Kiến Trúc Sư trưởng, và Lời Chúa là chiếc xe ủi vĩ đại nhất. Điều kiện duy nhất là chúng ta phải chấp nhận trở thành những viên đá biết vâng lời, chấp nhận bị đục đẽo, bị mài giũa, bị di dời khỏi vị trí quen thuộc để lắp vào chỗ mà công trình chung đang cần.

Cuộc "hoán cải tập thể" mà chúng ta hướng đến trong Mùa Vọng này không phải là một khái niệm trừu tượng. Nó phải bắt đầu từ sự "lắng nghe". Để san bằng núi đồi và lấp đầy thung lũng, đất đá phải được di chuyển từ chỗ cao xuống chỗ thấp. Trong hội đoàn, điều này nghĩa là sự chia sẻ và cảm thông. Người mạnh thế phải biết cúi xuống lắng nghe người yếu thế; người có khả năng phải biết chia sẻ gánh nặng với người kém cỏi; và người đang đau khổ phải dám mở lòng để nói lên nhu cầu của mình. Chúng ta cần xây dựng một "văn hóa gặp gỡ" nơi hội đoàn, nơi mà mỗi buổi họp không phải là chiến trường của những tranh luận thắng thua, mà là nơi của sự phân định chung, tìm kiếm ý Chúa chứ không phải ý tôi. Hãy tưởng tượng một hội đoàn mà ở đó không còn tiếng xì xầm to nhỏ, chỉ còn lời khích lệ; không còn ánh mắt nghi kỵ, chỉ còn cái nhìn tin tưởng. Khi đó, và chỉ khi đó, lời hứa của ngôn sứ Isaia mới được ứng nghiệm trọn vẹn: "Rồi mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa".

Tại sao "mọi người phàm" sẽ thấy? Vì khi hội đoàn hiệp nhất, khi con đường đã trở nên thẳng băng và láng mịn, thì chính đời sống của hội đoàn trở thành một "bảng chỉ đường" rực sáng hướng về Thiên Chúa. Người ngoại đạo nhìn vào chúng ta, họ không thấy sự lộn xộn, họ thấy Tình Yêu. Họ không thấy những cái tôi cồng kềnh, họ thấy Đức Kitô đang hiện diện. Ơn cứu độ không phải là một lý thuyết, nó hiện hình qua cách chúng ta yêu thương nhau. Nếu chúng ta dọn đường tốt, Chúa sẽ đến, không chỉ đến trong tâm hồn chúng ta, mà Ngài sẽ đi qua con đường là chính hội đoàn chúng ta để đến với những người cùng khổ, những người đang lạc lối ngoài kia.

Vậy giờ đây, trong những giây phút linh thiêng này, xin mỗi người hãy tự vấn lương tâm mình một cách rốt ráo. Tôi đang là gì trong công trường này? Là một người thợ cần mẫn đang san lấp, hay là một chướng ngại vật cứng đầu? Tôi đang xây cầu nối hay đang đào hào ngăn cách? Xin Chúa ban cho chúng ta ơn can đảm để dám đập bỏ những bức tường kiêu ngạo, dám lấp đầy những khoảng trống vô tâm, và dám uốn nắn lại những lệch lạc trong suy nghĩ và hành động. Để rồi, khi Đại Lễ Giáng Sinh về, hội đoàn chúng ta sẽ không dâng lên Chúa một công trường dang dở, bừa bộn, mà dâng lên Ngài một con đường thênh thang, sạch đẹp – một "Cộng Đồng Mới" đã được đổi mới hoàn toàn trong sự Hiệp Thông và Yêu Thương. Đó chính là máng cỏ êm ấm nhất, xứng đáng nhất để đón Hài Nhi Giêsu ngự vào. Amen.


 

3. 🤝 Đề tài: Trái Tim Của Hội Đoàn – Tình Yêu Cụ Thể Nơi Hành Động Bác Ái (Hành Động & Chia Sẻ)

Mục đích: Nhắc nhở hội đoàn rằng niềm vui Mùa Vọng (Chúa Nhật Gaude) phải dẫn đến hành động cụ thể. Hội đoàn được mời gọi xác định những nhu cầu cấp thiết xung quanh và cùng nhau ra tay giúp đỡ.

💡 Bài Tin Mừng Minh Họa (Phù hợp với CN 3 MV - Năm C):

Chúa Nhật III Mùa Vọng 2025 (Chủ Nhật, 14/12/2025): Lc 3, 10-18

Trích đoạn trọng tâm: Dân chúng hỏi ông: "Vậy chúng tôi phải làm gì?" Ông trả lời: "Ai có hai áo, thì chia cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy." (Lc 3, 10-11)

✨ Gợi ý suy niệm cho Hội đoàn:

Tài nguyên (thời gian, kiến thức, cơ sở vật chất) của hội đoàn chúng ta là "hai áo" để chia sẻ. Chúng ta đang giữ lại hay đã chia sẻ cho ai?

Những "hành động bác ái tập thể" nào (dựa trên tinh thần của hội đoàn) chúng ta có thể thực hiện để làm cho Mùa Vọng này trở thành mùa của niềm vui thực sự cho người khác?

Điều gì cần thay đổi trong cơ cấu hoạt động của hội đoàn để việc phục vụ người nghèo và người cận kề trở nên trọng tâm hơn?

CÔNG TRƯỜNG CỦA TÌNH YÊU VÀ SỰ BIẾN ĐỔI

Kính thưa cộng đoàn và tất cả các anh chị em thân mến trong tình yêu của Đức Kitô,

Khi những cơn gió se lạnh của những ngày cuối năm bắt đầu len lỏi qua từng ngõ ngách, khi sắc tím của phụng vụ nhuộm màu lên gian cung thánh, lòng chúng ta lại rạo rực một niềm mong chờ khó tả. Chúng ta đang cùng nhau bước vào Mùa Vọng, một khoảng thời gian không chỉ để hoài niệm về biến cố lịch sử nơi hang đá Bêlem hơn hai ngàn năm trước, mà là để sống một thực tại sống động ngay lúc này và tại đây. Lời Chúa trong Chúa Nhật thứ II Mùa Vọng năm C vang lên như một tiếng kèn báo hiệu, một lệnh truyền khẩn thiết xé toạc sự yên bình giả tạo hay sự ngủ quên trong thói quen của đời sống đức tin thường ngày. Tiếng ấy không phát ra từ cung điện nguy nga, không đến từ những giảng đài êm ấm, mà vọng lại từ hoang địa cằn cỗi: "Có tiếng người hô trong hoang địa: Hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi."

Thưa anh chị em, hôm nay, chúng ta ngồi lại bên nhau không phải như những vị khách mời đến dự một buổi tiệc trà đàm đạo nhẹ nhàng, mà chúng ta quy tụ như những người thợ, những người lính công binh thiêng liêng đang đứng trước một "đại công trường". Đề tài mà chúng ta cùng suy ngẫm: "Xây Dựng Cộng Đồng Mới – Hội đoàn là công trường dọn đường cho Chúa" mời gọi chúng ta nhìn thẳng vào thực tế trần trụi của chính mình. Tại sao lại ví hội đoàn là một công trường? Bởi vì công trường là nơi chưa hoàn thiện, là nơi ngổn ngang gạch đá, bụi bặm, là nơi có tiếng ồn ào của máy móc, tiếng va chạm của dụng cụ và cả những giọt mồ hôi mặn chát. Hội đoàn của chúng ta cũng vậy, dù có lịch sử lâu đời đến đâu, dù có bao nhiêu thành tích, thì bản chất của nó vẫn là một công trình đang dang dở, một nơi mà sự thánh thiện và tội lỗi, ánh sáng và bóng tối, nhiệt huyết và chán nản vẫn đang đan xen nhau mỗi ngày. Chúa không chờ đợi một hội đoàn hoàn hảo sạch bóng như ly lau rồi mới ngự đến; Ngài muốn đến ngay giữa cái công trường ngổn ngang ấy, nhưng với một điều kiện: chúng ta phải bắt tay vào dọn đường.

Thánh sử Luca, với con mắt của một sử gia và trái tim của một thầy thuốc, đã đặt lời rao giảng của Gioan Tẩy Giả vào một bối cảnh lịch sử vô cùng cụ thể và chi tiết, liệt kê từ hoàng đế Tibêriô đến tổng trấn Philatô, từ vua Hêrôđê đến các thượng tế Khanna và Caipha. Chi tiết này không hề thừa thãi, nó mang một thông điệp mạnh mẽ cho chúng ta: Thiên Chúa không đến trong một thế giới ảo ảnh hay cổ tích. Ngài bước vào lịch sử đầy rẫy những mâu thuẫn chính trị, những áp bức bất công và những sự rối ren của tôn giáo thời bấy giờ. Điều này an ủi chúng ta biết bao, vì nó có nghĩa là Thiên Chúa cũng sẵn sàng bước vào chính "lịch sử" của hội đoàn chúng ta ngay lúc này – một lịch sử có thể đang bị bao phủ bởi những bất đồng, những khó khăn về tài chính, sự thiếu hụt nhân sự hay những rạn nứt trong tình huynh đệ. Chúa không ngại sự lộn xộn của lịch sử con người, nhưng Ngài cần một con đường để Ơn Cứu Độ có thể tuôn chảy đến với mọi người phàm. Và nhiệm vụ kiến tạo con đường đó, chính là sứ mạng của tôi và của anh chị em.

Hãy hình dung về công trường thiêng liêng ấy qua lăng kính của ngôn sứ Isaia được Thánh Luca nhắc lại: "Mọi thung lũng phải lấp cho đầy, mọi núi đồi phải san cho phẳng, đường cong queo phải uốn cho ngay, đường gồ ghề phải sửa cho trơn." Đây không phải là công việc của một kỹ sư cầu đường xây dựng cơ sở hạ tầng vật chất, mà là bản thiết kế cho một cuộc đại phẫu thuật tâm linh, một cuộc hoán cải triệt để trong đời sống cộng đoàn. Trước hết, chúng ta hãy nhìn lên những "ngọn núi và đồi cao" đang chắn lối. Trong địa lý tâm hồn của một hội đoàn, những ngọn núi ấy chính là sự kiêu căng, tự mãn và cái "tôi" quá lớn của mỗi thành viên.

Núi cao thường che khuất tầm nhìn và tạo ra những cái bóng râm lạnh lẽo. Khi một thành viên trong hội đoàn tự cho mình là quan trọng nhất, cho rằng ý kiến của mình là chân lý tuyệt đối, rằng kinh nghiệm lâu năm của mình là thước đo duy nhất, người ấy đang đắp lên một ngọn núi chắn ngang con đường hiệp thông. Sự kiêu ngạo ấy biểu hiện rất tinh vi, đôi khi nó núp bóng dưới danh nghĩa "nhiệt thành bảo vệ truyền thống", nhưng thực chất là sự cứng đầu không chịu đổi mới. Nó thể hiện qua thái độ trịch thượng: "Các anh chị mới vào biết gì mà nói", hay sự dọa dẫm ngầm: "Nếu không làm theo ý tôi, tôi sẽ rút lui". Những ngọn núi của cái tôi ấy làm cho không khí hội đoàn trở nên ngột ngạt, khiến cho những thành viên khác, đặc biệt là những người trẻ hoặc người mới, cảm thấy nhỏ bé, sợ hãi và không dám cất tiếng nói. Chúa Giêsu, Đấng hiền lành và khiêm nhường trong lòng, không thể đi trên một con đường lởm chởm những tảng đá của sự tự cao tự đại. Ngài cần một con đường phẳng phiu. Vì thế, công việc đầu tiên của Mùa Vọng là "san núi". San núi ở đây không có nghĩa là chúng ta triệt tiêu cá tính hay tài năng của nhau, mà là hạ thấp cái tôi ích kỷ xuống để tầm mắt của chúng ta có thể chạm nhau, để chúng ta có thể nhìn thấy người anh em bên cạnh không phải là đối thủ cạnh tranh, mà là bạn đồng hành. Đó là sự can đảm để nói lời xin lỗi, can đảm để thừa nhận mình sai, và can đảm để lắng nghe một ý kiến trái chiều mà không nổi nóng.

Nhưng thưa cộng đoàn, nhìn xuống chân những ngọn núi kiêu hãnh ấy, chúng ta lại thấy ngay những "thung lũng" sâu thẳm cần phải lấp đầy. Nếu núi đồi là sự dư thừa của cái tôi, thì thung lũng chính là sự thiếu hụt của tình yêu, trách nhiệm và lòng tin. Trong hội đoàn của chúng ta, có biết bao nhiêu "thung lũng" của sự tự ti và mặc cảm. Đó là những anh chị em luôn chọn ngồi ở hàng ghế cuối cùng, luôn im lặng trong các buổi họp, luôn lảng tránh khi được giao phó trách nhiệm. Họ rút lui không phải vì họ không yêu mến Chúa, mà vì họ mang trong lòng những hố sâu của suy nghĩ: "Mình nghèo quá không có tiền đóng góp", "Mình học ít không biết nói năng", hay "Mình không đạo đức bằng người ta". Những thung lũng này tạo ra những khoảng trống chết người trong cơ thể mầu nhiệm của hội đoàn. Một con đường đầy rẫy những "ổ gà", những hố sâu hun hút thì làm sao xe của Ơn Cứu Độ có thể chạy băng băng? Làm sao niềm vui Tin Mừng có thể lan tỏa khi còn quá nhiều người cảm thấy mình bị bỏ rơi bên lề?

Đáng sợ hơn nữa là "thung lũng" của sự vô cảm. Chúng ta có thể ngồi họp chung một bàn, đọc kinh chung một giờ, nhưng tâm hồn lại cách xa nhau vạn dặm. Chúng ta không biết người ngồi cạnh mình đang vật lộn với căn bệnh hiểm nghèo, đang đau khổ vì con cái hư hỏng, hay đang cô đơn tột cùng trong chính ngôi nhà của họ. Cái hố sâu của sự thờ ơ, của thái độ "mackeno" (mặc kệ nó) là chướng ngại vật lớn nhất chia cắt tình hiệp thông. Lấp đầy thung lũng, vì thế, đòi hỏi chúng ta phải đổ vào đó những "vật liệu" của sự khích lệ, ủi an và bao dung. Một ánh mắt quan tâm, một cái bắt tay thật chặt, một lời hỏi thăm chân thành, hay một sự tin tưởng trao ban trách nhiệm nhỏ cho người nhút nhát... tất cả chính là những xe đất đá quý giá san lấp những khoảng trống, làm cho mặt bằng của hội đoàn trở nên liền lạc và vững chắc.

Chưa dừng lại ở đó, bản thiết kế của Thiên Chúa còn đòi hỏi: "Đường cong queo phải uốn cho ngay". Con đường ngắn nhất nối hai trái tim là con đường thẳng của sự thật. Thế nhưng, trong thực tế sinh hoạt, chúng ta thường chọn đi những con đường vòng vèo, lắt léo. Đó là những "khúc cua" của sự thiếu thẳng thắn và sự giả hình. Thay vì góp ý trực tiếp với người có trách nhiệm trong tinh thần xây dựng và bác ái, chúng ta lại chọn cách nói sau lưng, rỉ tai, chia phe chia phái. Những lời đồn đại vô căn cứ, những câu chuyện thêu dệt trong các buổi trà dư tửu hậu giống như những mê cung làm lạc hướng người đi đường. Chúng ta bằng mặt mà không bằng lòng, ngoài miệng thì "chị chị em em" nhưng trong lòng lại đầy rẫy sự đố kỵ, soi mói. Thiên Chúa là Sự Thật, Ngài không thể bước đi trên những nẻo đường gian dối. Uốn thẳng con đường hội đoàn đòi hỏi một sự dũng cảm phi thường: dũng cảm để sống thật với nhau. Mùa Vọng mời gọi chúng ta thực hành "sự thật trong đức ái". Hãy dừng lại những lời nói hành nói xấu, hãy cắt đứt những chuỗi tin đồn độc hại. Nếu có điều gì bất bình, hãy gặp gỡ trực tiếp để đối thoại. Khi chúng ta sống minh bạch, chân thành, bóng tối của sự nghi kỵ sẽ bị đẩy lùi, và ánh sáng của sự tin tưởng sẽ soi rọi con đường chúng ta đi.

Cuối cùng, nhưng không kém phần quan trọng, là nhiệm vụ: "Đường gồ ghề phải sửa cho trơn". Có những lúc không phải là núi cao hay vực sâu, cũng không phải là đường cong, mà chỉ là mặt đường lởm chởm, xù xì khiến cho hành trình trở nên mệt mỏi và xóc nảy. Đó chính là những tính khí thất thường, sự cộc cằn, nóng nảy, hay những lời nói thiếu tế nhị trong giao tiếp hằng ngày của chúng ta. Sự gắt gỏng vô cớ, nét mặt cau có, thái độ vùng vằng... tất cả những điều tưởng chừng nhỏ nhặt ấy lại giống như những viên đá dăm sắc nhọn rải đầy trên đường, làm tổn thương đôi chân của những người anh em cùng tiến bước. Nó làm cho không khí hội đoàn trở nên nặng nề, khiến người ta "ngại" đến với nhau. Để sửa cho trơn những gồ ghề ấy, chúng ta cần tráng lên mặt đường một lớp nhựa đường láng mịn được pha trộn bởi sự hiền hòa, nhẫn nại và niềm vui. Một nụ cười tươi tắn khi gặp gỡ, một thái độ điềm tĩnh khi giải quyết rắc rối, một sự hài hước nhẹ nhàng để xua tan căng thẳng... chính là lớp dầu bôi trơn giúp cỗ máy hội đoàn vận hành êm ái, giúp mọi người lướt đi nhẹ nhàng trên con đường phục vụ.

Kính thưa anh chị em, khi chúng ta nhìn lại toàn cảnh bức tranh "công trường hội đoàn" với núi, với thung lũng, với đường cong và đường gồ ghề, có thể chúng ta sẽ cảm thấy choáng ngợp và mệt mỏi. Chúng ta tự hỏi: "Sức con người làm sao làm nổi những điều vĩ đại ấy?". Nhưng hãy nhớ rằng, mục đích cuối cùng của tất cả những nỗ lực dọn đường này không phải là để chúng ta lấy thành tích khen thưởng, không phải để chúng ta tự hào vỗ ngực, mà là để: "Rồi mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa". Đây là đích điểm, là ngôi sao dẫn đường cho mọi hoạt động của chúng ta. Khi một hội đoàn biết dẹp bỏ tự ái để hiệp nhất, biết quan tâm đến người hèn mọn nhất, biết sống chân thật và chan chứa niềm vui, thì tự thân đời sống của hội đoàn ấy đã là một lời chứng hùng hồn nhất về sự hiện diện của Thiên Chúa. Người ngoài nhìn vào sẽ không thấy một tổ chức xã hội phàm tục, mà thấy một dấu chỉ của Nước Trời. Họ sẽ thấy Ơn Cứu Độ không phải là một khái niệm trừu tượng trong sách vở, mà là một thực tại đang chữa lành, đang gắn kết và đang mang lại sự sống dồi dào.

Hành trình Mùa Vọng này, vì thế, là một hành trình hoán cải tập thể. Chúng ta không thể ngồi chờ người khác thay đổi. Trưởng hội không thể chờ hội viên thay đổi, và hội viên không thể chờ ban điều hành thay đổi. Mỗi người chúng ta phải là một Gioan Tẩy Giả cho chính bản thân mình trước tiên. Hãy cầm lấy cái cuốc của sự khiêm cung, cái xẻng của lòng bác ái, và bắt đầu từ chính mảnh đất tâm hồn mình. Nếu mỗi người chúng ta chịu khó san đi một chút kiêu ngạo, lấp đầy một chút vô tâm, uốn nắn một chút gian dối, và mài giũa một chút cộc cằn, thì chẳng mấy chốc, con đường chung của hội đoàn sẽ trở nên thênh thang, rộng mở. Và trên con đường ấy, không chỉ có chúng ta đi với nhau, mà quan trọng hơn cả, Chúa Giêsu Kitô – Đấng Cứu Độ – sẽ đến, sẽ đi cùng và sẽ ở lại với chúng ta. Ngài sẽ biến đổi những giọt mồ hôi của chúng ta thành niềm vui, biến những nỗ lực vụng về của chúng ta thành ân sủng.

Xin cho lời kêu gọi từ hoang địa năm xưa không rơi vào khoảng không vô định, nhưng dội vào vách đá tâm hồn mỗi người chúng ta, tạo nên những âm vang của hành động cụ thể. Ước mong sao, khi Đại Lễ Giáng Sinh đến, chúng ta không chỉ dâng lên Chúa những hang đá rực rỡ sắc màu, những bài thánh ca du dương, mà quý giá hơn cả, chúng ta dâng lên Ngài một "Cộng Đồng Mới" – một con đường đã được dọn sạch, nơi mà mọi chướng ngại của chia rẽ đã bị đẩy lùi, để Nữ Vương Hòa Bình và Hoàng Tử Bình An có thể ngự trị trọn vẹn. Đó chính là món quà ý nghĩa nhất, là công trình đẹp đẽ nhất mà những người thợ xây của Chúa có thể dâng lên Ngài trong mùa ân phúc này. Amen.

TRÁI TIM CỦA HỘI ĐOÀN: TỪ NIỀM VUI MÙA VỌNG ĐẾN ĐÔI TAY RỘNG MỞ

Kính thưa quý ông bà và anh chị em thân mến trong hội đoàn,

Khi chúng ta đang hiện diện nơi đây, trong bầu khí linh thiêng của những ngày tháng Chạp, ánh sáng từ cây nến màu hồng của vòng hoa Mùa Vọng – ngọn nến của Chúa Nhật Gaudete – đang lặng lẽ tỏa sáng, không chói lòa rực rỡ nhưng đủ để sưởi ấm những tâm hồn đang chờ đợi. Màu hồng ấy là một dấu chỉ lạ lùng giữa sắc tím trầm buồn của sám hối, nó như một tiếng reo vui thầm kín nhưng mãnh liệt, báo hiệu rằng Đấng Cứu Thế đã đến rất gần. Tuy nhiên, nếu chúng ta chỉ dừng lại ở cảm giác hân hoan bề ngoài, chỉ dừng lại ở việc chiêm ngắm ngọn nến ấy hay lắng nghe những giai điệu thánh ca du dương, thì có lẽ chúng ta vẫn chưa chạm được vào nhịp đập thực sự của Mùa Vọng, và nguy hiểm hơn, chúng ta có thể đang ru ngủ chính lương tâm của mình bằng những nghi lễ tôn giáo lộng lẫy nhưng thiếu vắng linh hồn. Bởi vì niềm vui đích thực của người Kitô hữu, niềm vui mà Giáo hội mời gọi chúng ta sống trong Chúa Nhật thứ ba này, không bao giờ là một niềm vui đóng kín trong bốn bức tường nhà thờ hay trong sự an toàn của phòng hội, mà là một niềm vui có sức mạnh bùng nổ, thúc bách chúng ta bước ra ngoài, đi vào những ngõ ngách tối tăm của cuộc đời để sẻ chia ánh sáng.

Để hiểu thấu đáo điều này, chúng ta cần phải để cho tâm trí mình trôi ngược dòng thời gian, trở về đứng bên bờ sông Giođan đầy bụi bặm và gió cát của hai ngàn năm trước, hòa mình vào đám đông dân chúng đang vây quanh Gioan Tẩy Giả trong bài Tin Mừng theo thánh Luca mà chúng ta vừa suy niệm. Đó là một đám đông hỗn tạp, đủ mọi hạng người, từ những người dân thường chân lấm tay bùn đến những người thu thuế bị coi là gian tham, và cả những binh lính bị xem là tàn bạo. Họ đến đó không phải để xem hội, họ đến vì trong lòng họ có một nỗi băn khoăn cháy bỏng, một sự cồn cào lương tâm không thể dập tắt. Và từ sâu thẳm của sự cồn cào ấy, tất cả họ đều bật thốt lên một câu hỏi giống hệt nhau, một câu hỏi đã trở thành chìa khóa vạn năng để mở cửa Nước Trời: "Vậy chúng tôi phải làm gì?". Kính thưa anh chị em, câu hỏi này quan trọng biết bao! Nó không phải là câu hỏi về tín lý cao siêu, không phải là thắc mắc về ngày giờ tận thế, mà là một câu hỏi về hành động, về lối sống, về sự hiện hữu cụ thể trong giây phút hiện tại. Khi một hội đoàn bắt đầu biết tự vấn "Chúng ta phải làm gì?" thay vì "Chúng ta sẽ hưởng thụ điều gì?", đó là dấu hiệu của sự trưởng thành thiêng liêng, là khoảnh khắc ân sủng chạm vào cơ cấu tổ chức của chúng ta.

Và câu trả lời của Gioan Tẩy Giả vang lên, không bay bổng như mây gió, mà sắc bén và thực tế như một nhát búa chạm vào gốc cây của sự ích kỷ: "Ai có hai áo, thì chia cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy". Tại sao lại là chiếc áo? Tại sao lại là miếng ăn? Tại sao vị Ngôn sứ dọn đường cho Đấng Cứu Thế lại quan tâm đến những thứ vật chất tầm thường như vậy thay vì dạy họ cách cầu nguyện hay ăn chay? Thưa anh chị em, bởi vì Thiên Chúa không thể ngự trị trong một trái tim dửng dưng trước nỗi đau của đồng loại. Chiếc áo và miếng ăn ở đây không chỉ là vật chất đơn thuần, mà là biểu tượng của sự sống, của nhân phẩm, và của sự công bằng bác ái. Trong xã hội thời xưa, chiếc áo ngoài là tài sản quý giá, là chăn đắp trong đêm lạnh sa mạc; người có "hai áo" là người có sự bảo đảm, có sự dư thừa, trong khi người không có áo là người đang đối diện với cái chết lạnh lẽo. Lời của Gioan Tẩy Giả nhắc nhở chúng ta rằng: Lòng đạo đức không thể tách rời khỏi trách nhiệm xã hội. Chúng ta không thể nói mình yêu mến Thiên Chúa vô hình nếu chúng ta không yêu thương người anh em hữu hình đang rét mướt ngay bên cạnh mình.

Soi chiếu vào thực tế của hội đoàn chúng ta hôm nay, lời dạy về "hai chiếc áo" mang một ý nghĩa rộng lớn và sâu sắc hơn rất nhiều so với nghĩa đen của nó. "Chiếc áo thứ hai" của hội đoàn chúng ta là gì, nếu không phải là tất cả những nguồn lực, tài nguyên và khả năng mà chúng ta đang sở hữu nhưng chưa sử dụng hết, hoặc đang sử dụng một cách lãng phí cho những mục đích phô trương bề ngoài? Chúng ta hãy can đảm nhìn vào "kho tàng" của hội mình. Trước hết là chiếc áo thời gian. Mỗi tháng, mỗi tuần, chúng ta dành bao nhiêu giờ cho việc họp hành, tranh luận về quy chế, về màu cờ sắc áo, hay tập dợt cho những buổi lễ hoành tráng? Và so với quỹ thời gian khổng lồ đó, chúng ta dành bao nhiêu phút thực sự để đến với người nghèo, để lắng nghe một người già cô đơn, để an ủi một gia đình tang chế? Nếu cán cân thời gian của chúng ta lệch hẳn về phía những sinh hoạt nội bộ, thì chúng ta đang giữ khư khư chiếc áo thời gian cho riêng mình, mặc cho ngoài kia có bao người đang "trần truồng" vì thiếu vắng sự quan tâm, thiếu vắng sự hiện diện của tình người.

Kế đến là chiếc áo của kiến thức và kỹ năng. Thưa anh chị em, hội đoàn chúng ta không phải là một tập hợp của những người vô năng, trái lại, chúng ta quy tụ biết bao nhân tài. Ngồi đây có những bác sĩ, y tá, giáo viên, luật sư, doanh nhân, những người thợ lành nghề, những người nội trợ khéo léo. Đó là một kho báu vô giá mà Chúa trao cho cộng đoàn. Nhưng hãy tự hỏi: Chúng ta đã dùng những kỹ năng chuyên môn ấy như thế nào để phục vụ người nghèo? Chúng ta có sẵn sàng tổ chức những buổi khám bệnh miễn phí, những lớp học tình thương cho trẻ em nghèo, những buổi tư vấn pháp lý cho người yếu thế, hay dùng tay nghề của mình để sửa lại mái nhà dột nát cho một bà cụ neo đơn trong giáo xứ? Hay chúng ta chỉ dùng những tài năng đó để kiếm sống cho bản thân và gia đình, còn khi đến với hội đoàn, chúng ta chỉ đóng góp một chút tiền lẻ và nghĩ rằng thế là đủ? "Chiếc áo" kiến thức nếu không được chia sẻ sẽ trở thành sự kiêu ngạo trí tuệ; nhưng nếu được trao ban, nó sẽ trở thành ánh sáng hy vọng cho người khác. Sự bác ái đích thực đòi hỏi chúng ta phải cho đi cái mình là, cái mình giỏi nhất, chứ không chỉ là cái mình thừa thãi.

Và không thể không nhắc đến chiếc áo của cơ sở vật chất và nguồn lực tài chính. Hội đoàn chúng ta có phòng ốc khang trang, có quỹ hội, có phương tiện. Nhưng những cánh cửa phòng hội của chúng ta có thường xuyên mở ra để đón tiếp người lỡ đường, người vô gia cư khi trái gió trở trời, hay luôn được khóa kỹ để bảo vệ tài sản? Ngân quỹ của chúng ta được ưu tiên chi cho việc gì: cho những lẵng hoa đắt tiền chưng trên bàn thờ trong vài ngày rồi vứt bỏ, cho những bữa tiệc liên hoan linh đình sau mỗi dịp lễ, hay cho việc mua gạo, mua thuốc, đóng học phí cho những hoàn cảnh ngặt nghèo? Nếu chúng ta cảm thấy xót xa khi chi một khoản tiền lớn cho người nghèo nhưng lại hào phóng không suy nghĩ cho việc trang trí lễ hội, thì đó là lúc chúng ta cần phải sám hối nghiêm túc. Chúa Giêsu không cần những lẵng hoa rực rỡ nếu dưới chân bàn thờ vẫn còn những Ladarô đói khát. Niềm vui Mùa Vọng không đến từ sự lộng lẫy của đèn hoa, mà đến từ ánh mắt rạng ngời của người nghèo khi họ nhận được sự sẻ chia từ chính những gì chúng ta đã hy sinh bớt đi phần hưởng thụ của mình.

Thưa quý anh chị em, lời mời gọi của Chúa Nhật Gaudete hôm nay không chỉ dừng lại ở sự hoán cải cá nhân, mà còn đòi hỏi một sự "hoán cải mục vụ" trong chính cơ cấu hoạt động của hội đoàn. Chúng ta thường mắc phải một căn bệnh, tạm gọi là "bác ái phong trào". Nghĩa là chúng ta làm việc thiện theo cảm hứng, theo mùa vụ. Mùa Vọng đến, chúng ta rầm rộ tổ chức đi phát quà, chụp hình đăng lên mạng xã hội để thấy mình cũng đạo đức, cũng thánh thiện, rồi sau đó mọi thứ lại chìm vào quên lãng. Người nghèo vẫn nghèo, nỗi đau vẫn còn đó, và chúng ta quay về với nhịp sống tiện nghi cũ kỹ. Lời Chúa hôm nay đòi hỏi chúng ta phải đi xa hơn thế, phải biến hành động bác ái từ một sự kiện (event) trở thành một lối sống (lifestyle), một văn hóa của hội đoàn. Điều này đòi hỏi chúng ta phải dám tái cấu trúc lại cách vận hành của mình. Tại sao trong các buổi họp định kỳ, chúng ta không đặt mục "Bàn về nhu cầu của người nghèo trong khu vực" lên hàng đầu, trước cả các báo cáo tài chính hay kế hoạch vui chơi? Tại sao chúng ta không lập ra những nhóm chuyên trách để thường xuyên rà soát, thăm viếng và phát hiện những hoàn cảnh khó khăn mới nảy sinh ngay trong giáo xứ, trong khu xóm của mình, thay vì đợi ai đó đến gõ cửa xin giúp đỡ?

Việc chuyển từ cảm xúc nhất thời sang hành động bền vững đòi hỏi một sự hy sinh lớn lao, không chỉ là hy sinh vật chất mà là hy sinh cái tôi tập thể. Đôi khi, chúng ta phải chấp nhận bớt đi những hoạt động bề nổi mang lại tiếng vang cho hội đoàn, để dồn lực cho những công việc âm thầm, không tên, không ai biết đến, nhưng lại có giá trị cứu rỗi linh hồn và xoa dịu nỗi đau thực sự. Chúa Giêsu đã không cứu chuộc thế gian bằng những lời tuyên bố hùng hồn từ trên ngai vàng, mà bằng việc "cắm lều" ở giữa nhân loại, bằng đôi tay chữa lành người cùi hủi, bằng việc cúi xuống rửa chân cho môn đệ. Hội đoàn chúng ta cũng vậy, muốn trở thành "Trái Tim" biết yêu thương, chúng ta phải có những "Hành Động Cụ Thể". "Hai áo" phải được chia sẻ. Sự chia sẻ này không phải là ban phát từ trên cao xuống thấp, theo kiểu bố thí của kẻ giàu cho người nghèo để mua lấy sự bình an cho lương tâm. Không! Đó phải là sự chia sẻ của tình huynh đệ, của sự liên đới, nơi mà người cho nhận ra rằng mình đang lãnh nhận ân sủng từ chính người nghèo. Bởi vì trong cái nhìn của đức tin, người nghèo chính là hiện thân sống động của Đức Kitô chịu đau khổ. Khi chúng ta trao cho họ chiếc áo, là chúng ta đang mặc áo cho Chúa; khi chúng ta chia cho họ phần ăn, là chúng ta đang nuôi dưỡng Chúa.

Hơn thế nữa, hành động bác ái mà chúng ta được mời gọi thực hiện phải mang tính tập thể, tính hiệp hành. Trong thế giới đề cao chủ nghĩa cá nhân ngày nay, người ta thích làm từ thiện riêng lẻ để được ghi danh, được ca tụng. Nhưng hội đoàn Kitô giáo phải khác. Chúng ta làm cùng nhau, không phải để phô trương thanh thế, mà để cộng hưởng sức mạnh và làm chứng cho sự hiệp nhất. Khi cả một hội đoàn cùng chung tay giúp đỡ một gia đình vượt qua cơn hoạn nạn, sức mạnh ấy lớn hơn gấp bội so với việc từng cá nhân làm lẻ tẻ. Nó tạo ra một mạng lưới an sinh, một cộng đồng yêu thương bao bọc lấy những phận người yếu đuối. Và chính trong quá trình cùng nhau phục vụ đó, các thành viên trong hội đoàn được gắn kết với nhau chặt chẽ hơn bao giờ hết. Không có chất keo nào gắn kết tình huynh đệ bền chặt cho bằng việc cùng nhau đổ mồ hôi trên cánh đồng truyền giáo và bác ái. Những xích mích nhỏ nhặt, những tị hiềm cá nhân sẽ tan biến khi chúng ta cùng nhìn về một hướng, cùng đau nỗi đau của người nghèo và cùng vui niềm vui của người được phục vụ.

Vậy cụ thể, Mùa Vọng năm nay, chúng ta phải làm gì? Đừng tìm kiếm những điều quá xa vời. Hãy nhìn ngay xung quanh chúng ta. Có thể ngay trong hội đoàn này, có những anh chị em đang âm thầm chịu đựng sự thiếu thốn, bệnh tật hay cô đơn mà vì lòng tự trọng họ không dám nói ra. Hãy nhạy bén để nhận ra và tế nhị giúp đỡ họ trước tiên. Có thể trong khu xóm chúng ta, có những người lao động nhập cư đang co ro trong những căn phòng trọ tồi tàn khi gió lạnh về. Có thể có những cụ già bán vé số, lượm ve chai mà chúng ta gặp mỗi ngày nhưng chưa bao giờ dừng lại hỏi thăm một câu tử tế. Đó chính là những địa chỉ cụ thể để chúng ta gửi trao "chiếc áo thứ hai". Hãy biến Mùa Vọng này thành một "Mùa Vọng hành động". Thay vì tổ chức tiệc Giáng Sinh linh đình cho riêng hội viên, hãy gom góp số tiền đó để tổ chức một bữa cơm ấm cúng cho người nghèo, và chính chúng ta sẽ là những người phục vụ bàn, rửa chén, lau dọn. Hãy thử một lần đổi vai, để thấy rằng phục vụ là một vinh dự, là con đường dẫn đến niềm vui đích thực – niềm vui Gaudete.

Niềm vui mà Chúa hứa ban cho chúng ta không phải là niềm vui hời hợt, dễ dãi. Đó là niềm vui được sinh ra từ sự hy sinh, từ sự trút bỏ. Khi chúng ta dám trút bỏ sự an toàn, sự tiện nghi, sự dư thừa của mình để trao ban cho người khác, thoạt đầu chúng ta có thể cảm thấy mất mát, cảm thấy lo sợ. Nhưng ngay sau đó, một dòng thác bình an và hân hoan sâu thẳm sẽ tuôn trào trong tâm hồn chúng ta. Đó là dấu chứng cho thấy Thiên Chúa đang mỉm cười với chúng ta. Ngài vui vì thấy con cái mình biết yêu thương nhau. Ngài vui vì thấy hình ảnh của Ngài được phản chiếu rõ nét nơi những hành động bác ái của hội đoàn. Và khi đó, Mùa Vọng không còn là mùa chờ đợi trong khắc khoải, mà là mùa của sự gặp gỡ: gặp gỡ Chúa nơi anh chị em, và gặp gỡ chính bản chất thiện hảo nhất của con người mình.

Kính thưa cộng đoàn, thời gian không chờ đợi ai. Chúa đang đến rất gần. Đừng để Ngài đến và thấy chúng ta đang ngủ mê trong những chiếc áo ấm êm của sự ích kỷ. Hãy thức dậy! Hãy mở tủ ra, không phải để chọn đồ đẹp mặc cho mình, mà để chọn những gì tốt nhất chia sẻ cho người. Hãy mở rộng đôi tay, mở rộng trái tim, và quan trọng nhất, hãy mở rộng hầu bao và quỹ thời gian của chúng ta. Đừng sợ nghèo đi khi cho đi, bởi vì theo logic của Tin Mừng: "Ai giữ mạng sống mình thì sẽ mất, còn ai liều mất mạng sống mình vì Thầy và vì Tin Mừng, thì sẽ tìm thấy được". Sự giàu có thực sự của một hội đoàn không nằm ở số dư trong tài khoản ngân hàng, mà nằm ở số lượng những mảnh đời đã được chúng ta nâng đỡ và ủi an.

Ước mong sao, sau buổi suy niệm này, câu hỏi "Chúng tôi phải làm gì?" sẽ không rơi vào thinh không, nhưng sẽ trở thành nỗi trăn trở thánh thiện đeo đuổi mỗi người chúng ta, thôi thúc chúng ta bắt tay vào hành động ngay hôm nay, ngay bây giờ. Để rồi, khi đêm Giáng Sinh về, chúng ta có thể dâng lên Chúa Hài Đồng không phải là vàng, nhũ hương, mộc dược xa lạ, mà là lễ vật của tình yêu cụ thể: là nụ cười của một đứa trẻ mồ côi vừa được nhận quà, là giọt nước mắt hạnh phúc của một người già vừa được thăm viếng, là sự ấm lòng của một người nghèo vừa nhận được chiếc áo sẻ chia. Đó chính là hang đá đẹp nhất, lộng lẫy nhất mà chúng ta có thể xây dựng để đón Chúa ngự vào. Xin Chúa Thánh Thần, Đấng là Lửa Yêu Thương, thiêu đốt sự dửng dưng trong lòng chúng ta, và biến hội đoàn chúng ta thực sự trở thành một "Trái Tim" biết đập nhịp đập của bác ái giữa lòng thế giới hôm nay. Amen.


 

3 Đề Tài Tĩnh Tâm Mùa Vọng 2025 cho Quý Tu Sĩ

1. 🕯️ Đề tài: Giữ Lửa Lời Khấn – Sống Tỉnh Thức trong ơn gọi "Dấu chỉ Nước Trời" (Thần Khí & Tỉnh Thức)

Mục đích: Giúp tu sĩ tái khám phá chiều sâu của ba lời khấn (Khiết Tịnh, Nghèo Khó, Vâng Phục) như là phương tiện để sống tỉnh thức trọn vẹn, chống lại sự "ngủ mê" trong thói quen, công việc và sự tầm thường hóa ơn gọi.

💡 Bài Tin Mừng Minh Họa (Phù hợp với CN 1 MV - Năm C):

Chúa Nhật I Mùa Vọng 2025 (Chủ Nhật, 30/11/2025): Lc 21, 25-28. 34-36

Trích đoạn trọng tâm: "Anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, hầu đủ sức thoát khỏi mọi điều sắp xảy đến và đứng vững trước mặt Con Người." (Lc 21, 36)

✨ Gợi ý suy niệm cho Tu sĩ:

Tỉnh thức đối với tu sĩ là gì? (Không phải là lo sợ ngày tận thế, mà là sống triệt để Lời Khấn: Nghèo khó để tự do cho Chúa, Khiết tịnh để yêu thương trọn vẹn, Vâng phục để ý Chúa được thể hiện).

Những "gánh nặng" (sự sở hữu, sự tự ý, mối bận tâm trần thế) nào đang làm tâm hồn tu sĩ "trĩu nặng" (Lc 21, 34), cản trở việc "đứng vững trước mặt Con Người"?

Việc cầu nguyện liên lỉ và sống trong tinh thần hy vọng (Lc 21, 28: Anh em hãy đứng thẳng và ngẩng đầu lên) giúp tu sĩ trở thành "dấu chỉ" Nước Trời như thế nào?

GIỮ LỬA LỜI KHẤN – SỐNG TỈNH THỨC TRONG ƠN GỌI "DẤU CHỈ NƯỚC TRỜI"

Kính thưa quý bề trên và toàn thể anh chị em trong đời sống thánh hiến,

Trong bầu khí trầm lắng và thánh thiêng của những ngày đầu Mùa Vọng, khi phụng vụ Giáo hội khoác lên mình màu tím của sự đợi trông và hy vọng, chúng ta – những người đã tự nguyện hiến dâng cuộc đời mình làm của lễ toàn thiêu – được mời gọi trở về với căn cốt sâu xa nhất của ơn gọi: đó là sự Tỉnh Thức. Bài Tin Mừng Chúa Nhật I Mùa Vọng năm C mà chúng ta vừa lắng nghe từ thánh sử Luca không chỉ là một lời cảnh báo về ngày cánh chung của vũ trụ, mà còn là một tiếng chuông khẩn thiết gióng lên giữa tàn canh của tâm hồn, đánh thức những ai đang ngủ mê trong chính ngôi nhà của Chúa. "Anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, hầu đủ sức thoát khỏi mọi điều sắp xảy đến và đứng vững trước mặt Con Người." Lời mời gọi ấy vang lên không phải để gieo rắc nỗi sợ hãi về ngày tận thế, mà để thắp lên ngọn lửa của tình yêu mong chờ, một tình yêu không chấp nhận sự nguội lạnh hay thói quen mòn mỏi. Đối với chúng ta, những tu sĩ, sự tỉnh thức này mang một hình hài cụ thể, một tên gọi thiêng liêng: đó là việc sống triệt để ba Lời Khấn dòng – Nghèo khó, Khiết tịnh và Vâng phục – như những phương thế hữu hiệu nhất để giữ cho ngọn đèn đức tin luôn cháy sáng và tâm hồn luôn nhẹ nhàng bay cao về phía Thiên Chúa.

Chúng ta đang sống trong một thế giới ồn ào và vội vã, nơi mà sự tỉnh thức thường bị hiểu nhầm là trạng thái không ngủ của thể xác, hay sự bận rộn lo toan cho công việc. Nhưng sự tỉnh thức mà Đức Giêsu nói đến trong Tin Mừng Luca lại mang một chiều kích hoàn toàn khác, nó là thái độ của tâm hồn, là sự bén nhạy của thần khí trước sự hiện diện của Thiên Chúa trong từng khoảnh khắc hiện tại. Nguy cơ lớn nhất của đời tu không phải là những sa ngã ồn ào, mà là sự "ngủ mê" êm ái trong những thói quen đạo đức, là sự "tầm thường hóa" những điều thánh thiêng, là khi chúng ta vẫn đọc kinh, vẫn dâng lễ, vẫn làm việc tông đồ nhưng ngọn lửa bên trong đã lụi tàn, và trái tim không còn rung lên nhịp đập của sự mong chờ Đấng Tình Quân. Chúa Giêsu đã cảnh báo rất rõ ràng: "Anh em hãy đề phòng, chớ để lòng mình ra nặng nề vì chè chén say sưa, lo lắng sự đời." Với người tu sĩ, "chè chén say sưa" có lẽ không hẳn là rượu chè theo nghĩa đen, mà là sự say sưa trong công việc, say sưa trong thành công, say sưa trong những lời khen ngợi, hay thậm chí là "nghiện" những tiện nghi tinh thần và vật chất mà đời sống cộng đoàn mang lại. Những điều ấy, từng chút một, như lớp bụi thời gian phủ lên tấm gương tâm hồn, làm cho nó trở nên mờ đục và nặng nề, khiến chúng ta không còn đủ sức để "đứng thẳng và ngẩng đầu lên" khi Chúa đến.

Chính trong bối cảnh nguy cơ của sự "nặng nề" tâm linh ấy, ba lời khấn hiện ra như ba đôi cánh, hay đúng hơn là ba phương thuốc thần diệu giúp người tu sĩ giải phóng mình khỏi sức hút của trần thế để sống trọn vẹn căn tính "Dấu chỉ Nước Trời". Hãy bắt đầu hành trình tái khám phá này với Lời khấn Nghèo khó. Trong lăng kính của sự tỉnh thức Mùa Vọng, sự Nghèo khó không đơn thuần là không sở hữu tài sản riêng, mà là một thái độ sống "không bám víu". Chúa nói về những lo lắng sự đời làm lòng người ra nặng nề. Sự sở hữu, dù là vật chất hay danh vọng, đều có trọng lượng của nó. Càng sở hữu nhiều, tâm hồn càng trĩu nặng, càng khó di chuyển, và càng dễ rơi vào trạng thái ngủ mê để bảo vệ những gì mình có. Sống lời khấn Nghèo khó là can đảm buông bỏ những "hành lý" không cần thiết trên chuyến tàu về Nước Trời. Đó là sự tự do nội tâm để nói rằng: "Lạy Chúa, con không có gì để mất, nên con không sợ hãi. Con không có gì để giữ, nên con hoàn toàn thuộc về Ngài." Khi sống nghèo khó thực sự, người tu sĩ trở nên nhẹ nhàng, linh hoạt, sẵn sàng lên đường bất cứ lúc nào Chúa gọi. Sự nghèo khó giúp chúng ta "đứng vững" vì chúng ta không bị kéo ghì xuống đất bởi những sợi dây ràng buộc của vật chất. Một tu sĩ nghèo khó là một người lính canh không bị mua chuộc, một người lữ hành không bị vướng chân, và đó chính là sự tỉnh thức cao độ. Chúng ta cần tự vấn: Những món đồ nào, những tiện nghi nào, hay thậm chí là những mối quan hệ nào đang làm "nặng" đôi chân tông đồ của tôi? Tôi có đang tích trữ cho mình những "bảo đảm" trần thế thay vì đặt trọn niềm tin vào sự quan phòng của Chúa? Lời khấn Nghèo khó, khi được sống triệt để, sẽ biến chúng ta thành những "khoảng trống" để Chúa lấp đầy, và chỉ khi trống rỗng, tiếng vang của Lời Chúa mới ngân vang rõ rệt nhất.

Tiếp nối sự nhẹ nhàng của Nghèo khó, Lời khấn Khiết tịnh chính là ngọn lửa giữ cho trái tim người tu sĩ luôn nóng hổi và tập trung. Nếu sự ngủ mê đến từ sự phân tán, thì sự tỉnh thức đến từ sự tập trung trọn vẹn của tình yêu. Thế giới ngày nay đầy rẫy những cám dỗ về cảm xúc và xác thịt, dễ làm cho trái tim con người bị xé lẻ, bị chia cắt manh mún. Lời cảnh báo của Chúa về sự "phóng túng" trong Tin Mừng Luca có thể được hiểu là sự buông thả của cảm xúc, sự đi tìm những an ủi thế gian thay vì tìm sự an ủi nơi Thiên Chúa. Sống Khiết tịnh trong tinh thần Mùa Vọng là giữ cho trái tim mình "nguyên tuyền" để chờ đợi Đức Lang Quân. Đó là sự tỉnh thức của tình yêu độc chiếm. Người sống khiết tịnh không phải là người không biết yêu, mà là người yêu Chúa mãnh liệt đến mức mọi tình yêu khác đều được quy chiếu và thăng hoa trong tình yêu ấy. Sự khiết tịnh giúp đôi mắt người tu sĩ trở nên trong sáng để nhìn thấy Chúa trong mọi sự, và nhìn thấy mọi sự trong Chúa. Khi lòng không bị chia rẽ bởi những quyến luyến lệch lạc, người tu sĩ có một khả năng nhạy bén đặc biệt để nhận ra "dấu chỉ thời đại", nhận ra tiếng Chúa đi qua cuộc đời mình. Một trái tim khiết tịnh là một trái tim không ngủ yên trong những thỏa mãn tầm thường, mà luôn thao thức, luôn hướng vọng. Đó là tư thế của người trinh nữ khôn ngoan cầm đèn cháy sáng chờ chàng rể. Trong thực tế đời tu, sự thiếu tỉnh thức trong khiết tịnh thường bắt đầu bằng những thỏa hiệp nhỏ: một chút nuông chiều cảm xúc, một chút tò mò không lành mạnh, một chút tìm kiếm sự bù trừ tình cảm. Những điều nhỏ nhặt ấy dần dần làm cho "ngọn đèn" đức tin lụi tàn vì thiếu dầu tình mến. Vì thế, sống lời khấn Khiết tịnh chính là hành vi canh gác cẩn mật nhất cho ngôi đền thờ tâm hồn, để nơi ấy chỉ vang lên lời ca ngợi Thiên Chúa mà thôi.

Và đỉnh cao của sự tỉnh thức, có lẽ nằm ở Lời khấn Vâng phục. Nếu Nghèo khó giải phóng ta khỏi vật chất, Khiết tịnh giải phóng ta khỏi đam mê, thì Vâng phục giải phóng ta khỏi chính cái "Tôi" – gánh nặng lớn nhất và tinh vi nhất của con người. Chúa Giêsu trong Vườn Dầu đã tỉnh thức và cầu nguyện để ý Cha được thể hiện, chứ không phải ý Ngài. Sự "ngủ mê" nguy hiểm nhất của tu sĩ là sự ngủ mê trong ý riêng, trong sự tự mãn và cố chấp. Chúng ta có thể rất nhiệt thành làm việc Chúa, nhưng lại làm theo cách của mình, theo ý muốn của mình, và khi gặp trái ý thì sinh ra chán nản, buông xuôi. Đó không phải là tỉnh thức, đó là sự mê muội của cái tôi. Lời khấn Vâng phục là phương thế tuyệt hảo để phá vỡ lớp vỏ cứng của sự tự ý, giúp chúng ta trở nên mềm mại để Thần Khí uốn nắn. Tỉnh thức trong vâng phục là luôn lắng nghe (ob-audire), luôn trong tư thế sẵn sàng đáp trả "Này con đây". Khi tu sĩ vâng phục bề trên và hiến pháp, họ đang thực tập một sự từ bỏ vĩ đại: từ bỏ quyền định đoạt đời mình để trao quyền ấy cho Thiên Chúa. Chính sự từ bỏ này làm cho họ "đứng vững trước mặt Con Người", bởi vì họ không còn đứng trên đôi chân yếu ớt của ý chí cá nhân, mà đứng trên nền tảng vững chắc của Thánh Ý Chúa. Một cộng đoàn sống vâng phục là một cộng đoàn tỉnh thức, vì ở đó, mọi thành viên đều hướng nhìn về một phía, đều lắng nghe cùng một tiếng kèn lệnh, và sẵn sàng đồng hành cùng nhau trong sứ mạng Nước Trời. Sự vâng phục làm cho người tu sĩ trở nên "dấu chỉ" sống động về một thế giới mới, nơi Thiên Chúa là Vua và mọi loài đều quy phục Ngài trong tình yêu.

Kết nối ba lời khấn ấy lại, chúng ta thấy hiện lên hình ảnh của một người tu sĩ "Dấu chỉ Nước Trời" giữa lòng thế giới. Chúa Giêsu nói: "Khi những điều ấy bắt đầu xảy ra, anh em hãy đứng thẳng và ngẩng đầu lên, vì anh em sắp được cứu chuộc." (Lc 21, 28). Thế giới đang run sợ, đang cúi gằm mặt xuống đất vì lo âu, vì gánh nặng cơm áo gạo tiền, vì bạo lực và hận thù. Giữa dòng người đang cúi đầu ấy, người tu sĩ phải là người "đứng thẳng". Tư thế đứng thẳng này không phải là sự kiêu ngạo, mà là tư thế của niềm hy vọng, tư thế của người đã được giải phóng nhờ ba lời khấn. Chúng ta đứng thẳng vì chúng ta không bị đè nặng bởi lòng tham (nhờ Nghèo khó), không bị trói buộc bởi dục vọng (nhờ Khiết tịnh), và không bị giam hãm bởi cái tôi (nhờ Vâng phục). Sự hiện diện của một tu sĩ sống trọn vẹn ơn gọi chính là một lời chứng hùng hồn nhất cho thế giới thấy rằng: Có một Nước Trời đang đến, và Nước Trời ấy có giá trị vượt trên tất cả những gì thế gian đang bám víu. Chúng ta là những "ngọn hải đăng" báo hiệu bến bờ bình an giữa biển đời đầy sóng gió. Nhưng ngọn hải đăng chỉ có giá trị khi nó chiếu sáng, và tu sĩ chỉ là dấu chỉ khi họ thực sự tỉnh thức. Nếu chúng ta cũng lo lắng, cũng tranh giành, cũng bon chen như người đời, thì ngọn hải đăng đã tắt, và muối đã nhạt, chẳng còn dùng được vào việc gì nữa.

Để duy trì ngọn lửa tỉnh thức ấy, Chúa Giêsu đã trao cho chúng ta chìa khóa vàng: "Hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn". Cầu nguyện không phải là một công việc trong danh sách những việc phải làm, mà là hơi thở, là sự sống còn của đời tu. Cầu nguyện liên lỉ là cách để chúng ta neo đậu tâm hồn mình vào Chúa giữa dòng chảy xiết của cuộc đời. Trong cầu nguyện, chúng ta đem những "gánh nặng" của mình đặt dưới chân Chúa, để Ngài vác đỡ, và để tâm hồn ta lại được nhẹ nhàng. Cầu nguyện là lúc chúng ta chỉnh lại "la bàn" của đời mình cho đúng hướng về Nước Trời. Nếu thiếu đời sống cầu nguyện sâu sắc, ba lời khấn sẽ trở thành những gánh nặng đè bẹp nhân cách con người. Nghèo khó sẽ thành sự túng thiếu bần cùng sinh ra ghen tị; Khiết tịnh sẽ thành sự kìm nén cô đơn sinh ra chua chát; Vâng phục sẽ thành sự nô lệ miễn cưỡng sinh ra phản kháng ngầm. Chỉ trong bầu khí cầu nguyện, các lời khấn mới trở thành "ách êm ái và gánh nhẹ nhàng", trở thành đôi cánh đưa ta bay cao. Mùa Vọng là mùa của cầu nguyện, mùa của sự khát khao. Hãy để cho những giờ kinh, những giây phút chầu Thánh Thể, những khoảng lặng trong ngày trở thành những "cú hích" lay tỉnh tâm hồn ta dậy khỏi cơn mê ngủ của thói quen. Hãy cầu nguyện không chỉ bằng môi miệng, mà bằng cả cuộc sống đang cố gắng vươn lên từng ngày.

Thưa anh chị em, "anh em hãy đứng vững trước mặt Con Người". Cụm từ "trước mặt Con Người" gợi lên cho chúng ta ý thức về sự hiện diện của Chúa. Người tu sĩ sống tỉnh thức là người luôn sống trước mặt Chúa (Coram Deo). Dù ở trong phòng riêng hay nơi công cộng, dù đang làm việc hay nghỉ ngơi, chúng ta luôn ý thức rằng Ánh Mắt Yêu Thương của Chúa đang dõi theo mình. Ý thức này không làm chúng ta sợ hãi, mà làm chúng ta hạnh phúc và cẩn trọng. Chúng ta cẩn trọng gìn giữ chiếc áo dòng cho sạch, gìn giữ tâm hồn cho trong, không phải vì sợ luật lệ, mà vì sợ làm buồn lòng Đấng mình yêu. Sống tỉnh thức là sống trong sự thật, không che đậy, không giả hình. Một đời sống tu trì đích thực không chấp nhận sự "hai mặt", ban ngày là thiên thần, ban đêm là người trần tục. Sự nhất quán trong đời sống, sự minh bạch trong tư tưởng và hành động chính là hoa trái của một lối sống tỉnh thức dưới ánh sáng Lời Chúa.

Chúng ta cũng cần nhìn nhận một thực tế rằng, giữ lửa lời khấn trong thời đại hôm nay là một cuộc chiến đấu không ngừng nghỉ. Thần Khí và xác thịt luôn có những cuộc giao tranh. Có những lúc chúng ta cảm thấy mệt mỏi, chán nản, muốn buông xuôi. Có những lúc "giấc ngủ" của sự thế tục dường như ngọt ngào hơn sự tỉnh thức của thập giá. Đó là những lúc chúng ta cần bám chặt lấy Lời Chúa: "Trời đất sẽ qua đi, nhưng những lời Thầy nói sẽ chẳng qua đâu" (Lc 21, 33). Mọi vinh hoa phú quý, mọi khoái lạc trần gian rồi sẽ qua đi như một giấc mộng, chỉ có Tình Yêu Thiên Chúa và những gì chúng ta xây dựng trên Tình Yêu ấy mới tồn tại mãi mãi. Niềm hy vọng cánh chung này là động lực để chúng ta kiên trì. Tỉnh thức không phải là trạng thái căng thẳng thần kinh, mà là sự bình an sâu thẳm của người biết mình đang chờ đợi ai và biết rằng Người ấy chắc chắn sẽ đến. Sự chờ đợi của người tu sĩ là một sự chờ đợi chủ động. Chúng ta không ngồi khoanh tay nhìn trời, mà chúng ta "xắn tay áo" để dọn đường cho Chúa đến trong tâm hồn mình và trong tâm hồn tha nhân. Mỗi cử chỉ bác ái, mỗi lời nói dịu dàng, mỗi sự hy sinh âm thầm đều là những tiếng bước chân của chúng ta đi ra đón Chúa.

Cuối cùng, xin mượn hình ảnh của ngọn nến Mùa Vọng để khép lại dòng suy tư này. Ngọn nến chấp nhận tiêu hao chính mình để tỏa sáng. Đời tu sĩ cũng vậy, sống ba lời khấn là chấp nhận sự tiêu hao: tiêu hao tài sản, tiêu hao tình cảm riêng tư, tiêu hao ý chí riêng, để ánh sáng Đức Kitô được rạng ngời. Nếu nến không cháy, nó chỉ là một khối sáp vô hồn. Nếu tu sĩ không hy sinh, không tỉnh thức, họ chỉ là những "bức tượng" trong tu phục. Xin Chúa Thánh Thần, Đấng là Lửa và là Sự Sống, thổi bùng lên trong mỗi chúng ta ngọn lửa của tình yêu thuở ban đầu. Xin cho chúng ta đừng bao giờ hài lòng với sự tầm thường, đừng bao giờ thỏa hiệp với bóng tối, nhưng luôn can đảm "đứng thẳng và ngẩng đầu lên", hiên ngang sống trọn vẹn căn tính "Dấu chỉ Nước Trời" giữa lòng thế giới hôm nay. Ước gì mỗi ngày sống của chúng ta đều là một ngày Mùa Vọng, một ngày của sự tỉnh thức hân hoan, để khi Chúa đến, bất cứ giờ nào, Ngài cũng thấy chúng ta đang cầm đèn cháy sáng và sẵn sàng mở cửa đón Ngài. Amen.

2. ✝️ Đề tài: Hoán Cải Đời Sống Cộng Đoàn – Con đường Thẳng Hiệp Thông (Hiệp Thông & Sám Hối)

Mục đích: Hướng tu sĩ đến việc dọn đường cho Chúa bằng cách sửa chữa những thiếu sót trong đời sống cộng đoàn. Cộng đoàn tu trì được mời gọi trở thành một "con đường thẳng" cho Chúa Thánh Thần hoạt động, bằng cách loại bỏ những rào cản chia rẽ.

💡 Bài Tin Mừng Minh Họa (Phù hợp với CN 2 MV - Năm C):

Chúa Nhật II Mùa Vọng 2025 (Chủ Nhật, 07/12/2025): Lc 3, 1-6

Trích đoạn trọng tâm: "Mọi thung lũng phải lấp cho đầy, mọi núi đồi phải san cho phẳng, đường cong queo phải uốn cho ngay, đường gồ ghề phải sửa cho trơn. Rồi mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa." (Lc 3, 5-6)

✨ Gợi ý suy niệm cho Tu sĩ:

Những "núi đồi" nào trong cộng đoàn (ý kiến cá nhân quá mạnh, thiếu tôn trọng sự khác biệt) cần được "san bằng"?

Những "thung lũng" nào (sự cô lập, thiếu đối thoại chân thành, sự im lặng tiêu cực) đang làm giảm chất lượng đời sống tu trì và cần được "lấp đầy"?

Mùa Vọng này, làm thế nào tôi có thể trở thành Gioan Tẩy Giả trong cộng đoàn, bằng cách lời nói và việc làm để mời gọi anh chị em cùng hoán cải, xây dựng sự hiệp thông đích thực?

HOÁN CẢI ĐỜI SỐNG CỘNG ĐOÀN – CON ĐƯỜNG THẲNG HIỆP THÔNG

Trong bầu khí trầm lắng và thánh thiêng của những ngày Mùa Vọng, khi sắc tím phụng vụ phủ lên gian cung thánh và len lỏi vào từng giờ kinh nguyện, tâm hồn người tu sĩ chúng ta cũng được mời gọi bước vào một sa mạc thiêng liêng để lắng nghe tiếng Chúa rõ ràng hơn. Mùa Vọng không chỉ là thời gian chờ đợi một biến cố lịch sử đã qua, cũng không chỉ là sự chuẩn bị cho một lễ hội tưng bừng sắp tới, mà là một hành trình hiện sinh, một cuộc lột xác đau đớn nhưng đầy hy vọng để dọn chỗ cho Đấng Cứu Thế đi vào thực tại đời sống của chúng ta, cụ thể là đời sống cộng đoàn nơi chúng ta đang hiện diện. Chúa Nhật thứ II Mùa Vọng năm C mời gọi chúng ta dừng lại trước hình ảnh đầy uy lực của Gioan Tẩy Giả bên bờ sông Gio-đan, và lắng nghe lời ngôn sứ vang vọng qua ngàn năm nhưng vẫn còn nóng hổi tính thời sự đối với mỗi tu viện, mỗi cộng đoàn tu trì hôm nay: "Có tiếng người hô trong hoang địa: Hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi. Mọi thung lũng, phải lấp cho đầy, mọi núi đồi, phải san cho phẳng; đường cong queo, phải uốn cho ngay, đường gồ ghề, phải sửa cho trơn; rồi mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa." Lời mời gọi ấy không dành cho những kẻ ngoại đạo xa lạ, mà dành chính cho chúng ta, những người đã tự nguyện hiến dâng cuộc đời để trở thành dấu chỉ Nước Trời, nhưng đôi khi lại để cho con đường cộng đoàn trở nên hoang phế, gập ghềnh và đầy rẫy những chướng ngại vật ngăn cản ân sủng.

Khi suy niệm về đoạn Tin Mừng Luca chương 3, câu 1 đến câu 6, chúng ta thường hình dung việc "dọn đường" là một công việc cá nhân, sửa đổi tính hư nết xấu của riêng mình. Điều đó đúng nhưng chưa đủ. Đối với người tu sĩ, "con đường" mà Chúa muốn đi qua để đến với thế gian, và "con đường" để anh chị em chúng ta gặp gỡ Chúa, chính là đời sống cộng đoàn. Cộng đoàn tu trì được thiết lập để trở thành một "con đường thẳng" cho Chúa Thánh Thần hoạt động, một dấu chỉ sống động của sự hiệp thông Ba Ngôi. Thế nhưng, thực tế phũ phàng là đôi khi cộng đoàn lại trở thành một mê cung của sự chia rẽ, một con đường đầy ổ gà của sự đố kỵ, hay một lối đi bị chặn đứng bởi những tảng đá của sự kiêu ngạo. Vì vậy, hoán cải đời sống cộng đoàn chính là việc tái kiến thiết cơ sở hạ tầng tâm linh, là công cuộc đại tu con đường hiệp thông để Chúa có thể ngự đến một cách vinh hiển và "mọi người phàm" – tức là những ai tiếp xúc với cộng đoàn – đều có thể nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa tỏa rạng.

Bước vào công trường thiêng liêng này, hình ảnh đầu tiên mà Gioan Tẩy Giả chỉ ra cho chúng ta là những "núi đồi" cần phải san phẳng. Trong bối cảnh đời sống tu trì, những ngọn núi ấy là gì nếu không phải là cái tôi to lớn, là sự kiêu hãnh về thâm niên, về tri thức, hay về vị thế của mỗi chúng ta? Núi đồi có đặc tính là cao ngạo, che khuất tầm nhìn và tạo ra sự ngăn cách. Trong cộng đoàn, khi một tu sĩ nuôi dưỡng một "ý kiến cá nhân quá mạnh", khi họ tin rằng chỉ có nhận định của mình là chân lý, chỉ có cách làm của mình là chuẩn mực, họ đang tự biến mình thành một ngọn núi chắn ngang dòng chảy của sự hiệp thông. Sự thiếu tôn trọng những khác biệt, sự áp đặt quan điểm lên người trẻ hơn hoặc người yếu thế hơn chính là những vách đá dựng đứng khiến cho tình huynh đệ không thể lưu thông. Chúng ta hãy tự vấn: Trong các buổi họp cộng đoàn, tôi có đang lắng nghe để thấu hiểu, hay tôi chỉ chờ đợi người khác dứt lời để phóng ra những lý lẽ sắc bén của mình nhằm bảo vệ cái tôi? Những ngọn núi của sự tự mãn thiêng liêng đôi khi còn nguy hiểm hơn những thói xấu trần tục, bởi nó được ngụy trang dưới lớp vỏ của sự nhiệt thành tông đồ hay sự bảo thủ luật lệ. "San phẳng" núi đồi không có nghĩa là triệt tiêu cá tính hay san bằng mọi tài năng, mà là hạ thấp sự kiêu căng xuống mức độ của sự khiêm hạ phục vụ. Chúa Giêsu, Đấng vốn dĩ là Thiên Chúa, đã không coi sự ngang hàng với Thiên Chúa là điều phải nhất quyết nắm giữ, nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang. Đó là hành động "san phẳng" vĩ đại nhất của lịch sử cứu độ. Một cộng đoàn chỉ thực sự trở thành con đường cho Chúa khi mỗi thành viên biết tự nguyện "thấp xuống" để anh chị em mình được nhìn thấy, biết nhường nhịn một lời nói, biết hy sinh một ý riêng để lợi ích chung được lớn lên. Nếu mỗi người đều muốn mình là một đỉnh núi, cộng đoàn sẽ chỉ là một dãy trường sơn hiểm trở, nơi không ai có thể gặp gỡ ai, và dĩ nhiên, Chúa cũng không thể dạo bước trong một địa hình hiểm trở của những cái tôi xung đột như thế.

Đối lập với những ngọn núi cao ngạo là những "thung lũng" sâu thẳm cần phải lấp đầy. Nếu núi đồi là sự trồi sụt của cái tôi thái quá, thì thung lũng chính là sự thiếu hụt của tình yêu thương, là những hố sâu của sự cô lập và dửng dưng. Trong đời sống cộng đoàn hiện đại, một trong những cám dỗ lớn nhất không phải là sự cãi vã ồn ào, mà là sự im lặng chết chóc. Đó là những thung lũng của sự lạnh nhạt, nơi mỗi tu sĩ sống như một hòn đảo hoang, khép kín trong thế giới riêng của công việc, mạng xã hội, hay những sở thích cá nhân. Chúng ta sống cùng một mái nhà, ăn cùng một mâm cơm, đọc cùng một giờ kinh, nhưng tâm hồn lại cách xa nhau vạn dặm. Những thung lũng này được đào sâu bởi sự thiếu đối thoại chân thành, bởi những định kiến đã đóng băng từ quá khứ, và bởi sự sợ hãi bị tổn thương. Có những tu sĩ chọn cách rút lui vào "vỏ ốc" của mình, tạo ra một sự im lặng tiêu cực – không phải sự tĩnh lặng để gặp Chúa, mà là sự im lặng để trừng phạt anh em, sự im lặng của thái độ "makeno" (mặc kệ nó). Những hố sâu ngăn cách này làm cho ân sủng của Chúa bị lọt thỏm và mất hút. Làm sao "người phàm" có thể thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa nơi một cộng đoàn mà sự quan tâm huynh đệ bị khuyết thiếu trầm trọng như thế? Lấp đầy thung lũng đòi hỏi chúng ta phải đổ vào đó "vật liệu" của lòng bác ái cụ thể. Đó là một lời hỏi thăm chân tình với người anh em đang gặp khó khăn, là một nụ cười khích lệ dành cho người chị em đang buồn phiền, là sự chủ động bước qua ranh giới của sự tự ái để làm hòa. Lấp đầy thung lũng là dám đối diện với những xung đột ngầm để giải quyết tận căn, thay vì lấp liếm bằng sự hòa bình giả tạo. Mỗi cử chỉ quan tâm, mỗi nỗ lực lắng nghe sâu, mỗi hy sinh nhỏ bé để hiện diện trọn vẹn với cộng đoàn chính là từng xẻng đất yêu thương đang san bằng những hố sâu ngăn cách, tạo nên một mặt bằng vững chắc cho bước chân của Đấng Cứu Thế.

Chưa hết, lời ngôn sứ còn nhắc đến những "đường cong queo phải uốn cho ngay" và "đường gồ ghề phải sửa cho trơn". Trong đời sống tu trì, những con đường cong queo chính là sự thiếu trung thực, là lối sống hai mặt, là những toan tính trần tục len lỏi vào nơi thánh thiêng. Đó là khi chúng ta nói lời hiệp thông nhưng trong lòng lại nuôi dưỡng sự chia rẽ, chia bè kết phái. Đó là khi chúng ta tuân giữ kỷ luật bề ngoài nhưng bên trong lại buông thả, tìm kiếm những bù trừ tình cảm hay vật chất không xứng hợp. Sự "cong queo" này làm cho hành trình đến với Chúa của chính mình và của anh em trở nên dài dòng, mệt mỏi và dễ lạc lối. Chúa là Chân Lý, và Người chỉ đi trên con đường của sự Thật. Một cộng đoàn đầy rẫy những tin đồn thất thiệt, những lời nói hành nói xấu sau lưng, những mưu toan chính trị nội bộ là một cộng đoàn có những con đường ngoằn ngoèo, khiến Chúa Thánh Thần không thể tự do hoạt động. Uốn thẳng lại con đường đòi hỏi sự can đảm của sự thật, sự minh bạch trong lối sống và sự thanh luyện ý hướng liên tục. Chúng ta cần can đảm gọi tên những bóng tối trong cộng đoàn mình, không phải để kết án, mà để đưa chúng ra ánh sáng của lòng thương xót Chúa. Sự sám hối đích thực không chỉ là những giọt nước mắt cảm xúc, mà là sự nắn chỉnh lại lương tâm, là sự cam kết sống thật với căn tính đời tu của mình trước mặt Chúa và anh em. Còn những con đường gồ ghề, đó là những tính khí thất thường, những phản ứng gay gắt thiếu kiềm chế, những sự khó chịu nhỏ nhặt mà chúng ta vung vãi lên người khác mỗi ngày. Sửa cho trơn tru chính là việc tu luyện tính khí, là sự dịu dàng, nhẫn nại, là nghệ thuật sống chung mà Thánh Phaolô đã mời gọi: "Anh em hãy chịu đựng lẫn nhau và tha thứ cho nhau". Một cộng đoàn "trơn tru" không phải là nơi không có ma sát, nhưng là nơi dầu của lòng thương xót được đổ tràn để mọi cọ xát đều trở nên êm ái và sinh ích lợi thiêng liêng.

Trong Mùa Vọng này, khi suy niệm về sứ vụ của Gioan Tẩy Giả, chúng ta không chỉ nhìn ngắm ngài như một nhân vật lịch sử, mà mỗi tu sĩ được mời gọi trở thành một Gioan Tẩy Giả ngay trong chính cộng đoàn của mình. Gioan đã không chọn sống trong cung điện êm ấm để rao giảng, ngài chọn hoang địa khắc nghiệt. Cũng vậy, để kiến tạo sự hiệp thông, chúng ta phải chấp nhận bước vào "hoang địa" của những hiểu lầm, những khó khăn trong tương quan mà không nản lòng. Gioan đã tự nhận mình chỉ là "tiếng hô", còn Lời là Đức Kitô. Chúng ta cũng vậy, trong cộng đoàn, chúng ta không được phép để mình trở thành trung tâm của sự chú ý, thành "ngôi sao" lấn át ánh sáng của người khác. Sứ mạng của chúng ta là làm cho Chúa Kitô được lớn lên trong cộng đoàn, còn cái tôi của chúng ta phải nhỏ lại. Làm thế nào để tôi trở thành Gioan Tẩy Giả cho anh em tôi? Đó là khi tôi dám sống triệt để những giá trị Tin Mừng làm gương sáng, thay vì chỉ dùng lời nói để chỉ trích. Gioan đã chỉ cho các môn đệ thấy Chiên Thiên Chúa; chúng ta cũng phải giúp anh chị em mình nhận ra sự hiện diện của Chúa nơi những người khó ưa nhất, nơi những biến cố trái ý nhất. Trở thành ngôn sứ của sự hiệp thông có nghĩa là dám lội ngược dòng với xu hướng chia rẽ, dám là người đầu tiên nói lời xin lỗi, dám là người bắc nhịp cầu khi hai bên bờ đang sụp đổ. Đó là một ơn gọi đầy thách thức nhưng cũng đầy vinh quang, bởi chính khi chúng ta nỗ lực hàn gắn những rạn nứt trong cộng đoàn, chúng ta đang dọn một đại lộ thênh thang cho Vua Vinh Hiển ngự đến.

Hiệp thông và Sám hối là hai mặt của một đồng xu. Không có hiệp thông đích thực nếu thiếu sự sám hối cá nhân, và sự sám hối chân thành tất yếu sẽ dẫn đến sự hiệp thông sâu sắc hơn. Chúng ta không thể nói mình yêu mến Chúa mà lại khước từ, dửng dưng hoặc gây tổn thương cho anh em mình – những chi thể sống động của Người. Mùa Vọng 2025 này là một cơ hội ân sủng, một "Kairos" để chúng ta dừng lại và nhìn sâu vào bản đồ địa hình tâm linh của cộng đoàn mình. Đừng nhìn sang cộng đoàn bên cạnh, đừng nhìn vào người bề trên hay người bề dưới với ánh mắt xét nét, mà hãy nhìn vào chính phần đường mà mình đang chịu trách nhiệm thi công. Có ngọn núi kiêu ngạo nào tôi cần san bớt hôm nay? Có thung lũng lạnh lùng nào tôi cần lấp đầy bằng một cử chỉ yêu thương cụ thể? Có đường cong gian dối nào tôi cần uốn thẳng bằng sự xưng thú chân thành?

Hãy tưởng tượng một cộng đoàn nơi mọi ngọn núi của cái tôi đã hạ xuống, mọi hố sâu của sự xa cách đã được lấp đầy, mọi sự gian dối đã bị loại bỏ. Đó sẽ là một nơi chốn bình an, một tiền đồn của Nước Trời, nơi mà bất cứ ai bước vào cũng cảm nhận được sự hiện diện sống động của Thiên Chúa. Đó là giấc mơ của Chúa, và cũng là khát vọng sâu thẳm của mỗi người tu sĩ chúng ta khi bước chân vào đời dâng hiến. Con đường thẳng tắp ấy sẽ dẫn chúng ta đi đâu? Nó dẫn thẳng đến Mầu Nhiệm Giáng Sinh, đến hang đá Bê-lem, nơi Đấng Cứu Thế đang chờ đợi để được sinh ra một lần nữa, không phải trong máng cỏ lạnh lẽo, mà trong hơi ấm của một cộng đoàn hiệp nhất yêu thương.

Nguyện xin Chúa Thánh Thần, Đấng là Kiến Trúc Sư đại tài của sự hiệp thông, ban cho chúng ta ơn can đảm để cầm lấy những khí cụ của sự khiêm nhường và bác ái, bắt tay vào công cuộc đại tu đời sống cộng đoàn ngay từ hôm nay. Để rồi, khi Chúa đến, Người sẽ không phải quay đi trước những lối mòn hiểm trở, nhưng sẽ vui sướng bước đi trên con đường thẳng tắp của tình huynh đệ chúng ta, và "mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa" hiển trị nơi gương mặt rạng ngời của mỗi tu sĩ. Amen.


 

3. ❤️ Đề tài: Sống Niềm Vui Sứ Vụ – Cụ thể hóa lời khấn trong việc phục vụ người nghèo (Hành Động & Loan Báo)

Mục đích: Khuyến khích tu sĩ chuyển niềm vui Mùa Vọng (Chúa Nhật Gaude) thành hành động phục vụ cụ thể và xác tín, như là cách tốt nhất để rao giảng Tin Mừng.

Lc 3, 10-18

Trích đoạn trọng tâm: Dân chúng hỏi ông: "Vậy chúng tôi phải làm gì?" Ông trả lời: "Ai có hai áo, thì chia cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy." (Lc 3, 10-11)

✨ Gợi ý suy niệm cho Tu sĩ:

Niềm vui của tu sĩ không phải là một cảm xúc, mà là sức mạnh được sinh ra từ việc sống triệt để sứ mạng. Tôi đã tìm thấy niềm vui đó nơi đâu trong các hoạt động phục vụ của mình?

Trong vai trò tu sĩ, "hai áo" của tôi là gì? (Thời gian cầu nguyện, kiến thức chuyên môn, tài sản cộng đoàn). Tôi có sẵn sàng "chia sẻ" chúng với những người nghèo khổ và bị bỏ rơi hay không?

Việc phục vụ theo tinh thần "chỉ rõ Con Chiên Thiên Chúa" (như Gioan Tẩy Giả) có nghĩa là gì đối với cộng đoàn của tôi trong Mùa Vọng 2025? (Ví dụ: Thăm viếng, lắng nghe, chăm sóc người yếu thế...).

SỐNG NIỀM VUI SỨ VỤ – CỤ THỂ HÓA LỜI KHẤN TRONG VIỆC PHỤC VỤ NGƯỜI NGHÈO

Kính thưa cộng đoàn, quý cha, quý thầy và quý sơ thân mến trong Đức Kitô,

Hôm nay, chúng ta quy tụ nơi đây trong bầu khí linh thiêng của Chúa Nhật thứ III Mùa Vọng năm 2025, ngày Chúa Nhật mang sắc hồng của niềm vui – Gaudete. "Anh em hãy vui lên," lời mời gọi ấy vang lên giữa lòng Giáo hội không phải như một khẩu hiệu sáo rỗng hay một sự hưng phấn tâm lý nhất thời, mà là một mệnh lệnh thiêng liêng đụng chạm đến căn cốt của đời sống thánh hiến. Nhưng niềm vui này bắt nguồn từ đâu? Và làm thế nào để niềm vui ấy không bay hơi như sương sớm, mà trở thành một động lực, một sức mạnh hữu hình có khả năng biến đổi thế giới? Câu trả lời nằm ngay trong chính bản chất ơn gọi của chúng ta: Niềm vui đích thực của người tu sĩ chỉ sinh ra và lớn lên khi nó được cụ thể hóa bằng hành động, bằng sự "ra đi" và "chia sẻ" tận căn với những người nghèo khổ, như lời mời gọi khẩn thiết của Tin Mừng Luca mà chúng ta vừa lắng nghe.

Khi nhìn vào bối cảnh của bài Tin Mừng Chúa Nhật III Mùa Vọng năm C, chúng ta thấy một bức tranh rất sống động. Dân chúng, những người thu thuế, và cả binh lính vây quanh Gioan Tẩy Giả bên bờ sông Gio-đan. Họ không đến để nghe những lý thuyết cao siêu hay những tranh luận thần học trừu tượng. Họ đến với một nỗi băn khoăn cháy bỏng, một câu hỏi hiện sinh đụng chạm đến cốt lõi của việc sống đạo: "Vậy chúng tôi phải làm gì?". Câu hỏi này, thưa cộng đoàn, cũng chính là câu hỏi mà mỗi người chúng ta – những người đã cam kết đi theo Đức Kitô sát dấu chân – phải đặt ra cho chính mình trong Mùa Vọng năm 2025 này. Giữa một thế giới đang phục hồi sau những tổn thương, giữa một xã hội đầy biến động và phân hóa giàu nghèo ngày càng sâu sắc, người tu sĩ phải làm gì? Gioan Tẩy Giả đã không trả lời bằng việc kêu gọi họ rút vào hoang địa hay gia tăng những nghi thức tế tự. Ông đưa ra một câu trả lời gây chấn động vì tính cụ thể và trần trụi của nó: "Ai có hai áo, thì chia cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy."

Lời đáp trả của Gioan Tẩy Giả như một lưỡi gươm sắc bén cắt đứt mọi ảo tưởng về một đời sống đạo đức chỉ nằm trong ý niệm. Đối với người tu sĩ, lời mời gọi này còn vang vọng mạnh mẽ hơn gấp bội. Chúng ta, những người đã tuyên khấn khó nghèo, khiết tịnh và vâng phục, chúng ta thường nghĩ về sự khó nghèo như là việc không sở hữu tài sản riêng, là việc sống thanh đạm. Điều đó đúng, nhưng chưa đủ. Trong ánh sáng của Tin Mừng hôm nay, sự khó nghèo của Tin Mừng không chỉ là "không có gì", mà là "sẵn sàng chia sẻ những gì mình có". Lời của Gioan Tẩy Giả thách thức chúng ta nhìn lại "chiếc áo thứ hai" của mình. Trong tư cách tu sĩ, chiếc áo ấy là gì nếu không phải là những tài sản vô hình và hữu hình mà chúng ta đang nắm giữ? Có thể cộng đoàn chúng ta không dư dả tiền bạc, nhưng chúng ta có dư dả thời gian không? Chúng ta có dư dả kiến thức, kinh nghiệm, sự bình an, hay thậm chí là vị thế xã hội mà chiếc áo dòng mang lại cho chúng ta không?

"Ai có hai áo, hãy chia cho người không có." Lời này mời gọi chúng ta làm một cuộc kiểm kê thiêng liêng nghiêm túc. Có lẽ "chiếc áo thứ hai" của tôi chính là thời gian cầu nguyện mà tôi đang giữ khư khư cho sự bình an cá nhân, ngại ngần không muốn bước ra ngoài để lắng nghe một người đang đau khổ. Có lẽ "chiếc áo thứ hai" ấy là kiến thức chuyên môn, là bằng cấp, là khả năng sư phạm hay y tế mà tôi chỉ sử dụng để tìm kiếm sự công nhận cho bản thân hoặc cho danh tiếng của hội dòng, thay vì cúi xuống phục vụ những người không có khả năng chi trả. Trong một thế giới mà sự nghèo đói không chỉ là thiếu bánh mì mà còn là sự cô đơn, bị bỏ rơi, thiếu sự lắng nghe và thấu cảm, thì "chiếc áo" mà chúng ta cần chia sẻ chính là sự hiện diện trọn vẹn của mình. Niềm vui Mùa Vọng, niềm vui sứ vụ sẽ không bao giờ đến nếu chúng ta cứ khư khư giữ lấy những "chiếc áo" ấy trong tủ kính của sự an toàn.

Chúng ta thường nói về niềm vui, nhưng cần phân biệt rõ ràng: niềm vui của người tu sĩ không phải là cảm xúc hưng phấn khi mọi việc thuận lợi, cũng không phải là sự thỏa mãn khi được người đời ca tụng. Niềm vui đích thực, thứ niềm vui mà Phụng vụ gọi là "Gaudete", là sức mạnh nội tâm trào dâng khi chúng ta dám bước ra khỏi vùng an toàn của bản thân để trao ban sự sống. Đức Thánh Cha Phanxicô đã từng nhắc nhở: "Người ta không thể loan báo Tin Mừng với bộ mặt đưa đám." Nhưng làm sao để có khuôn mặt rạng rỡ nếu trái tim ta còn nặng trĩu những toan tính giữ gìn cho riêng mình? Khi chúng ta dám cởi bỏ "chiếc áo thứ hai" – chiếc áo của sự dư thừa, của cái tôi, của sự bảo đảm an toàn – để khoác lên cho người nghèo, chính lúc đó, khoảng trống trong tâm hồn ta sẽ được Thiên Chúa lấp đầy. Và đó chính là niềm vui. Một niềm vui không thể bị tước đoạt, vì nó được sinh ra từ sự tự hủy (kenosis), giống như Đức Kitô đã trút bỏ vinh quang thiên quốc để mặc lấy chiếc áo nhân loại yếu hèn của chúng ta.

Hơn nữa, việc "cụ thể hóa lời khấn" trong bối cảnh phục vụ người nghèo đòi hỏi chúng ta phải chuyển từ thái độ "ban phát" sang thái độ "chia sẻ" và "hiệp thông". Người nghèo trong xã hội hôm nay rất nhạy cảm. Họ không cần những tu sĩ đến với họ như những ân nhân từ trên cao nhìn xuống, ném cho họ một gói quà rồi vội vã rời đi để kịp giờ kinh. Họ cần những người anh chị em dám "làm như vậy" – nghĩa là dám chia sẻ cùng một phận người. Khi Gioan Tẩy Giả nói "ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy," ông đang nói đến sự đồng bàn. Trong sứ vụ của chúng ta, việc phục vụ người nghèo phải mang dấu ấn của sự gặp gỡ. Chúng ta có dám để cho mùi của chiên, mùi của những người nghèo khổ, bệnh tật, những người bị gạt ra bên lề xã hội thấm vào chiếc áo dòng của mình không? Hay chúng ta vẫn giữ một khoảng cách an toàn, sạch sẽ, vô trùng? Lời khấn khó nghèo không chỉ là sống đơn giản, mà là chọn đứng về phía những người nghèo, chọn nhìn thế giới qua đôi mắt của họ, và chọn để cho nỗi đau của họ trở thành nỗi đau của chính mình.

Đi sâu hơn vào trọng tâm của bài Tin Mừng, chúng ta thấy hình ảnh Gioan Tẩy Giả không chỉ dừng lại ở những lời khuyên luân lý. Sứ mạng cốt lõi của ông là dọn đường và chỉ cho người ta thấy Đấng Cứu Thế. "Tôi làm phép rửa cho anh em bằng nước... nhưng Đấng đến sau tôi... sẽ làm phép rửa bằng Thánh Thần và lửa." Đây là chìa khóa vàng cho sứ vụ của chúng ta: Phục vụ để giới thiệu Chúa, không phải để trình diễn bản thân. Trong năm 2025 này, khi xã hội đầy rẫy những "ngôi sao" trên mạng xã hội, những "người có ảnh hưởng" (influencers) tìm kiếm sự chú ý, người tu sĩ được mời gọi trở thành một Gioan Tẩy Giả khác. Chúng ta phục vụ, chúng ta chia sẻ áo cơm, chúng ta chăm sóc người bệnh, không phải để người ta ca tụng hội dòng chúng ta bác ái, hay bản thân chúng ta thánh thiện. Mục đích tối hậu của mọi hành động phục vụ là để người nghèo nhận ra: "Thiên Chúa yêu thương tôi."

Làm sao để việc phục vụ của chúng ta mang tính "Loan Báo"? Đó là khi hành động của chúng ta trở nên trong suốt, để qua đó, dung nhan Đức Kitô được chiếu tỏa. Khi chúng ta trao một phần ăn cho người vô gia cư với tất cả sự trân trọng, nhìn thẳng vào mắt họ và mỉm cười, chúng ta đang nói với họ rằng họ có phẩm giá, họ là hình ảnh Thiên Chúa. Khi chúng ta kiên nhẫn lắng nghe một người già cô đơn trong viện dưỡng lão kể đi kể lại một câu chuyện cũ rích, chúng ta đang phản chiếu sự kiên nhẫn và dịu dàng của Thiên Chúa. Khi chúng ta dùng kiến thức chuyên môn để bảo vệ công lý cho người yếu thế, chúng ta đang làm chứng cho một Thiên Chúa của sự thật. Đó chính là cách Gioan Tẩy Giả đã làm: Ông thu hút người ta đến với mình, nhưng ngay lập tức ông đẩy họ về phía Đức Giêsu. "Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại." Niềm vui sứ vụ đạt đến đỉnh cao khi chúng ta có thể "nhỏ lại" trong chính những thành công của việc phục vụ, để Chúa được "lớn lên" trong tâm hồn của những người chúng ta phục vụ.

Thưa cộng đoàn, nhìn vào thực tế của năm 2025, những "người nghèo" mới đang xuất hiện dưới nhiều hình dạng khác nhau. Bên cạnh sự nghèo đói vật chất, chúng ta thấy sự nghèo đói về tinh thần kinh khủng: những người trẻ lạc lối trong thế giới ảo, những gia đình tan vỡ, những người bị trầm cảm, lo âu. "Hai áo" của chúng ta lúc này có thể là sự bình an nội tâm, là khả năng phân định, là sự vững chãi trong đức tin. Chúng ta có sẵn sàng chia sẻ nguồn lực thiêng liêng này không? Chúng ta có sẵn sàng biến các cộng đoàn tu trì thành những "trạm tiếp sức", những "bệnh viện dã chiến" nơi những tâm hồn thương tích có thể tìm thấy sự chữa lành không? Hay chúng ta vẫn đóng kín cửa, loay hoay với những cơ cấu nội bộ, những lo toan về sự tồn tại của hội dòng mà quên mất sứ mạng ra đi? Lời Chúa hôm nay không cho phép chúng ta trì hoãn. "Cái rìu đã đặt sát gốc cây." Sự khẩn thiết của Tin Mừng đòi hỏi hành động ngay bây giờ. Không phải đợi đến khi chúng ta hoàn hảo, không phải đợi đến khi cơ sở vật chất đầy đủ, mà là ngay lúc này, với những gì chúng ta đang có.

Sống niềm vui sứ vụ cũng là cách chúng ta chống lại sự cám dỗ của "sự u buồn thiêng liêng" (acedia). Có một thực tế đau lòng là đôi khi, trong các cộng đoàn tu trì, chúng ta thấy những gương mặt ủ dột, những tâm hồn nguội lạnh, làm việc như một cỗ máy, phục vụ như một nghĩa vụ nặng nề. Nguyên nhân sâu xa thường là do chúng ta đã đánh mất kết nối giữa "bàn thờ" và "cuộc đời", giữa "lời khấn" và "người nghèo". Khi người tu sĩ không còn tìm thấy Chúa nơi người nghèo, và không còn mang người nghèo vào trong giờ kinh nguyện, đời sống thánh hiến sẽ trở nên khô cằn. Ngược lại, khi chúng ta dấn thân, khi chúng ta "chia áo", chúng ta sẽ thấy đức tin của mình được hồi sinh. Chính người nghèo sẽ loan báo Tin Mừng cho chúng ta. Họ dạy chúng ta về sự tín thác, về lòng kiên cường, về sự đơn sơ mà đôi khi trong sự đầy đủ, chúng ta đã lãng quên. Đó là lý do tại sao phục vụ người nghèo là nguồn suối của niềm vui – một niềm vui không vay mượn, mà là niềm vui của sự gặp gỡ Thiên Chúa đang ẩn mình trong những phận người bé nhỏ.

Một khía cạnh khác cần suy niệm sâu sắc, đó là sự "chính trực" trong phục vụ. Gioan Tẩy Giả bảo người thu thuế: "Đừng đòi gì quá mức," bảo binh lính: "Đừng hà hiếp ai." Đối với tu sĩ, sự chính trực này nghĩa là gì? Đó là sự minh bạch trong động lực phục vụ. Chúng ta phục vụ người nghèo vì yêu mến Chúa, hay để giải quyết nhu cầu tâm lý "cần được cảm thấy mình có ích"? Chúng ta có sử dụng người nghèo làm phương tiện để làm đẹp hồ sơ hoạt động của nhà dòng không? Sự cám dỗ này rất tinh vi. Để "sống niềm vui sứ vụ" một cách trọn vẹn, chúng ta cần liên tục thanh luyện ý hướng. Sự phục vụ đích thực phải là vô vị lợi, không mong đền đáp, và tôn trọng tuyệt đối tự do cũng như phẩm giá của người thụ hưởng. Chỉ khi đó, hành động của chúng ta mới thực sự mang tính ngôn sứ, mới có sức mạnh lay động lương tâm thế giới.

Hơn nữa, trong Mùa Vọng này, lời mời gọi "chia sẻ" còn mang một chiều kích cộng đoàn. Chúng ta không làm việc thiện như những cá nhân đơn lẻ, những "người hùng" cô độc. "Chúng tôi phải làm gì?" – câu hỏi được đặt ra ở ngôi thứ nhất số nhiều. Cộng đoàn dòng tu của chúng ta, như một thân thể, được mời gọi cùng nhau chia sẻ. Tài sản của cộng đoàn, cơ sở vật chất của nhà dòng có đang mở ra để phục vụ người nghèo không? Hay chúng ta đang xây những bức tường cao để bảo vệ sự tiện nghi của mình? Có thể Mùa Vọng 2025 này là cơ hội để cộng đoàn chúng ta cùng nhau rà soát lại lối sống, để xem có "chiếc áo" nào dư thừa – một khoản chi tiêu không cần thiết, một thói quen hưởng thụ lãng phí – để cắt giảm và chia sẻ cho những nơi đang thiếu thốn. Hành động tập thể này sẽ củng cố tình huynh đệ và làm cho lời chứng của cộng đoàn trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Kết nối với mầu nhiệm Nhập Thể mà chúng ta sắp cử hành, chúng ta thấy mẫu gương tuyệt hảo của sự chia sẻ. Thiên Chúa không chỉ ban phát ơn huệ từ trời cao. Ngài đã "chia sẻ" chính sự sống thần linh của Ngài, Ngài đã trút bỏ vinh quang để mặc lấy "chiếc áo" nhân tính rách nát của chúng ta. Chúa Giêsu Hài Đồng nằm trong máng cỏ là hình ảnh cực độ của sự nghèo khó và sự trao ban. Ngài không có hai áo, Ngài thậm chí không có một chỗ trong quán trọ. Nhìn vào Hài Nhi Giêsu, người tu sĩ tìm thấy câu trả lời cuối cùng cho câu hỏi "tôi phải làm gì?". Tôi phải trở nên nhỏ bé, phải trở nên quà tặng, phải trở nên tấm bánh bẻ ra cho thế giới. Niềm vui Giáng Sinh sẽ không trọn vẹn nếu chúng ta chỉ trang trí hang đá đẹp đẽ bên ngoài mà để mặc "Chúa Giêsu" đang co ro vì lạnh, vì đói, vì cô đơn nơi những người anh em xung quanh chúng ta.

Thưa quý cha, quý thầy, quý sơ, Lời Chúa hôm nay không nhằm tạo ra gánh nặng hay sự mặc cảm tội lỗi, mà là để khơi dậy niềm khát khao yêu thương. Chúa biết rõ sự yếu đuối và giới hạn của chúng ta. Ngài không đòi chúng ta giải quyết tất cả sự nghèo đói của thế giới. Ngài chỉ hỏi: "Con có hai áo, con có sẵn lòng chia một cái không?". Một hành động nhỏ nhưng được làm với tình yêu lớn sẽ có giá trị vĩnh cửu. Có thể bắt đầu từ hôm nay, ngay trong cộng đoàn này: một nụ cười chia sẻ với người chị em đang gặp khó khăn, một sự nhẫn nại với người anh em đang nóng giận, một giờ kinh nguyện sốt sắng dâng cho những người đang tuyệt vọng. Đó là những "chiếc áo" chúng ta có thể trao đi ngay lập tức.

Khi chúng ta sống được tinh thần này, niềm vui sẽ tự nhiên ùa đến. Không phải niềm vui ồn ào của lễ hội, mà là niềm vui sâu lắng, bình an của một người biết mình đang đi đúng đường, đang sống đúng căn tính của mình. Đó là niềm vui của người gieo giống nhìn thấy hạt mầm nảy lộc, niềm vui của người tôi tớ trung thành được chủ khen ngợi. Niềm vui ấy là lời rao giảng hùng hồn nhất. Trong một thế giới đầy rẫy những tin tức buồn thảm, sự hiện diện của những tu sĩ hân hoan, bình an, xả thân phục vụ chính là dấu chỉ của Hy Vọng, là bằng chứng sống động rằng Thiên Chúa vẫn đang ở cùng nhân loại.

Để kết thúc bài chia sẻ này, tôi xin mượn hình ảnh của Đức Mẹ trong ngày thăm viếng bà Ê-li-sa-bét. Mẹ đã không giữ niềm vui mang thai Đấng Cứu Thế cho riêng mình. Mẹ đã "vội vã lên đường". Mẹ đem Chúa đến và Mẹ phục vụ người chị họ đang thai nghén. Mẹ đã cụ thể hóa niềm vui bằng hành động phục vụ cụ thể: tay chân làm việc, miệng hát khen Chúa. Đó là mẫu mực tuyệt vời cho đời sống tu trì của chúng ta. Sống niềm vui sứ vụ là "vội vã lên đường" như Mẹ, mang Chúa đến những vùng ngoại biên của phận người, và ở đó, trong sự phục vụ khiêm hạ, chúng ta cùng với người nghèo cất lên bài ca Magnificat ngợi khen Thiên Chúa.

Xin Chúa Thánh Thần, Đấng là Lửa và là Tình Yêu, thiêu đốt những sự lười biếng, ích kỷ và sợ hãi trong chúng ta. Xin Ngài ban cho chúng ta sự can đảm để cởi bỏ những "chiếc áo" thừa thãi, để đôi tay chúng ta nhẹ nhàng hơn, tự do hơn mà ôm lấy những thương tích của trần gian này. Ước mong sao, Mùa Vọng 2025 sẽ là một dấu mốc, nơi mỗi người chúng ta, và mỗi cộng đoàn, thực sự trở thành những "Gioan Tẩy Giả" của thời đại mới – những người dọn đường cho Chúa bằng con đường của tình yêu cụ thể, của sự chia sẻ tận căn, và của niềm vui thánh thiện lan tỏa. Amen.

Danh mục:
Tác giả: