Phụng Vụ Lời Chúa Thứ Bảy 18TN
Bài Ðọc I: (Năm II) Kb 1, 12 - 2, 4
"Người công chính sống được nhờ trung tín".
Trích sách Tiên tri Khabacúc.
Chớ thì ngàn xưa Chúa chẳng phải là Thiên Chúa, Chúa của tôi, là Ðấng Thánh của tôi? Vậy là chúng tôi không sao chết được. Lạy Chúa, Chúa đã đặt nó lên để xét xử, làm cho nó vững mạnh để trừng phạt. Mắt Chúa tinh sạch, không thể nhìn sự dữ, không thể xem sự gian ác. Tại sao Chúa lại nhìn những kẻ gian ác, và kẻ bất lương nuốt người công chính hơn nó, sao Chúa vẫn làm thinh?
Chúa để loài người như cá biển, như sâu bọ không có vua quan. Nó lấy lưỡi câu mà bắt hết, lấy chài mà kéo mọi sự, lấy lưới mà thu lượm: bởi thế nó hớn hở vui mừng. Vì vậy, nó cúng tế cho chài, nó dâng lễ vật cho lưới, vì bởi đấy nó được phần béo tốt và món ăn ngon. Lẽ nào nó cứ thả lưới không ngừng và luôn luôn tàn nhẫn sát hại các dân?
Tôi sẽ đứng ở vọng canh của tôi, đứng yên nơi thành lũy của tôi, tôi chờ xem Chúa dạy tôi thế nào, và trả lời ra sao cho điều tôi biện bạch? Chúa đáp lại tôi rằng: "Hãy chép điều ngươi thấy, hãy khắc nó vào tấm bảng để đọc được dễ dàng. Bởi hình lạ còn xa, nó sẽ xuất hiện trong thời sau hết và sẽ chẳng hư không. Nó kết duyên với ngươi, hãy chờ đợi nó, vì nó sẽ đến không trì hoãn. Chắc chắn nó sẽ đến, không sai. Người không có lòng ngay thì ngã gục, nhưng người công chính sẽ sống nhờ trung tín".
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 9, 8-9. 10-11. 12-13
Ðáp: Lạy Chúa, Chúa không bỏ rơi kẻ kiếm tìm Chúa (c. 11b).
Xướng: 1) Chúa ngự trị tới muôn đời, Người dựng vững ngai vàng ngõ hầu cai trị. Người công minh thống trị địa cầu, Người chính trực xét xử chư dân. - Ðáp.
2) Chúa là chỗ dung thân cho người bị ức, chỗ dung thân dành cho những lúc gian truân, để những ai nhìn biết uy danh, cậy trông vào Chúa, vì lạy Chúa, Chúa không bỏ rơi kẻ kiếm tìm Ngài. - Ðáp.
3) Hãy đàn ca Chúa, Người ngự ở Sion; hãy loan truyền công cuộc Chúa khắp chư dân: vì Ðấng đòi nợ máu, Người nhớ họ, Người không quên tiếng kêu của những kẻ cơ bần. - Ðáp.
Alleluia: Tv 129, 5
Alleluia, alleluia! - Con hy vọng rất nhiều vào Chúa, linh hồn con trông cậy ở lời Chúa. - Alleluia.
Phúc Âm: Mt 17, 14-19
"Nếu các con có lòng tin, thì chẳng có gì các con không làm được".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Khi ấy, có một người đến gần, quỳ gối trước mặt Chúa Giêsu mà nói rằng: "Lạy Ngài, xin thương xót con trai tôi vì nó mắc chứng kinh phong và rất trầm trọng: nó thường ngã vào lửa và lắm lúc nó ngã xuống nước. Tôi đã đem nó đến cùng môn đệ Ngài, nhưng các ông không thể chữa nó được". Chúa Giêsu đáp: "Ôi thế hệ cứng lòng tin và hư hỏng! Ta phải ở với các ngươi đến bao giờ? Ta còn phải chịu đựng các ngươi đến bao giờ nữa? Hãy đem nó lại đây cho Ta". Chúa Giêsu quát mắng quỷ và quỷ liền ra khỏi đứa bé. Và nó được lành ngay trong lúc ấy. Bấy giờ các môn đệ đến hỏi riêng Chúa Giêsu rằng: "Tại sao chúng con không thể trừ quỷ ấy được?" Chúa Giêsu bảo các ông rằng: "Vì các con yếu lòng tin! Thầy bảo thật các con: Nếu các con có lòng tin lớn bằng hạt cải, thì các con có khiến núi này rằng: 'Hãy rời khỏi đây mà sang nơi kia', thì nó liền đi sang, và chẳng có gì các con không làm được".
Ðó là lời Chúa.
Suy Nghiệm Lời Chúa
Hôm nay, bài Phúc Âm cho Thứ Bảy Tuần XVIII Thường Niên không phải là bài tiếp ngay sau bài Phúc Âm hôm qua, cuối đoạn 16 theo Phúc Âm Thánh Mathêu, mà là bài Phúc Âm sang đoạn 17, từ câu 14 đến 21, thay vì từ câu 1 đến câu 13. Bởi vì bài Phúc Âm từ câu 1 đến 13 mở đầu đoạn 17 là bài Phúc Âm về biến cố Chúa Giêsu biến hình trên núi, một biến cố đã được Giáo Hội cử hành hôm Thứ Năm vừa rồi (là ngày 6/8 trong tháng như năm 2015).
Bài Phúc Âm được Giáo Hội chọn đọc cho ngày cuối tuần XVIII Thường Niên hôm nay tường thuật về sự việc Chúa Giêsu trừ quỉ cho đứa con trai của một người đến xin Người, vì môn đệ của Người đã không thể trừ được quỉ cho con của ông ta:
"Khi ấy, có một người đến gần, quỳ gối trước mặt Chúa Giêsu mà nói rằng: 'Lạy Ngài, xin thương xót con trai tôi vì nó mắc chứng kinh phong và rất trầm trọng: nó thường ngã vào lửa và lắm lúc nó ngã xuống nước. Tôi đã đem nó đến cùng môn đệ Ngài, nhưng các ông không thể chữa nó được'".
Ở đây, chúng ta trước hết thấy rằng người cha của đứa con trai bị quỉ ám mà cũng không biết nó bị quỉ ám, bởi thế ông ta chỉ diễn tả hiện tượng lạ xẩy ra cho con ông ta, vì ông ta cho rằng nó chỉ bị "chứng kinh phong" mà thôi, đến độ mỗi khi bị giật kinh phong không thể làm chủ được mình thì chẳng còn biết sợ lửa thiêu hay nước ngập nữa. Lửa và nước ở trong trường hợp nạn nhân bị kinh phong này được hiểu theo nghĩa tiêu cực về có tính chất tiêu diệt (nước đại hồng thủy hay Biển Đỏ và lửa thiêu rụi thành Sodoma, lửa hỏa ngục không hề tắt), hơn là tích cực về sự sống (nước lời Chúa thông ban Thánh Linh) hay sức sống (lửa được Chúa Kitô mang từ trời xuống, lửa trong Biến Cố Thánh Linh Hiện Xuống).
Đời sống Kitô hữu cũng thế, có nhiều lúc chúng ta bị quỉ ám mà không biết. Ở chỗ, không điều khiển được bản thân mình, sống như thể bị bùa ngải, không còn biết nguy hiểm là gì. Điển hình nhất là hành động của những con người ngoại tình, thành phần biết trước rằng một khi họ phạm tội này họ sẽ bị mất linh hồn sa hỏa ngục - thế mà họ lại sợ bị sa hỏa ngục; họ sẽ bị mất danh giá nếu bị khám phá ra - nhưng lại không muốn bị ai khinh bỉ; họ sẽ bị mất lòng tin tưởng của người phối ngẫu - họ không muốn bị gọi là con đĩ hay thằng đểu, nhưng lại không muốn bị mất lòng tin nơi người phối ngẫu của mình; họ sẽ không còn thế giá dạy dỗ con cái - nhưng họ lại không muốn bị con cái khinh dể; họ có thể bị những bệnh tình dục nguy tử lây lan cả cho vợ chồng của mình - trong khi họ lại sợ mất mạng sống mình lẫn người phối ngẫu của mình.
Tóm lại, họ mù quáng điên cuồng đến độ tôn thờ người tình vụng trộm của họ như là một vị thần linh tối cao, hơn tất cả mọi sự trên đời này, đến độ họ dám hy sinh cả hồn lẫn xác cùng danh giá và hạnh phúc hôn nhân của mình cho con người thần linh nhục dục ấy.... một đối tượng bất xứng vì chỉ muốn hoan hưởng nhục dục đê hèn; họ được gì ở hành động ngoại tình mà họ phải trả bằng một giá bất chấp mọi sự quí giá nhất của họ: bất chấp Thiên Chúa là Đấng yêu thương họ đến cùng, hơn người tình vụng trộm của họ; bất chấp cha mẹ của mình bị mang tiếng là đã sinh ra một đứa con mất dậy lăng loàn như họ; bất chấp vợ chồng con cái của mình có thương yêu mình nhưng vẫn không bằng mối tình giả dối vụng trộm họ đang theo đuổi v.v. Đúng là họ bị chứng giật kinh phong trầm trọng đến độ không còn biết sợ cả lửa tiêu diệt lẫn nước dìm đắm họ.
Thế nhưng, trước nhan Thiên Chúa họ là một con người bị quỉ ám đáng thương. Bởi vậy, trong bài Phúc Âm hôm nay mới có chi tiết "Chúa Giêsu quát mắng quỷ và quỷ liền ra khỏi đứa bé". Đúng thế, chỉ có Thiên Chúa mới trừ được ma quỉ và quyền lực chết chóc là những gì cầm buộc con người từ ngay sau nguyên tội mà thôi. Chính Con Thiên Chúa làm người "đã trừ bảy quỉ" cho một trong thành phần môn đệ nữ là "Maria được gọi là Mai Đệ Liên" của Người (xem Luca 8:2), và thậm chí còn biến nàng trở thành một vị tông đồ của các tông đồ của Người nữa (xem Gioan 20:11-18).
Chính các môn đệ cũng thắc mắc là tại sao các vị không trừ được quỉ, và đã được Chúa Giêsu trả lời cho các vị biết rằng: "Bấy giờ các môn đệ đến hỏi riêng Chúa Giêsu rằng: 'Tại sao chúng con không thể trừ quỷ ấy được?' Chúa Giêsu bảo các ông rằng: 'Vì các con yếu lòng tin!'"
Đó là lý do sau khi nghe ông bố của đứa con trai bị quỉ ám cho biết các môn đệ của Người không trừ được quỉ ra khỏi con ông ta, Chúa Giêsu đã không than trách chung dân chúng và riêng ông bố đang xin Người trừ quỉ cho con ông ta, cho bằng chính các môn đệ của Người, thành phần đã được Người ban cho quyền trừ quỉ từ khi Người sai các vị đi truyền giáo trước kia (xem Mathêu 10:1) mà quyền trừ quỉ nơi các vị vẫn không có công hiệu gì nơi các vị trong trường hợp này, chỉ vì các vị yếu lòng tin: "Ôi thế hệ cứng lòng tin và hư hỏng! Ta phải ở với các ngươi đến bao giờ? Ta còn phải chịu đựng các ngươi đến bao giờ nữa?"
Như thế, căn cứ vào trường hợp trừ quỉ được bài Phúc Âm của Thánh ký Mathêu thuật lại hôm nay thì không phải có quyền trừ quỉ mà trừ được quỉ đâu, nếu chính tác nhân trừ quỉ yếu đức tin. Đúng thế, nếu "ai được sinh bởi Thiên Chúa là kẻ chiến thắng thế gian và quyền năng chiến thắng thế gian là đức tin của chúng ta" (1Gioan 5:4) thì ai không có đức tin hay yếu đức tin không thể nào chiến thắng thế gian vốn thuộc quyền cai trị của ma quỉ sau nguyên tội.
Nếu "Con Thiên Chúa tỏ mình ra là để hủy hoại các việc làm của ma quỉ" (1Gioan 3:8) thì quả thực "Người chiến thắng thế gian là ai? Chính là người tin rằng Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa"(1Gioan 5:5). Đó là lý do, như bài Phúc Âm hôm Thứ Năm tuần này cho thấy, ngay sau khi vừa tuyên xưng thật chính xác "Thày là Đức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống" (Mathêu 16:16), tông đồ Phêrô đã bị Thày thậm tệ nguyền rủa là "đồ Satan" (Mathêu 16:23), vì ngài phán đoán theo thế gian hơn là theo Thiên Chúa, mà theo thế gian là theo ma quỉ, vậy thì trừ quỉ làm sao được là đúng lắm vậy!?!
Trái lại, nếu các tông đồ có đức tin mạnh mẽ thì các vị chẳng những trừ được quỉ mà còn làm gì cũng được nữa, kiểu "muốn gì được nấy", (giống trường hợp của người đàn bà Canaan trong bài Phúc Âm Thứ Tư tuần này), như lời Chúa Giêsu khẳng định kết bài Phúc Âm hôm nay: "Thầy bảo thật các con: Nếu các con có lòng tin lớn bằng hạt cải, thì các con có khiến núi này rằng: 'Hãy rời khỏi đây mà sang nơi kia', thì nó liền đi sang, và chẳng có gì các con không làm được".
"Nếu các con có lòng tin lớn bằng hạt cải" đây nghĩa là gì nếu không phải trong dụ ngôn về Nước Trời giống như hạt cải (xem Mathêu 13:31-32) mà hạt cải nhỏ bé nhất trở thành cây lớn nhất ám chỉ Chúa Kitô nhập thể tử giá (hạt nhỏ nhất) và phục sinh thăng thiên (cây lớn nhất), thì "lòng tin" của các môn đệ cần phải "lớn bằng hạt cải" đây có nghĩa là "lòng tin" của các vị cần phải đạt tới tầm vóc Chúa Kitô, nghĩa là "lòng tin" của các vị cần phải làm sao hoàn toàn tin tưởng vào Chúa Kitô, đến độ Chúa Kitô sống trong họ, biến họ trở thành chứng nhân trung thực và sống động của Người, tác nhân để Người tỏ mình ra và làm mọi sự trong họ, nhờ họ và qua họ. Nếu chỉ có Thiên Chúa mới trừ được ma quỉ thì Thiên Chúa ở nơi người nào hoàn toàn tin tưởng vào Ngài thì Ngài mới tỏ quyền năng trừ quỉ của Ngài ra qua họ và nhờ họ.
Đúng thế, nếu ma quỉ làm chủ những ai bị nó ám, bởi nhẹ dạ yếu tin, đến độ hắn toàn quyền điều khiển họ, đến độ họ dám làm tất cả những gì nguy hiểm nhất cho cả linh hồn lẫn thân xác của họ thế nào, thì Thiên Chúa ở nơi những tâm hồn được Ngài chiếm đoạt, nhờ lòng tin của họ, cũng sẽ tỏ quyền năng vô địch của Ngài ra nơi họ, dùng họ khu trừ ma quỉ như vậy. Có thể nói bài Phúc Âm hôm nay trình thuật lại một cuộc chiến giữa quyền lực sự dữ (quỉ ám) và quyền lực sự sống (Chúa Kitô khu trừ ma quỉ) qua trung gian của con người ta (đứa con trai bị kinh phong và các môn đệ nếu có lòng tin bằng hạt cải).
Câu cuối cùng của Bài Đọc 1 hôm nay, trích từ Sách Tiên Tri Habacuc, rất thích hợp với ý nghĩa về lòng tin tưởng của Bài Phúc Âm hôm nay, đó là câu "Người không có lòng ngay thì ngã gục, nhưng người công chính sẽ sống nhờ trung tín". Nghĩa là nhờ đức tin, vì nếu không tin tưởng sẽ không thể nào "trung tín", trái lại, sẽ "ngã gục", chứ đừng nói đến chuyện trừ được quỉ, cho dù có quyền trừ quỉ (trong khi kiêu ngạo như quỉ!) và có nhân danh Thày mình chăng nữa (trong khi sống như một tên phản kitô!). Đó là lý do Bài Đáp Ca hôm nay mới vang lên những tâm tình "cậy trông vào Chúa", Đấng "không quên tiếng kêu của những kẻ cơ bần".
1) Chúa ngự trị tới muôn đời, Người dựng vững ngai vàng ngõ hầu cai trị. Người công minh thống trị địa cầu, Người chính trực xét xử chư dân.
2) Chúa là chỗ dung thân cho người bị ức, chỗ dung thân dành cho những lúc gian truân, để những ai nhìn biết uy danh, cậy trông vào Chúa, vì lạy Chúa, Chúa không bỏ rơi kẻ kiếm tìm Ngài.
3) Hãy đàn ca Chúa, Người ngự ở Sion; hãy loan truyền công cuộc Chúa khắp chư dân: vì Ðấng đòi nợ máu, Người nhớ họ, Người không quên tiếng kêu của những kẻ cơ bần.
Xin nghe chia sẻ được diễn tả theo cảm hứng hơn là theo bài viết ở cái link audio dưới đây