KHIÊM HẠ VÀ TẠ ƠN
“Không có Thầy, các con không thể làm gì được!”.
Kính thưa Anh Chị em,
Phụng vụ Lời Chúa Chúa Nhật hôm nay toát lên một cảm nhận képcủa ‘hiệp nhất và yêu thương’ cùng lúc với ‘gây sốc và khó chịu’. ‘Hiệp nhất và yêu thương’ khi Chúa Giêsu nói, “Thầy là cây nho, các con là cành”; nhưng ‘gây sốc và khó chịu’ khi Ngài thêm, “Không có Thầy, các con không thể làm gì được!”. Vậy mà suy cho cùng, đây là một lời nhắc nhở tuyệt vời! Và còn hơn cả lời nhắc nhở, đây là một chân lý sống còn của người môn đệ Chúa Kitô; chân lý này bất ngờ đưa chúng ta đến hai tâm tình quý hơn vàng, đó là ‘khiêm hạ và tạ ơn’.
Để diễn tả mối tương quan giữa Ngài với các môn đệ, Chúa Giêsu dùng hình ảnh thân nho và cành nho, một hình ảnh trìu mến và không ít lãng mạn. Thế nhưng, thoạt nghe, “Không có Thầy, các con không thể làm gì được!”, thì dường như có một điều gì đó gây tổn thương; một sự tổn thương ở lòng tự ái của chúng ta và tổn thương này lại dẫn đến những phản ứng tiêu cực với lời nhắc nhở. Chúng ta không làm gì được nếu không có Chúa, có phải là một sự thật không? Nói như thế, có quá lắm không? Rõ ràng, câu trả lời cho điều này là “Có”; vì Chúa Giêsu không bao giờ nói dối, và Ngài cũng không khoác lác. Chúng ta không thể làm gì được nếu không có Chúa! Để minh hoạ, Ngài đưa ra một ví dụ tượng hình dễ hiểu, “Cũng như cành nho tự nó không thể sinh trái được, nếu không dính liền với cây nho; các con cũng vậy, nếu không ở trong Thầy”.
Trên thực tế, nếu Thiên Chúa lãng quên chúng ta trong một khoảnh khắc, nào ai sẽ có thể tồn tại. Ngay cả sự tồn tại cũng phụ thuộc vào Thiên Chúa; khi Ngài tiếp tục trong ý chí của Ngài rằng, chúng ta tồn tại;vì thế, chúng ta tồn tại. Đó là chưa nói đến việc làm điều lành, tạo nên một sự khác biệt, sống một cuộc sống hữu ích… chúng ta lại càng không thể đạt được, nếu không có ân sủng của Ngài. Vì thế, dẫu “Không có Thầy, các con không thể làm gì được!” có thể khó nghe, nhưng nếu ngẫm nghĩ thường xuyên một cách nghiêm túc, chúng ta sẽ xác tín và nắm bắt sự thật này. Và hậu quả sẽ là hai tâm tình tốt lành xảy ra bên trong chúng ta, đó là ‘khiêm hạ và tạ ơn’.
Trước tiên, chúng ta sẽ trưởng thành trong sự khiêm hạ. Khiêm hạ hay khiêm nhường là “Mẹ của các nhân đức”; bởi lẽ, từ nhân đức này, các nhân đức khác sẽ trào tuôn. Khiêm hạ giúp chúng ta nhận ra rằng, Thiên Chúa là tất cả và chúng ta cần Ngài với 100% nhu cầu. Khiêm nhường cho phép chúng ta tìm kiếm Thiên Chúa trong mọi sự và mời Ngài đi sâu vào mọi ngõ ngách đời mình.
Tâm tình thứ hai sẽ xảy đến khi chúng ta nhận ra rằng, chúng ta không thể làm gì nếu không có Chúa, đó là chúng ta sẽ lớn lên trong lòng biết ơn. Khi biết Thiên Chúa là tất cả ‘và lúc ấy’, chúng ta bắt đầu cảm nhận, chính Ngài đang tuôn đổ liên lỉ ân sủng này đến ân sủng khác trong cuộc sống của chúng ta; bấy giờ, tâm tình thích hợp duy nhất của chúng ta sẽ là “Tạ ơn”. Chúng ta sẽ biết ơn Chúa về mọi điều vì chúng ta nhận ra rằng, mọi sự tốt đẹp đều là quà tặng đến từ Ngài.
Bài đọc Công Vụ Tông Đồ và thư thánh Gioan hôm nay cũng cho thấy điều đó. Hội Thánh sơ khai sống trong tâm tình ‘khiêm hạ và tạ ơn’ khi nhận ra ân huệ Thánh Thần và bình an của Chúa Phục Sinh đang ở với họ. Trong niềm kính sợ Chúa, các Kitô hữu đón nhận nhau trong yêu thương; các tông đồ đón nhận Phaolô nhờ sự giới thiệu của Barnaba... Và Hội Thánh bình an hoan hỷ như Thánh Vịnh đáp ca bày tỏ, “Lạy Chúa, bởi Chúa mà lời con ca ngợi vang lên trong đại hội”.
Trong những ngày hôm nay, bao nhiêu anh em Ấn Độ đang chao đảo vì dịch bệnh. Họ đang đứng bên bờ vực tử thần; có người bi quan nói, “Không ai trong chúng tôi mà không dương tính với Corona”. Ranh giới giữa sống và chết của họ thật mong manh. Biết bao nhiêu người đang chạy khắp các thành phố để tìm mua bình Oxy; lý do, một số bệnh viện chỉ đón bệnh nhân khi người nhà mang theo Oxy. Vậy Oxy chúng ta đang hít thở từng giây đến từ đâu nếu không phải từ Thiên Chúa! Khí trời nuôi dưỡng thể xác cần đến thế, phương chi là Thần Khí nuôi dưỡng tâm linh!
Anh chị em,
Cành nho chỉ tồn tại và sinh trái khi được gắn liền với thân nho. Mỗi người chúng ta cũng chỉ tồn tại khi biết gắn liền với Chúa Kitô; nói cách khác, sự sống của Chúa chính là sự sống của chúng ta. Chúng ta là người phàm nhưng đang sống cùng, sống cho, sống với và sống nhờ sự sống thần linh của Ngài. Sống bởi sự sống của Ngài, chúng ta sinh hoa kết trái, đó là các tố chất thuộc phẩm tính thần linh. Vì thế, sẽ không ngạc nhiên khi chúng ta sống trong tâm tình ‘khiêm hạ và tạ ơn’.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, con tạ ơn Chúa vì Chúa cho con nhận thức được sự bất lực của con. Xin cho con luôn sống trong tâm tình ‘khiêm hạ và tạ ơn’ và đừng bao giờ để mình bị bứt ra khỏi Chúa, bởi Chúa là nguồn sống của đời con”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)
************
“CON CHƯA BIẾT THẦY Ư?”
“Thầy ở với các con bấy lâu rồi, thế mà con chưa biết Thầy ư?”.
Một ngày nọ, vua Oscar II của Thuỵ Điển đến thăm một trường làng; vua yêu cầu học sinh kể tên những vị vua vĩ đại nhất của Thụy Điển. Các em nhao nhao lên tiếng, “Gustavus Vasa, Gustavus Adolphus, Charles X”. Bỗng cô giáo nghiêng người xuống một cậu bé, thì thầm một điều gì đó. Cậu bé lên tiếng, “Và vua Oscar II”. Vua liền hỏi, “Có thật không? Nào Oscar đã làm được gì?”. “Con, con… con không biết”, cậu bé bất hạnh lắp bắp. “Được rồi!”, nhà vua nói, “Ta cũng không biết!”.
Kính thưa Anh Chị em,
Câu chuyện dễ thương trên đây đưa chúng ta về một câu chuyện cũng khá dễ thương khác trong Tin Mừng hôm nay, nhân ngày kính hai thánh Philipphê và Giacôbê tông đồ; đó là cuộc đối thoại giữa Philipphê và Chúa Giêsu. Dẫu cuộc đối thoại này được xem như một lời quở trách của Ngài dành cho Philipphê, nhưng đó là một trách cứ khá thực lòng. Chúa Giêsu nói, “Thầy ở với các con bấy lâu rồi, thế mà ‘con chưa biết Thầy ư?’ Philipphê!”. Quả thế, Chúa Giêsu đã dành nhiều thời gian cho các môn đệ; Ngài ở với họ, ăn với họ, cùng đi đây đi đó và dành cho họ nhiều buổi trò chuyện. Vì thế, nhận xét của Chúa Giêsu là một nhận xét phát xuất từ một tương quan cá vị thực sự và sống động cách riêng với Philipphê, ‘Con chưa biết Thầy ư?’.
Chúng ta hãy khởi sự với phần đầu, “Thầy ở với các con bấy lâu rồi”. Hãy tưởng tượng Chúa Giêsu cũng đang nói điều này với mỗi người chúng ta. Có thể đây là điều mà Ngài muốn nói với chúng ta. Chúa ở với chúng ta trước khi chúng ta hình thành trong dạ mẹ, rồi từng ngày lớn lên qua bàn tay đùm bọc của Ngài; và còn hơn thế, Chúa gìn giữ chúng ta như con ngươi mắt Ngài. Vì vậy, đây là lúc chúng ta tự hỏi, có đúng là chúng ta đãđáp lại Ngài khi đã dành nhiều thời gian cho Ngài? Chúng ta có dành thời giờ để đọc Phúc Âm; nói chuyện với Ngài từ sâu thẳm lòng mình, trò chuyện, cầu nguyện với Ngài và lắng nghe giọng nói dịu dàng của Ngài không? Và Chúa Giêsu tiếp tục, “Thế mà con chưa biết Thầy ư?”; ‘Thầy ở trong Bí tích Thánh Thể, trong tâm hồn con, trong gia đình con, trong các biến cố buồn vui của con đó!’. Đây là một sự thật khiêm tốn mà điều quan trọng là chúng ta phải thừa nhận. Sự thật là, ngay cả những người có một đời sống cầu nguyện rất sâu sắc, đã được biến đổi, cũng không biết Chúa một cách đủ sâu. Sẽ không có một giới hạn đối với sự biến đổi vốn có thể xảy ra trong cuộc sống của chúng ta một khi chúng ta biết Chúa Giêsu một cách cá vị! Vì thế, thật cần thiết khi chúng ta được nghe lại nhận xét của Ngài, ‘Con chưa biết Thầy ư?’.
Chúa Giêsu lại tiếp tục, “Ai thấy Thầy là xem thấy Cha”. Vì vậy, câu hỏi tiếp theo dành cho chúng ta sẽlà, ‘Chúng ta có biết Chúa Cha không?’; ‘Chúng ta có biết tình yêu của Chúa Cha, sự chăm sóc và ý muốn hoàn hảo của Ngài dành cho chúng ta không?’. Mặc dù Chúa Cha và Chúa Con được hợp nhất trong một Thiên Chúa nhưng Chúa Cha và Chúa Con vẫn là những Ngôi Vị riêng biệt; và do đó, chúng ta phải nỗ lực thiết lập cho mình một mối quan hệ yêu thương với mỗi Ngôi Vị.
Anh Chị em,
Những lời mạc khải của Chúa Giêsu hôm nay mở rộng con tim và sự hiểu biết của chúng ta. Quả thật, Thiên Chúa đang sống, đang hoạt động, đang ở giữa và ở trong chúng ta. Chúng ta là phàm nhân, chân bám đất, nhưng lại được gắn chặt vào sự sống thần linh của Đấng ngự trên trời. Chính vì chúng ta không thể hiểu nổi nên Con Thiên Chúa đã làm người hầu mặc khải cho chúng ta thấy, đụng chạm và hiểu biết Ngài. Còn hơn thế, Ngài đã biến thành bánh để nuôi dưỡng sự sống thần linh ấy trong mỗi người. Chúng ta thật giá trị trước mặt Thiên Chúa. Vậy mà xem ra câu hỏi dành cho Philipphê, cũng dành cho chúng ta thật xác đáng, ‘Con chưa biết Thầy ư?’ Hãy để những lời của Chúa Giêsu khích lệ chúng ta tìm hiểu sâu hơn về Ngài. Hãy cầu nguyện cho mối quan hệ của chúng ta với Thiên Chúa trở nên cá vịhầu được biến đổi hơn. Và khi chúng ta hiểu biết về Chúa Giêsu một cách thân mật hơn, hãy biết, đó cũng là Cha trên trời mà chúng ta đang muốn học biết.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, Chúa ở rất gần con; Chúa ở bên con, trong con. Xin cho con cảm nhận được Chúa đang hiện diện trong từng khoảnh khắc đời con; ngõ hầu con luôn xác tín trong mọi biến cố như lời Thánh Vịnh, “Lạy Chúa, bàn tay Ngài đang đặt trên con” và một ngày nào đó, Chúa sẽ không cần hỏi con ‘Con chưa biết Thầy ư?’ nữa”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)