ĐIỀU NÀO TRƯỚC ?
Câu chuyện thánh sử Luca kể lại về người phụ nữ tội lỗi nhiều mà đã được Chúa Giêsu tha thứ hết tại nhà ông biệt phái Simon thật lý thú và cuốn hút người nghe, đọc (x. Lc 7,36-50). Kitô hữu chúng ta thật ra không mấy kinh ngạc lắm vì cách nào đó đã tin vào tình yêu bao la của Thiên Chúa. Tuy nhiên có điều phải ngạc nhiên đó là xem ra có chút khác biệt giữa câu chuyện Chúa Giêsu kể cho ông Simon và những lời Chúa Giêsu nói về chị phụ nữ tội lỗi liên quan đến thứ tự trước sau của sự tha thứ và tình yêu đáp đền.
Trong câu chuyện Chúa Giêsu kể thì các con nợ vì được chủ tha nợ trước nên mới bày tỏ lòng yên mến chủ với mức độ ít nhiều tùy theo mức lớn nhỏ số nợ được tha. Được tha nhiều thì yêu mến nhiều, được tha ít thì yêu mến ít. Còn khi nói về chị phụ nữ tội lỗi thì dường như chúng ta hiểu là nhờ chị ta bày tỏ lòng yêu mến Chúa nhiều qua các hành vi: lấy nước mắt rửa chân Chúa, lấy tóc mà lau, hôn chân và lấy dầu xức lên chân Người nên chị ta được tha thứ nhiều. Phải chăng lòng yêu mến là một điều kiện đi trước để Thiên Chúa ban ơn tha thứ? Câu trả lời là không. Tình thương tha thứ của Thiên Chúa là nhưng không, là vô điều kiện. Thánh Phaolô đã khẳng định là Chúa Giêsu đã chết để ban ơn tha thứ cho chúng ta ngay khi chúng ta còn là kẻ có tội. “Khi chúng ta không có sức làm được gì vì còn là hạng người vô đạo, thì theo đúng kỳ hạn, Đức Kitô đã chết vì chúng ta. Hầu như không ai chết vì người công chính, họa may có ai dám chết vì những người lương thiện. Thế mà Đức Kitô đã chết vì chúng ta, ngay khi chúng ta còn là những người tội lỗi, đó là bằng chứng Thiên Chúa yêu thương chúng ta” (Rm 5,6-8).
Như thế tình thương tha thứ của Thiên Chúa luôn đi trước và tuôn ban cho tất cả mọi người. Tuy nhiên việc đón nhận tình yêu tha thứ ấy được hay không, nhiều hay ít là còn tùy ở mỗi người chúng ta mà dĩ nhiên trên nền tảng của sự khiêm nhu, chân thành ăn năn thống hối. Lòng yêu mến của chúng ta là hệ quả kéo theo của tâm tình tri ân cảm tạ vì đã được tha thứ tội lỗi mà theo chiều kích luân lý dưới ánh sáng lời mạc khải chính là món nợ vượt khả năng chi trả. Tình yêu, sự quảng đại của chúng ta là dấu chỉ chúng ta đã nhận được ơn tha thứ. Chúa Giêsu đã khẳng định rõ chân lý này qua lời nói với ông Simon về người phụ nữ: “Tôi nói cho ông hay: tội của chị này rất nhiều, nhưng đã được tha, bằng cớ là chị đã yêu mến nhiều. Còn ai được tha ít thì yêu mến ít” (Lc 7,47).
Thiên Chúa không bao giờ sẻn tình thương tha thứ. Một chân lý chắc chắn. Tuy nhiên việc chúng ta có nhận được ơn thứ tha của Người hay không, nhiều hay ít thì không chắc chắn, dẫu cho đã từng nhiều lần đến tòa cáo giải. Không gì hơn hãy xét xem tấm lòng quảng đại của chúng ta thì sẽ biết chúng ta có nhận được ơn tha thứ hay không và nhận được nhiều hay ít. Nhưng làm sao chúng ta có thể bày tỏ lòng yêu mến Chúa Giêsu như chị phụ nữ tội lỗi ngày nào? Chính Chúa Giêsu cho chúng ta cách thế đó là qua những người bé mọn. Khi ta thực thi nghĩa cử ân tình với người bé mọn thì Người nhận đó là đã yêu mến Người (x.Mt 25,31-46).
Xin kể câu chuyện gia đình ngày xửa ngày xưa cách đây hơn nửa thế kỷ. Lúc bấy giờ cha xứ thường ngồi tòa vào mỗi chiều thứ Bảy. Lâu lâu vào chiều thứ Bảy chúng tôi nghe mẹ nói là “đi nhà thờ” (cách nói đi xưng tội). Khi mẹ về anh em chúng tôi thường thấy mẹ hay cười và vui hơn. Anh em chúng tôi ngửa tay xin tiền mẹ và thấy mẹ hào phóng hơn các ngày khác. Thế là mỗi lần nghe mẹ nói “đi nhà thờ” là cả bọn chực chờ mẹ về để ngửa tay.
Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột
*************
VIỆC NHỎ MÀ KHÔNG NHỎ
“Khi ấy, Chúa rảo qua các thành thị và xóm làng, giảng dạy và loan báo Tin Mừng nước Thiên Chúa. Có nhóm Mười Hai cùng đi với Người, cũng có cả mấy người phụ nữ đã được chữa khỏi tà thần và bệnh tật: là bà Maria cũng gọi là Mađalêna, người đã được trừ khỏi bảy quỷ ám, bà Gioanna vợ của Chusa, viên quản lý của Hêrôđê, bà Susanna và nhiều bà khác; những bà này đã lấy của cải mình mà giúp Người” (Lc 8,1-3) (Tin Mừng thứ Sáu sau Chúa Nhật XXIV TN)
Đến thế gian trong kiếp nhân loại Chúa Kitô nên giống chúng ta mọi đàng ngoại trừ tội lỗi (x. Dt 4,5). Vì thế việc cần đến người giúp đỡ và người cộng tác là điều như tất yếu. Ngay cả trong sinh hoạt thường nhật không ai có thể tự mình làm hết mọi công việc. Có nhiều công việc bề ngoài xem ra là việc nhỏ nhưng thực ra không nhỏ chút nào do bởi tính cần thiết của nó, chẳng hạn chuyện cơm nước, giặt giũ áo quần, vệ sinh nhà cửa… Những việc này sự thường là trên đôi tay người phụ nữ, thế mà ít khi được biết đến và được nói đến.
Tin Mừng hình như không là ngoại lệ. Những dòng chữ tường thuật việc các phụ nữ đi theo giúp đỡ Chúa Giêsu thì chỉ một đoạn ngắn so với rất nhiều dòng tường thuật việc các tông đồ, các môn đệ trợ giúp Chúa Cứu Thế trong công cuộc rao giảng Tin Mừng. Dù là việc nhỏ theo quan niệm xưa nay, nhất là với truyền thống trọng nam khinh nữ thì nhũng công việc ấy dường như không thể thiếu. Các bà không chỉ phụ giúp Chúa Giêsu và các tông đồ bằng công sức mà còn bằng tiền bạc, của cải. Công của đủ đầy các mặt, thế mà chỉ được tường thuật có mấy dòng vắn vỏi. Không sao cả, Thầy đã giáng phúc thi ân cho chúng mình cả phần hồn lẫn phần xác thì đền đáp Thầy cân xứng chừng nào tốt chừng ấy.
Việc nhỏ mà không nhỏ khi nó là nhu cầu cần thiết. Việc bình thường nhưng sẽ thành phi thường khi nó được làm với cả tấm lòng và sự tận tụy. Phục vụ cho một nhóm mười hai thanh niên trai tráng cộng với Chúa Giêsu trong các việc ăn uống giặt giũ ròng rã trên dưới ba năm thì quả là không mấy nhẹ nhàng nhất là khi các ngài không ở lâu một chỗ, cứ nay đây mai đó. Tìm cả bốn Tin Mừng chúng ta không thấy một lời ca thán hay phiền trách của các tông đồ về những khoản này là một luận suy về cung cách phục vụ của các bà.
Trong hoàn cảnh dịch bệnh, với lệnh giãn cách nghiêm nhặt, nhà thờ không có các cử hành nghi thức Phụng vụ, thế mà các mẹ chị vẫn lui tới quét dọn nhà thờ và khuôn viên. Đúng thật là những việc làm phục vụ không nhỏ chút nào mà trái lại. Một tấm gương sáng của vị bề trên chủng viện ngày xưa khiến tôi quyết thực hành trong đời mục tử. Trong xứ mỗi khi có tiệc tùng gì thì dù không ai cho nhúng tay vào chuyện dọn rửa bát dĩa, nhưng vị mục tử vẫn phải hiện diện với các mẹ chị cho đến cùng. Thiết nghĩ rằng sự hiện diện đến cùng ấy không chỉ là sự động viên khích lệ mà còn là lời tri ân tấm lòng của các mẹ chị vì những việc tuy nhỏ mà không nhỏ chút nào. Tri ân ai là một cách thế nói lên việc mình cần đến họ và qua đó nhìn nhận vai trò của họ.
Chính khi chúng ta biểu lộ sự cần đến nhau là lúc chúng ta ý thức sự bất túc và cả sự bất toàn của mình vậy. Và đây là một trong những tiền đề để thành nhân. Thật khó có thể trở thành người con Chúa nếu tiên vàn chúng ta chưa thành người. Các chủng viện và tu viện hiện nay luôn chú trọng mặt nhân bản cho các chủng sinh, đệ tử. Tuy nhiên hình như mới giới hạn trong việc học hành, trả bài, thi cử. Còn việc luyện tập thì sao đây?
Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột