Bài học đắt giá

 BÀI HỌC ĐẮT GIÁ               

(CN V/MC-C) 

Bài Tin Mừng CN V/MC (Ga 8, 1-11) trình thuật câu chuyện “các kinh sư và người Pha-ri-sêu dẫn đến trước mặt Đức Giê-su một phụ nữ bị bắt gặp đang ngoại tình. Họ để chị ta đứng ở giữa, rồi nói với Người: "Thưa Thầy, người đàn bà này bị bắt quả tang đang ngoại tình. Trong sách Luật, ông Mô-sê truyền cho chúng tôi phải ném đá hạng đàn bà đó. Còn Thầy, Thầy nghĩ sao?" Sở dĩ có chuyện này vì mục đích của đám kinh sư và Pha-ri-sêu chỉ là “Họ nói thế nhằm thử Người, để có bằng cớ tố cáo Người.” (Ga 8, 3-6), thậm chí họ còn “tìm chứng gian buộc tội Đức Giê-su để lên án tử hình” (Mt 26, 59). Đám người này vốn luôn được nghe lời giảng dạy thấu tình đạt lý của Đức Giê-su, nhưng họ vẫn không tin đó là Con Thiên Chúa và là Thiên Chúa thật. Họ cho rằng Đức Ki-tô chẳng qua cũng chỉ là một con người bình thường như họ mà thôi. Vậy mà Người dám “phạm thượng” (“Các kinh sư và các người Pha-ri-sêu bắt đầu suy nghĩ: "Ông này là ai mà nói phạm thượng như thế?" – Lc 5, 21), tự xưng mình là Con Thiên Chúa ("Mọi người liền nói: "Vậy ông là Con Thiên Chúa sao? " Người đáp: "Đúng như các ông nói, chính tôi đây." – Lc 22, 70).

Đám người Pha-ri-sêu nghĩ rằng với câu hỏi của họ, trả lời cách nào thì Đức Giê-su cũng dính trấu. Trả lời là cứ ném đá người phụ nữ thì phạm luật Rô-ma (It-ra-en đang bị đế quốc Rô-ma đô hộ, chỉ những người đại diện cho luật pháp Rô-ma – như tổng trấn Phi-la-tô, chẳng hạn – mới được quyền kết án tử hình). Còn nếu tha, thì lại phạm luật truyền thống của It-ra-en là luật Mô-sê. Chỉ cần Đức Ki-tô trả lời là họ “xử” Người ngay. Cái bẫy đã giương lên chỉ chờ cơ hội sập, nhưng con mồi là Đức Ki-tô lại không trả lời ngay, mà Người “cúi xuống lấy ngón tay viết trên đất” (Ga 8, 6). Hành động ấy của Đức Ki-tô càng khiến nhóm Pha-ri-sêu tin chắc sẽ thắng (vì cho rằng Người lâm thế cờ “bí”, nên mới lúng túng, phải viết loăng quăng trên đất để tìm cớ hoãn binh), nên họ càng dồn dập hỏi tiếp.

Cũng có nhiều người suy đoán những lời Đức Ki-tô viết trên đất. Thực ra, Người cũng chẳng để tâm đến việc viết gì, bởi tác dụng cũng chẳng tới đâu. Nó sẽ mau chóng bị xoá đi trên đất (và thậm chí ngay cả trong tâm hồn những kẻ đọc được Lời Người viết trên đất) mà thôi. Hành động viết trên đất chỉ là cố ý kéo dài thời gian cho đám kinh sư càng nuôi ảo tưởng chiến thắng và đến khi chiến bại mới thật thấm thía. Cho đến khi thời gian nóng ruột của đám kinh sư vừa độ chín, thì Đức Ki-tô mới “ngẩng lên và bảo họ: "Ai trong các ông sạch tội, thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi." (Ga 8, 8). Ấy thế là “Nghe vậy, họ bỏ đi hết, kẻ trước người sau, bắt đầu từ những người lớn tuổi.” (Ga 8, 9). Cảnh tượng y hệt đám "mèo bị cắt tai", chỉ còn nước "tam thập lục kế, đào vi thượng sách" (36 kế, chạy trốn là hay nhất).

Chỉ với một câu nói ngắn gọn, Đức Giê-su đã cứu người đàn bà ngoại tình thoát khỏi án tử khủng khiếp (ném đá cho đến chết). Một vấn nạn được đặt ra: "Như vậy thì phải chăng Đức Ki-tô đã cho rằng người đàn bà này không có tội, và như thế Người đã chống lại Lề Luật của Thiên Chúa (Luật Mô-sê vẫn được coi là Luật Thiên Chúa)?" Thực ra, nếu chi căn cứ vào câu nói trên ("Tôi cũng vậy, tôi không lên án chị đâu!") thì có thể nghĩ là Đức Ki-tô cho rằng chị ta không có tội nên Người mới không lên án. Nhưng ngay sau đó, Đức Giê-su lại khuyên người phụ nữ: "Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa!" Rõ ràng Đức Giê-su vẫn coi chị ta là người có tội, nhưng vì lòng thương xót, Người đã cứu chị, đồng thời còn là dịp cảnh tỉnh đám người Pha-ri-sêu chỉ chuyên đi kết án người mà không biết xét tật mình.

Còn đối với Lề lụât, cũng đã nhiều lần Đức Giê-su dạy các môn đệ: “Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ Luật Mô-sê hoặc lời các ngôn sứ. Thầy đến không phải là để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn. Vì, Thầy bảo thật anh em, trước khi trời đất qua đi, thì một chấm một phết trong Lề Luật cũng sẽ không qua đi, cho đến khi mọi sự được hoàn thành.” (Mt 5, 18); hoặc khi Người lên án bọn kinh sư giả hình: “Khốn cho các người, hỡi các kinh sư và người Pha-ri-sêu giả hình! Các người nộp thuế thập phân về bạc hà, thì là, rau húng, mà bỏ những điều quan trọng nhất trong Lề Luật là công lý, lòng nhân và sự thành thật. Các điều này vẫn cứ phải làm, mà các điều kia thì không được bỏ. Quân dẫn đường mù quáng! Các người lọc con muỗi, nhưng lại nuốt con lạc đà.” (Mt 23, 22-23). Điều đó cho thấy, Đức Ki-tô không hề chống lại, mà rất tôn trọng Lề luật. Duy chỉ có điều Người muốn mọi người – nhất là đám kinh sư Pha-ri-sêu – hiểu rằng “điều quan trọng nhất trong Lề Luật là công lý, lòng nhân và sự thành thật”. Áp dụng Lề luật mà thiếu một trong ba điều đó, thì chưa thể coi là hiểu biết và tôn trọng Lề luật.

Hai bài học đắt giá cho người Ki-tô hữu khi suy niệm bài Tin Mừng hôm nay, đó là:

1- Tội lỗi: Ngay từ khi Nguyên tổ loài người sa ngã, thì loài người đã bị tội lỗi thống trị. Là con người thì ai cũng có tội, không nặng thì nhẹ, chẳng nhiều thì ít. Vâng, “Vì một người duy nhất, mà tội lỗi đã xâm nhập trần gian, và tội lỗi gây nên sự chết; như thế, sự chết đã lan tràn tới mọi người, bởi vì mọi người đã phạm tội.” (Rm 5, 12). Vì thế, muốn được cứu khỏi chết vì tội lỗi, thì phải biết ăn năn hối cải tìm đến với Thần Khí ban sự sống (“Như có lời đã chép: con người đầu tiên là A-đam được dựng nên thành một sinh vật, còn A-đam cuối cùng là thần khí ban sự sống.” – 1Cr 15, 45). “Người duy nhất đã sa ngã” không ai khác hơn là Nguyên tổ loài người, là “A-đam đầu tiên”; còn “A-đam cuối cùng” – “A-đam Mới”, là chính Đức Giê-su Ki-tô – “Đấng ban sự sống đời  đời” (Ga 6, 51)

2- Xét đoán: Tâm lý chung của con người thường chỉ “thấy cái rác trong con mắt của người anh em, mà cái xà trong con mắt của mình thì lại không để ý tới” rồi làm như người đạo đức nói với người anh em: "Hãy để tôi lấy cái rác ra khỏi mắt bạn" mà cố tình quên đi cái xà tổ chảng trong con mắt mình. Đức Giê-su đã phải thốt lên “Hỡi kẻ đạo đức giả! Lấy cái xà ra khỏi mắt anh trước đã, rồi anh sẽ thấy rõ, để lấy cái rác ra khỏi mắt người anh em.” (Mt 7, 3-5). Quả thật người ta chỉ thích phê bình chớ không muốn tự phê  bình. Xét đoán người thì rất giỏi nhưng chẳng hề muốn tự phê bình, xét tật mình. Và vì thế, Thánh Phao-lô mới khuyên dạy: "Anh em đừng xét đoán, để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán, vì anh em xét đoán thế nào, thì anh em cũng sẽ bị Thiên Chúa xét đoán như vậy; và anh em đong đấu nào, thì Thiên Chúa cũng sẽ đong đấu ấy cho anh em.” (Mt 7, 1-2).

Tóm lại, là con người, ai cũng có những sai lầm thiếu sót, chẳng có ai hoàn toàn tốt, nhưng cũng chẳng có ai hoàn toàn xấu. Như vậy thì tại sao lại cứ cố tình “tốt phô ra, xấu xa đậy lại”? Vâng, không lo sợ thái quá vì tội lỗi đã mắc phạm với Thiên Chúa và với anh em, cũng dứt khoát không bao giờ cho rằng mình sạch tội để chỉ đi xét đoán anh em; mà hãy nhìn lại mình để thực lòng canh tân và sám hối, ngõ hầu sống Đạo một cách kiên trung + thành tín trong vai trò Nàng Dâu (Hiền thê Giáo hội) kết hợp mật thiết với Chàng Rể (Hôn phu Giê-su) tiến hành sứ vụ Giao Ước Hôn Nhân trong tiệc cưới cánh chung.

Ấy cũng bởi vì “Là Con Thiên Chúa, Người là Chàng Rể sẵn sàng làm mọi sự để chiếm được tình yêu của Nàng Dâu mình, một nàng dâu Người bị cột chặt vào bằng một tình yêu vô điều kiện, một tình yêu trở nên hữu hình trong tiệc cưới vĩnh cửu. Lòng thương xót “nói lên cách Thiên Chúa vươn tay ra với người tội lỗi, ban cho họ một cơ hội mới để nhìn vào chính họ, hoán cải, và tin”, nhờ thế, phục hồi được mối tương quan của họ với Người. Trong Chúa Giê-su bị đóng đinh, Thiên Chúa tỏ ước muốn của Người được xích lại gần những người tội lỗi, bất kể họ lạc xa Người đến đâu. Qua cách này, Người hy vọng sẽ làm mềm trái tim cứng cỏi của Nàng Dâu của Người.” (Sứ điệp Mùa Chay 2016, số 2).

Ôi! “Lạy Chúa, vì yêu thương nhân loại, Ðức Giê-su Ki-tô đã hiến thân chịu khổ hình; xin ban ơn trợ giúp, để chúng con biết noi gương Người tận tình yêu thương mọi anh em. Người là Thiên Chúa hằng sống và hiển trị cùng Chúa, hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn thuở muôn đời. Amen” (Lời nguyện nhập lễ CN.V/MC).

JM. Lam Thy ĐVD.