Các bài viết về Đạo đức truyền thông

ĐẠO ĐỨC TRUYỀN THÔNG NHƯ KIM CHỈ NAM CHO SỨ VỤ GIỚI TRẺ

Tôi vẫn nhớ những ngày đầu làm mục vụ, khi công cụ của chúng tôi chỉ là cây đàn guitar, những buổi tĩnh tâm dưới ánh nến và những cuộc trò chuyện chân thành bên ly trà đá. Đó là một thế giới thật, hữu hình, nơi niềm tin được vun trồng qua những ánh mắt, những cái bắt tay và những lời chia sẻ mộc mạc. Nhưng rồi, một cơn bão ập đến, không phải bão của đất trời, mà là cơn bão số. Nó cuốn phăng mọi thứ vào một không gian mới, một “lục địa thứ bảy” mang tên Internet. Và những người trẻ của chúng ta, những tâm hồn mà chúng ta được trao phó để chăm sóc, đang sống, thở và định hình nhân cách của mình trên mảnh đất ấy.

Trong thế giới mới này, truyền thông đã trở thành một dòng sông dữ liệu chảy xiết, một quyền lực vô hình nhưng có sức mạnh kiến tạo hoặc hủy diệt ghê gớm. Với giới trẻ, dòng sông ấy không chỉ là kênh giải trí hay học tập, mà là cả một hệ sinh thái tinh thần. Từ những video 15 giây trên TikTok len lỏi vào tiềm thức, những cuộc tranh luận nảy lửa trên Facebook định hình quan điểm, đến những podcast thầm thì trong tai như một người bạn tâm giao, thông tin đang chạm đến những góc sâu kín nhất của tâm hồn họ. Nó có thể là dòng nước mát tưới tắm cho đức tin, nhưng cũng có thể là trận lũ bùn xói mòn và cuốn trôi đi tất cả.

Vì thế, đối với chúng ta, những người được gọi mời đồng hành với người trẻ trên hành trình đức tin, việc dấn thân vào không gian truyền thông không còn là một lựa chọn, mà là một mệnh lệnh của thời đại. Đó không chỉ là sự thích nghi, mà là một cuộc “nhập thể” mới. Nhưng bước vào thế giới ấy, chúng ta mang theo gì? Liệu chúng ta có đang cầm trên tay ngọn đèn Tin Mừng hay chỉ là một chiếc loa phóng thanh vô hồn? Câu hỏi về Đạo đức truyền thông vì thế không phải là một vấn đề lý thuyết xa vời, mà là câu hỏi về sự sống còn của sứ điệp yêu thương mà chúng ta được trao phó. Nó là kim chỉ nam để chúng ta không lạc lối, và quan trọng hơn, không dẫn dắt những người trẻ mà chúng ta yêu thương vào mê cung của sự giả dối và trống rỗng.

Dưới đây không phải là những quy tắc khô cứng, mà là những suy tư, những trăn trở được đúc kết từ những va vấp và những niềm vui nhỏ bé trên hành trình làm mục vụ trong cơn bão số.

. Sự Thật – Lằn ranh mỏng manh giữa “Kể Chuyện” và “Bịa Đặt”

Tôi từng nghe một người trẻ nói: “Con sợ nhất là sự giả dối được nhân danh lòng tốt.” Câu nói ấy ám ảnh tôi mãi. Trong một thế giới bị bủa vây bởi tin giả (fake news), những câu chuyện được “tô hồng” quá mức và những hình ảnh được chỉnh sửa kỹ lưỡng, người trẻ đã phát triển một thứ giác quan thứ sáu: khả năng “quét” sự chân thật. Họ lớn lên giữa những cuộc khủng hoảng niềm tin, từ chính trị, quảng cáo cho đến những thần tượng sụp đổ. Sự hoài nghi đó, một cách tự nhiên, cũng len lỏi vào cách họ tiếp nhận những câu chuyện về đức tin.

Khi làm truyền thông, chúng ta rất dễ rơi vào cám dỗ “làm cho câu chuyện hay hơn”. Chúng ta có thể phóng đại một phép lạ, thêm thắt những chi tiết cảm động không có thật vào một câu chuyện ơn gọi, hay bóp méo một vài điểm giáo lý gai góc để nó trở nên “dễ nuốt” hơn với tâm lý đám đông. Chúng ta tự biện minh rằng đó là “vì mục đích tốt”, để thu hút người trẻ đến với Chúa. Nhưng đó là một cái bẫy chết người.

Một lời nói dối, dù nhỏ, khi bị phát hiện, sẽ phá hủy toàn bộ cây cầu niềm tin mà chúng ta đã khó nhọc xây dựng. Nó không chỉ làm người trẻ mất tin tưởng vào chúng ta, mà tệ hơn, nó khiến họ nghi ngờ cả Sự Thật mà chúng ta đại diện. Họ sẽ tự hỏi: “Nếu câu chuyện này là giả, liệu những gì khác mà họ nói có thật không? Liệu chính Chúa có phải cũng chỉ là một câu chuyện được thêu dệt cho hay hơn?”

Ví dụ minh họa: Thay vì kể một câu chuyện cảm động nhưng không thể kiểm chứng về một phép lạ chữa bệnh tức thời, tại sao chúng ta không can đảm chia sẻ câu chuyện có thật của một bệnh nhân ung thư đang đối diện với cái chết bằng một niềm tin phi thường? Sự thật trong nỗi đau và sự yếu đuối ấy có sức lay động và thuyết phục hơn ngàn lần một câu chuyện được dàn dựng hoàn hảo. Thay vì hứa hẹn rằng “đến với Chúa mọi khó khăn sẽ tan biến”, hãy chân thành nói rằng “hành trình theo Chúa đầy chông gai, nhưng bạn sẽ không bao giờ phải bước đi một mình”.

Sự thật còn đòi hỏi tính minh bạch về mục đích. Chúng ta không dùng truyền thông như một công cụ marketing để “câu view”, “tăng like” hay xây dựng thương hiệu cá nhân. Mục đích tối thượng và duy nhất của chúng ta là tạo ra một không gian để người trẻ có thể gặp gỡ Thiên Chúa một cách đích thực. Sự thật chính là của lễ thanh sạch nhất mà chúng ta có thể dâng lên trong sứ vụ này. Nó có thể không lấp lánh, nhưng nó bền vững và xây dựng nền tảng đức tin trên đá tảng, chứ không phải trên cát lún của sự hào nhoáng.

. Tôn trọng và thấu cảm – Nói Ngôn ngữ của trái tim, không phải của quyền bính

Truyền thông mục vụ không phải là một con đường một chiều, nơi chúng ta đứng trên bục cao rao giảng và người trẻ ở dưới im lặng lắng nghe. Đó là một ảo tưởng nguy hiểm. Trong thế giới mạng, mọi người đều bình đẳng. Một người trẻ có thể dễ dàng “lướt qua” bài đăng của chúng ta chỉ bằng một cái vuốt tay nếu họ cảm thấy không được thấu hiểu.

Tôn trọng bắt đầu từ việc lắng nghe. Chúng ta có thực sự biết người trẻ hôm nay đang nghĩ gì, lo sợ điều gì, và mơ ước điều gì không? Chúng ta có biết những “meme” họ hay dùng, những bản nhạc họ đang nghe, những áp lực vô hình họ đang gánh chịu từ gia đình, học tập và mạng xã hội không? Hay chúng ta chỉ đang áp đặt những gì “chúng ta nghĩ là tốt cho họ” lên cuộc sống của họ?

Thấu cảm là bước tiếp theo. Nó không có nghĩa là đồng tình hay cổ xúy cho mọi xu hướng của giới trẻ. Thấu cảm là nỗ lực đặt mình vào đôi giày của họ, để hiểu được tại sao họ lại hành động như vậy, tại sao họ lại bị thu hút bởi những điều đó. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể tìm ra cách đưa sứ điệp Tin Mừng vào chính bối cảnh văn hóa của họ một cách tự nhiên và đầy yêu thương.

Ví dụ minh họa:

·        Thay vì chỉ trích: “Các con đừng tốn thời gian vào mấy trò chơi điện tử vô bổ nữa!”, chúng ta có thể làm một buổi livestream trò chuyện với một game thủ Công giáo, khám phá những giá trị như sự kiên trì, tinh thần đồng đội, và cả những cám dỗ trong thế giới game. Qua đó, chúng ta không lên án, mà đồng hành và gợi mở hướng đi.

·        Thay vì một bài giảng khô khan về cầu nguyện: Hãy làm một series podcast ngắn có tên “5 phút tĩnh lặng cuối ngày”, hướng dẫn những bài tập cầu nguyện đơn giản mà một người trẻ bận rộn có thể thực hành ngay trên giường ngủ trước khi chìm vào giấc mơ.

Sự tôn trọng còn thể hiện ở việc bảo vệ quyền riêng tư của họ. Đừng bao giờ đăng tải hình ảnh, video hay câu chuyện cá nhân của một bạn trẻ mà chưa có sự cho phép rõ ràng của họ. Thế giới mạng đầy rẫy những nguy cơ, và chúng ta phải là người bảo vệ an toàn cho họ, tạo ra một không gian trực tuyến nơi họ có thể là chính mình mà không sợ bị phán xét, chế giễu hay lợi dụng. Tôn trọng và thấu cảm là hai mái chèo giúp con thuyền mục vụ của chúng ta đi vào sâu trong tâm hồn người trẻ, nơi những hạt giống đức tin có thể nảy mầm.

. Trách nhiệm của người gác cổng – Che chắn và dạy cách phân định

Khi mở một cánh cửa truyền thông, chúng ta không chỉ mang Tin Mừng đến cho người trẻ, mà còn vô tình mở đường cho những hiểm nguy của thế giới mạng bước vào cuộc sống của họ. Bắt nạt trực tuyến (cyberbullying), những nội dung độc hại, văn hóa phẩm đồi trụy, những thuyết âm mưu, và sự nghiện ngập không gian ảo – đó là những con sói luôn rình rập quanh đàn chiên của chúng ta.

Người làm mục vụ mang một trách nhiệm đạo đức nặng nề như một người gác cổng.

·        Thứ nhất, chúng ta phải che chắn. Điều này đòi hỏi sự cẩn trọng và phân định trong việc lựa chọn nền tảng, quản lý các nhóm, và kiểm duyệt các bình luận. Chúng ta phải can đảm xóa đi những bình luận tiêu cực, gây chia rẽ, hoặc tấn công cá nhân trên các trang của mình. Tạo ra một môi trường trong lành không phải là kiểm duyệt tự do, mà là bảo vệ những tâm hồn non nớt khỏi sự độc hại.

·        Thứ hai, chúng ta phải dạy cách phân định. Che chắn thôi là chưa đủ, vì chúng ta không thể đi theo các em 24/7. Quan trọng hơn là trang bị cho các em một “bộ lọc thiêng liêng”. Chúng ta cần tổ chức những buổi chia sẻ về đạo đức kỹ thuật số (digital citizenship): cách nhận diện tin giả, cách ứng xử văn minh trên mạng, cách bảo vệ thông tin cá nhân, và quan trọng nhất, cách nhận ra những gì đang nuôi dưỡng tâm hồn mình và những gì đang đầu độc nó.

Ví dụ minh họa: Thay vì chỉ cấm đoán, hãy tổ chức một cuộc thi làm video ngắn với chủ đề “Vẻ đẹp thật sau màn hình filter”, khuyến khích các bạn trẻ tôn vinh vẻ đẹp tự nhiên và chống lại áp lực về ngoại hình trên mạng xã hội. Hoặc tạo một chuỗi bài viết phân tích những xu hướng độc hại trên TikTok dưới góc nhìn đức tin, giúp các em có khả năng phê phán thay vì chỉ hùa theo đám đông.

Trách nhiệm này biến chúng ta từ một người sáng tạo nội dung đơn thuần thành một nhà giáo dục, một người mục tử thực thụ, người không chỉ cho chiên ăn mà còn bảo vệ chúng khỏi sói dữ.

. Xây dựng cộng đồng hiệp thông – Biến “Mạng” ảo thành “Nhà” Thật

Cuối cùng, và có lẽ là quan trọng nhất, mục tiêu của truyền thông mục vụ không phải chỉ là truyền tải thông tin, mà là xây dựng cộng đồng. Trong thời đại mà con người có hàng ngàn “bạn” trên Facebook nhưng lại cảm thấy cô đơn hơn bao giờ hết, nhu cầu được thuộc về một nơi nào đó, được lắng nghe và được yêu thương là một cơn khát cháy bỏng.

Kênh truyền thông của chúng ta phải trở thành một ngôi nhà thiêng liêng trên mạng, một nơi chốn mà các bạn trẻ cảm thấy an toàn để sẻ chia những niềm vui, những gánh nặng, những nghi ngờ trong hành trình đức tin. Nó phải là nơi Lời Chúa không chỉ được rao giảng, mà được sống và được chia sẻ.

Điều này đòi hỏi chúng ta phải chuyển trọng tâm từ “sản xuất nội dung” sang “thúc đẩy tương tác”.

·        Khuyến khích các bạn trẻ đặt câu hỏi và tạo ra những không gian để trả lời chúng một cách nghiêm túc.

·        Tổ chức những buổi cầu nguyện trực tuyến, nơi mọi người từ khắp nơi có thể hiệp thông với nhau.

·        Tạo ra những thử thách, những hoạt động chung để các thành viên cùng thực hiện và chia sẻ kết quả.

·        Và trên hết, chính chúng ta phải là những thành viên tích cực của cộng đồng đó. Hãy trả lời từng bình luận, nhớ tên các thành viên năng nổ, thể hiện sự quan tâm chân thành. Chúng ta phải là những người kết nối, những người xây cầu, chứ không phải những ngôi sao xa cách.

Ví dụ minh họa: Một nhóm mục vụ đã tạo ra một group kín trên Facebook mang tên “Bạn đồng hành 5 phút mỗi ngày”. Mỗi sáng, một người quản trị sẽ đăng một câu Lời Chúa và một câu hỏi suy ngẫm. Các thành viên sẽ chia sẻ suy tư của mình trong phần bình luận. Họ cầu nguyện cho nhau, nâng đỡ nhau khi gặp khó khăn. Dần dần, cái “mạng” ảo đó đã trở thành một “nhà” thật, một điểm tựa tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của họ.

Ngọn đèn dầu không bao giờ tắt

Hành trình làm mục vụ giới trẻ trong kỷ nguyên số là một hành trình đầy thách thức nhưng cũng vô cùng kỳ diệu. Đạo đức truyền thông không phải là một bộ luật để trói buộc chúng ta, mà là dầu để thắp cho ngọn đèn sứ vụ của chúng ta cháy sáng hơn. Đó là sự cam kết sâu sắc với Sự Thật, là thái độ Tôn Trọng và Thấu Cảm, là ý thức Trách Nhiệm của người mục tử, và là khao khát xây dựng một Cộng Đồng Hiệp Thông.

Chúng ta, những người làm mục vụ, có thể không phải là những chuyên gia truyền thông, không có những thiết bị tối tân hay những kỹ xảo điêu luyện. Nhưng chúng ta có một thứ quý giá hơn tất cả: một trái tim yêu thương, một tấm lòng khao khát mang Chúa đến cho người trẻ. Hãy để chính trái tim đó dẫn đường. Hãy can đảm bước vào dòng sông dữ liệu chảy xiết, không phải với sự sợ hãi, mà với niềm tin rằng, chỉ cần chúng ta giữ vững ngọn đèn dầu của sự thật và tình yêu, chúng ta sẽ có thể soi đường cho những tâm hồn trẻ tìm về Bến Bờ Bình An. Bởi vì, ở đâu có tình yêu và sự thật, ở đó có Thiên Chúa hiện diện, dù là trong ngôi nhà thờ cổ kính hay trên một màn hình điện thoại thông minh.

Lm. Anmai, CSsR

++++++++++

ĐẠO ĐỨC TRUYỀN THÔNG TRONG MỤC VỤ THIẾU NHI: GIEO GÌ GIỮA MIỀN ĐẤT SỐ?

Trong khu vườn ươm đức tin của Hội Thánh, mục vụ thiếu nhi là mảnh đất màu mỡ và cũng mong manh nhất. Đó là nơi những hạt giống Lời Chúa được gieo vào những tâm hồn trong trẻo, nơi những mầm non đức tin đầu tiên được vun trồng. Ngày nay, khu vườn ấy không còn chỉ được tưới tắm bằng những bài học Kinh Thánh trên giấy, những bài hát thánh ca với cây đàn ghi-ta mộc mạc. Nó đang được bao bọc, và đôi khi là "xâm lấn", bởi một hệ sinh thái phức tạp và đầy quyền năng: truyền thông kỹ thuật số.

Từ những video hoạt hình Kinh Thánh sống động trên YouTube, những ứng dụng học Lời Chúa tương tác trên máy tính bảng, cho đến những buổi nhóm online qua Zoom và những hình ảnh sinh hoạt được chia sẻ trên mạng xã hội – truyền thông đã trở thành một công cụ không thể thiếu, một người phụ tá đắc lực trong mục vụ. Nó là con thuyền đưa sứ điệp Tin Lành vượt qua những giới hạn vật lý, chạm đến những đứa trẻ chưa từng bước chân vào nhà thờ. Nó là cây cọ vẽ nên những câu chuyện Kinh Thánh bằng màu sắc rực rỡ, thu hút và dễ hiểu đối với thế hệ trực quan.

Thế nhưng, chính trong sự tiện lợi và sức hấp dẫn đó lại ẩn chứa những câu hỏi đạo đức lớn lao mà chúng ta, những người làm mục vụ, những bậc cha mẹ, những người chăn bầy, không thể làm ngơ. Con dao hai lưỡi của truyền thông, khi được đặt vào tay chúng ta để chăm sóc những tâm hồn non nớt, đòi hỏi một sự cẩn trọng, một lương tâm tỉnh thức và một trái tim yêu thương đầy trách nhiệm. Bởi lẽ, một cú nhấp chuột bất cẩn, một video được chia sẻ thiếu cân nhắc, một hình ảnh được đăng tải vội vàng có thể gieo vào mảnh đất tâm hồn trẻ thơ không phải là hạt giống đức tin, mà là những cây cỏ dại của sự tổn thương, lệch lạc và nguy hiểm.

Bài luận này không nhằm mục đích lên án hay bài trừ truyền thông, mà là một lời mời gọi cùng nhau suy ngẫm, trăn trở và tìm kiếm một con đường khôn ngoan. Con đường ấy giúp chúng ta vừa tận dụng được sức mạnh của công nghệ, vừa bảo vệ được sự thánh khiết, an toàn và phát triển tâm linh toàn diện cho những đứa trẻ mà Chúa đã giao phó.

Cạm bẫy ngọt ngào: Khi nội dung trở thành "Kẹo Độc"

Mối quan tâm đạo đức đầu tiên và dễ thấy nhất nằm ở chính nội dung mà chúng ta sản xuất hoặc chọn lọc cho các em. Trong nỗ lực làm cho Tin Lành trở nên "hấp dẫn" và "thân thiện với trẻ em", chúng ta có nguy cơ biến nó thành một loại "kẹo ngọt thần học" – ngon miệng, bắt mắt nhưng thiếu dưỡng chất và thậm chí có thể gây hại.

Ví dụ minh họa 1: Câu chuyện về "Chúa Giê-su Siêu Anh Hùng"

Một nhà thờ nọ, để thu hút các bé trai hiếu động, đã sản xuất một loạt video hoạt hình mô tả Chúa Giê-su như một siêu anh hùng. Ngài có sức mạnh phi thường, đánh bại những "kẻ xấu" (quân lính La Mã, người Pha-ri-si) bằng những phép lạ ngoạn mục, và luôn xuất hiện với nụ cười chiến thắng. Loạt video rất thành công, bọn trẻ vô cùng yêu thích. Nhưng một người hướng dẫn đã nhận ra vấn đề khi cậu bé Tí, 5 tuổi, sau khi xem video về sự thương khó, đã hồn nhiên hỏi: "Sao Chúa Giê-su không dùng siêu năng lực để bắn la-de vào mấy ông lính xấu xa ạ?".

Câu hỏi của Tí phơi bày một lỗ hổng thần học nghiêm trọng. Việc "siêu anh hùng hóa" Chúa Giê-su đã vô tình cắt bỏ đi bản chất cốt lõi của Ngài: sự khiêm nhường, sự hy sinh, tình yêu thương dành cho cả kẻ thù, và chiến thắng vĩ đại nhất không phải bằng sức mạnh thể chất mà bằng sự phục sinh từ cõi chết. Bọn trẻ có thể yêu mến một "siêu anh hùng", nhưng chúng có học được bài học về sự tha thứ, lòng thương xót và sự vâng phục trọn vẹn của Đấng Cứu Thế không? Chúng ta đã biến một câu chuyện cứu rỗi sâu sắc thành một bộ phim hành động đơn thuần. Đó là sự giản lược hóa nguy hiểm, gieo vào tâm trí trẻ thơ một hình ảnh méo mó về chính Đấng mà chúng ta muốn chúng noi theo.

Tương tự, những bài hát chỉ tập trung vào việc "Chúa cho con quà", "Chúa ban phước cho con" mà thiếu đi sự dạy dỗ về tội lỗi, sự ăn năn, và sự kêu gọi nên thánh cũng là một dạng "kẹo độc". Nó nuôi dưỡng một đức tin vị kỷ, xem Chúa như một cỗ máy ban phát điều ước hơn là một vị Vua thánh khiết và một người Cha nhân từ mà chúng ta phải kính sợ và yêu mến.

Trách nhiệm đạo đức của chúng ta là phải trở thành những người "gác cổng nội dung" khôn ngoan. Mỗi video, mỗi bài hát, mỗi ứng dụng trước khi đưa đến cho thiếu nhi cần được xem xét dưới lăng kính thần học vững chắc:

·        Nội dung này có trung thực với Kinh Thánh không?

·        Nó có trình bày một bức tranh toàn diện về thuộc tính của Đức Chúa Trời không (yêu thương, công chính, thánh khiết, thành tín...)?

·        Nó có dẫn các em đến sự thờ phượng thật, hay chỉ là sự giải trí đơn thuần?

·        Nó có gieo vào lòng các em sự kính sợ Chúa hay chỉ là sự ngưỡng mộ một nhân vật thú vị?

Sự riêng tư của trẻ em: Vết sẹo vô hình trên Mạng Xã Hội

Nếu nội dung là mối bận tâm về "thức ăn tâm linh", thì vấn đề sử dụng hình ảnh và thông tin của trẻ em trên truyền thông lại là câu chuyện về sự an toàn và phẩm giá. Trong kỷ nguyên của mạng xã hội, một tấm ảnh, một đoạn video về những khoảnh khắc đáng yêu của các em trong buổi nhóm có thể nhận được hàng trăm lượt "thích" và bình luận. Nó làm cho mục vụ của chúng ta trông sống động, thành công và lan tỏa. Nhưng đằng sau những lợi ích đó là những rủi ro đạo đức khổng lồ.

Ví dụ minh họa 2: Nỗi đau của người mẹ

Hãy tưởng tượng chị Lan, một người mẹ đang trong quá trình ly hôn căng thẳng và đã nhận được lệnh của tòa án bảo vệ cô và con gái khỏi người chồng bạo hành. Chị tìm đến nhà thờ như một nơi trú ẩn an toàn. Con gái chị, bé Na, rất thích tham gia ban thiếu nhi. Một ngày Chủ nhật, nhà thờ tổ chức chương trình Trung Thu và người phụ trách truyền thông đã livestream toàn bộ buổi nhóm lên trang Facebook công khai của Hội Thánh để "chia sẻ niềm vui". Trong video, bé Na đang cười rạng rỡ, và người quay phim còn lia máy đến bảng tên có ghi rõ họ tên đầy đủ của em.

Vài ngày sau, chị Lan nhận được một tin nhắn đe dọa từ chồng cũ: "Tao biết con đang ở đâu rồi". Chị bàng hoàng, sợ hãi, và khi tìm hiểu ra, chị phát hiện chính đoạn livestream của nhà thờ đã vô tình tiết lộ vị trí và danh tính của con gái chị. Nơi mà chị tìm kiếm sự an toàn lại chính là nơi đẩy con chị vào nguy hiểm. Sự bất cẩn của một người, nhân danh "mục vụ", đã gây ra một tổn thương và nỗi sợ hãi không thể đo đếm được.

Câu chuyện này, dù là giả định, lại không hề xa vời. Chúng ta thường quên rằng, đằng sau mỗi gương mặt trẻ thơ là một câu chuyện gia đình, một hoàn cảnh riêng tư. Việc đăng tải hình ảnh, video, tên tuổi của các em mà không có sự cho phép rõ ràng, cụ thể và có ý thức từ phụ huynh là một sự vi phạm đạo đức nghiêm trọng.

Một khuôn khổ đạo đức về quyền riêng tư cần bao gồm:

1.    Sự đồng thuận tuyệt đối (Informed Consent): Không bao giờ đăng bất cứ thứ gì liên quan đến một đứa trẻ mà không có văn bản đồng ý từ cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp. Văn bản này phải ghi rõ hình ảnh/video sẽ được sử dụng ở đâu (Facebook, website, YouTube...), trong bao lâu và cho mục đích gì.

2.    Tôn trọng sự lựa Chọn "Không": Luôn có một phương án cho các phụ huynh từ chối. Và khi họ đã từ chối, hãy tuyệt đối tôn trọng điều đó. Cần có cơ chế để đảm bảo con của họ không vô tình lọt vào ống kính.

3.    Bảo vệ danh tính: Hạn chế tối đa việc đăng tên đầy đủ của trẻ. Thay vì "Bé Nguyễn Văn An lớp Chồi", hãy dùng "Một bạn nhỏ trong giờ học Kinh Thánh". Tránh quay cận cảnh các bảng tên hay thông tin cá nhân.

4.    Sử dụng kênh riêng tư: Thay vì đăng lên các trang công khai, hãy cân nhắc sử dụng các nhóm kín (private group) trên Facebook hoặc Zalo dành riêng cho phụ huynh trong ban thiếu nhi. Đây là một cách tuyệt vời để chia sẻ khoảnh khắc mà vẫn kiểm soát được người xem.

5.    Suy nghĩ về tương lai: Hãy tự hỏi: "10 năm nữa, khi đứa trẻ này trở thành một thiếu niên, liệu em có cảm thấy xấu hổ hay khó chịu khi thấy hình ảnh này của mình vẫn còn trôi nổi trên mạng không?". Tấm ảnh một bé gái đang khóc nức nở trong buổi cầu nguyện có thể rất "cảm động" với người lớn, nhưng nó có thể trở thành một sự bẽ mặt cho em sau này.

Chúng ta không có quyền đánh đổi sự an toàn và phẩm giá lâu dài của một đứa trẻ để lấy vài chục lượt "thích" cho trang fanpage của nhà thờ.

Từ thụ động đến chủ động: Dạy trẻ "Bơi" giữa dòng chảy truyền thông

Một khía cạnh đạo đức sâu sắc hơn, và thường bị bỏ qua, là tác động của truyền thông đến sự phát triển tâm linh và kỹ năng sống của trẻ. Khi mục vụ thiếu nhi quá phụ thuộc vào các sản phẩm truyền thông "đóng gói sẵn", chúng ta có nguy cơ tạo ra một thế hệ Cơ Đốc nhân thụ động, những người tiêu thụ đức tin chứ không phải là những người sống đức tin.

Các em ngồi yên, mắt dán vào màn hình, xem một câu chuyện Kinh Thánh được kể một cách hoàn hảo. Các em hát theo một bài hát có vũ đạo sôi động do các bạn nhỏ chuyên nghiệp trình bày trên YouTube. Mọi thứ đều được làm sẵn, mượt mà và hấp dẫn. Nhưng đức tin có phải là một sản phẩm để tiêu thụ?

Mối tương giao với Chúa đòi hỏi sự tĩnh lặng, sự suy ngẫm, sự đối thoại, sự nghi ngờ và sự tìm kiếm. Nó được xây dựng qua những lời cầu nguyện vụng về, những câu hỏi ngô nghê cho người hướng dẫn, những lần tự mình lật giở trang Kinh Thánh, những cuộc trò chuyện với bạn bè về Chúa. Màn hình, với tốc độ và sự kích thích liên tục của nó, có thể làm teo đi "cơ bắp tâm linh" cần thiết cho những hoạt động này.

Ví dụ minh họa 3: Sự khác biệt giữa hai lớp học

·        Lớp học A: Người hướng dẫn bật một video hoạt hình 15 phút kể về câu chuyện Đa-vít và Gô-li-át. Sau đó, cô hỏi: "Các con thấy video có hay không?". Bọn trẻ đồng thanh: "Dạ hay!". Buổi học kết thúc.

·        Lớp học B: Người hướng dẫn tự mình kể câu chuyện Đa-vít và Gô-li-át bằng giọng điệu lôi cuốn, có sử dụng vài bức tranh minh họa. Giữa chừng, cô dừng lại hỏi: "Nếu là các con, các con có sợ Gô-li-át không?". Sau khi kể xong, cô chia các em thành các nhóm nhỏ, phát cho mỗi nhóm giấy, bút màu, đất nặn và yêu cầu các em tự tạo ra một sản phẩm (vẽ, nặn tượng, diễn kịch ngắn) kể lại câu chuyện theo cách của mình. Trong quá trình đó, cô đi đến từng nhóm, trò chuyện, giải đáp thắc mắc: "Tại sao Đa-vít lại dám làm vậy? Sức mạnh của ông đến từ đâu?".

Rõ ràng, lớp học B đòi hỏi nhiều công sức hơn từ người hướng dẫn. Nhưng ở đó, bọn trẻ không chỉ tiêu thụ một câu chuyện. Chúng được tương tác, được phản tư, được đặt câu hỏi, và quan trọng nhất là được sáng tạo. Chúng đang tự mình vật lộn với ý nghĩa của câu chuyện và áp dụng nó. Truyền thông ở đây (những bức tranh) chỉ là công cụ hỗ trợ, chứ không phải là trung tâm. Người hướng dẫn và mối tương quan giữa người với người mới là chất xúc tác chính cho sự tăng trưởng.

Trách nhiệm đạo đức của chúng ta là phải dịch chuyển vai trò của truyền thông từ "người kể chuyện chính" thành "người trợ giảng". Hãy dạy cho trẻ em kỹ năng truyền thông (media literacy) từ góc nhìn Cơ Đốc:

·        Dạy các em đặt câu hỏi: "Thông điệp đằng sau video này là gì?", "Người làm ra nó muốn mình tin vào điều gì?", "Điều này có phù hợp với Kinh Thánh không?".

·        Biến các em thành người sáng tạo: Thay vì chỉ cho các em xem, hãy hướng dẫn các em tự làm một đoạn phim stop-motion về câu chuyện Sáng Thế, tự thu âm một podcast kể lại một phép lạ của Chúa Giê-su, hay thiết kế một tấm poster về một nhân vật Kinh Thánh mà em yêu thích.

·        Ưu tiên mối tương quan: Hãy nhớ rằng, không một ứng dụng hay video nào có thể thay thế được vòng tay của một người hướng dẫn yêu thương, một lời cầu nguyện chân thành từ một người bạn, hay một cuộc trò chuyện sâu sắc về Chúa với cha mẹ. Đó mới là nơi đức tin được hình thành và bền vững.

Lời kết: Người làm vườn khôn ngoan

Quay trở lại với hình ảnh khu vườn tâm hồn. Truyền thông kỹ thuật số giống như một hệ thống tưới tiêu hiện đại. Nó có thể mang nước đến những nơi xa xôi, giúp cây cối phát triển nhanh chóng. Nhưng người làm vườn khôn ngoan biết rằng, không phải cứ xả nước ào ạt là tốt.

Họ phải kiểm tra nguồn nước có sạch không (nội dung có lành mạnh, đúng đắn?). Họ phải điều chỉnh lượng nước cho phù hợp với từng loại cây, tránh làm úng rễ (sử dụng có chừng mực, phù hợp lứa tuổi). Họ phải xây dựng hàng rào bảo vệ khu vườn khỏi những kẻ phá hoại từ bên ngoài (bảo vệ sự riêng tư và an toàn). Và quan trọng nhất, họ biết rằng hệ thống tưới tiêu chỉ là công cụ. Tình yêu thương, sự chăm sóc, việc nhổ cỏ dại, việc đích thân vun xới từng gốc cây – đó mới là những gì làm nên một khu vườn sai trái.

Làm mục vụ thiếu nhi trong thời đại số là một thách thức, nhưng cũng là một đặc ân lớn lao. Cầu xin Chúa ban cho chúng ta sự khôn ngoan của một người làm vườn tỉnh thức, sự nhạy bén của một người lính gác và trái tim của một người chăn chiên. Để mỗi cú nhấp chuột, mỗi video được chia sẻ, mỗi hình ảnh được đăng tải không chỉ là một hành động kỹ thuật, mà là một hành vi thờ phượng, một lời chứng yêu thương và một cam kết đạo đức sâu sắc nhằm gieo trồng những điều chân-thiện-mỹ vào thế hệ mà Chúa đang giao phó trong tay chúng ta. Bởi lẽ, những gì chúng ta gieo trong miền đất số hôm nay, sẽ quyết định mùa gặt tâm linh của Hội Thánh ngày mai.

Lm. Anmai, CSsR

++++++++++

TÂN PHÚC ÂM HÓA TRONG THỜI ĐẠI KỸ THUẬT SỐ: HƯỚNG TỚI SỰ HIỆN DIỆN TRÒN ĐẦY

Cách đây nhiều thế kỷ, những nhà truyền giáo vĩ đại đã căng buồm ra khơi, vượt qua những đại dương vô định để mang Ánh Sáng Tin Mừng đến những vùng đất xa lạ. Họ học một ngôn ngữ mới, hòa mình vào một nền văn hóa mới, và gieo hạt giống đức tin bằng chính cuộc đời mình. Ngày nay, một "lục địa" mới đã hình thành, không phải bằng đất đá và đại dương, mà bằng những dòng mã và những kết nối vô hình. Đó là lục địa kỹ thuật số. Đây chính là cánh đồng truyền giáo bao la và cấp thiết nhất của thế kỷ 21, là nơi Hội Thánh được mời gọi thực thi sứ mạng Tân Phúc Âm hóa với một lòng nhiệt thành mới, một phương pháp mới và một cách diễn tả mới.

"Tân Phúc Âm hóa" không phải là rao giảng một Tin Mừng mới, bởi Tin Mừng vẫn là Một: Đức Giêsu Kitô, Đấng đã chết và sống lại để cứu độ chúng ta. Nhưng đó là lời mời gọi khẩn thiết để tìm ra những con đường mới, thổi bùng lên ngọn lửa đức tin ở những nơi nó đã nguội lạnh, đặc biệt là trong các xã hội đã từng mang đậm dấu ấn Kitô giáo nhưng nay đang bị tục hóa sâu sắc. Và không nơi nào sự "nguội lạnh" và "khát khao" lại song hành một cách phức tạp như trên lục địa kỹ thuật số.

Thế nhưng, việc mang Tin Mừng vào thế giới số không đơn thuần là "copy-paste" những bài giảng từ nhà thờ lên Facebook, hay chuyển đổi các tài liệu giáo lý thành file PDF. Đó là một thách đố lớn lao hơn nhiều. Nó đòi hỏi một sự "nhập thể" sâu sắc, một cuộc chuyển đổi từ việc chỉ đơn thuần trình bày thông tin thành một sự hiện diện đích thực, tròn đầy và mang tính cứu độ. Bài luận này là một hành trình suy tư về những cạm bẫy và cơ hội của sứ mạng ấy, nhằm tìm kiếm một con đường để sự hiện diện của người Kitô hữu trên không gian mạng không phải là một cái bóng mờ nhạt, mà là một dấu ấn sống động của Tình Yêu Thiên Chúa.

Cạm bẫy của Tin Mừng "Phẳng": Từ rao giảng đến trình diễn

Thế giới kỹ thuật số, đặc biệt là mạng xã hội, vận hành dựa trên những thuật toán của sự chú ý. Tốc độ, sự ngắn gọn, hình ảnh bắt mắt và cảm xúc tức thời được ưu tiên. Trong bối cảnh đó, Tin Mừng, vốn sâu sắc và đa chiều, rất dễ bị biến thành một sản phẩm "phẳng", một món hàng được đóng gói đẹp đẽ để thu hút "like" và "share". Đây là cạm bẫy tinh vi đầu tiên.

1. Tin Mừng bị giản lược thành "Content" (Nội dung):

Chúng ta bị cuốn vào guồng quay sản xuất "content". Hằng ngày, các trang mục vụ đăng những tấm ảnh thiết kế công phu với một câu Kinh Thánh, những video ngắn theo "trend", những bài viết với tiêu đề giật gân. Điều này không sai, thậm chí cần thiết. Nhưng nguy cơ là chúng ta trở thành những nhà quản trị nội dung thay vì là những người loan báo Tin Mừng. Đức tin bị biến thành một chuỗi thông tin, một bộ sưu tập những câu trích dẫn hay, chứ không còn là một cuộc gặp gỡ cá vị với một Ngôi Vị sống động là Đức Kitô.

Ví dụ minh họa: Bi kịch của những "tấm thẻ trích dẫn"

Hãy hình dung một trang Công giáo nổi tiếng trên Instagram. Mỗi ngày họ đăng một tấm ảnh phong cảnh tuyệt đẹp với một câu Lời Chúa được thiết kế tinh xảo. Hàng ngàn người "thả tim". Nhưng nếu nhìn vào phần bình luận của quản trị viên trang đó trên các diễn đàn khác, ta lại thấy những lời lẽ cãi vã, chia rẽ, công kích cá nhân và một tinh thần xét đoán khắc nghiệt.

Ở đây, Tin Mừng đã bị "phẳng hóa" đến mức bi kịch. Nó chỉ còn là một sản phẩm thẩm mỹ trên bề mặt, hoàn toàn tách rời khỏi đời sống chứng tá của người rao giảng. Người ta có thể "sản xuất" Tin Mừng mà không cần "sống" Tin Mừng. Khi khoảng cách giữa con người online và con người offline là một vực thẳm, thì sứ điệp mà chúng ta rao giảng, dù cao đẹp đến đâu, cũng trở nên vô hồn và giả tạo.

2. Cái bẫy của sự trình diễn và thước đo hư ảo:

Nền tảng kỹ thuật số có những thước đo rõ ràng: lượt xem, lượt thích, lượt chia sẻ, số người theo dõi. Áp lực vô hình của những con số này có thể biến việc Phúc Âm hóa thành một cuộc trình diễn. Chúng ta bắt đầu tự hỏi: "Làm thế nào để video này có nhiều view?", "Viết gì để được nhiều share?". Dần dần, chúng ta có thể vô thức điều chỉnh sứ điệp cho phù hợp với thị hiếu đám đông. Những chủ đề "khó nghe" của Tin Mừng như sự sám hối, thập giá, sự từ bỏ, sự phán xét... bị né tránh, thay vào đó là những thông điệp dễ chịu, truyền cảm hứng chung chung, không khác gì những diễn giả truyền động lực ngoài đời.

Khi đó, thành công của việc loan báo Tin Mừng không còn được đo bằng sự hoán cải của một tâm hồn, mà bằng những chỉ số phân tích của Facebook. Người môn đệ của Đức Kitô có nguy cơ trở thành một "influencer" (người có sức ảnh hưởng), và sứ điệp cứu độ trở thành một "thương hiệu cá nhân".

Hướng tới sự hiện diện tròn đầy: Mẫu gương Nhập Thể

Để vượt qua những cạm bẫy trên, chúng ta cần một cuộc cách mạng trong tư duy. Thay vì hỏi: "Chúng ta nên đăng gì lên mạng?", hãy hỏi: "Chúng ta nên là ai trên mạng?". Câu trả lời nằm ở mầu nhiệm trung tâm của đức tin Kitô giáo: Mầu nhiệm Nhập Thể. Ngôi Lời đã không gửi một thông điệp từ trời cao. Ngài đã trở thành con người, "cắm lều" ở giữa chúng ta, cùng đi, cùng ăn, cùng khóc, cùng cười với nhân loại. Sự hiện diện kỹ thuật số của chúng ta cũng phải mang tinh thần "nhập thể" đó.

1. Chứng tá của sự chân thật (Authenticity as Witness):

Trong một thế giới online đầy những hình ảnh được tô vẽ hoàn hảo, sự chân thật trở thành một chứng tá mạnh mẽ. Người ta không tìm kiếm những vị thánh không tì vết trên mạng; họ tìm kiếm những con người thật đang vật lộn với đức tin của mình trong đời sống thực.

Ví dụ minh họa: Cha sở "bình dân" trên YouTube

Hãy tưởng tượng một vị linh mục lập một kênh YouTube. Thay vì chỉ quay lại các bài giảng trong nhà thờ, ngài có những vlog chia sẻ về cuộc sống thường ngày của mình. Một video ngài đang loay hoay sửa cái vòi nước bị rò rỉ trong nhà xứ và suy tư về "dòng nước hằng sống". Một video khác ngài chia sẻ về nỗi cô đơn đôi khi cảm thấy trong đời linh mục và cách ngài vượt qua nhờ cầu nguyện và cộng đoàn. Ngài trả lời bình luận của mọi người, kể cả những người chất vấn, một cách kiên nhẫn và khiêm tốn.

Qua những chia sẻ chân thật đó, ngài không chỉ rao giảng về Chúa, mà còn cho thấy Chúa đang hoạt động như thế nào trong một cuộc đời không hoàn hảo của một con người. Ngài đã phá vỡ bức tường ngăn cách giữa giáo sĩ và giáo dân, giữa bục giảng và cuộc đời. Ngài không phải là một "nhà sản xuất nội dung", mà là một người cha, một người anh, một người bạn đồng hành. Đó chính là sự hiện diện "nhập thể".

2. Nghệ thuật của sự lắng nghe và đối thoại:

Không gian mạng không phải là một cái loa phóng thanh một chiều. Nó là một "Areopagus" hiện đại, một quảng trường nơi muôn vàn tư tưởng, nỗi đau, khát vọng và cả sự giận dữ được bày tỏ. Một nhà truyền giáo kỹ thuật số trước hết phải là một người biết lắng nghe.

Điều này có nghĩa là đọc các bình luận không phải để tìm người phản bác, mà để hiểu được những khắc khoải đằng sau câu chữ. Nó có nghĩa là tham gia vào các diễn đàn không phải để "chiến thắng" trong các cuộc tranh luận, mà để gieo những hạt giống của sự thật trong tinh thần bác ái. Nó có nghĩa là đặt câu hỏi nhiều hơn là đưa ra câu trả lời có sẵn.

Khi chúng ta lắng nghe, chúng ta thể hiện sự tôn trọng. Và chỉ khi một người cảm thấy được tôn trọng, họ mới mở lòng ra với sứ điệp mà chúng ta mang đến.

3. Xây dựng cộng đoàn: Từ "không gian mạng" đến "ngôi nhà chung"

Mục tiêu cuối cùng của sự hiện diện kỹ thuật số không phải là thu hút người theo dõi, mà là quy tụ một cộng đoàn. Công nghệ có thể và nên được sử dụng để tạo ra những không gian của tình huynh đệ đích thực.

Ví dụ minh họa: Sức mạnh của một nhóm Zalo giáo xứ

Một giáo xứ lập ra một nhóm Zalo không chỉ để thông báo giờ lễ. Nhóm đó trở thành một mạng lưới yêu thương sống động. Một gia đình báo tin có người thân vừa qua đời, lập tức các thành viên khác chia nhau đọc kinh, an ủi. Một bạn trẻ đăng tin tìm việc, một thành viên lớn tuổi hơn trong nhóm là chủ doanh nghiệp đã giới thiệu cho một cơ hội. Một người mẹ trẻ xin kinh nghiệm chăm sóc con ốm, hàng chục "chuyên gia" khác vào chia sẻ.

Trong trường hợp này, ứng dụng kỹ thuật số không còn là một công cụ thông tin lạnh lẽo. Nó đã trở thành chất xúc tác cho những mối tương quan thực, một "giáo xứ không tường vách". Nó thể hiện khuôn mặt của một Hội Thánh gần gũi, quan tâm và đồng hành. Đây là Tân Phúc Âm hóa bằng hành động cụ thể, nơi Lời Chúa được chứng minh bằng tình yêu thương có thể cảm nhận được.

Đích đến tối hậu: Từ "Click" Chuột đến hiệp thông Thánh Thể

Dù nỗ lực đến đâu, sự hiện diện kỹ thuật số của chúng ta vẫn luôn có một giới hạn. Nó có thể là cánh cổng, là tiền sảnh, là nơi gieo mầm, nhưng nó không bao giờ có thể thay thế được sự gặp gỡ thể lý, xác thịt trong cộng đoàn đức tin. Đích đến tối hậu của mọi hoạt động Tân Phúc Âm hóa, dù online hay offline, phải luôn hướng về sự hiệp thông trọn vẹn trong đời sống bí tích của Hội Thánh, đặc biệt là Bí tích Thánh Thể.

Một buổi livestream Thánh Lễ có thể là nguồn an ủi lớn lao cho người bệnh tật, nhưng nó không thể thay thế việc rước Mình Máu Thánh Chúa. Một nhóm cầu nguyện online có thể kết nối nhiều người, nhưng nó không thể thay thế cái ôm chia sẻ bình an trong nhà thờ.

Vì vậy, sự hiện diện kỹ thuật số khôn ngoan là sự hiện diện luôn tạo ra một "cơn khát". Nó khơi dậy trong lòng người ta một nỗi khao khát được gặp gỡ, được chạm vào, được thuộc về một cộng đoàn bằng xương bằng thịt. Mọi hoạt động online của chúng ta phải như những mũi tên chỉ đường, dẫn người ta từ thế giới ảo trở về với thực tại của một giáo xứ, một cộng đoàn, nơi họ có thể gặp gỡ Đức Kitô một cách trọn vẹn nhất trong các bí tích.

Lời kết

Hành trình Tân Phúc Âm hóa trên lục địa kỹ thuật số chỉ mới bắt đầu. Nó đầy rẫy những thách đố, nhưng cũng chan chứa những cơ hội chưa từng có. Nó không đòi hỏi chúng ta phải trở thành những chuyên gia công nghệ, nhưng đòi hỏi chúng ta phải trở thành những chứng nhân đích thực hơn của Đức Kitô.

Nó mời gọi chúng ta can đảm bước ra khỏi những "ốc đảo" an toàn của mình, để hiện diện giữa một thế giới đang khao khát sự thật và tình yêu, dù đôi khi họ chưa nhận ra điều đó. Nó đòi hỏi một con tim biết lắng nghe, một trí tuệ biết phân định, và một tinh thần sẵn sàng đối thoại trong sự khiêm nhường và bác ái.

Hãy là những ngọn nến được thắp lên trong không gian số, không phải để tự phô diễn ánh sáng của mình, mà để chiếu rọi Ánh Sáng của Đức Kitô. Hãy là muối, không phải để làm cho chính mình trở nên mặn mà, mà để ướp mặn "lục địa" này bằng hương vị của Tin Mừng. Và hãy là những người xây cầu, nối kết những con người lại với nhau và với Thiên Chúa, hướng tới một sự hiệp thông tròn đầy, nơi không còn khoảng cách giữa online và offline, mà chỉ có một gia đình duy nhất trong Tình Yêu của Chúa. Đó chính là viễn cảnh và là lời mời gọi của Tân Phúc Âm hóa hôm nay.

Lm. Anmai, CSsR

+++++++++

NHỮNG CẠM BẪY TRÊN XA LỘ KỸ THUẬT SỐ: LÀM SAO ĐỂ KHÔNG TRỞ THÀNH NẠN NHÂN CỦA LỐI ĐI TA ĐÃ CHỌN?

Xa lộ kỹ thuật số. Cụm từ ấy gợi lên một hình ảnh đầy mê hoặc: một con đường thênh thang, phẳng lì, xuyên qua không gian và thời gian, đưa chúng ta đến với vô vàn chân trời tri thức, kết nối và cơ hội. Chỉ cần một cú nhấp chuột, ta có thể "lái xe" đến một thư viện ở London, trò chuyện với một người bạn ở New York, hay tham dự một buổi hòa nhạc ở Seoul. Con đường này không có ổ gà, không có đèn đỏ, và dường như, không có điểm kết thúc. Nó là biểu tượng cho sự tự do và tiến bộ của thời đại chúng ta.

Thế nhưng, bất kỳ tài xế dày dạn kinh nghiệm nào cũng biết rằng, những con đường trông có vẻ hoàn hảo nhất lại thường ẩn giấu những mối nguy hiểm tinh vi nhất. Xa lộ kỹ thuật số cũng vậy. Bên dưới bề mặt hào nhoáng của nó là một hệ thống chằng chịt những cạm bẫy được thiết kế một cách có chủ đích, không phải để làm hại chúng ta một cách thô bạo, mà là để dẫn dắt, định hình và khai thác chúng ta một cách âm thầm. Chúng không phải là những vụ tai nạn bất ngờ, mà là những đặc tính cố hữu của chính con đường.

Bài viết này không phải là một lời kêu gọi hãy từ bỏ, hãy quay đầu xe và trở về với "đường làng". Bởi lẽ, xa lộ này đã trở thành một phần không thể tách rời trong cuộc sống của chúng ta. Đây là một nỗ lực để cùng nhau nhìn sâu hơn vào bản thiết kế của con đường, nhận diện những cạm bẫy phổ biến nhất và hiểu rõ cơ chế hoạt động của chúng. Bởi chỉ khi hiểu rõ con đường, chúng ta mới có thể trở thành những tài xế tỉnh thức, tự chủ, và không bị lạc lối trên hành trình của chính mình.

Ảo ảnh tốc độ và cái chết của sự sâu sắc

Cạm bẫy đầu tiên và phổ biến nhất chính là tốc độ. Xa lộ này được xây dựng cho những "chiếc xe" có khả năng tăng tốc chóng mặt. Tin tức đến với ta trong từng giây, các video chỉ dài 15 giây, và các dòng trạng thái lướt qua nhanh đến mức ta không kịp suy ngẫm. Tốc độ trở thành một lời hứa hẹn: bạn sẽ biết nhiều hơn, nhanh hơn bất kỳ ai. Nhưng đó là một ảo ảnh chết người.

Cơ chế hoạt động:

Bộ não con người, qua hàng triệu năm tiến hóa, được thiết kế để xử lý thông tin một cách tuần tự và sâu sắc. Nhưng "xa lộ kỹ thuật số" lại vận hành theo một cơ chế hoàn toàn khác. Nó thưởng cho chúng ta những liều dopamine nhỏ và tức thời mỗi khi ta lướt thấy một điều gì đó mới mẻ, hài hước hay gây sốc. Dần dần, bộ não bị "nghiện" cảm giác kích thích liên tục này. Nó mất đi khả năng và cả sự kiên nhẫn để tập trung vào những gì dài hơi, phức tạp và đòi hỏi sự suy tư.

Ví dụ minh họa: Câu chuyện của anh Nam và những cuốn sách dở dang

Anh Nam từng là một người ham đọc sách. Anh có thể dành cả cuối tuần để đắm mình trong một cuốn tiểu thuyết dày cộp. Nhưng vài năm trở lại đây, anh nhận thấy một sự thay đổi đáng báo động. Mỗi khi ngồi xuống định đọc sách, chỉ sau vài trang, tay anh lại vô thức tìm đến chiếc điện thoại. Anh tự nhủ "chỉ lướt 5 phút thôi", nhưng 5 phút đó biến thành 30 phút, rồi một tiếng.

Tâm trí anh, vốn đã quen với những video ngắn trên TikTok và những dòng tít giật gân trên Facebook, giờ đây cảm thấy "buồn chán" và "nặng nề" khi phải đối mặt với một đoạn văn dài. Anh vẫn tiếp nhận rất nhiều thông tin mỗi ngày – nhiều hơn bao giờ hết. Anh biết về cuộc chiến ở một quốc gia xa xôi, biết về một vụ bê bối của người nổi tiếng, biết về một trào lưu mới nổi. Nhưng kiến thức của anh chỉ là những mảnh vỡ rời rạc. Anh biết cái gì đang xảy ra, nhưng anh không còn đủ kiên nhẫn để tìm hiểu tại sao nó lại xảy ra. Kiến thức của anh đã trở thành một đại dương rộng lớn, nhưng chỉ sâu vài centimet.

Cạm bẫy tốc độ không chỉ đánh cắp thời gian của chúng ta. Nó đang bào mòn khả năng tư duy phản biện, sự đồng cảm sâu sắc và khả năng tập trung – những nền tảng cốt lõi của trí tuệ và nhân cách. Chúng ta đang lái xe với tốc độ 200km/h nhưng lại không hề nhìn ngắm phong cảnh hai bên đường.

Buồng vang định kiến và sự thật bị bóp méo

Nếu bạn nghĩ rằng mình đang tự do lựa chọn "làn đường" trên xa lộ kỹ thuật số, bạn có thể đã nhầm. Có những "dải phân cách" vô hình, được gọi là thuật toán, đang liên tục dẫn dắt bạn vào những con đường riêng, nơi bạn chỉ gặp những người có cùng suy nghĩ và niềm tin với mình. Nơi đó được gọi là buồng vang (echo chamber).

Cơ chế hoạt động:

Mục tiêu của các nền tảng mạng xã hội là giữ chân bạn càng lâu càng tốt. Và cách hiệu quả nhất để làm điều đó là cho bạn thấy những gì bạn thích, những gì bạn đồng tình. Mỗi khi bạn "like" một bài viết, xem một video, hay bình luận về một chủ đề, thuật toán sẽ ghi nhận và bắt đầu "dọn dẹp" xa lộ của bạn. Nó sẽ ưu tiên hiển thị những nội dung tương tự và ẩn đi những quan điểm trái chiều. Dần dần, thế giới quan của bạn bị thu hẹp lại trong một không gian an toàn và dễ chịu, nơi mọi người đều đồng ý với bạn.

Ví dụ minh họa: Cuộc cãi vã của hai người hàng xóm

Chú Ba và chú Tư là hàng xóm, từng rất thân thiết. Nhưng từ khi cả hai dùng Facebook, họ dần trở nên xa cách. Chú Ba ủng hộ đảng phái A, và Facebook của chú tràn ngập những bài viết ca ngợi đảng A và chê bai, thậm chí phỉ báng đảng B. Ngược lại, thế giới online của chú Tư chỉ toàn những thông tin vạch trần "sự xấu xa" của đảng A và tung hô đảng B.

Cả hai đều không hề biết rằng, những gì họ thấy chỉ là một phiên bản cực đoan và phiến diện của thực tế, được thuật toán "thiết kế riêng" cho họ. Họ đều tin rằng "tất cả mọi người" đều nghĩ giống mình, và phía bên kia chắc chắn là những kẻ ngu dốt hoặc có ác ý. Một ngày nọ, họ cãi nhau to về một vấn đề chính trị. Chú Ba hét lên: "Rõ ràng như ban ngày mà ông còn không thấy sao?". Chú Tư cũng gào lại: "Chỉ có kẻ bị bịt mắt mới tin vào cái điều vô lý đó!".

Họ đã không còn khả năng đối thoại. Họ không nhận ra rằng mình đang sống trong hai "thực tại" hoàn toàn khác nhau, được xây dựng bởi hai buồng vang riêng biệt. Cạm bẫy này không chỉ chia rẽ hai người hàng xóm, nó đang xé toạc kết cấu xã hội, làm gia tăng sự phân cực và thù hận, và biến khả năng lắng nghe, thấu hiểu thành một năng lực xa xỉ.

Sân khấu trình diễn và nỗi bất an so sánh

Xa lộ kỹ thuật số không chỉ là nơi để di chuyển, nó còn là một sân khấu khổng lồ, nơi mỗi chúng ta vừa là khán giả, vừa là diễn viên. "Chiếc xe" của chúng ta – tức là trang cá nhân – được trang hoàng lộng lẫy bằng những bức ảnh đẹp nhất, những thành tựu nổi bật nhất, những khoảnh khắc hạnh phúc nhất. Chúng ta đang tham gia vào một vở kịch mà ở đó, ai cũng phải diễn vai "cuộc đời tôi thật tuyệt".

Cơ chế hoạt động:

Bản năng của con người là so sánh mình với người khác. Mạng xã hội đã khuếch đại bản năng này lên một mức độ độc hại. Chúng ta không còn so sánh mình với vài người hàng xóm hay đồng nghiệp, mà là với hàng trăm, hàng ngàn "diễn viên" khác trên khắp thế giới. Vấn đề là, chúng ta đang so sánh hậu trường lộn xộn, đầy lo toan của mình với sân khấu đã được dàn dựng công phu của người khác.

Ví dụ minh họa: Giọt nước mắt sau bức ảnh "hoàn hảo"

Linh, một bà mẹ trẻ, đăng một bức ảnh lên Instagram. Trong ảnh, cô mặc một chiếc váy xinh đẹp, mỉm cười rạng rỡ bên cạnh đứa con trai kháu khỉnh trong một quán cà phê sang trọng. Bức ảnh nhận được hàng trăm lượt "thích" và những bình luận ngưỡng mộ: "Gia đình hạnh phúc quá!", "Ngưỡng mộ bạn thật!".

Nhưng không ai biết rằng, để có được bức ảnh đó, cô đã phải vật lộn suốt buổi sáng với đứa con đang quấy khóc. Cô và chồng vừa cãi nhau vì áp lực tài chính. Chiếc váy cô mặc là mua trả góp. Và ngay sau khi chụp xong bức ảnh, cô đã vào nhà vệ sinh và bật khóc vì cảm thấy quá mệt mỏi và cô đơn.

Linh vừa là nạn nhân, vừa là người góp phần tạo ra cạm bẫy này. Cô xem những bức ảnh "hoàn hảo" của người khác và cảm thấy mình thất bại. Rồi chính cô lại tạo ra một hình ảnh "hoàn hảo" giả tạo, và vô tình đẩy những người mẹ trẻ khác vào vòng xoáy so sánh và tự ti y như mình. Cạm bẫy của sự trình diễn đang bào mòn sức khỏe tinh thần của cả một thế hệ, nó tạo ra một chuẩn mực hạnh phúc phi thực tế, và khiến chúng ta cảm thấy cô đơn hơn bao giờ hết ngay giữa một thế giới kết nối.

Trở thành một tài xế tỉnh thức

Vậy chúng ta phải làm gì? Dừng xe, đập bỏ điện thoại và lui về "ở ẩn"? Đó không phải là một giải pháp thực tế. Xa lộ kỹ thuật số vẫn sẽ ở đó, và nó vẫn mang lại những giá trị không thể phủ nhận.

Câu trả lời nằm ở việc thay đổi vai trò của chúng ta: từ một hành khách bị động, bị cuốn theo dòng chảy, trở thành một tài xế tỉnh thức.

Một tài xế tỉnh thức hiểu rằng tốc độ không phải là đích đến. Họ sẽ chủ động giảm tốc, dành thời gian để đọc một bài báo dài, xem một bộ phim tài liệu, hay đơn giản là đặt điện thoại xuống và trò chuyện sâu với một người bạn.

Một tài xế tỉnh thức biết rằng con đường của mình không phải là toàn bộ thế giới. Họ sẽ cố tình tìm đến những "làn đường" có quan điểm khác mình, không phải để tranh cãi, mà là để lắng nghe và thấu hiểu. Họ theo dõi những trang tin tức có góc nhìn đa chiều, đọc những bình luận mà họ không đồng tình, và giữ một thái độ khiêm tốn trước sự phức tạp của thực tại.

Một tài xế tỉnh thức nhận ra rằng mọi người đều đang trình diễn. Họ học cách tiêu thụ mạng xã hội với một bộ lọc hoài nghi lành mạnh, biết rằng đằng sau mỗi bức ảnh hoàn hảo là một câu chuyện không hoàn hảo. Và quan trọng hơn, họ dám sống thật với chính mình, dám chia sẻ cả những khó khăn và yếu đuối, để phá vỡ vòng lặp của sự so sánh độc hại.

Xa lộ kỹ thuật số được thiết kế để khai thác những điểm yếu trong tâm lý con người. Nhưng con người, với ý chí tự do và khả năng nhận thức, luôn có thể lựa chọn. Chúng ta có thể chọn để bị dẫn dắt, hoặc chọn để tự mình cầm lái. Hành trình phía trước vẫn còn dài và đầy thử thách, nhưng với sự tỉnh thức và lòng can đảm, chúng ta hoàn toàn có thể biến xa lộ này thành một công cụ phục vụ cho sự phát triển của mình, thay vì trở thành nô lệ cho chính công cụ mà mình đã tạo ra.

Lm. Anmai, CSsR

+++++++

PHÂN ĐỊNH SỰ HIỆN DIỆN CỦA CHÚNG TA TRÊN MẠNG XÃ HỘI

Có một hình ảnh quen thuộc đến ám ảnh trong thế giới hiện đại: một người ngồi một mình trong quán cà phê, ánh sáng xanh mờ ảo từ màn hình điện thoại hắt lên gương mặt vô cảm. Ngón tay cái lướt, lướt, và lướt một cách vô định. Họ đang “kết nối” với hàng trăm, hàng ngàn người, nhưng trong khoảnh khắc ấy, họ cô đơn đến tột cùng. Có lẽ, hình ảnh đó chính là chân dung của rất nhiều người trong chúng ta. Chúng ta online, chúng ta hiện diện, nhưng liệu chúng ta có thực sự đang sống?

Chúng ta thường hỏi nhau những câu hỏi rất thực dụng: “Làm sao để xây dựng thương hiệu cá nhân?”, “Khung giờ nào đăng bài được nhiều tương tác nhất?”, “Làm sao để video lên xu hướng?”. Nhưng chúng ta lại hiếm khi dừng lại để tự hỏi một câu sâu sắc hơn, một câu hỏi mang tính sống còn cho linh hồn mình: “Tại sao tôi lại ở đây? Sự hiện diện của tôi trên không gian này đang nuôi dưỡng hay đang bào mòn con người thật của tôi?” Đây không phải là câu hỏi về thuật toán, mà là câu hỏi về căn tính. Và để trả lời nó, chúng ta cần nhiều hơn là một chiến lược nội dung; chúng ta cần một cuộc phân định.

Phân định, một từ ngữ thường được dùng trong đời sống tâm linh, thực chất là nghệ thuật lắng nghe những chuyển động sâu thẳm bên trong tâm hồn để nhận ra điều gì dẫn chúng ta đến sự sống đích thực và điều gì dẫn chúng ta đến sự trống rỗng, tan rã. Áp dụng nghệ thuật này vào thế giới mạng xã hội không phải là một sự khiên cưỡng, mà là một nhu cầu cấp thiết để cứu lấy sự bình an và tự do nội tâm của chính mình.

1. Tiếng gọi nào đang kéo ta Vào “QUẢNG TRƯỜNG SỐ”? – Phân định động lực

Mạng xã hội tự nó không tốt cũng không xấu. Nó là một quảng trường công cộng khổng lồ, một không gian đầy tiềm năng. Vấn đề nằm ở chỗ, chúng ta bước vào quảng trường đó với động lực nào? Việc thành thật nhìn vào những động lực sâu xa này là bước đầu tiên của mọi cuộc phân định.

a. Cơn khát kết nối – Tiếng gọi nguyên thủy: Con người là một hữu thể có tính xã hội. Chúng ta khao khát được thuộc về, được thấu hiểu, được yêu thương. Mạng xã hội, với lời hứa kết nối không biên giới, đã chạm đúng vào cơn khát nguyên thủy này.

·        Ví dụ minh họa: Một bạn trẻ vừa chuyển đến một thành phố mới, cảm thấy lạc lõng và cô đơn. Qua một nhóm Facebook về sở thích (ví dụ: cắm hoa, đọc sách), bạn ấy tìm thấy những người bạn tâm giao, nhận được sự nâng đỡ và dần hòa nhập với cuộc sống mới. Trong trường hợp này, mạng xã hội đã trở thành một cây cầu của ân sủng, một công cụ chữa lành sự cô độc. Đó là một động lực lành mạnh, hướng đến sự sống.

b. Nỗi sợ bị bỏ rơi và sự khẳng định từ bên ngoài – Tiếng gọi của bất an: Tuy nhiên, ẩn sau khao khát kết nối thường là một cái bóng đen: nỗi sợ hãi. Sợ bị lãng quên. Sợ không quan trọng. Sợ cuộc sống của mình nhàm chán so với “highlight reel” của người khác (Hội chứng FOMO – Fear Of Missing Out). Động lực này không đến từ sự viên mãn bên trong, mà đến từ sự thiếu hụt. Chúng ta online không phải để cho đi, mà để tìm kiếm một sự xác nhận: “Tôi vẫn ở đây. Tôi vẫn ổn. Xin hãy ‘thích’ sự tồn tại của tôi.”

·        Ví dụ minh họa: Một người đi du lịch, thay vì thực sự đắm mình vào vẻ đẹp của hoàng hôn trên biển, lại loay hoay tìm góc chụp đẹp nhất, viết một dòng trạng thái thật sâu sắc, và rồi thấp thỏm chờ đợi từng lượt “thích”, từng bình luận. Niềm vui của chuyến đi không còn nằm ở trải nghiệm thực tại, mà bị phụ thuộc vào sự công nhận của thế giới ảo. Sự hiện diện này không mang lại bình an, mà gieo rắc mầm mống của lo âu và so sánh.

c. Tiếng nói của sự sáng tạo và chia sẻ – Tiếng gọi của sự cho đi: Quảng trường số cũng là nơi tuyệt vời để chúng ta chia sẻ những món quà mình nhận được. Một họa sĩ chia sẻ bức tranh của mình, một người đầu bếp đăng công thức nấu ăn, một nhà thơ đăng những vần thơ vừa viết. Họ làm điều đó không chỉ để được tán thưởng, mà còn vì niềm vui thuần khiết của sự sáng tạo và ước muốn làm cho cuộc đời của người khác thêm phong phú.

·        Ví dụ minh họa: Một giáo viên về hưu lập một kênh YouTube nhỏ, cần mẫn chia sẻ những bài giảng văn học miễn phí cho học sinh khắp nơi. Lượt xem có thể không nhiều, nhưng mỗi bình luận cảm ơn của một em học sinh vùng sâu vùng xa lại là một niềm vui lớn lao. Sự hiện diện của bà trên mạng xã hội bắt nguồn từ lòng quảng đại và mang lại hoa trái ngọt ngào cho cộng đồng.

Phân định động lực đòi hỏi sự thinh lặng và trung thực. Trước khi đăng một bài, hãy tự hỏi: “Tôi đang tìm kiếm điều gì qua hành động này? Sự kết nối chân thành, sự khẳng định mong manh, hay niềm vui cho đi?” Câu trả lời sẽ cho thấy chúng ta đang đi về phía tự do hay đang tự trói mình vào xiềng xích.

2. Chiếc mặt nạ số và con người thật – Phân định căn tính

Một trong những cám dỗ lớn nhất của mạng xã hội là nó cho phép chúng ta kiến tạo một phiên bản hoàn hảo của chính mình. Chúng ta chọn những tấm ảnh đẹp nhất, chia sẻ những thành tựu rực rỡ nhất, và che giấu đi những thất bại, những góc khuất, những nỗi đau. Dần dần, chúng ta tạo ra một “cái tôi online” (online self) lấp lánh, nhưng xa lạ với con người thật đầy những bất toàn của mình.

Cuộc phân định ở đây là một cuộc đối chất với chính mình: “Sự hiện diện online có giúp tôi yêu thương con người thật của mình hơn, hay đang khiến tôi ngày càng chán ghét nó?”

·        Dấu hiệu của sự phân ly: Bạn cảm thấy áp lực phải luôn vui vẻ, tích cực. Bạn sợ hãi việc thể hiện sự yếu đuối. Bạn dành nhiều thời gian để xây dựng hình ảnh hơn là vun đắp nội tâm. Sau một thời gian online, bạn cảm thấy trống rỗng, mệt mỏi, như vừa diễn xong một vai kịch.

·        Dấu hiệu của sự hợp nhất: Bạn dám chia sẻ cả những khó khăn của mình một cách chân thành. Bạn sử dụng mạng xã hội để học hỏi, để kết nối với những tâm hồn đồng điệu. Sự tương tác online mang lại cho bạn năng lượng, cảm hứng và cảm giác được là chính mình. Bạn có thể dễ dàng offline mà không cảm thấy bứt rứt, vì cuộc sống thật của bạn vẫn đủ đầy và ý nghĩa.

·        Ví dụ minh họa: Một bạn trẻ A luôn đăng những hình ảnh du lịch sang trọng, những bữa ăn đắt tiền, những câu nói triết lý. Nhưng ngoài đời, bạn ấy đang vật lộn với nợ nần và cảm giác cô đơn. Sự tương phản giữa hai con người này tạo ra một gánh nặng tâm lý khủng khiếp. Ngược lại, một bạn B dám viết một bài đăng chân thành về cuộc chiến của mình với chứng trầm cảm. Bài viết đó không chỉ giúp bạn ấy giải tỏa mà còn nhận được sự đồng cảm và giúp đỡ từ rất nhiều người, tạo ra một sự kết nối thật sự từ chính sự tổn thương. Bạn B đã dùng mạng xã hội để hợp nhất, còn bạn A đang dùng nó để phân ly.

3. Xây dựng một “QUY TẮC SỐNG” cho đời sống số

Phân định không chỉ dừng lại ở việc nhận biết, mà còn phải dẫn đến hành động. Giống như các tu sĩ có một “quy luật” để sắp xếp đời sống trong tu viện, chúng ta cũng cần xây dựng một “quy tắc sống” cho riêng mình trên vùng đất số. Đây không phải là những luật lệ cứng nhắc, mà là những lựa chọn có ý thức để bảo vệ khu vườn nội tâm của mình.

a. Quy tắc của sự thinh lặng có chủ đích: Giữa một thế giới ồn ào, thinh lặng là một món quà xa xỉ nhưng cần thiết. Hãy can đảm tạo ra những khoảng lặng kỹ thuật số.

·        Hành động cụ thể:

o   “Giờ giới nghiêm” cho thiết bị: Không dùng điện thoại 1 giờ sau khi thức dậy và 1 giờ trước khi đi ngủ. Đây là thời gian để cầu nguyện, suy tư, và kết nối với chính mình.

o   “Ngày Sabbath kỹ thuật số”: Chọn một ngày trong tuần (hoặc nửa ngày) để hoàn toàn offline. Bạn sẽ ngạc nhiên về những gì mình khám phá được trong thế giới thực khi không có màn hình xen vào.

o   Tắt thông báo (notifications): Hãy để mình là người chủ động quyết định khi nào cần kiểm tra thông tin, thay vì để những tiếng “ting ting” vô tận dắt mũi.

b. Quy tắc của sự tiêu thụ có chọn lọc: Bạn là những gì bạn ăn, và linh hồn bạn cũng là những gì bạn “tiêu thụ” trên mạng. Hãy là một người “sành ăn” thông tin.

·        Hành động cụ thể:

o   Dọn dẹp “ngôi nhà” của bạn: Dành thời gian rà soát lại danh sách bạn bè, những trang bạn theo dõi. Can đảm bỏ theo dõi những tài khoản luôn khiến bạn cảm thấy tự ti, ghen tị, hoặc tức giận.

o   Chủ động tìm kiếm nội dung nuôi dưỡng: Theo dõi những nghệ sĩ, nhà văn, nhà khoa học, những trang tâm linh mang lại cho bạn cảm hứng, kiến thức và sự bình an. Biến newfeed của bạn từ một bãi rác thông tin thành một thư viện đầy cảm hứng.

c. Quy tắc của sự tương tác có chiều sâu: Hãy biến sự hiện diện của bạn từ thụ động (lướt, xem) thành chủ động và có ý nghĩa (kết nối, kiến tạo).

·        Hành động cụ thể:

o   Quy tắc 5-1: Cứ mỗi 5 bài đăng bạn lướt qua, hãy dừng lại để viết một bình luận chân thành, động viên cho 1 người.

o   Chuyển từ online sang offline: Nếu một cuộc trò chuyện trên mạng trở nên ý nghĩa, hãy gợi ý: “Chúng ta cà phê nhé?” Hãy dùng mạng xã hội làm điểm khởi đầu, chứ không phải điểm kết thúc của một mối quan hệ.

o   Kiến tạo thay vì chỉ trích: Trước khi viết một bình luận chỉ trích, hãy tự hỏi: “Liệu mình có thể nói điều này một cách xây dựng hơn không? Hay tốt hơn là mình nên tạo ra một nội dung tích cực để đối trọng lại?”

Trở về với khu vườn nội tâm

Phân định sự hiện diện trên mạng xã hội là một hành trình liên lỉ, không phải là một đích đến. Sẽ có những lúc chúng ta lại bị cuốn vào dòng chảy ồn ào, lại đeo lên chiếc mặt nạ hoàn hảo. Điều quan trọng là có ý thức để nhận ra và can đảm để quay về.

Mục đích cuối cùng của cuộc phân định này không phải là để trở thành một người “hoàn hảo” trên mạng xã hội, và càng không phải là để rời bỏ nó. Mục đích là để trở nên tự do. Tự do khỏi sự chi phối của thuật toán, tự do khỏi áp lực phải chứng tỏ bản thân, tự do khỏi nỗi sợ bị lãng quên. Để rồi, từ chính sự tự do đó, chúng ta có thể sử dụng công cụ mạnh mẽ này một cách khôn ngoan và đầy yêu thương, biến sự hiện diện ảo của mình thành một nguồn sáng, một lời động viên, một cây cầu kết nối những tâm hồn.

Quảng trường số sẽ vẫn luôn ồn ào và đầy cạm bẫy. Nhưng nếu chúng ta biết cách quay về, chăm sóc và vun trồng cho khu vườn nội tâm của mình, chúng ta có thể bước ra quảng trường đó với một sự bình an vững chãi. Chúng ta sẽ không còn là một chiếc lá bị cuốn đi trong cơn bão, mà là một cái cây cắm rễ sâu trong lòng đất của sự thật về chính mình, và vươn những cành lá yêu thương ra cho đời, cả trong thế giới thực và trên không gian mạng.

Lm. Anmai, CSsR