Cái chết thầm lặng của Thánh Giuse

CÁI CHẾT THẦM LẶNG CỦA THÁNH GIUSE: MỘT CUỘC TỪ TRẦN LÝ TƯỞNG

Trong bản giao hưởng của lịch sử cứu độ, Thánh Giuse là một nốt nhạc trầm, một sự hiện diện thinh lặng nhưng vô cùng mạnh mẽ. Kinh Thánh không ghi lại bất kỳ lời nói nào của ngài, chỉ khắc họa chân dung một "người công chính" đã dành cả cuộc đời để âm thầm bảo vệ và phục vụ Chúa Giêsu và Mẹ Maria. Và cũng như cuộc sống của ngài, cái chết của Thánh Giuse cũng được bao phủ trong một sự thinh lặng thánh thiêng.

Kinh Thánh không hề ghi lại ngài đã qua đời khi nào và như thế nào. Nhưng chính trong sự im lặng đó, Thánh Truyền của Hội Thánh đã suy tư và vẽ nên một bức tranh tuyệt đẹp về cuộc từ trần của ngài – một cuộc từ trần được xem là gương mẫu cho "cái chết lành".

Dù không có một dòng nào mô tả trực tiếp, đa số các nhà chú giải Kinh Thánh đều đồng thuận rằng Thánh Giuse đã qua đời trước khi Chúa Giêsu bắt đầu cuộc sống công khai và cuộc Khổ Nạn. Lập luận vững chắc nhất cho điều này nằm ở một chi tiết vô cùng cảm động dưới chân Thập Giá.

Khi đang hấp hối, Chúa Giêsu đã nhìn Mẹ mình và người môn đệ yêu dấu là Thánh Gioan, rồi trăn trối: “Thưa Bà, đây là con của Bà.” Rồi Người nói với môn đệ: “Đây là mẹ của anh.” (Ga 19, 26-27).

Theo luật lệ và văn hóa Do Thái, trách nhiệm chăm sóc một người phụ nữ góa bụa trước hết thuộc về người con trai cả, và sau đó là những người thân thích trong gia tộc. Việc Chúa Giêsu trao phó Mẹ mình cho một người "ngoài gia đình" như Thánh Gioan là một dấu chỉ mạnh mẽ cho thấy Thánh Giuse đã không còn ở trần gian. Nếu ngài còn sống, chắc chắn ngài sẽ là người ở bên an ủi và chăm sóc Đức Maria trong giờ phút đau thương tột cùng đó. Sự vắng mặt của Thánh Giuse chính là bằng chứng hùng hồn nhất về cuộc ra đi thầm lặng của ngài.

Từ sự im lặng của Kinh Thánh, đức tin và lòng sùng kính của các tín hữu qua bao thế kỷ đã dệt nên một truyền thống tốt đẹp và hợp lý: Thánh Giuse đã trút hơi thở cuối cùng trong một khung cảnh bình an và thánh thiện nhất có thể tưởng tượng – đó là trong vòng tay của chính Con Thiên Chúa mà ngài đã dưỡng dục, và bên cạnh người bạn đời trinh khiết của mình là Đức Trinh Nữ Maria.

Hãy thử hình dung giây phút đó: không có sự cô đơn, không có nỗi sợ hãi của cái chết, chỉ có tình yêu. Một bên là Chúa Giêsu, Đấng là sự Sống và sự Sống lại. Một bên là Đức Maria, Mẹ của lòng thương xót. Thánh Giuse, sau một cuộc đời tận tụy phục vụ, đã được chính Đấng Cứu Độ và Mẹ Thiên Chúa đích thân tiễn đưa về Nhà Cha.

Đây là một hình ảnh quá đỗi ngọt ngào và an ủi. Nó lý giải tại sao Hội Thánh tôn vinh Thánh Giuse là Thánh Bổn Mạng của những người hấp hối và của ơn chết lành. Ngài là người cho chúng ta thấy rằng, cái chết không phải là một dấu chấm hết đáng sợ, mà có thể là một cuộc trở về đầy bình an trong sự hiện diện của Chúa.

Để làm bức tranh này thêm sống động, chúng ta có thể chiêm ngắm một thị kiến được ghi lại trong tác phẩm "Thành Đô Huyền Nhiệm của Thiên Chúa" (Mystical City of God) của Bậc đáng kính Mariaแห่ง Ágreda (Tây Ban Nha, thế kỷ 17). Cần lưu ý, đây là một mặc khải tư, không phải là tín điều buộc phải tin, nhưng được Hội Thánh cho phép như một nguồn suy tư và nuôi dưỡng đời sống thiêng liêng.

Bậc đáng kính Maria mô tả những giây phút cuối đời của Thánh Giuse như sau:

Khi cảm nhận giờ phút của mình đã đến, Thánh Giuse khiêm hạ quỳ trước mặt Chúa Giêsu. Nhưng Chúa Giêsu đã đến gần, đưa tay đỡ ngài dậy. Với lòng tôn kính sâu xa, Thánh Giuse thưa:

“Lạy Thiên Chúa tối cao, là Con của Chúa Cha vĩnh hằng, Đấng tạo tác và cứu độ thế gian! Xin Ngài chúc lành cho tôi tớ và công trình của tay Ngài. Lạy Đức Vua đầy lòng thương xót, xin tha thứ cho những lỗi lầm con đã phạm trong khi phục vụ và giao tiếp với Ngài. Con xin ca tụng và tôn vinh Ngài, và dâng lời tạ ơn vì Ngài đã chọn con làm bạn trăm năm của Mẹ Ngài. Xin cho vinh quang của Ngài là lời tạ ơn của con đến muôn đời.”

Đấng Cứu Độ đã chúc lành cho người Cha nuôi của mình và phán: “Thưa Cha của con, hãy nghỉ yên trong bình an và ân sủng của Cha Ta hằng hữu và của Ta. Hãy hợp đoàn cùng các Tiên Tri và các Thánh, những người đang mong chờ Cha trên Thiên Quốc để mang đến cho họ niềm vui của ơn cứu độ.”

Nghe những lời an ủi đó, Thánh Giuse nhẹ nhàng ngả đầu vào vòng tay của Chúa Giêsu. Chính Chúa Giêsu đã vuốt mắt cho ngài khi ngài trút hơi thở cuối cùng.

Cuộc đời thầm lặng của Thánh Giuse đã kết thúc bằng một cái chết lý tưởng. Đó là phần thưởng xứng đáng cho một cuộc sống công chính, khiêm nhường và hoàn toàn tín thác vào Thiên Chúa. Gương mẫu của ngài mời gọi mỗi chúng ta hãy sống một cuộc đời đẹp lòng Chúa, để khi đến giờ sau hết, chúng ta cũng được ra đi trong bình an, với Chúa Giêsu và Mẹ Maria ở bên cạnh.

Đây là lời cầu nguyện mà chúng ta có thể dâng lên ngài, để xin ơn được chết lành:

Lạy Thánh Cả Giuse, Đấng đã được diễm phúc trút hơi thở cuối cùng trong vòng tay của Chúa Giêsu và Mẹ Maria, xin cầu cho chúng con trong giờ lâm tử. Khi linh hồn chúng con lìa khỏi xác, xin hãy trình diện chúng con trước mặt Chúa Giêsu và Mẹ Maria, để nhờ lời chuyển cầu của ngài, chúng con được an nghỉ trong bình an của Chúa. Giêsu, Maria, Giuse, con xin phó dâng trái tim và linh hồn con cho Ba Đấng. Amen.

Lm. Anmai, CSsR