Cái rễ cây và sự tử tế không cần khán giả
- T3, 29/07/2025 - 23:03
- Lm Anmai, CSsR
Cái rễ cây và sự tử tế không cần khán giả
- Vài lời ngày 29 tháng 7
Có một câu nói giản dị nhưng ẩn chứa sức nặng của cả một nhân cách: “Làm điều đúng, kể cả khi không có ai nhìn.” Trong một thế giới vận hành bằng những cú nhấp chuột, những lượt tán dương và những sân khấu hào nhoáng được dựng lên mỗi ngày, lời khẳng định ấy trở thành một cuộc đối thoại thầm lặng nhưng đầy thách thức với chính bản ngã của mỗi người. Chúng ta đang sống trong một thời đại mà lòng tốt đôi khi bị biến thành một màn trình diễn. Người ta sẵn sàng làm việc thiện, nói lời hay, tỏ ra tử tế khi có ánh đèn sân khấu hay ống kính máy quay chĩa vào. Lòng tốt ấy, dù có thật, vẫn dễ dàng bị nhuốm màu của sự tính toán, của mong muốn được công nhận. Ai cũng có thể làm người tốt khi có người giám sát, ai cũng có thể trở thành anh hùng khi có khán giả reo hò. Nhưng khi bức màn nhung hạ xuống, khi ánh đèn vụt tắt và ta chỉ còn lại một mình đối diện với chính mình trong im lặng, ta là ai? Câu trả lời cho câu hỏi đó mới chính là thước đo chân thật nhất của đạo đức.
Bản lĩnh thực sự không nằm ở những hành động phi thường được cả thế giới tung hô, mà thường ẩn mình trong những lựa chọn rất đỗi bình thường, những khoảnh khắc không ai chứng kiến. Đó là khi bạn cúi xuống nhặt một mảnh rác trên lối đi vắng, không phải vì sợ bị chê trách, mà vì bạn tôn trọng không gian chung. Đó là khi bạn nhận ra một sai sót trong công việc và lặng lẽ sửa chữa nó trước khi có ai phát hiện, không phải để tránh bị khiển trách, mà vì lòng tự trọng nghề nghiệp không cho phép bạn làm sai. Đó là khi bạn nỗ lực hết mình để hoàn thành một nhiệm vụ được giao, dù biết rằng sẽ chẳng có lời khen ngợi hay phần thưởng nào đang chờ đợi. Những hành động ấy không mang lại cho bạn một danh hiệu, một tràng pháo tay, hay một dòng trạng thái ngàn “like”. Phần thưởng duy nhất, và cũng là phần thưởng cao quý nhất, chính là sự thanh thản trong tâm hồn và sự vững vàng của nhân cách.
Sự tử tế kiên định khi không có khán giả giống như bộ rễ của một cây cổ thụ. Không ai nhìn thấy chúng. Chúng âm thầm cắm sâu vào lòng đất tối, bền bỉ hút lấy dưỡng chất, kiên cường bám trụ qua từng mùa bão giông. Người ta chỉ trầm trồ trước dáng cây uy nghi, tán lá xum xuê hay những mùa hoa trái trĩu cành, mà ít ai nghĩ đến công lao của bộ rễ đang làm việc trong thầm lặng. Nhưng chính cái nền móng vô hình ấy lại là thứ quyết định sức sống và sự vững chãi của cả cái cây. Nhân cách của một con người cũng được nuôi dưỡng và xây dựng theo cách đó. Nó được bồi đắp từ vô số những hành động “làm đúng” nhỏ bé, vô danh. Mỗi một lần bạn chọn sự trung thực thay vì gian dối, chọn trách nhiệm thay vì trốn tránh, chọn lòng tốt thay vì sự thờ ơ khi không ai nhìn thấy, là một lần bạn đang cắm sâu thêm một chiếc rễ đạo đức vào mảnh đất tâm hồn mình.
Chúng ta xây dựng nhân cách ấy không phải để trình diễn cho ai xem, mà là để xây dựng một con người mà chính ta có thể tự hào. Đó là để mỗi tối khi nhìn vào gương, ta không phải hổ thẹn với hình ảnh phản chiếu trong đó. Đó là để ta có thể ngẩng cao đầu không phải vì hơn người, mà vì đã không thua cuộc trước những cám dỗ tầm thường của bản tính. Trong sâu thẳm, mỗi người đều khao khát sự tin cậy. Ta muốn sống trong một xã hội mà ta có thể tin vào lời hứa của người khác, tin vào chất lượng của một sản phẩm, tin vào sự công tâm của luật pháp. Niềm tin ấy không thể được xây dựng từ những lời hô hào sáo rỗng hay những màn kịch được dàn dựng công phu. Nó được dệt nên từ chính những con người “âm thầm làm đúng”. Họ là những tế bào khỏe mạnh tạo nên một cơ thể xã hội lành mạnh, là nền móng vững chắc cho ngôi nhà chung của sự tử tế và tin cậy.
Thế giới có thể không bao giờ biết tên bạn, nhưng bằng việc chọn làm điều đúng trong thầm lặng, bạn đã góp một viên gạch vào nền móng của văn minh, đã thắp lên một ngọn lửa nhỏ nhưng không bao giờ tắt của niềm hy vọng. Và đó, mới chính là sự vĩ đại đích thực.
CÁI RỄ CÂY VÀ SỰ TỬ TẾ KHÔNG CẦN KHÁN GIẢ - Vài lời ngày 29 tháng 7 – Lm. Anmai, CSsR
MÁC-TA, MA-RI-A VÀ LA-DA-RÔ: CHỐN NƯƠNG THÂN CỦA TÌNH BẠN VÀ ÂN SỦNG - Lm. Anmai, CSsR
10 bài suy niệm Thứ Ba Tuần XVII – Mùa Thường Niên (của Lm. Anmai, CSsR) Các thánh Mác-ta, Ma-ri-a và La-da-rô
Thứ ba tuần 17 thường niên : BÊ-TA-NI-A: CĂN NHÀ CỦA NIỀM TIN VÀ TÌNH BẠN
Chuyện bên ly cà phê sáng : HÀNH TRÌNH VƯỢT QUA "CÁI TÔI" - CHÌA KHÓA CỦA SỰ SỐNG MỚI TRONG ĐỨC KITÔ – Lm. Anmai, CSsR