Cây giáng sinh: biểu tượng của sự vĩnh cửu và tình yêu thương

CÂY GIÁNG SINH: BIỂU TƯỢNG CỦA SỰ VĨNH CỬU VÀ TÌNH YÊU THƯƠNG

Từ lâu, cây Giáng sinh đã trở thành một biểu tượng không thể thiếu, rực rỡ và ấm áp trong mùa lễ hội cuối năm. Hình ảnh cây thông xanh tươi, lấp lánh ánh đèn và đồ trang trí đã ăn sâu vào tâm trí của hàng triệu người trên thế giới, mang theo ý nghĩa sâu sắc về sự sống, hy vọng và niềm tin. Nguồn gốc của phong tục trang trí cây Giáng sinh là sự kết hợp phong phú của các truyền thống cổ xưa, tín ngưỡng Kitô giáo và những câu chuyện truyền thuyết đẹp đẽ được lưu truyền qua nhiều thế kỷ.

Theo quan niệm của nhiều người phương Tây, màu xanh lá cây tượng trưng cho sự vĩnh cửu, phồn vinh và ấm no. Trong những tháng mùa đông lạnh giá, khi hầu hết các loài cây khác đều rụng lá và tàn lụi, những loài cây có màu xanh quanh năm, đặc biệt là cây thông, lại trở nên vô cùng đặc biệt. Khả năng giữ được màu xanh tươi tốt, bất chấp cái lạnh buốt giá, khiến cây thông trở thành biểu tượng mạnh mẽ cho sự sống bền bỉ và niềm hy vọng không bao giờ tắt. Chính vì ý nghĩa sâu sắc này, cây thông đã được chọn làm trung tâm của lễ Giáng sinh, một lễ hội đề cao sự sống và niềm tin vào tương lai.

Một trong những câu chuyện truyền thuyết cảm động nhất về nguồn gốc cây Giáng sinh kể về lòng tốt và sự nhân hậu. Vào một đêm Noel xa xưa, một người tiều phu nghèo khổ đang trên đường trở về nhà giữa đêm đông lạnh giá thì bắt gặp một đứa trẻ bị lạc, lả đi vì đói và rét. Mặc dù cuộc sống của ông vô cùng thiếu thốn, người tiều phu vẫn không ngần ngại sẻ chia chút ít thức ăn ít ỏi mình có và nhường cho đứa trẻ một đêm ngon giấc trong căn nhà đơn sơ của mình. Sáng hôm sau, khi người tiều phu thức dậy, ông ngỡ ngàng khi nhìn thấy một cây thông tuyệt đẹp, lộng lẫy mọc ngay ngoài cửa. Lúc đó, ông mới nhận ra rằng đứa trẻ mình giúp đỡ chính là Chúa Giê-su cải trang. Cây thông rực rỡ này là món quà mà Chúa ban tặng để thưởng cho tấm lòng vàng, sự nhân hậu và lòng trắc ẩn vô bờ bến của ông tiều phu, nhắc nhở mọi người về giá trị của sự sẻ chia và lòng từ bi.

Một câu chuyện khác đưa chúng ta trở về thế kỷ thứ 8, gắn liền với công cuộc truyền giáo của Thánh Boniface. Khi Thánh nhân sang Đức để truyền bá Kitô giáo, ông đã tặng thành phố Geismar một cây thông. Hành động này không chỉ tượng trưng cho tình thương yêu mà còn là biểu tượng của tín ngưỡng mới mà ông mang đến. Khi người Đức chấp nhận và chuyển sang Kitô giáo, họ đã chọn cây thông làm biểu tượng chính trong ngày Giáng sinh để tưởng nhớ và vinh danh những đóng góp to lớn của Thánh Boniface.

Thậm chí, còn có một dị bản kịch tính hơn về Thánh Boniface. Trên đường hành hương tới Đức, Thánh nhân tình cờ chứng kiến một nhóm người đang tập trung quanh một cây sồi lớn, chuẩn bị thực hiện nghi lễ tế thần bằng một đứa trẻ. Để ngăn chặn hành động tàn bạo này và cứu sống đứa bé vô tội, Thánh Boniface đã dùng một quả đấm mạnh mẽ phi thường để hạ gục cây sồi cổ thụ. Tại chính nơi cây sồi đổ xuống, một cây thông nhỏ đã mọc lên. Thánh Boniface sau đó đã giải thích với nhóm người đó rằng cây thông nhỏ bé này là "cây của sự sống", và nó tượng trưng cho cuộc sống vĩnh hằng của Chúa cứu thế, từ đó truyền tải thông điệp về sự sống và niềm tin Kitô giáo.

Tuy nhiên, một trong những giả thuyết được nhiều nhà sử học chấp nhận nhất về việc sử dụng cây thông làm Cây Giáng sinh lại bắt nguồn từ các vở kịch thời Trung cổ. Các vở nhạc kịch này thường lấy chủ đề từ Kinh Thánh và ban đầu được trình diễn tại các nhà thờ. Dần dần, các buổi kịch được đưa ra ngoài và trở nên cởi mở hơn. Vào thời điểm đó, đêm Giáng sinh cũng được coi là ngày lễ của Adam và Eva. Trong một số cảnh diễn, hình ảnh một cây thông được treo đầy trái cây (tượng trưng cho trái cấm) được dùng để đại diện cho Vườn Địa Đàng. Vì lý do này, cây thông còn được gọi bằng một cái tên mỹ miều khác là "cây thiên đường". Đây là một liên kết mang tính biểu tượng, nối kết sự kiện Sáng Thế với sự ra đời của Chúa Cứu Thế.

Mặc dù có nhiều truyền thuyết, phải đến thế kỷ thứ 16, phong tục trang trí cây thông Giáng sinh mới thực sự phổ biến rộng rãi, bắt đầu từ nước Đức. Chính vì thế, Đức được coi là đất nước đầu tiên ở châu Âu có truyền thống đặt cây thông trong nhà để chào đón ngày lễ trọng đại này. Từ Đức, phong tục đẹp đẽ này dần lan rộng ra khắp châu Âu và sau đó là toàn thế giới, trở thành một nét văn hóa toàn cầu.

Cuối cùng, quay trở lại với ý nghĩa nguyên thủy, ngay cả trước khi Kitô giáo ra đời, những loại cây cối có màu xanh quanh năm đã mang một ý nghĩa tâm linh và hy vọng rất đặc biệt đối với con người trong mùa đông. Cây thông với màu xanh bất diệt của mình đã được chọn cho dịp Giáng sinh chính vì lẽ này: nó không chỉ là một biểu tượng tôn giáo mà còn là một biểu tượng tự nhiên của sự kiên cường, sức sống và lời hứa về mùa xuân sắp đến. Cây Giáng sinh, với tất cả sự lấp lánh và ý nghĩa của nó, thực sự là cầu nối giữa lịch sử, truyền thuyết, tín ngưỡng và niềm hy vọng vĩnh cửu của nhân loại.

Lm. Anmai, CSsR