Chia sẻ Lời Chúa thứ 5, 6 và thứ Bảy

Thứ bẩy tuần 18 TN năm lẻ

BÀI GIẢNG: “YÊU MẾN TRỌN VẸN – TIN TƯỞNG TẬN CÙNG”

Đnl 6,4-13 : “Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng.”

Tv 17 (18) : “Con yêu mến Ngài, lạy Chúa là sức mạnh của con.”

Mt 17,14-20 : “Nếu anh em có lòng tin, thì không gì là không thể đối với anh em.”

⸻

I. LỜI GỌI TỪ VỰC SÂU TÂM HỒN

Có một vực thẳm trong con người – nơi mọi lý trí tan chảy và mọi hệ hình tâm lý không còn đủ lời để diễn tả – đó là nơi trái tim khẽ run lên mỗi khi nghe những lời như hôm nay:

“Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết sức lực của ngươi.”

Một mệnh lệnh – nhưng lại là một lời mời. Một tiếng gọi – nhưng đến từ nơi sâu nhất, thẳm nhất của chính hiện sinh. Không phải là một yêu cầu áp đặt từ bên ngoài, nhưng là sự bừng tỉnh của một nội tâm lâu nay bị phủ bụi hoài nghi, sợ hãi, mặc cảm và khép kín.

Kinh nghiệm hiện sinh sâu sắc nhất của con người không nằm nơi chiến thắng hay sở hữu, mà nằm nơi cảm thức mình được yêu và được kêu gọi để yêu lại – toàn diện và không phân mảnh. Đó chính là lời gọi của Thánh Kinh hôm nay: “Hết lòng… hết linh hồn… hết sức lực…” – nghĩa là yêu bằng tất cả những gì ta là, kể cả những phần yếu đuối, rạn vỡ, tổn thương, và ngay cả những nỗi xấu hổ ta thường che giấu.

⸻

II. NIỀM TIN NHƯ HẠT CẢI – NHỎ BÉ MÀ HÙNG MẠNH

Chúa Giêsu hôm nay chữa lành một em bé bị quỷ ám. Người cha thất vọng, các môn đệ bất lực. Niềm tin bị thử thách tận cùng. Chúa không trách sự yếu kém của họ vì họ không biết nhiều, nhưng vì họ không tin:

“Nếu anh em có lòng tin bằng hạt cải thôi, thì anh em sẽ khiến núi này rời khỏi chỗ mà đi, và nó sẽ đi. Không gì là không thể đối với anh em.”

Phân tâm học nói rằng: niềm tin không thể gượng ép, cũng không thể sản xuất bằng lý trí. Nó mọc lên từ một nội giới được chữa lành. Niềm tin chỉ lớn khi trái tim dám phơi bày ra trước Thiên Chúa tất cả những gì là “mình”, kể cả phần bóng tối, những thất bại, và cả sự mỏi mệt trong hành trình đức tin.

Tin là dám mở toang cửa tâm hồn, không che chắn, không kiểm soát, không toan tính – để một mình Thiên Chúa đi vào, và làm điều Người muốn, theo cách Người muốn, bằng thời gian Người chọn.

Đức tin không phải là sức mạnh ý chí – mà là kết quả của một sự buông bỏ tận cùng.

⸻

III. TÂM LÝ CỦA NIỀM TIN: TỪ KHIẾM KHUYẾT ĐẾN CỨU ĐỘ

Người cha trong Tin Mừng là hình ảnh sống động của một nhân vị đầy tổn thương – nhưng chính từ sự bất lực ấy, ông đến với Chúa. Nỗi đau của con ông trở thành nơi chạm mặt giữa khổ đau và ân sủng, giữa giới hạn của con người và quyền năng của Thiên Chúa.

Tâm lý học hiện đại cho thấy: con người thường phủ nhận hoặc trốn chạy nỗi yếu đuối của mình, để rồi đánh mất cơ hội được chữa lành. Trong khi đó, cái nghịch lý của Tin Mừng là: chỉ khi nào ta nhận mình bất lực, ta mới mở lòng cho ơn cứu độ.

Chính trong khoảnh khắc bất lực ấy, Chúa Giêsu mạc khải: “Không gì là không thể đối với anh em”. Không gì – kể cả nỗi thất vọng, căn bệnh, nỗi sợ, mặc cảm, tổn thương tuổi thơ, hay cả tội lỗi đã từng gây ra. Mọi thứ đều có thể được cứu, nếu ta tin.

⸻

IV. TỪ PHÂN TÂM HỌC ĐẾN LINH ĐẠO – YÊU MẾN LÀ CHÌA KHÓA

Bài đọc Đệ Nhị Luật nhấn mạnh đến hành vi yêu mến Thiên Chúa “hết lòng”. Điều này không chỉ là mệnh lệnh luân lý, mà là sự giải phóng hiện sinh.

Yêu mến Thiên Chúa là hành động đẩy lui mọi sợ hãi, vượt qua sự chia tách trong nội tâm – nơi bản năng và ý chí thường xung đột – nơi cái tôi muốn kiểm soát nhưng trái tim lại khao khát đầu hàng.

Thần học thiêng liêng dạy ta rằng: chỉ trong một tình yêu tuyệt đối, con người mới được tích hợp – không còn phân mảnh, không còn lạc lõng giữa chính mình. Yêu mến Thiên Chúa là trở về với căn tính đích thực – nơi con người được dựng nên không phải để sợ hãi, mà để kết hiệp.

⸻

V. LỜI CẦU NGUYỆN CỦA NGƯỜI TIN

Thánh Vịnh hôm nay nói lên tiếng vọng thẳm sâu nhất của một linh hồn từng chiến đấu và từng được cứu:

“Con yêu mến Ngài, lạy Chúa là sức mạnh của con.”

“Người là núi đá, là thành trì, là Đấng giải thoát con.”

Đó không còn là lời của lý trí, mà là tiếng thì thầm của trái tim đã từng tan nát, từng trải qua đêm tối, từng thấy mình bất lực, và giờ đây thấy mình được yêu – dù không xứng đáng.

Và chính vì thế, người ấy mới có thể yêu lại. Mới có thể tin.

⸻

VI. KẾT LUẬN: ĐỨC TIN NHƯ MỘT HÀNH TRÌNH TRỞ VỀ

Hôm nay, ta không chỉ được mời gọi để tin – mà còn để yêu mến. Yêu mến bằng cả những mảnh vỡ của mình. Yêu mến bằng cả những điều ta không hiểu. Tin rằng tình yêu của Thiên Chúa đủ sức chữa lành cả những vùng sâu tối nhất trong lòng ta.

Vì thế, giữa những bất toàn, những bất lực, và những thất vọng trong cuộc đời, hãy thưa lên:

“Lạy Chúa, con tin. Xin thêm lòng tin cho con. Con yêu mến Ngài – bằng trái tim chưa trọn vẹn – nhưng là tất cả những gì con có.”

⸻

Cầu nguyện kết thúc:

“Lạy Chúa, con là một người yếu đuối, đầy lo âu, đầy nghi nan. Nhưng hôm nay, con chọn yêu mến Ngài – không phải vì con mạnh, mà vì con cần Ngài. Xin cho đức tin con, dù nhỏ như hạt cải, cũng đủ để thấy núi đá trong lòng được chuyển dời. Xin cho tình yêu của con, dù chưa trọn, cũng được nên một trong tình yêu vĩnh hằng của Ngài. Amen.”

++++++++++++++

Thứ sáu tuần 18 TN năm lẻ

BÀI GIẢNG NGÀY THỨ SÁU TUẦN 18 THƯỜNG NIÊN (NĂM LẺ)

(Đnl 4,32-40; Tv 76(77); Mt 16,24-28)

⸻

“Người ta lấy gì mà đổi được mạng sống mình?” (Mt 16,26)

⸻

I. KHỞI HÀNH TỪ MỘT CÂU HỎI: CÁI GIÁ CỦA MẠNG SỐNG

Con người đã từng dùng máu, nước mắt, khổ đau và cả chiến tranh để giành lấy sự sống. Nhưng rồi cuối cùng, chính sự sống lại là điều mà họ có thể đánh mất trong một khoảnh khắc mỏng manh như sợi khói.

Chúa Giêsu hôm nay đặt một câu hỏi không phải để chờ câu trả lời, mà để mở ra một chiều sâu:

“Người ta được cả thế gian mà phải thiệt mất mạng sống, thì nào có lợi gì?” (Mt 16,26)

Đây là tiếng vọng từ cõi thẳm sâu của hiện sinh – nơi con người đứng giữa lằn ranh của hữu hạn và vô hạn, vật chất và linh hồn, cái tôi và tha thể.

Trong ánh sáng đó, mạng sống không còn đơn thuần là sự tồn tại, mà là ơn gọi sâu thẳm để nên chính mình trong Thiên Chúa. Đó không phải là một “cái có” để sở hữu, nhưng là một “cái được trao ban” – như một hạt giống mỏng manh mà thánh ý Thiên Chúa ươm vào trong lòng thế giới.

⸻

II. TÂM LÝ PHÂN TÂM: KHÁT VỌNG & CÁM DỖ THA HÓA

Tâm lý học chiều sâu (Freud, Jung) từng chỉ ra rằng, trong vô thức con người luôn hiện diện một khát vọng vượt lên, một nỗi ám ảnh bản thể về giá trị của chính mình. Chúng ta sống với một nỗi sợ bị lãng quên, bị tầm thường hóa, và nhất là bị mất chính mình trong guồng quay vô danh của cuộc đời.

Chúa Giêsu không trấn an bằng một lối thoát dễ dãi, Người mời gọi một hành trình:

“Ai muốn theo Thầy, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo.” (Mt 16,24)

Từ bỏ chính mình không phải là tự khước mình, nhưng là rũ bỏ cái tôi ảo ảnh – cái tôi được nuôi lớn bằng tham vọng, bằng thành tích, bằng nỗi lo chứng minh mình xứng đáng được yêu. Đó là cái tôi mà phân tâm học gọi là ego, luôn tìm cách khỏa lấp hố thẳm bất an bằng của cải, quyền lực, xác thịt, hình ảnh.

Nhưng trong linh đạo Kitô, cái tôi không bị tiêu diệt, mà được thanh luyện và cứu chuộc – để sống “không còn là tôi, mà là Đức Kitô sống trong tôi.” (Gl 2,20)

⸻

III. TƯỞNG NHỚ – ĐI VỀ CỘI NGUỒN CỦA NGHĨA TÌNH

Thánh Vịnh 76 hôm nay là tiếng nức nở thánh thiện của một linh hồn đang ngước nhìn về Thiên Chúa với tâm thức hồi tưởng thiêng liêng:

“Con tưởng nhớ những việc Chúa đã làm xưa…”

“Lạy Chúa, đường lối Ngài thánh thiện biết bao!”

Trong tâm lý học hiện đại, người ta nói đến liệu pháp hồi tưởng như một cách chữa lành những đổ vỡ nội tâm. Trong linh đạo, tưởng nhớ những kỳ công của Thiên Chúa là một hành vi vừa mang tính tâm linh, vừa mang chiều sâu trị liệu: nó giúp linh hồn không bị rơi vào hố thẳm của lãng quên – vốn là khởi đầu của vô ơn và bội phản.

Hãy nhớ lại: Thiên Chúa đã chọn cha ông ngươi, đã yêu thương, đã cứu thoát.

Và hôm nay, Thiên Chúa ấy vẫn hiện diện giữa cuộc đời ngươi, như “lửa thiêng từ trời” (Đnl 4,36) vẫn thắp sáng đêm đen.

⸻

IV. TRIẾT LÝ HIỆN SINH NHÂN VỊ: MẠNG SỐNG LÀ ƠN GỌI

Nếu triết học hiện sinh (Sartre, Kierkegaard, Marcel…) đặt câu hỏi về “tôi là ai” giữa thế giới phi lý và cô đơn, thì đức tin Kitô giáo trao ban câu trả lời sâu sắc hơn:

Bạn là một người được yêu thương, được gọi bằng tên, được mời vào cuộc đối thoại với Thiên Chúa.

Tồn tại của bạn là một cuộc gọi. Và vì thế, mạng sống không đơn thuần là sinh học, mà là ơn gọi hiện sinh nhân vị – sống để trở thành con, sống để “giữ các giới răn và lề luật của Người” (Đnl 4,40), sống để mỗi bước đi đều trở thành phúc lành đời đời.

⸻

V. THẦN HỌC THIÊNG LIÊNG: CHỊU CHẾT ĐỂ ĐƯỢC SỐNG

Chúa Giêsu không nói về cái chết như một định mệnh buồn. Người biến nó thành một con đường – thập giá, nơi sự sống được trao hiến trọn vẹn, không tiếc giữ.

Người mời gọi chúng ta:

“Ai liều mất mạng sống mình vì Thầy, sẽ tìm lại được nó.” (Mt 16,25)

Đây là nghịch lý thánh – chỉ có ai dám đánh mất vì yêu thương, mới thực sự sở hữu chính mình trong Thiên Chúa.

⸻

VI. KẾT LUẬN: TỰ VẤN & TRỞ VỀ

Trong tĩnh lặng hôm nay, mời bạn đặt tay lên ngực và hỏi:

• Mạng sống tôi đang bị đánh đổi vì điều gì?

• Tôi có còn nhớ những kỳ công Thiên Chúa đã làm trong đời tôi?

• Tôi có dám từ bỏ cái tôi ảo ảnh để sống cho một điều gì lớn hơn chính mình?

Hãy nhớ:

Thiên Chúa yêu thương bạn.

Người đã chọn cha ông bạn.

Người vẫn gọi bạn mỗi ngày, từ nơi thẳm sâu nhất của hiện sinh.

⸻

LỜI NGUYỆN KẾT

Lạy Chúa, xin dạy con biết từ bỏ những điều hư ảo,

để giữ lấy một mình Ngài là sự sống.

Xin cho con dám liều mất điều tạm bợ,

để tìm lại chính con trong ân sủng vĩnh hằng.

Amen.

++++++++

Thứ năm tuần 18 TN năm lẻ

BÀI GIẢNG

(Suy niệm ngày thứ Năm, tuần 18 thường niên – năm lẻ)

Chủ đề: “Trái tim khô cứng – Cội nguồn của khát vọng và mặc khải”

⸻

Lời dẫn nhập

Có một nỗi khát từ thẳm sâu đáy hồn người – không phải khát nước, mà là khát được hiện hữu một cách tròn đầy, khát được lắng nghe, thấu hiểu, yêu thương và cứu độ. Khát ấy không tan trong cốc rượu trần gian, không vơi trong vinh hoa phù phiếm, cũng không thể khỏa lấp bằng lý trí hay kiến thức. Nó là nỗi khát của linh hồn, là tiếng vọng âm thầm của con tim đang bị đánh thức bởi Đấng Thiêng Liêng, Đấng luôn nói: “Hôm nay, ước gì anh em nghe tiếng Chúa, đừng cứng lòng!”

⸻

I. Sa mạc, khô hạn, và trái tim bị tổn thương – Một ẩn dụ nội tâm (Ds 20, 1-13)

Trong đoạn sách Dân số hôm nay, dân Israel đang đi trong sa mạc. Họ khát. Đó là một cơn khát thể lý, nhưng sâu hơn là một cơn khát hiện sinh: khát niềm tin, khát an toàn, khát được dẫn dắt, khát được bảo đảm rằng mọi đau khổ mình đang trải qua không phải là vô nghĩa.

Con người – dù ở thời nào – cũng mang trong mình bóng dáng Israel ấy. Ta sống giữa hoang mạc của những bất an, thiếu thốn và nghi nan. Lúc ấy, điều trỗi lên không phải là đức tin, mà là tiếng thở dài mỏi mệt, là sự cằn cỗi trong tim. Dân chúng phản nghịch – không phải vì họ gian ác, mà vì họ sợ hãi, vì đức tin họ yếu mềm như cát bụi giữa gió sa mạc.

Ngay cả Môsê – người trung gian – cũng không tránh khỏi sự vấp phạm. Trái tim ông, vì bị giằng xé giữa trách nhiệm và nỗi thất vọng, đã lỡ một nhịp – ông đập đá trong giận dữ thay vì lắng nghe Thiên Chúa trong sự vâng phục trọn vẹn.

Ở đây, khủng hoảng không chỉ đến từ thiếu nước – mà đến từ một trái tim bị khô cứng bởi mất kết nối với mạch nguồn Thiêng Liêng. Freud từng nói rằng: “Chấn thương tâm lý không hủy diệt ta vì bản thân biến cố ấy, mà vì cách ta nội tại hóa nó.” Môsê và dân chúng – thay vì để nỗi khát hướng họ về Thiên Chúa – lại để nó dẫn họ về phía phản kháng, đóng kín.

⸻

II. “Các ngươi chớ cứng lòng” – Một lời mời gọi chữa lành (Tv 94)

“Hôm nay, ước gì anh em nghe tiếng Chúa! Các ngươi chớ cứng lòng như tại Mêribah…” – đây là một tiếng gọi không chỉ vang vọng trong phụng vụ, mà chạm đến tầng sâu vô thức. Nghe – không đơn giản là hoạt động của tai, mà là thái độ của tâm hồn. Trong phân tâm học, lắng nghe là bước đầu tiên để một con người bước vào hành trình phân giải nội tâm, chữa lành vết thương của quá khứ và khai mở năng lực yêu thương.

Khi trái tim ta khô cứng, ta không còn khả năng đón nhận. Tình yêu không thể thấm nhập một tâm hồn đã dựng lên thành lũy của cay đắng và phòng vệ. Nhưng nếu ta “nghe”, nghĩa là ta mở, thì nước hằng sống – thứ nước không chảy từ tảng đá, mà từ trái tim bị đâm thâu của Đức Kitô – sẽ tràn ngập trong ta.

Thánh Vịnh hôm nay không phải là một lời đe dọa, nhưng là tiếng thì thầm đầy yêu thương của một Thiên Chúa luôn chờ đợi: “Hãy để Ta bước vào, hãy để Ta phá vỡ tảng đá trong tim con, để từ đó tuôn ra một dòng sống mới.”

⸻

III. Mặc khải và nghịch lý của đức tin – “Con là Phêrô…” (Mt 16,13-23)

Bước ngoặt của Tin Mừng hôm nay là câu hỏi của Đức Giêsu: “Còn anh em, anh em bảo Thầy là ai?”

Một câu hỏi như ánh sáng soi vào tầng sâu căn tính, một câu hỏi đánh thức hiện sinh. Đó không còn là chuyện “biết Chúa” theo người khác, mà là đích thân đối diện với Ngài trong một tương quan trực tiếp – không thể né tránh, không thể phái sinh.

Phêrô đã thốt ra một lời đầy linh hứng: “Thầy là Đức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống.” Lời ấy không đến từ sách vở, mà từ một sự khai mở nội tâm, một mặc khải. Trong ngôn ngữ của thần học hiện sinh, đây là khoảnh khắc mạc khải cá vị – khi con người không còn đứng trước Thiên Chúa như một khách thể, mà như một người đối thoại.

Và ngay sau đó – nghịch lý ập đến: Phêrô, vừa được gọi là “đá tảng”, lại bị quở mắng là “Satan”. Đây là bi kịch của con người: trong chính nơi sâu thẳm của lòng đạo, của đức tin, của tình yêu – cũng có thể xuất hiện bóng tối của ý riêng, của mong muốn kiểm soát, của một tình yêu vụ lợi.

Đức Giêsu không mắng Phêrô vì ông yêu Thầy, nhưng vì ông yêu theo cách của người phàm, không chấp nhận thập giá. Bao lần chúng ta cũng vậy: cầu nguyện, thờ phượng, làm việc tông đồ – nhưng với một trái tim đầy điều kiện, đầy đòi hỏi và sợ hãi đau khổ.

⸻

Kết luận: “Tảng đá bị đập vỡ – Trái tim bị bẻ gãy”

Trong ba bài đọc hôm nay, một hình ảnh xuyên suốt là tảng đá:

• Đá bị đập vỡ – nước tuôn ra: Hình ảnh Môsê.

• Đá bị từ chối – trở nên đá góc tường: Hình ảnh Đức Kitô.

• Đá tảng của Giáo Hội – Phêrô: yếu đuối nhưng được tuyển chọn.

Tảng đá – cũng là hình ảnh của trái tim người – cứng cỏi, bị tổn thương, dễ hoài nghi, dễ phản kháng. Nhưng khi nó chịu được bẻ ra, mở ra, nó trở thành nơi tuôn trào ân sủng. Đó là điều kỳ diệu của Tình Yêu Thiên Chúa: dùng chính sự yếu đuối của ta để làm nơi mặc khải sức mạnh Ngài.

Lời nguyện kết:

Lạy Chúa, xin đừng để trái tim con hóa đá trước đau khổ, nghi nan, hay thất vọng.

Xin đập vỡ nơi con những ảo tưởng về một đức tin dễ dãi.

Xin tuôn đổ Thần Khí Chúa vào con, như nước vọt ra từ tảng đá,

để con biết lắng nghe tiếng Chúa hôm nay – và bước theo con đường Thập Giá,

con đường của sự thật, tình yêu và hy vọng cứu độ. Amen.