Có nên tham dự ngày giỗ tổ nghệ thuật?

CÓ NÊN THAM DỰ NGÀY GIỖ TỔ NGHỆ THUẬT? GÓC NHÌN TỪ NHỮNG THAY ĐỔI LỊCH SỬ CỦA GIÁO HỘI CÔNG GIÁO VIỆT NAM

Ngày Giỗ Tổ Nghệ Thuật là một dịp thiêng liêng, nơi các nghệ sĩ và người hoạt động trong lĩnh vực văn hóa bày tỏ lòng tôn kính và biết ơn các bậc tiền bối đã gây dựng nên nền nghệ thuật nước nhà. Đối với nhiều người Công giáo Việt Nam, việc tham gia những nghi lễ truyền thống như thế này đôi khi mang theo những băn khoăn về sự phù hợp với giáo lý. Tuy nhiên, dựa trên những thay đổi mang tính lịch sử và những hướng dẫn rõ ràng từ Tòa Thánh và Hội đồng Giám mục Việt Nam, câu trả lời là: Hoàn toàn nên tham dự với tinh thần chủ động và lòng thành kính!

Những mốc son dưới đây là minh chứng vững chắc nhất cho thấy sự cởi mở, hòa nhập và tôn trọng các giá trị văn hóa truyền thống của Giáo hội Công giáo:

Sự chấp thuận từ Tòa Thánh (1930)

Ngay từ năm 1930, một bước ngoặt quan trọng đã được thực hiện dưới triều Đức Thánh Cha Pio XI. Ngài đã chính thức cho phép các tín hữu thắp nhang và cúi đầu trước các bài vị. Hành động này không chỉ thể hiện sự tôn trọng đối với các nghi thức truyền thống địa phương mà còn khẳng định rằng những cử chỉ này mang ý nghĩa tôn kính và biết ơn, hoàn toàn không đi ngược lại đức tin Công giáo. Điều này mở đường cho người Công giáo có thể bày tỏ lòng hiếu kính theo phong tục truyền thống của dân tộc.

Khuyến khích tham dự chủ động từ Hội Đồng Giám Mục (1965)

Sau đó, vào năm 1965, Hội đồng Giám mục Việt Nam đã ban hành một thông cáo quan trọng tại Đà Lạt về việc tôn kính tổ tiên. Thông cáo này không chỉ dừng lại ở việc cho phép mà còn cho phép được tham dự chủ động. Điều này có nghĩa là người Công giáo không chỉ được phép có mặt mà còn được khuyến khích tham gia tích cực, với lòng thành kính và biết ơn theo truyền thống. Đây là một sự hòa hợp sâu sắc giữa niềm tin tôn giáo và lòng kính trọng nguồn cội.

Khúc quanh lịch sử với văn kiện hướng dẫn (2019)

Gần đây hơn, vào năm 2019, Hội đồng Giám mục Việt Nam đã nâng tầm quan trọng của vấn đề này. Văn bản Hướng dẫn việc Tôn kính Tổ Tiên đã được đổi thành Văn kiện Hướng dẫn Việc Tôn kính Tổ Tiên. Sự thay đổi từ "văn bản" thành "văn kiện" không chỉ là hình thức, mà còn đánh dấu một khúc quanh lịch sử của Giáo hội Việt Nam trong việc khẳng định lòng tôn kính tổ tiên như một giá trị thiêng liêng và không thể tách rời khỏi đời sống của người tín hữu.

Bài học từ lòng biết ơn các bậc tiền nhân (2020)

Tấm gương và sự khuyến khích từ các vị mục tử càng củng cố thêm tinh thần này. Năm 2020, dựa trên lời dặn dò của Đức Cố Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình, cha Tổng đại diện Ignatio đã khuyến khích người Công giáo viếng lăng Tả quân Lê Văn Duyệt vào ngày giỗ. Hành động này nhằm bày tỏ lòng biết ơn đối với vị Tả quân – người có công lớn với đất nước.

Việc kính trọng một nhân vật lịch sử như Tả quân Lê Văn Duyệt, người đã đóng góp cho dân tộc, là một minh chứng hùng hồn cho thấy tinh thần hòa nhập và yêu nước của Giáo hội. Tương tự, việc tham dự Ngày Giỗ Tổ Nghệ Thuật chính là cách để người Công giáo bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và kính trọng đối với những người đã vun đắp nên di sản văn hóa và nghệ thuật dân tộc.

Ngày Giỗ Tổ Nghệ Thuật là cơ hội tuyệt vời để người Công giáo Việt Nam thể hiện lòng hiếu kính, biết ơn, và tình yêu đối với văn hóa dân tộc. Với sự cho phép và khuyến khích từ các cấp bậc cao nhất của Giáo hội qua nhiều thập kỷ, việc tham dự không chỉ là hợp lệ mà còn là một hành động đẹp, thể hiện sự hòa hợp hoàn hảo giữa đức tin và văn hóa truyền thống.

Hãy chủ động tham gia, mang theo lòng thành kính và biết ơn, để cùng nhau tôn vinh những giá trị nghệ thuật quý báu mà tổ tiên đã để lại!

Lm. Anmai, CSsR