Con Đường Tình Yêu
- CN, 26/01/2025 - 08:13
- Lm Nguyễn Văn Danh
Con Đường Tình Yêu
Chúa Nhật Lễ Lá Năm A
“Hoan hô Con vua Đa-vít” (Mt 21, 1-11)
Hôm nay, chúng ta kỷ niệm việc Chúa Giêsu tiến vào thành thánh Giêrusalem để hoàn tất Mầu nhiệm Vượt qua của Ngài. Trước hết, chúng ta cùng nhau bước theo Chúa Kitô trên “con đường tình yêu” này bằng việc rước kiệu lá. Sau đó, chúng ta tưởng niệm Cuộc Thương Khó của Người. Vậy, Lễ Lá là gì? Đâu là ý nghĩa của Chúa Nhật Lễ Lá theo truyền thống của Phụng vụ Công giáo? Việc Chúa Giêsu vào thành Giêrusalem có ý nghĩa gì đối với người Kitô hữu?
Lễ Lá còn gọi là Chúa Nhật Lễ Lá (Tiếng La Tinh là Dominica Palmarum và Tiếng Anh, Palm Sunday) là Ngày Lễ tưởng niệm việc Chúa Giêsu hân hoan tiến vào thành Giêrusalem để hoàn thành sứ mệnh Cứu Chuộc của Ngài. Chúa Nhật Lễ Lá đánh dấu sự khởi đầu của Tuần Thánh và Tam Nhật Vượt Qua, là Tuần lễ quan trọng nhất của Phụng Vụ Công Giáo vì đây là ngày Lễ tưởng niệm Mầu Nhiệm Vượt Qua, tức là Cuộc Thương Khó và Phục Sinh của Ðức Kitô.
Hành trình Chúa Giêsu vào thành thánh Giêrusalem được cả bốn sách Tin Mừng trình thuật lại. Tuy nhiên, Tin Mừng theo thánh Matthêu đã cho chúng ta thấy một cái nhìn chi tiết hơn qua việc miêu tả Chúa Giêsu đã tiến vào thành Giêrusalem trên lưng một con lừa và một đám đông dân chúng đã trải áo choàng, lấy lá lót đường, và hân hoan chào đón Ngài như một vị Vua chiến thắng, Đấng Cứu tinh của nhân loại. Họ reo hò: "Hoan hô Con vua Đavít! Chúc tụng Đấng ngự đến nhân danh Đức Chúa! Hoan hô trên các tầng trời!" (Mt 21,9). Biến cố này ứng nghiệm lời tiên tri Dacaria loan báo, sẽ có một vị vua cưỡi lừa đến Giêrusalem: “Người khiêm tốn ngồi trên lừa con, con của lừa mẹ” (Dcr 9, 9).
Khi thuật lại biến cố này, Tin Mừng theo thánh Mátthêu và thánh Máccô miêu tả dân chúng “chặt nhành chặt lá” nhưng không nói rõ loại cây gì (Mt 21,8; Mc 11,8), trong khi Tin Mừng Luca chỉ viết: “Người đi tới đâu, dân chúng cũng lấy áo choàng trải xuống mặt đường” (Lc 19,36). Chỉ riêng Tin Mừng thánh Gioan diễn tả rõ: “Họ cầm nhành lá thiên tuế ra đón Người và reo hò…” (Ga 12,13). Theo truyền thống của người Do Thái, “Nhành lá Thiên Tuế” tượng trưng cho niềm vui và vinh quang. Do đó, dân chúng biểu lộ sự hân hoan chào đón Đấng Cứu Thế mà họ hằng mong đợi bằng những cành lá trong tay và còn trải xuống đường cho vị Vua đi qua. Bên cạnh đó, theo truyền thống Đông Phương, con ngựa là biểu tượng của sức mạnh và chiến tranh, còn “con lừa” là biểu tượng cho sự khiêm tốn và “hòa bình”.
Chúa Giêsu đã không cưỡi ngựa để vào thành Giêrusalem như một vị vua đầy quyền lực hay vị vua của chiến tranh, nhưng Ngài ngồi trên lưng lừa trong hình ảnh một vị vua khiêm tốn, vị vua đem lại hòa bình. Chúa đến không phải đem chiến tranh, nhưng đem hòa bình; Ngài đến với con người không phải để thống trị, nhưng là để phục vụ. Như thánh Marcô đã miêu tả: “Con Người đến không phải để được người ta phục vụ, nhưng là phục vụ, và hiến mạng sống làm giá chuộc muôn người” (Mc 10,45). Chúa Giêsu biết mục đích Ngài vào thành thánh Giêrusalem là chịu đau khổ và chịu chết, nhưng Ngài sẵn sàng hy sinh mạng sống mình để cứu chuộc nhân loại.
Vì vậy, chúng ta bắt đầu Phụng vụ Lễ Lá bằng việc rước lá để tưởng niệm biến cố Chúa Giêsu khải hoàn vào thành Giêrusalem. Sau đó, chúng ta tưởng niệm Cuộc Thương Khó của Ngài. Việc cử hành này diễn tả một sự mâu thuẫn của những người vừa hân hoan chào đón Chúa Giêsu trong tiếng reo hò vui mừng, ngay sau đó họ đã quay lưng chống đối và kết án Ngài trong sự chế giễu nhục mạ; những cành lá vẫy chào Chúa Giêsu nhanh chóng trở thành những roi đòn đau đớn.
Thật vậy, Chúa Nhật Lễ Lá gợi lên cho chúng ta những hình ảnh vả khoảnh khắc trái chiều và đầy mâu thuẫn: giữa niềm vui và đau khổ, chiến thắng và bi kịch. Điều này giúp cho mỗi người Kitô hữu hình dung về sứ mệnh cao cả của Chúa Giêsu Kitô và những thử thách mà Ngài phải đối diện trong khi thi hành thánh ý của Chúa Cha. Đây cũng là một chất vấn cho mỗi người chúng ta. Không phải chỉ những người Do Thái ngày xưa muốn tìm cách giết Chúa Giêsu nhưng con người ngày nay cũng đang tìm cách loại trừ Ngài dưới nhiều hình thức.
Do đó, tưởng niệm Cuộc Thương Khó của Chúa Giêsu, mỗi người Kitô hữu được mời gọi duyệt xét lại đời sống đạo của mình: Chúng ta có thực sự vui mừng khi đón rước Chúa Giêsu vào trong tâm hồn mình không? Chúng ta có sẵn sàng đi theo Chúa trên con đường khiêm nhường, hy sinh và phục vụ không, hay chúng ta chỉ lo tìm kiếm vinh quang và tiện nghi cho chính mình? Chúng ta có sẵn sàng đón nhận khó khăn thử thách như những đau khổ và cái chết nhục nhã trên thập giá của Chúa Giêsu xưa, hay chúng ta chối bỏ và quay lưng lại với Chúa?
Để cùng bước đi với Chúa Giêsu trên con đường tình yêu và cùng chia sẻ những đau khổ với Ngài, chúng ta hãy học với Thánh Augustinô. Ngài khuyên nhủ chúng ta: hãy đồng hành với Đức Giêsu trên con đường khổ nạn, và chúng ta hãy bắt chước những người đón chào Đức Giêsu không phải bằng cách trải áo và những nhành lá xuống đường, nhưng bằng cách khiêm tốn thờ phượng Chúa và phục vụ tha nhân như Lời Chúa dạy [1]. Hơn thế nữa, chúng ta quyết tâm đem hết niềm tin mà hăng hái bước theo Chúa Giêsu Kitô trên con đường thập giá, không phải bằng lời nói nhưng bằng việc làm. Chúng ta hãy cùng thông phần với những đau khổ của Chúa Kitô ngõ hầu chúng ta cũng được chia sẻ vinh quang Phục Sinh và sự sống với Người. Noi gương Chúa Giêsu, chúng ta sống hy sinh, khiêm nhường và phục vụ vì lợi ích của tha nhân; hãy hành động vì công lý, hòa bình và hòa giải trong chính môi trường sống của mình.
Lạy Cha Hằng Hữu, xin ban ơn kiên nhẫn cho chúng con để chúng con trung thành bước theo Chúa Kitô trên con đường khổ giá. Xin cho chúng con cũng biết phục vụ người khác bằng Tình yêu và Lòng trắc ẩn của Chúa để chúng con có thể can đảm lên tiếng chống lại sự bất công trong xã hội và hướng tới một thế giới hòa bình trong Tình yêu và Sự thật. Xin giúp chúng con hướng lòng mình về Chúa Giêsu Kitô, Đấng sẽ dẫn đưa chúng con đến với sự Phục sinh và sự sống đời đời. Amen.
Lm. Giuse Nguyễn Văn Danh, M.S.A.
Chú thích:
[1] Saint Augustine, Sermon on the Entry of the Lord into Jerusalem.