Đặt Thiên Chúa làm trung tâm

Đặt Thiên Chúa Làm Trung Tâm

(Lễ Kính Thánh Gia Thất – Năm A)

Vào thế kỷ XIX, tại một thị trấn nhỏ ở nước Pháp, có một gia đình Công giáo tưởng chừng rất đỗi bình thường như bao gia đình khác. Thế nhưng, trong gia đình ấy sau này lại được Hội Thánh tôn phong ba vị thánh. Đó là gia đình của ông bà Louis Martin và Zé-li-e Gu-é-rin, song thân của Thánh Tê-rê-sa Hài Đồng Giê-su.

Gia đình ấy không hề vắng bóng đau khổ. Ông bà có chín người con, nhưng bốn người đã qua đời khi còn rất nhỏ. Nỗi đau mất con liên tiếp là một thử thách nặng nề đối với bất kỳ bậc cha mẹ nào. Thế nhưng, trước thử thách ấy, ông bà Mar-tin đã không để đau khổ chiếm chỗ trung tâm của đời mình, mà đặt Thiên Chúa vào trung tâm. Thay vì oán trách hay khép kín, họ quỳ xuống cầu nguyện và phó thác tất cả trong tay Chúa. Chính bà Zé-li-e đã viết một câu đầy xác tín rằng: “Tôi đã trao các con cho Thiên Chúa ngay từ khi các con chưa chào đời.”

Khi Thiên Chúa được đặt ở trung tâm, đau khổ không còn là ngõ cụt, nhưng trở thành con đường thanh luyện và sinh hoa trái. Trong bầu khí gia đình được xây dựng trên cầu nguyện, lao động cần cù, yêu thương và phó thác ấy, các người con được lớn lên. Năm người con gái còn sống đều chọn đời sống thánh hiến, và người con út đã trở thành một trong những vị thánh được yêu mến nhất trong Hội Thánh. Nhìn lại cuộc đời mình, Thánh Tê-rê-sa Hài Đồng Giê-su đã thốt lên: “Thiên Chúa nhân từ đã ban cho tôi một người cha và một người mẹ xứng đáng trên trời hơn dưới đất.”

Câu chuyện trên giúp chúng ta hiểu rằng: gia đình thánh không phải là gia đình không có thử thách, nhưng là gia đình biết đặt Thiên Chúa làm trung tâm của mọi biến cố.

Chính trong ý nghĩa ấy, hôm nay mừng lễ Thánh Gia Thất, Hội Thánh mời gọi chúng ta chiêm ngắm gia đình Na-da-rét như mẫu gương cho mọi gia đình. Không phải vì gia đình ấy không có khó khăn, nhưng vì trong mọi hoàn cảnh, các ngài luôn để Thiên Chúa hướng dẫn và định hướng đời sống gia đình.

Thánh Gia là một gia đình nghèo khó, bấp bênh, phải chạy trốn bạo lực và sống kiếp lưu vong. Thế nhưng, trong tất cả những biến cố ấy, Thiên Chúa luôn là trung tâm của mọi chọn lựa và quyết định. Chính vì thế, vẻ đẹp của gia đình Na-da-rét không bị che khuất bởi thử thách, nhưng lại càng tỏa sáng, bởi các ngài luôn lắng nghe và thi hành thánh ý Thiên Chúa.

Khi Thiên Chúa được đặt ở trung tâm gia đình, thì chính nơi gia đình, con người học biết yêu thương, hy sinh, tôn trọng và tha thứ; cũng chính nơi gia đình, đức tin được đón nhận, được nuôi dưỡng và được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Trong ánh sáng ấy, bài đọc I trích sách Huấn Ca cho chúng ta thấy một nét rất căn bản của đời sống gia đình theo ý Thiên Chúa: lòng hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ. Tác giả không coi hiếu thảo chỉ là một tập tục xã hội, nhưng đặt nền tảng của nó nơi chính Thiên Chúa: “Thiên Chúa suy tôn người cha trong con cái, quyền lợi người mẹ, Người củng cố trên đoàn con” (Hc 3,2). Khi gia đình đặt Thiên Chúa ở trung tâm, thì hiếu thảo không còn là gánh nặng, nhưng trở thành con đường dẫn tới phúc lành, sự sống lâu dài và ân sủng cho cả gia đình.

Sách Giáo lý Hội Thánh Công Giáo cũng khẳng định điều ấy khi dạy rằng: “Lòng hiếu thảo phát xuất từ lòng biết ơn của con cái đối với những người đã ban cho họ sự sống” (GLHTCG, số 2215). Trong bối cảnh xã hội hôm nay, khi nhịp sống gấp gáp dễ làm con người quên đi cha mẹ, đặc biệt là cha mẹ già yếu, việc đặt Thiên Chúa làm trung tâm sẽ giúp các gia đình Kitô hữu tìm lại đạo hiếu như một cách rất cụ thể để sống đẹp lòng Chúa và xây dựng gia đình bền vững.

Từ nền tảng ấy, Phụng vụ Lời Chúa tiếp tục mở ra cho chúng ta một chiều kích khác của gia đình biết đặt Chúa làm trung tâm: đó là kính sợ Chúa như nguồn mạch hạnh phúc. Thánh vịnh 127 phác họa hình ảnh gia đình hạnh phúc không dựa trên của cải, nhưng trên thái độ sống trước mặt Thiên Chúa. Khi gia đình biết kính sợ Chúa, nghĩa là biết lắng nghe và thực thi thánh ý Người, thì dù gặp khó khăn, gia đình ấy vẫn có thể đứng vững.

Chính vì thế, mẫu gương gia đình Ki-tô hữu không hệ tại ở sự hoàn hảo bề ngoài, nhưng ở việc không ngừng trở về với Thiên Chúa và can đảm bắt đầu lại mỗi ngày. Đức Thánh Cha Phan-xi-cô đã nhắc nhở: “Không có gia đình hoàn hảo; nhưng có những gia đình biết tha thứ, biết kiên nhẫn và biết bắt đầu lại” (Tông huấn Amoris Laetitia, số 325). Chỉ khi Thiên Chúa được đặt ở trung tâm, con người mới có đủ khiêm tốn để tha thứ và đủ can đảm để bắt đầu lại.

Tin Mừng hôm nay giúp chúng ta chiêm ngắm cách cụ thể việc đặt Thiên Chúa làm trung tâm qua hình ảnh Thánh Giu-se. Thánh Giu-se không nói một lời nào trong Tin Mừng, nhưng mọi biến cố quan trọng của gia đình Nadarét đều gắn liền với sự lắng nghe và vâng phục của ngài. Khi Thiên Chúa lên tiếng, ngài “liền trỗi dậy” và thi hành ngay điều Chúa truyền dạy. Qua đó, Thánh Giu-se trở thành mẫu gương cho những người cha trong gia đình: biết để Thiên Chúa hướng dẫn, biết hy sinh để bảo vệ gia đình, và biết dẫn dắt gia đình theo thánh ý Người.

Đức Giáo hoàng Bê-nê-đic-tô XVI đã nói: “Thánh Giu-se dạy chúng ta rằng: có đức tin nghĩa là phó thác đời mình cho Thiên Chúa” (Bài giảng lễ Thánh Giuse, 19.3.2011). Điều ấy nhắc các gia đình hôm nay rằng: gia trưởng tối cao của mọi gia đình chính là Thiên Chúa.

Cùng với đó, bài đọc II trích thư gửi tín hữu Cô-lô-xê cho thấy gia đình đặt Chúa làm trung tâm sẽ được xây dựng bằng yêu thương và tha thứ. Thánh Phao-lô mời gọi các gia đình hãy tha thứ cho nhau “như Chúa đã tha thứ cho anh em” (Cl 3,13). Chính khi để tình yêu của Chúa Ki-tô làm trung tâm, gia đình mới có khả năng chữa lành những tổn thương và tái sinh trong yêu thương. Vì thế, lời khuyên rất bổ ích của Đức Thánh Cha Phan-xi-cô cho đời sống gia đình: hãy thường xuyên nói với nhau ba lời đơn sơ nhưng thiết yếu: “xin lỗi – làm ơn – cảm ơn” (x. Amoris Laetitia, số 133).

Sau cùng, khi chiêm ngắm Thánh Gia, chúng ta được mời gọi nhìn gia đình như Hội Thánh tại gia, nơi Thiên Chúa được đặt ở trung tâm và đức tin được sống cách cụ thể nhất. Công đồng Vaticanô II đã khẳng định: gia đình là “Hội Thánh tại gia” (Lumen Gentium, số 11), nơi trẻ em học yêu thương, học cầu nguyện và học sống theo Tin Mừng ngay từ những điều rất nhỏ bé hằng ngày.

Mừng lễ Thánh Gia Thất hôm nay, Hội Thánh mời gọi mỗi thành viên trong các gia đình Ki-tô hữu nhìn lại chính mình và học nơi gia đình Na-da-rét – cũng như nơi gia đình ông bà Mar-tin – mẫu gương của một gia đình biết đặt Thiên Chúa làm trung tâm của mọi biến cố. Xin Thánh Gia Na-da-rét – Chúa Giê-su, Đức Ma-ri-a và Thánh Giu-se – cầu bầu cho mọi gia đình chúng ta, để giữa bao thử thách của thời đại hôm nay, các gia đình Kitô hữu luôn trở nên mái ấm của đức tin, trường học của yêu thương và dấu chỉ sống động của Tin Mừng giữa lòng thế giới. Amen.

Lm. Anthony Trung Thành