Đền thờ nội tâm và cơn khát hiện sinh của con người

Thứ năm tuần 25 TN năm lẻ

Bài giảng: Đền thờ nội tâm và cơn khát hiện sinh của con người

1. Khởi đi từ tiếng gọi: “Hãy tái thiết Đền Thờ” (Kg 1,1-8)

Ngôn sứ Kha-gai cất tiếng giữa những con người sau lưu đày: cuộc sống của họ bận rộn, cất nhà riêng, lo toan miếng ăn, nhưng Đền Thờ Chúa thì vẫn đổ nát. Lời ngôn sứ vang lên như một tiếng chuông đánh thức lương tâm:

“Các ngươi hãy để tâm đến con đường các ngươi đi… Hãy lên núi, mang gỗ về và xây lại Đền Thờ.”

Ở bình diện tâm lý – phân tâm học, “Đền Thờ” không chỉ là công trình gạch đá, mà là nội giới: vùng thẳm sâu trong ta, nơi thiêng liêng bị bỏ quên, hoang phế. Con người hiện đại mải chạy theo hiệu năng, tiêu thụ, thăng tiến, mà để mặc tâm hồn khô cạn, nội tâm thành phế tích.

Ở bình diện hiện sinh, câu hỏi trỗi dậy: “Tôi đã dựng nhà cho thân xác, cho sự nghiệp, cho cái tôi… nhưng tôi đã dựng gì cho linh hồn mình chưa?”

Đức Chúa hứa: “Ta sẽ lấy làm vui mà ở đó.” Nghĩa là chính Thiên Chúa khao khát cư ngụ nơi ngôi đền tâm linh của mỗi chúng ta. Có một niềm vui thần linh chỉ được sinh ra khi con người dựng lại căn phòng sâu thẳm ấy, bằng sự im lặng, cầu nguyện, và những cử chỉ yêu thương.

⸻

2. “Chúa mến chuộng dân Người” (Tv 149,1-9)

Thánh vịnh hôm nay là một bài ca huy hoàng. Thiên Chúa không phải vị thần xa vời, mà là Đấng mến chuộng dân Người. Tình yêu này không phải là một khái niệm, mà là một sự lựa chọn hiện sinh: Thiên Chúa chọn con người trong tình trạng mỏng dòn nhất.

Trong ngữ điệu tâm lý – nhân học, điều này chạm tới khát vọng sâu kín của mỗi người: được yêu không vì thành tích, mà vì chính căn tính hiện hữu của mình. Tình yêu ấy là điểm tựa để con người vượt qua mặc cảm, tội lỗi, sự bất toàn.

Ở chiều kích thần học, tình yêu của Chúa là lời xác nhận căn tính: “Ngươi là dân Ta, Ta là Thiên Chúa của ngươi.” Trong một thế giới nơi danh tính mong manh, con người dễ đánh mất chính mình, thì lời hứa yêu thương này trở thành cột trụ thiêng liêng, cứu ta khỏi rơi vào vực thẳm hư vô.

⸻

3. Nỗi hoang mang của Hê-rô-đê: “Ông này là ai?” (Lc 9,7-9)

Hê-rô-đê nghe đồn về Đức Giêsu. Lời đồn làm ông bất an. Ông đã giết Gioan, nhưng Gioan dường như vẫn “sống” trong tiếng nói lương tâm. Bóng tối quyền lực không thể chém đầu được chân lý.

Ở bình diện phân tâm học, Hê-rô-đê là hình ảnh của cái tôi bị ám ảnh bởi tội lỗi chưa được hóa giải. Ông tưởng giết được nguồn đe dọa thì sẽ yên, nhưng ngược lại, nội tâm ông càng bất an. Trong ta cũng có một Hê-rô-đê: khi ta bị ám bởi những sai lầm quá khứ, ta sợ hãi tiếng thì thầm của sự thật, ta lẩn tránh ánh sáng.

Ở bình diện hiện sinh, câu hỏi của Hê-rô-đê là câu hỏi muôn đời: “Ông này là ai?” – Ai là Đức Giêsu? Là người bị hiểu lầm, bị chống đối, nhưng cũng là Đấng mở ra cánh cửa cho ta đối diện sự thật bản thân. Chính trong việc nhận diện Đức Giêsu, ta nhận diện được chính mình.

⸻

4. Hợp lưu ba bài đọc

• Kha-gai kêu gọi dựng lại Đền Thờ: một hành động xây dựng nội tâm.

• Thánh vịnh công bố tình yêu chọn lựa của Thiên Chúa: một căn tính được xác nhận.

• Tin Mừng đặt ta trước câu hỏi về căn tính của Đức Giêsu: “Ông là ai?” – cũng chính là câu hỏi “Tôi là ai?”

Tất cả hợp thành một dòng chảy: con người chỉ có thể tìm thấy chính mình khi dám dựng lại đền thờ nội tâm, để tình yêu Thiên Chúa ngự trị, và can đảm đối diện với Đức Giêsu – Đấng là sự thật của chính cuộc đời.

⸻

5. Lời mời gọi hiện sinh – tâm linh

Anh chị em thân mến,

Trong thời đại đầy biến động, con người dễ đánh mất ngôi đền tâm hồn. Ta cần trở về, cần tái thiết không gian nội giới, nơi Thiên Chúa cư ngụ. Đó không chỉ là một công trình đạo đức, mà còn là một liệu pháp tâm lý – tâm linh sâu xa: chữa lành nỗi hoang mang, hàn gắn mặc cảm, trao cho ta căn tính được yêu thương.

Hãy để câu hỏi của Hê-rô-đê trở thành câu hỏi của ta, nhưng thay vì đóng kín trong sợ hãi, ta hãy mở ra trong đức tin:

“Giêsu, Ngài là ai đối với tôi?”

Và khi ta dựng lại ngôi đền nội tâm, câu trả lời sẽ vang lên, không phải bằng chữ nghĩa, mà bằng kinh nghiệm sống động của tình yêu:

Ngài là Đấng Cứu Độ, là người bạn đồng hành, là ánh sáng chiếu rọi chính tôi.