ĐGH Leo: Kinh tế phải phục vụ công ích
ĐGH Leo: Kinh tế phải phục vụ công ích
Đức Thánh Cha Leo XIV đã kêu gọi các nhà lãnh đạo doanh nghiệp và công nghiệp bảo đảm rằng hoạt động kinh tế đóng vai trò là công cụ cho công lý, hòa nhập và nhân phẩm.
Trong thông điệp gửi đến Hội nghị Công nghiệp Argentina lần thứ 31, được tổ chức tại Buenos Aires vào ngày 13 tháng Mười Một năm 2025, ngài lưu ý rằng khi nền kinh tế và doanh nghiệp hướng đến lợi ích chung, chúng “có thể và phải là động lực của tương lai, của hòa nhập và công lý.”
Đức Thánh Cha nhắc lại tầm quan trọng lâu dài của học thuyết xã hội của Giáo hội, dựa trên thông điệp Rerum Novarum năm 1891 của Đức Giáo Hoàng Leo XIII. Ngài nói rằng văn kiện đó “đã lên án những điều kiện bất công của nhiều người lao động và khẳng định rằng cả công lý lẫn nhân loại đều không dung thứ cho khối lượng công việc quá mức làm tê liệt tinh thần và kiệt quệ thể xác.”
Ngài lưu ý rằng thông điệp này cũng ủng hộ “quyền được hưởng mức lương công bằng, quyền thành lập những hiệp hội và quyền sống trong phẩm giá,” những nguyên tắc “vẫn còn rất phổ biến trong thế giới toàn cầu hóa ngày nay, nơi mà phẩm giá của người lao động vẫn thường xuyên bị xâm phạm.”
Kinh tế là phương tiện chứ không phải là cứu cánh
Tái khẳng định tầm nhìn của Giáo hội rằng “kinh tế tự thân không phải là cứu cánh,” Đức Thánh Cha Leo XIV nói rằng nó đúng hơn là “một khía cạnh thiết yếu nhưng mang tính cục bộ của cấu trúc xã hội, trong đó kế hoạch yêu thương của Thiên Chúa dành cho mỗi con người được triển khai.”
Ngài nhấn mạnh: “Công ích đòi hỏi sản xuất và lợi nhuận không được theo đuổi một cách biệt lập, mà hướng đến sự thăng tiến toàn diện của mỗi người nam cũng như nữ.” Lặp lại lời vị tiền nhiệm là Đức Giáo hoàng Leo XIII, ngài khẳng định rằng “khi người lao động được hưởng mức lương công bằng, họ không những có thể nuôi sống gia đình mà còn khao khát quyền sở hữu, yêu mến mảnh đất do chính tay mình làm ra, và mở lòng đón nhận những khát vọng cao cả hơn cho cuộc sống của mình và của những người thân yêu.”
Đức Thánh Cha cũng cảnh báo rằng những người có dư dả về vật chất phải “cẩn thận tránh gây tổn hại, dù chỉ là nhỏ nhất, đến sinh kế của những người kém may mắn,” điều này, dù khiêm tốn, “phải được coi là thiêng liêng vì nó tạo nên sự hỗ trợ không thể thiếu cho sự tồn tại của họ.” Ngài nói, thành công “không chỉ được đo lường bằng những giá trị kinh tế, mà còn bằng khả năng tạo ra sự phát triển con người, gắn kết xã hội và chăm sóc tạo vật.”-
Mẫu gương ở Enrique Shaw
Nhìn lại lịch sử của chính Á Căn Đình, Đức Thánh Cha Leo XIV đã chỉ ra Đấng đáng kính Enrique Shaw, một doanh nhân người Á Căn Dinh hiện đang trên con đường nên thánh, như “một tấm gương sáng ngời và gần gũi” về cách đức tin và tinh thần kinh doanh có thể kết hợp hài hòa.
Ngài nói, Shaw “hiểu rằng công nghiệp không chỉ đơn thuần là một cơ chế sản xuất hay một phương tiện tích lũy vốn, mà còn là một cộng đồng thực sự của những con người được kêu gọi cùng nhau phát triển.” Đức Thánh Cha nói thêm rằng sự lãnh đạo của ông “được đánh dấu bằng sự minh bạch, chu đáo và cam kết bảo đảm rằng mọi người lao động đều cảm thấy mình là một phần của một dự án chung.”
“Enrique đã thúc đẩy mức lương công bằng, thúc đẩy những chương trình đào tạo, chăm sóc sức khỏe của người lao động và hỗ trợ gia đình họ một cách cụ thể,” Đức Thánh Cha Leo XIV nhớ lại. “Ông không coi lợi nhuận là điều tuyệt đối, mà là một yếu tố quan trọng để duy trì một doanh nghiệp nhân văn, công bằng và hỗ trợ.”
Ngay cả khi đối mặt với sự ngược đãi và bệnh tật, Shaw “chấp nhận đau khổ như một hành động yêu thương” và luôn gần gũi với người lao động của mình. “Cuộc đời của ông cho thấy rằng người ta có thể vừa là một doanh nhân vừa là một thánh nhân,” Đức Thánh Cha Leo XIV nói, “rằng hiệu quả kinh tế và lòng trung thành với Phúc Âm không hề đối lập, và rằng lòng bác ái có thể thâm nhập vào cả những cơ cấu công nghiệp và tài chính.”
Kêu gọi một ngành công nghiệp lấy con người làm trung tâm
Kết thúc thông điệp của mình, Đức Thánh Cha kêu gọi các nhà lãnh đạo doanh nghiệp hãy để sự thánh thiện “phát triển mạnh mẽ chính xác ở những nơi đưa ra những quyết định ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng ngàn gia đình.”
“Thế giới đang rất cần những doanh nhân và nhà lãnh đạo, những người, vì tình yêu dành cho Thiên Chúa và tha nhân, làm việc vì một nền kinh tế phục vụ công ích,” ngài nói. Ngài bày tỏ hy vọng rằng Hội nghị Công nghiệp sẽ đổi mới cam kết đối với “một ngành công nghiệp đổi mới, cạnh tranh và trên hết là nhân văn, có khả năng duy trì sự phát triển của người dân mà không bỏ lại bất kỳ ai phía sau.”
Nguyễn Minh Sơn