Đời sống linh mục: chúa kitô ở trung tâm

ĐỜI SỐNG LINH MỤC: CHÚA KITÔ Ở TRUNG TÂM

Đời sống linh mục là một hồng ân cao cả và một mầu nhiệm sâu thẳm. Được gọi ra khỏi đám đông để trở thành hiện thân của Chúa Kitô – Đầu, Mục Tử, và Thầy Dạy – linh mục mang trong mình một căn tính vượt quá khả năng tự nhiên của con người. Đó không chỉ là một nghề nghiệp hay một chức vụ xã hội, mà là một sự biến đổi nội tâm thành “alter Christus” (một Chúa Kitô khác). Nền tảng của sự biến đổi này, và là chìa khóa cho sự sống động của đời linh mục, chính là việc đặt Chúa Kitô ở trung tâm của mọi suy nghĩ, lời nói và hành động. Nếu Chúa Kitô không phải là trọng tâm, đời sống linh mục sẽ dễ dàng trôi vào sự trống rỗng của công việc mục vụ đơn thuần, trở nên một người quản lý giáo xứ, một nhà hoạt động xã hội, hay một công chức tôn giáo, thay vì một người được thánh hiến, một người của Thiên Chúa.

Sự ưu tiên này đòi hỏi một quyết định dứt khoát và liên tục trong từng ngày sống. Giống như lời khuyên của Thánh Phaolô: “Tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Kitô sống trong tôi” (Gl 2,20). Đối với linh mục, lời này phải trở thành một thực tại sống động. Mọi hành vi của linh mục – từ việc cử hành các Bí tích cho đến các cuộc gặp gỡ cá nhân, từ việc rao giảng Lời Chúa đến việc nghỉ ngơi giải trí – đều phải toát lên hương thơm của Đấng mà ngài phục vụ. Linh mục được mời gọi để sống chuyên biệt cho Chúa Kitô, cho dù ngài đang sống trong một tu hội, trong giáo phận, hay đang hoạt động truyền giáo ở những nơi xa xôi. Đây là con đường độc nhất vô nhị để đảm bảo rằng ơn gọi linh mục luôn sinh hoa trái và không bị thế tục hóa.

Thực tế mục vụ ngày nay với vô vàn những áp lực và cám dỗ càng làm nổi bật tầm quan trọng của sự tập trung này. Lịch trình bận rộn, các yêu cầu hành chính, sự phức tạp của các mối quan hệ, và sự cuốn hút của tiện nghi vật chất có thể dễ dàng làm lu mờ ánh sáng của Chúa Kitô. Linh mục có thể bị phân mảnh bởi quá nhiều công việc, mất đi sự thanh thản và bình an nội tâm. Chỉ khi Chúa Giêsu là trung tâm, là điểm tựa vững chắc, linh mục mới có thể giữ vững được kim chỉ nam của đời mình, tránh xa sự mệt mỏi mục vụ và sự cám dỗ của việc tìm kiếm vinh quang trần thế.

Việc đặt Chúa Kitô ở trung tâm phải được thể hiện cụ thể và rõ nét nhất trong đời sống thiêng liêng của linh mục. Đây là nguồn mạch nuôi dưỡng và bảo vệ căn tính linh mục. Yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất chính là Thánh Thể, là "nguồn mạch và chóp đỉnh" của đời sống Kitô hữu và linh mục. Linh mục cử hành Thánh Lễ in persona Christi, hành động trong chính ngôi vị của Chúa Kitô. Mỗi Thánh Lễ là sự lặp lại lời mời gọi dâng hiến trọn vẹn của linh mục, kết hợp hy tế đời mình với Hy Tế Thập Giá. Nếu Thánh Thể chỉ là một nghi thức được cử hành vội vàng, không có sự chuẩn bị và tạ ơn sâu sắc, thì nguồn sống của linh mục sẽ bị khô cạn. Chúa Kitô ngự trị cách thực sự trong Bí tích này phải trở thành thực tại chiêm niệm mà linh mục luôn quay về.

Song song với Thánh Thể, Lời Chúa là chất liệu không thể thiếu để kiến tạo một đời sống linh mục lấy Chúa Kitô làm trung tâm. Linh mục là người rao giảng Lời, nhưng trước hết phải là người lắng nghe và suy niệm Lời Chúa. Việc suy niệm cá nhân, thường xuyên, và sâu sắc Lời Chúa (đặc biệt qua Lectio Divina) giúp linh mục nhận ra khuôn mặt của Chúa Giêsu, hiểu được ý muốn của Người, và tìm thấy sức mạnh để thi hành sứ vụ. Lời rao giảng của linh mục chỉ có sức sống khi nó xuất phát từ kinh nghiệm cá nhân với Chúa Kitô trong Lời. Một linh mục lơ là việc đọc và suy niệm Kinh Thánh sẽ trở nên một diễn giả hùng hồn nhưng trống rỗng, một người truyền đạt ý kiến cá nhân thay vì chuyển tải Mầu nhiệm.

Hơn nữa, cầu nguyện là hơi thở nuôi dưỡng sự sống. Giờ kinh Phụng Vụ là bổn phận, nhưng phải được cử hành trong tinh thần hiệp thông sâu xa với Chúa Kitô. Những giờ tĩnh lặng riêng tư, chầu Thánh Thể, và lần hạt Mân Côi là những cánh cửa mở ra để linh mục có thể trò chuyện thân mật, bày tỏ lòng mình, và để Chúa Kitô uốn nắn. Đời sống độc thân linh mục là dấu chỉ và là phương thế để linh mục có thể hoàn toàn tự do và chuyên tâm vào việc của Chúa (x. 1 Cr 7,32-35). Chính trong sự thinh lặng của cầu nguyện, linh mục tìm lại được sự thanh thản của Mátta và Maria, chọn phần tốt nhất là lắng nghe Chúa Giêsu (x. Lc 10,38-42), để rồi từ đó, các hoạt động mục vụ mới có ý nghĩa.

Sứ vụ mục vụ của linh mục – rao giảng, thánh hóa và quản trị – phải là sự tiếp nối trực tiếp sứ vụ của Chúa Kitô Mục Tử Nhân Lành. Mọi hoạt động phải bắt nguồn từ tình yêu và sự vâng phục đối với Chúa Kitô, và quy về việc dẫn đưa các linh hồn đến với Người.

Trong tác vụ rao giảng, linh mục không chỉ là người truyền đạt giáo lý mà là chứng nhân của Chúa Kitô. Nội dung rao giảng phải là Chúa Kitô, mầu nhiệm Vượt Qua, và Tin Mừng về Nước Thiên Chúa. Linh mục cần tránh xa việc sử dụng bục giảng để nói về chính mình, ý kiến cá nhân, hay các vấn đề xã hội trần tục mà không đặt chúng dưới ánh sáng của đức tin. Lời rao giảng có quyền năng biến đổi phải là Lời đã được thẩm thấu qua kinh nghiệm cá nhân của linh mục với Chúa Kitô, Lời được nói ra không phải bằng sự khôn ngoan của con người, mà bằng quyền năng của Chúa Thánh Thần (x. 1 Cr 2,4).

Trong tác vụ thánh hóa qua các Bí tích, linh mục là khí cụ sống động của Chúa Kitô. Khi ban Bí tích Hòa Giải, linh mục hành động nhân danh và trong ngôi vị Chúa Kitô, ban phát lòng thương xót của Người. Khi xức dầu bệnh nhân, linh mục mang sự an ủi và sức mạnh của Chúa Kitô đến với người đau yếu. Để thực thi tác vụ này cách hiệu quả, linh mục phải không ngừng thanh tẩy bản thân qua Bí tích Hòa Giải cá nhân. Sự thánh thiện của linh mục là điều kiện cần thiết để các Bí tích được cử hành cách sốt sắng và sinh nhiều hoa trái thiêng liêng.

Trong tác vụ quản trị, linh mục là người chăn chiên noi gương Chúa Kitô. Quyền hành của linh mục phải là sự phục vụ (diakonia) chứ không phải sự thống trị. Linh mục phải là người dẫn dắt cộng đoàn bằng gương sáng của đời sống mình, bằng sự quan tâm chân thành đến từng người, đặc biệt là những người nghèo khổ, đau yếu, và bị gạt ra ngoài lề. Quản trị một giáo xứ hay một cộng đoàn không phải là quản lý tài sản hay công trình, mà là chăm sóc linh hồn. Mọi quyết định mục vụ phải được đặt nền trên câu hỏi: "Điều này có làm cho Chúa Kitô được tôn vinh hơn không? Điều này có dẫn đưa các linh hồn đến gần Chúa hơn không?"

Trong bối cảnh xã hội và Giáo hội hiện đại, đời sống linh mục phải đối diện với nhiều thử thách, nhưng Chúa Kitô vẫn là câu trả lời duy nhất.

Một trong những thử thách lớn nhất là sự thế tục hóa. Thế giới ngày càng trở nên tục hóa, và tinh thần thế gian dễ dàng len lỏi vào đời sống và tâm hồn linh mục. Sự hấp dẫn của chủ nghĩa tiêu thụ, sự tìm kiếm danh vọng cá nhân, và sự phụ thuộc vào các phương tiện truyền thông có thể làm xói mòn tinh thần khó nghèo, vâng phục và độc thân. Để chống lại sự thế tục hóa, linh mục phải liên tục canh tân nội tâm bằng cách trở về với sự đơn sơ và tinh thần của Tin Mừng, luôn tìm kiếm sự hiện diện của Chúa Kitô trong sự cô tịch và thinh lặng.

Thử thách khác là sự cô đơn và mệt mỏi. Áp lực công việc mục vụ, thiếu sự hỗ trợ tinh thần, và sự thiếu vắng bạn bè thân thiết có thể dẫn đến sự kiệt sức và cô đơn. Chúa Kitô đã từng kinh nghiệm sự cô đơn và mệt mỏi, nhưng Người luôn tìm về với Chúa Cha trong cầu nguyện. Linh mục được mời gọi noi gương Người, tìm kiếm sự nâng đỡ nơi tình huynh đệ linh mục chân thành, trong việc chia sẻ đời sống và sứ vụ. Đặc biệt, linh mục phải nhận ra rằng sự cô đơn của đời độc thân là một không gian thiêng liêng, nơi Chúa Kitô muốn lấp đầy bằng tình yêu của Người.

Cuối cùng, vấn đề trung tín trong ơn gọi. Linh mục được mời gọi trung tín với lời khấn của mình cho đến chết. Sự trung tín này không phải là một nỗ lực của ý chí đơn thuần, mà là hoa trái của việc ở lại trong tình yêu Chúa Kitô (x. Ga 15,4-5). Khi Chúa Kitô là trung tâm, tình yêu dành cho Người sẽ là động lực mạnh mẽ nhất để linh mục vượt qua mọi yếu đuối và cám dỗ. Lòng tin tưởng vào lòng thương xót của Chúa, sự khiêm nhường để nhận ra sự yếu đuối của bản thân, và việc chạy đến với Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ của các Linh mục, là những phương thế không thể thiếu để duy trì sự kiên định trong ơn gọi.

Khi Chúa Kitô thực sự là trung tâm của đời sống linh mục, đời sống ấy sẽ trở nên một phúc lành cho Giáo hội và thế giới. Linh mục không chỉ là người thánh hóa người khác mà còn là người được thánh hóa. Ngài không chỉ là người ban phát ân sủng mà còn là người đón nhận ân sủng. Ngài trở thành một cây thánh giá sống động, dấu chỉ của tình yêu hy sinh và vô điều kiện của Thiên Chúa. Sự sống động của Giáo hội phụ thuộc rất nhiều vào sự thánh thiện của các linh mục, và sự thánh thiện đó chỉ có thể đạt được khi linh mục không ngừng đặt Chúa Giêsu Kitô vào vị trí duy nhất và tuyệt đối trong trái tim mình. Đây là con đường độc nhất để linh mục chu toàn lời mời gọi trở thành Mục Tử theo lòng Chúa.

Lm. Anmai, CSsR.