Giữa vực sâu và Ánh Sáng - Con Người từ mây trời - Tỉnh thức

Thứ năm tuần 34 thường niên năm lẻ

Bài giảng: “Giữa vực sâu và Ánh Sáng”

Anh chị em thân mến,

Cuối năm phụng vụ bao giờ cũng mang một thứ ánh sáng rất riêng: ánh sáng của cuối ngày, không rực rỡ nhưng trong suốt; không huy hoàng nhưng mời gọi chúng ta bước vào chiều sâu của phận người đang đi dần tới bờ bên kia của lịch sử. Chính ở thời khắc này, Lời Chúa hôm nay vang lên như một tấm gương và cũng như lời mời gọi: hãy nhìn lại những vực sâu trong tâm hồn mình, để nhận ra Thiên Chúa vẫn ở đó—đang mở đường, đang chữa lành, đang dẫn ta đi vào miền ánh sáng không bao giờ tắt.

⸻

1. Hang sư tử và sự thật của lòng người

Bài đọc sách Đa-ni-en đưa chúng ta vào một khung cảnh đầy kịch tính: vị ngôn sứ trung tín bị ném vào hang sư tử. Nhưng anh chị em thân mến, hang sư tử không chỉ là một địa điểm trong lịch sử. Nó là biểu tượng của những thử thách ta không thể tránh, những khủng hoảng làm tim ta thắt lại, những nỗi buồn khiến ta không biết bấu víu vào đâu.

Có những con sư tử rất thật:

– Sư tử của lo âu chưa có tên.

– Sư tử của những ký ức bị chôn vùi.

– Sư tử của sự lẻ loi giữa cuộc đời quá ồn ào.

Và khi ta bị đẩy vào đó—khi cảm giác bị bỏ rơi, bị hiểu lầm, bị đe dọa trỗi dậy—ta mới thấy sư tử không chỉ ở bên ngoài, mà còn gầm lên bên trong.

Nhưng điều lạ lùng là gì?

Thiên Chúa đã sai thiên sứ đến khoá hàm sư tử.

Thiên sứ ấy có khi là một phút bình an giữa đêm mất ngủ.

Có khi là một người bạn xuất hiện đúng lúc.

Có khi là một ánh sáng nội tâm bừng lên, giúp ta đối diện sự thật mà không sợ hãi.

Thiên Chúa không hứa cất khỏi chúng ta hang sư tử, nhưng Ngài hứa đi vào đó với ta. Và chính sự đồng hành ấy làm cho bóng tối không còn quyền lực cuối cùng.

⸻

2. Lời ca trong lò lửa: Sự tự do của tâm linh

Bài ca từ Đn 3 lại mời ta nghe một điệp khúc rất đẹp: “Muôn ngàn đời, hãy ca tụng suy tôn.”

Điều đáng nói là lời ca này không cất lên trong đền thờ, nhưng giữa lò lửa đỏ hồng.

Anh chị em thân mến, khi ta đang bị đốt cháy bởi những thử thách, đứng giữa lằn ranh của nản lòng và buông xuôi, ta thường mất tiếng hát. Ta cảm thấy khô cạn, kiệt sức.

Nhưng những người trong lò lửa ngày ấy đã hát, và tiếng hát của họ là một hành vi tự do sâu thẳm:

Một sự phản kháng nội tâm chống lại tuyệt vọng.

Một lời khẳng định rằng con người không phải là nạn nhân của hoàn cảnh, nhưng là người vượt lên hoàn cảnh.

Một cách thức tuyên bố rằng bóng tối không phải là căn nhà cuối cùng của mình.

Lời ca tụng vì thế không chỉ là hành động phụng vụ, mà còn là liệu pháp chữa lành tâm hồn—một sự tái cấu trúc nội lực để tiếp tục đứng vững trong cuộc đời.

⸻

3. Giê-ru-sa-lem bị giày xéo và niềm hy vọng của kẻ đứng vững

Trong Tin Mừng, Chúa Giê-su nói về Giê-ru-sa-lem sẽ bị dân ngoại giày xéo. Thành thánh—nơi thiêng liêng nhất—lại có thể sụp đổ. Điều này làm chúng ta giật mình, vì ai trong chúng ta chẳng có một “Giê-ru-sa-lem” riêng?

– Một giấc mơ từng đẹp mà nay rạn nứt.

– Một tương lai từng chắc nhưng bỗng trở nên bất định.

– Một niềm tin từng vững mà hôm nay lung lay vì tổn thương.

– Một “chỗ tựa” nội tâm đã từng quá quen nhưng giờ không còn ở đó.

Chúa Giê-su không bảo rằng Giê-ru-sa-lem sẽ đứng mãi. Ngài nói: “Khi những điều ấy xảy ra… anh em hãy ngẩng đầu lên.”

Đây không phải là một lời yêu cầu lạc quan hời hợt. Đây là một cử chỉ thiêng liêng:

khi tất cả sụp xuống, khi lịch sử rơi vào hỗn độn, người tín hữu được mời gọi ngẩng đầu lên, để nhận ra ơn cứu độ đang đến gần, chứ không rời xa.

Trong những vỡ vụn ấy, Thiên Chúa không rút lui; Ngài đang khai sinh một điều mới.

Trong những đổ nát ấy, Thiên Chúa không bỏ mặc; Ngài đang mở ra một con đường vượt lên trên mọi dự phóng của con người.

⸻

4. Lời mời cuối: Hãy ngẩng đầu lên

Anh chị em thân mến, hành trình của đức tin luôn đi qua ba trạng thái:

– Có lúc ta ở trong hang sư tử.

– Có lúc ta đứng trong lò lửa.

– Có lúc ta nhìn thấy thành thánh của đời mình bị giày xéo.

Nhưng mọi trạng thái đó đều dẫn đến cùng một điểm:

Thiên Chúa ở đó, và Ngài đang đến.

Vì thế, lời cuối cùng của hôm nay chính là lời của Chúa Giê-su:

“Hãy ngẩng đầu lên.”

Hãy ngẩng đầu lên, dù đôi mắt còn ướt.

Hãy ngẩng đầu lên, dù vết thương chưa lành.

Hãy ngẩng đầu lên, dù Giê-ru-sa-lem đời bạn đang bị xâm chiếm.

Vì Đấng đang đến không phải để phán xét bạn, nhưng để cứu bạn.

Không phải để đòi bạn phải mạnh mẽ, nhưng để làm nguồn sức mạnh cho bạn.

Không phải để chất thêm gánh nặng, nhưng để băng bó những nỗi đau sâu nhất mà bạn từng giấu kín.

⸻

Nguyện xin Đấng đã sai thiên sứ khoá hàm sư tử, đã gìn giữ người công chính trong lò lửa, và đã hứa về một ngày cứu độ, chạm đến từng ngóc ngách của đời ta, để giữa vực sâu ta vẫn tìm thấy Ánh Sáng.

Amen.

++++++++

Thứ sáu tuần 34 thường niên năm lẻ

Bài Giảng: “Con Người Từ Mây Trời Và Mùa Xuân Của Những Dấu Chỉ”

Anh chị em thân mến,

Hôm nay, khi phụng vụ dẫn chúng ta đi vào những ngày cuối của năm Phụng vụ, Lời Chúa lại đưa ta về với những rung động nguyên thủy của thân phận con người: nỗi sợ, niềm hy vọng, và khát vọng được cứu thoát khỏi chính những hỗn loạn bên trong tâm hồn mình.

1. Giữa biển động hỗn loạn, có Một Người đang đến

Bài đọc sách Đanien mở ra một cảnh tượng đầy biểu tượng: biển nổi sóng, gió mạnh, các mãnh lực hỗn mang trỗi dậy. Những hình ảnh này không chỉ nói về lịch sử thế giới, nhưng còn phản chiếu những cơn bão nội tâm mà mỗi chúng ta vẫn trải qua—những giằng co, những nỗi bất an, những vết thương quá khứ vẫn chảy ngầm như dòng nham thạch dưới lớp vỏ bình yên mỏng manh của cuộc sống.

Thật bất ngờ, giữa cơn hỗn độn ấy, một hình bóng lại xuất hiện không bằng tiếng sấm sét, nhưng bằng mây trời:

“Có ai như một Con Người đang ngự giá mây trời mà đến.” (Đn 7,13)

Mây trời không phải là biểu tượng của bạo lực, mà là của sự hiện diện êm dịu, nhẹ nhàng như một cảm xúc bình an vừa kịp trở về sau một ngày dài đầy áp lực.

Thiên Chúa đến không phải bằng sự áp đặt, nhưng bằng sự hiện diện chữa lành.

Anh chị em thân mến,

Giữa những con thú dữ của vô thức, giữa những tiếng nói tự ti, những đe dọa của tương lai, hình ảnh Con Người chính là điểm tựa thiêng liêng mà cả phân tâm học lẫn thần học đều hướng đến: một hiện diện đủ dịu dàng để chữa lành, đủ mạnh để giải thoát.

2. Đến để trao lại nhân vị cho nhân vị

Đấng ấy—Con Người từ mây trời—không đến để thống trị hay cướp lấy tự do của chúng ta. Ngài đến để trao trả cho ta chính mình, trả lại cho ta khuôn mặt nhân vị mà bao nhiêu nỗi sợ và đổ vỡ đã làm ta đánh mất.

Ngài đến để:

• giải thoát những ám ảnh ta không gọi tên được,

• chữa lành những vết thương ta tưởng đã thành định mệnh,

• khơi lại ý thức về phẩm giá nơi ta—phẩm giá của người được yêu, được biết, được gọi tên.

Khi lòng ta bắt đầu nhận ra sự hiện diện ấy, tự nhiên lời ca từ Bài ca Ba thiếu niên trong lò lửa bật lên như một mạch suối:

“Muôn ngàn đời, hãy ca tụng suy tôn.” (Đn 3)

Đó không phải là tiếng hô của người bị ép buộc, mà là tiếng reo vui của người vừa được chữa lành.

3. Những chồi non của hy vọng – cách Thiên Chúa nhẹ nhàng bước vào đời

Trong Tin Mừng, Chúa Giêsu nói:

“Hãy nhìn cây vả và mọi thứ cây cối…” (Lc 21,29)

Chúa không bảo ta nhìn biến cố dữ dội, mà là một chồi non.

Ngài không mời ta nhìn tương lai qua kính màu sợ hãi, nhưng qua trực giác của người hy vọng.

Một chồi non đâm lên là lời tuyên bố của mùa xuân:

rằng mùa đông không vĩnh viễn,

rằng đêm dài chỉ là một giai đoạn,

và rằng sự chết không nắm giữ chữ cuối cùng.

Anh chị em thân mến,

Trong tâm lý học hiện sinh, con người chỉ thật sự sống khi biết nhận ra ý nghĩa trong những gì tưởng nhỏ bé nhất. Và trong đời sống thiêng liêng, Thiên Chúa thường đến không qua cơn bão tố, nhưng qua những dấu chỉ nhỏ bé:

• một chút bình an giữa ngày hỗn loạn,

• một hòa giải bất ngờ,

• một quyết tâm sống tốt hơn,

• một giọt nước mắt giúp ta nhận ra mình còn biết yêu,

• một cuộc gặp gỡ làm tâm hồn bừng sáng.

Chính những điều nhỏ bé ấy là tiếng thì thầm của Chúa nói với ta:

“Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần.”

4. Lời không qua đi – nền tảng của hiện sinh Kitô giáo

Chúa Giêsu còn nói:

“Trời đất sẽ qua đi, nhưng lời Thầy sẽ chẳng qua đâu.” (Lc 21,33)

Chúng ta thường lo sợ những đổi thay. Ta muốn níu giữ những gì ta yêu, muốn kiểm soát tương lai. Nhưng Chúa dạy ta một sự khôn ngoan sâu sắc:

bình an không nằm trong cái bất biến, mà trong Đấng trung tín.

Mọi thứ có thể đổi thay—công việc, sức khỏe, các mối tương quan—nhưng Lời của Ngài, nghĩa là tình yêu của Ngài, vẫn không đổi.

Đó là nền tảng của tự do hiện sinh Kitô giáo:

Chúng ta không được bảo đảm khỏi bão tố, nhưng ta được bảo đảm về một bàn tay không bao giờ buông ta ra.

5. Lời mời gọi

Hôm nay, qua ba bài đọc, Thiên Chúa mời ta:

• đừng sợ hãi những hỗn loạn bên trong,

• hãy nhận ra Con Người đang đến để chữa lành,

• hãy đọc những dấu chỉ nhỏ bé của ân sủng,

• và hãy bám vào Lời không qua đi.

6. Lời nguyện kết

Lạy Con Người đến từ mây trời,

Xin bước vào những hỗn loạn của lòng chúng con,

để xoa dịu những vết thương, giải thoát những sợ hãi,

và trả lại cho chúng con khuôn mặt nhân vị mà Cha hằng yêu thương.

Xin mở mắt chúng con để nhận ra những chồi non hy vọng trong đời,

để thấy Triều Đại Cha đang đến gần mỗi ngày.

Và xin giữ chúng con trong Lời không qua đi của Thầy,

để giữa đổi thay của cuộc đời, chúng con vẫn đứng vững trong tình yêu và bình an.

Amen.

++++++++

Thứ bẩy tuần 34 thường niên năm lẻ

Bài giảng: Tỉnh thức để Vương Quốc được thiết lập trong lòng ta

Anh chị em thân mến,

Cuối năm Phụng vụ, Giáo Hội lại đặt trước mắt chúng ta những bài đọc mang sắc màu khải huyền. Nhưng đó không phải là những trang sách nhằm gieo sợ hãi; đúng hơn, chúng là tấm gương phản chiếu những chuyển động thẳm sâu trong lòng người. Khi nghe lại những thị kiến của Đaniel, bài ca rực lửa trong sách Đanien, và lời mời gọi tỉnh thức của Đức Giêsu, ta bắt gặp không chỉ lịch sử cứu độ, nhưng cả lịch sử nội tâm của chính mình.

⸻

1. Đaniel và cuộc chấn động của tâm hồn con người

Trong bài đọc thứ nhất, Đaniel kể: “Tâm thần tôi bồn chồn.”

Đó không chỉ là nỗi hoảng sợ trước các mãnh thú khải huyền, mà còn là sự run rẩy khi ông đối diện với những thế lực đang nổi lên từ chính chiều sâu tâm lý của mình.

Anh chị em thân mến, mỗi lần ta đối diện với sự thật của bản thân—những nỗi sợ, dục vọng, tổn thương, khát khao quyền lực hay được công nhận—ta cũng bồn chồn như Đaniel. Thế giới bên ngoài chỉ là hình ảnh phóng chiếu của thế giới bên trong.

Cuộc chiến giữa các vương quốc không chỉ ở ngoài kia; nó diễn ra từng ngày trong chính tâm hồn ta.

Thế nhưng, giữa cả những xáo trộn ấy, một lời hứa vang lên như ánh sáng từ đỉnh trời rơi xuống:

“Vương quốc và quyền thống trị sẽ được trao cho dân thánh.”

Nghĩa là cuối cùng, không phải bóng tối, nhưng phần thánh thiện trong con người ta—cái “tôi” sâu nhất, nơi ta thuộc trọn về Thiên Chúa—sẽ chiến thắng. Thiên Chúa không hứa rằng ta sẽ không trải qua lửa; Ngài hứa rằng ta sẽ không bị lửa ấy thiêu rụi.

⸻

2. Bài ca ca tụng trong lò lửa – nghệ thuật đi qua thử thách

Trong bài ca từ sách Đn 3, ba thiếu niên đứng giữa lò lửa lại cất lên lời:

“Muôn ngàn đời, hãy ca tụng suy tôn Chúa.”

Họ không ca tụng vì lửa không nóng; họ ca tụng vì có một sự thật lớn hơn lửa đang nâng đỡ họ.

Lời kinh ấy là tiếng hát của nội tâm đã được chữa lành khỏi nỗi sợ.

Đó là thái độ thiêng liêng của người biết rằng lửa chỉ đốt cháy những gì không thuộc về mình.

Anh chị em ơi, biết bao lần lửa đời đến với ta:

lửa của thất bại, của hiểu lầm, của những cám dỗ khiến bản ngã ta run rẩy; lửa của cô đơn, của những vết thương cũ nay lại nhói lên.

Nhưng bài ca của ba thiếu niên dạy ta rằng:

khi ta để Chúa đồng hành trong lửa, chính lửa sẽ biến thành ánh sáng.

Ca tụng không phải là phủ nhận khổ đau; nó là tuyên bố rằng khổ đau không có tiếng nói cuối cùng.

⸻

3. Lời Đức Giêsu: Tỉnh thức – con đường đi vào tự do nội tâm

Tin Mừng hôm nay đưa ta đến lời mời gọi rất dứt khoát của Đức Giêsu:

“Anh em hãy tỉnh thức… để đủ sức thoát khỏi mọi điều sắp xảy đến.”

Tỉnh thức không phải là sống trong lo âu về ngày cùng tháng tận, nhưng là sống với một trái tim sáng suốt, ý thức, không chạy trốn chính mình.

Người không tỉnh thức là người để trái tim trở nên nặng nề—nặng vì ham muốn, vì lo toan, vì những nghiện ngập tinh vi của cảm xúc, vì những nỗi sợ ta không dám gọi tên.

Còn người tỉnh thức là người dám nhìn thẳng vào bóng tối nội tâm mình, dám trao cho ánh sáng của Chúa những phần ta vẫn giấu kín.

Tỉnh thức là một hành vi hiện sinh: nhìn nhận mình, mở lòng ra cho ân sủng, và để Chúa chạm vào những vùng ta tưởng không thể cứu chữa.

Đó chính là bước đầu tiên của tự do thiêng liêng.

⸻

4. “Đủ sức thoát khỏi” – sức mạnh của trái tim biết mở ra

Đức Giêsu nói: “Hãy tỉnh thức, để đủ sức thoát khỏi…”

Sức để thoát khỏi không đến từ ý chí cứng rắn, mà từ một trái tim đã được chữa lành và trở nên nhẹ nhàng.

Người tỉnh thức không bị biến cố cuốn đi; họ không dễ bị những làn sóng cảm xúc chi phối; họ không để lo âu làm lệch hướng đời mình.

Phân tâm học nói về một “tự ngã trưởng thành”.

Thần học nói về “đứng vững trước Con Người.”

Cả hai đều gặp nhau ở một điểm:

một nhân vị tự do, hiến mình cho Chân Lý và Tình Yêu.

Chính người ấy mới đủ sức đứng vững trước thử thách và đón nhận Vương Quốc Thiên Chúa.

⸻

5. Kết thúc: Vương Quốc đang chờ ở nơi trái tim biết tỉnh thức

Anh chị em thân mến,

Bài đọc thứ nhất nói:

Vương quốc sẽ được trao cho dân thánh.

Tin Mừng nói:

Anh em hãy tỉnh thức để đủ sức thoát khỏi.

Hai lời ấy chỉ là một chân lý duy nhất:

Thiên Chúa luôn trao ban, nhưng chỉ người tỉnh thức mới có thể đón nhận.

Nếu hôm nay chúng ta biết nhìn lại lòng mình, biết để ánh sáng đi vào những góc khuất, biết ca tụng ngay cả khi còn thấy lửa vây quanh, thì Vương Quốc của Chúa đã khởi sự trong chính trái tim ta. Và khi Vương Quốc đã bén rễ ở đó, không còn mãnh lực nào của thế giới bên ngoài có thể quật ngã ta được nữa.

⸻

Nguyện xin Chúa làm cho trái tim mỗi chúng ta trở nên nơi Ngài ngự trị,

cho ta biết tỉnh thức hằng ngày,

để ánh sáng của Vương Quốc Ngài bừng lên trong ta,

và để đời ta trở thành một bài ca—

muôn ngàn đời ca tụng và suy tôn danh Chúa.

Amen.