Ơn gọi trong đời sống hôn nhân gia đình - Trên cả sợi tơ hồng
- CN, 26/01/2025 - 16:13
- Lm Xuân Hy Vọng
ƠN GỌI ĐỜI SỐNG HÔN NHÂN - GIA ĐÌNH
Kính thư cộng đoàn Phụng vụ! Triết gia người Pháp thời Phục hưng Michel de Montaigne (Mi-sel đờ Mon-ten) đã trình bày hôn nhân như một chiếc lồng sơn son thiếp vàng, những con chim ở ngoài khao khát được vào, còn những con ở trong thì lại làm mọi cách hòng thoát ra. Ca dao Việt Nam cũng có câu mang ý nghĩa tương tự: ‘Cá trong lờ đỏ hoe con mắt. Cá ngoài lờ ngúc ngoắc muốn vô’. Lẽ thường tâm lý con người là thế, nhưng nói tới đời sống hôn nhân, không chỉ là sự kết hợp giữa một người nam và một người nữ, mà chính là ơn gọi xây dựng cộng đoàn nhỏ - gia đình.
Khởi đầu công trình sáng tạo, Thiên Chúa đã đặt để con người coi sóc thế giới này, và Ngài còn tác hợp một nam một nữ và chúc phúc cho họ: “Người đàn ông sẽ lìa bỏ cha mẹ mà kết hợp với vợ mình, và cả hai nên một thân thể” (St 2, 24). Và điều này được tái khẳng định trong Tin Mừng, cũng như trong đời sống hôn nhân-gia đình dưới lăng kính Ki-tô giáo: “Như thế, họ không còn là hai mà là một huyết nhục. Vậy sự gì Thiên Chúa đã kết hợp, loài người không được phân ly” (Mc 10, 8-9).
Cách đây khá lâu, bộ phim mang tựa đề ‘Chúng tôi muốn ly hôn’ và bộ phim khác mang tựa đề ngược lại ‘Đừng chia tay người mình yêu’ được trình chiếu rộng rãi. Chắc hẳn các bạn trẻ biết rõ nội dung những cuốn phim này hơn ai hết! Trong phim nêu lên những lý do khiến các đôi vợ chồng đưa nhau ra toà ly hôn. Vị thẩm phán nghiêm nghị hỏi: “Tại sao chị xin ly hôn?” Trước toà án, người vợ trả lời thẳng thừng: “Thưa quý toà, tại vì ông ấy ngủ ngáy quá lớn nên tôi mất ngủ triền miên”. Còn ở tình tiết khác, một chị vợ trả lời: “Tại vì lúc nào ông ấy cũng hôi mùi thuốc lá, nên tôi không chịu được”. Cứ thế, mỗi người có lý do riêng, hòng bỏ nhau một cách dễ dàng, nếu ly dị được cho phép vô tội vạ!
Hôn nhân chẳng phải chuyện riêng của hai cá thể, mà trên hết là một ơn gọi và là Bí tích, nơi đó Thiên Chúa tác hợp một nam một nữ thành vợ chồng (độc hôn) và sống trọn đời với nhau (vĩnh hôn). Chính vì vậy, đây là thiên luật, chứ không đơn thuần là giáo luật. Cho nên kể cả Giáo hội cũng không được sửa luật, thay luật và bỏ luật này. Do đó, đừng chia cắt những gì Thiên Chúa đã kết hợp! Lắm người chưa hiểu lập trường của Giáo hội về đời sống hôn nhân, thì đã vội chỉ trích, lên án và tệ hơn rời khỏi Giáo hội. Giáo hội chỉ đón nhận thiên luật này, giữ gìn và truyền dạy cho con cái mình, chứ không có quyền hạn thay-sửa đổi theo thời đại, trào lưu hoặc học thuyết này nọ. Lẽ dĩ nhiên, là người mẹ, Giáo hội luôn đồng hành, bảo bọc, chở che và mong mỏi con cái mình luôn được hạnh phúc trong ơn gọi đời sống hôn nhân-gia đình. Vì thế, Thánh Giáo hoàng Gio-an Phao-lô II trong Tông huấn Gia đình số 59 đã khẳng định: “Phẩm giá và trách nhiệm của gia đình Ki-tô hữu, xét như là một Hội thánh tại gia, chỉ có thể sống được với sự trợ giúp liên lỉ của Thiên Chúa, và sự trợ giúp này sẽ không bao giờ thiếu, nếu người ta biết cầu nguyện khẩn xin với lòng tin cậy và khiêm tốn”. Quả thật, hôn nhân - gia đình là một ơn gọi, nên cần gắn liền với đời sống cầu nguyện không ngừng, hầu ngày càng cảm nhận ân sủng nơi Bí tích hôn phối. Tình yêu, cảm xúc đôi lứa sẽ phôi phai theo năm tháng, nhưng ơn Chúa luôn tưới gội trên những ai đang chuẩn bị bước vào đời sống hôn nhân, và đang sống cuộc sống gia đình. Nhờ đó, vợ chồng gắn kết với nhau trong tình yêu nồng ấm, cha mẹ con cái mến thương nhau thiết tha.
Để kết thúc bài chia sẻ này, xin kể một giai thoại khá thú vị như sau: Vào ngày nọ, có hai vị tu sĩ già cùng ngồi đọc Tin Mừng, và hôm ấy họ đọc chuyện người con hoang đàng (x. Lc 15). Sau đó, một vị thoạt nhiên nhận xét: “Đây thật là câu chuyện hay và thú vị. Chúa đã vẽ nên bức tranh sinh động. Trong đó, người em ham hưởng thụ, đòi cha chia tài sản khi ông còn sống sờ sờ; người anh thì cần cù lam lũ, nhưng lại nhỏ nhen ganh tỵ, chẳng cảm nhận được tình cha đang khi sống với ông; còn người cha thì dịu hiền nhân ái vô cùng tận. Nhưng tôi thắc mắc là sao không thấy nói tới người mẹ nhỉ?” Nghe vậy, vị tu sĩ kia vốn nhiều tuổi hơn, điềm đạm đáp: “Bạn tôi ơi, nếu gia đình đó còn mẹ, chắc người con thứ sẽ chẳng bỏ nhà đi hoang đâu!”
Thật vậy, một gia đình đầy đủ bố mẹ con cái, mỗi người đều chu toàn sứ mệnh của mình là điều bảo đảm hạnh phúc cho từng thành viên và cũng là chiếc nôi vững vàng cho đức hạnh, tư cách của mỗi người. Ngoài ra, đó cũng đảm bảo thành công trong xã hội, và trợ lực rất nhiều cho mọi thành viên trong việc rèn luyện những đức tính nhân bản và siêu nhiên. Xin Chúa chúc lành cho các bạn trẻ đang chuẩn bị bước vào đời sống hôn nhân, và luôn đồng hành nâng đỡ các gia đình, những ai đang sống ơn gọi hôn nhân - gia đình. Amen!
Lm. Xuân Hy Vọng
********
TRÊN CẢ ‘SỢI TƠ HỒNG’
Mon-ta-nhơ (Montaigne) đã trình bày hôn nhân tựa như một chiếc lồng sơn son thiếp vàng: những con chim ở ngoài khao khát được vào, còn những con ở trong thì lại làm hết cách để thoát ra. Tương tự, tục ngữ- ca dao Việt Nam cũng có câu: “Cá trong lờ đỏ hoe con mắt. Cá ngoài lờ ngúc ngoắc muốn vô”.
Chắc hẳn nhiều người trong chúng ta đã từng xem qua bộ phim “Chúng tôi muốn ly hôn”, và một bộ phim khác mang tựa đề ngược lại “Đừng chia tay người mình yêu”? Đặc biệt các bạn trẻ có thể quá quen thuộc với nội dung những thước phim này bàn đến vấn đề gì. Thật ra, trong đó phát hoạ bức tranh của thực trạng ly hôn ngày nay, nêu lên những lý do khiến các đôi vợ chồng chẳng phải dắt dìu nhau đi trên con đường trải đầy hoa hồng thời còn yêu nhau, mà dìu dắt nhau ra toà để kết thúc cuộc tình lãng mạn đẹp đẽ, chấm dứt đời sống hôn nhân-gia đình, có đoạn: Thẩm phán quan toà hỏi:
– Tại sao chị xin ly dị? Người vợ liền trả lời: “Tại vì ông ấy ngáy to quá, không để cho tôi ngủ”. Một bà vợ khác nêu lý do: “Do ông ấy hôi mùi thuốc lá quá, tôi không chịu được”…
Và cứ thế mỗi người đều có lý do này lý do nọ, để bỏ nhau một cách dễ dàng, nếu như được phép ly dị!
Khi mới quen nhau, tình yêu thuở ban đầu luôn đẹp đẽ, trong sáng như hình ảnh A-đam thoạt nhìn E-và, thốt lên: “Đây xương bởi xương tôi và thịt bởi thịt tôi” (St 2, 23). Tình yêu khiến ông nhận ra bà là một phần không thiếu của mình. Tình yêu gắn kết ông bà tổ phụ loài người nên “một xương một thịt” (x. St 2, 24). Chẳng phải xa lạ, chẳng cần cách biệt, mà E-và chính là “thân thể” của A-đam, “người này sẽ được gọi là người nữ, vì bởi người nam mà ra” (St 2, 23). Không vì thế, mà người nữ bị xem thấp kém, phụ phần của người nam; đúng hơn, là người đồng hành, người cộng tác và hỗ trợ suốt cuộc đời này.
Hơn nữa, tình yêu thuở ban đầu này cần được hun đúc, sưởi ấm hằng ngày trong đời sống hôn nhân - gia đình. Ở bậc sống nào cũng có niềm vui, nỗi buồn và những thách đố riêng. Đặc biệt, trong đời sống hôn nhân biết bao nhiêu thăng trầm sóng gió, nhưng cũng không thiếu nhiều tiếng cười giòn tan bên nhau, khi chứng kiến tiếng trẻ thơ chào đời, nhìn nó lớn lên mỗi ngày. Theo lẽ thường tình, cuộc sống vợ chồng không thể tránh khỏi những sự bất hoà, hiểu nhầm, hoặc chưa hiểu nhau, nhưng dù gì đi nữa, người bạn đời luôn bên cạnh sớt chia, cảm thông, rộng lượng như còn thuở mới quen: “Hôm nay sum họp trúc mai. Tình chung một khắc, nghĩa dài trăm năm”, hay đã về chung sống với nhau: “Cây đa lá rụng đầu đình. Bao nhiêu lá rụng thương mình bấy nhiêu”, hoặc “Qua đồng ghé nón thăm chồng. Đồng bao nhiêu lúa, thương chồng bấy nhiêu”. Trên hết, Thiên Chúa là Đấng kết hợp người nam và người nữ, nên hôn nhân chính là thiên luật (luật của Thiên Chúa), chứ không phải luật do Giáo hội soạn ra (Giáo luật). Chính vì thế, hôn nhân Công giáo là đơn hôn và vĩnh hôn: “Lúc khởi đầu cuộc sáng tạo: Thiên Chúa đã dựng nên một người nam và một người nữ. Bởi đó người nam sẽ lìa cha mẹ để gắn bó với vợ mình, và cả hai sẽ nên một huyết nhục. Vậy sự gì Thiên Chúa đã kết hợp, loài người không được phân ly” (Mc 10, 6-9). Hơn cả ‘ông tơ bà nguyệt’ se duyên ‘sợi dây tơ hồng’, mà chính Thiên Chúa kết hiệp người nam và người nữ, để họ trở nên một thân thể trong “giao ước tình yêu”. Điều này minh chứng việc ly hôn cũng đồng nghĩa với sự bất trung với hôn ước, và bất tuân thánh ý Chúa.
Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay, bên canh rất nhiều đôi vợ chồng bước đi bên nhau hạnh phúc trong đời, thì không ít những bước chân dẫm đạp lên đời nhau đến nỗi đau đớn. Bếp lửa gia đình đã tắt nhúm, lạnh tanh, cuộc vui đã tàn lụi chóng vánh, chặng đường chung tay không trọn vẹn như mơ ước chốn thiên đường hằng mong. Với biết bao thách đố trong đời sống hôn nhân - gia đình, chúng ta cùng quay về ‘cội rễ’ của thánh ý Chúa, chứ không chạy theo xu thế của xã hội, hay thói đời “lòng chai dạ đá” (x. Mc 10, 5) như Đức Giê-su chỉ ra trong đoạn Tin Mừng hôm nay. Quả thật, để hâm nóng tình yêu thuở ban đầu, đôi vợ chồng cần được thánh hoá hằng ngày qua kinh nguyện, qua đời sống yêu thương, tha thứ, nhẫn nại, đón nhận nhau và dám thay đổi nết xấu của bản thân vì người mình yêu. Hơn thế, tác giả thư Do Thái khẳng định: “Đấng thánh hoá là Đức Giê-su, và những người được thánh hoá đều do một nguồn gốc” (Dt 2, 11). Vì vậy, chúng ta cần chạy đến với Đức Giê-su hằng ngày trong giờ cầu nguyện gia đình, tham gia vào các hội đoàn thăng tiến đời sống hôn nhân, v.v…như Thánh Giáo hoàng Gio-an Phao-lô II trong Tông huấn Gia đình số 59 đã viết: “Phẩm giá và trách nhiệm của gia đình Ki-tô hữu, xét như là một Hội thánh tại gia, chỉ có thể sống được với sự trợ giúp liên lỉ của Thiên Chúa, và sự trợ giúp này sẽ không bao giờ thiếu nếu người ta biết cầu nguyện khẩn xin với lòng tin cậy và khiêm tốn”.
Sau cùng, những ai đang sống trong bậc sống gia đình nên nhớ rằng mình không chỉ là vợ chồng thông thường như bao đôi vợ chồng ngoài xã hội kia, mà là cặp đôi được Thiên Chúa kết hiệp nên một trong Bí tích hôn phối, qua ‘giao ước tình yêu’, là đôi vợ chồng Công giáo. Hơn nữa, cũng nên nhắc nhở mình hằng ngày: chúng ta không đơn thuần là ông bố bà mẹ chung chung ngoài xã hội, mà là người bố người mẹ Công giáo, sống đạo giữa đời, luôn biết đặt Thiên Chúa làm trọng tâm đời mình và cuộc sống gia đình. Và như thế, mới mong sống hạnh phúc, cùng nhau vượt qua thách đố cuộc đời.
Lạy Chúa, xin gìn giữ chúng con
Luôn sống trọn vẹn với ơn gọi
Hôn nhân - gia đình và con cái
Hằng gắn kết, nhân ái không ngơi. Amen!
Lm. Xuân Hy Vọng