Hành trình biến đổi của một tông đồ

Ngày 25/7, lễ kính thánh Giacobê tông đồ

BÌNH ĐẤT VÀ CHÉN ĐẮNG: HÀNH TRÌNH BIẾN ĐỔI CỦA MỘT TÔNG ĐỒ

Anh chị em thân mến,

Khi suy niệm về Thánh Giacôbê hôm nay, chúng ta không chỉ được mời gọi chiêm ngắm một vị Tông đồ tử đạo, nhưng còn được dẫn vào hành trình chuyển hóa sâu xa của một con người — từ tham vọng trần thế đến tự hiến thiêng liêng, từ khát vọng quyền lực đến khả năng yêu thương bằng thập giá, từ tâm lý chiếm hữu đến linh đạo trao ban.

⸻

I. “CHÚNG TÔI LÀ NHỮNG CHIẾC BÌNH ĐẤT” – HIỂU MÌNH TRONG SỰ THẬT

(2 Cr 4, 7-15)

Thánh Phaolô nói: “Chúng tôi mang kho tàng ấy trong những bình đất.” Một hình ảnh đầy chất thơ và triết lý hiện sinh: con người với sự yếu đuối bản thể, giới hạn, mỏng manh như bình đất dễ vỡ, nhưng lại được Thiên Chúa trao ban một kho tàng vô giá — đó là ơn cứu độ, là chính Đức Kitô.

Ở đây, tâm lý học chiều sâu vang lên: chiếc bình đất không chỉ là biểu tượng cho thân xác yếu hèn, mà còn là ẩn dụ cho nội tâm con người – nơi có thể chứa đầy ánh sáng hay bóng tối, tình yêu hay nỗi sợ, lòng tin hay mặc cảm.

Chiếc bình ấy dễ vỡ — và có lẽ phải vỡ — để cho ánh sáng ẩn giấu bên trong được lộ ra. Trong đau khổ, mâu thuẫn, thất bại… chiếc bình cuộc đời nứt toác, nhưng chính qua những vết nứt ấy mà ân sủng chiếu rọi.

⸻

II. “CHÚNG TÔI ĐÃ GIEO TRONG NƯỚC MẮT” – CÁI GIÁ CỦA SỰ BIẾN ĐỔI

(Tv 125)

Thánh vịnh hôm nay là một tiếng vọng của linh hồn từng đi qua bóng tối: “Ai gieo trong nước mắt, sẽ gặt trong hân hoan.” Ở đây là cả một biện chứng thiêng liêng: niềm vui không đến từ việc tránh khổ đau, mà từ việc đi xuyên qua nó, sống trọn vẹn nó, và để ân sủng biến đổi nó thành hoa trái.

Theo lăng kính phân tâm học, nước mắt là sự tan chảy của cái tôi phòng vệ; là sự tan rã của ảo tưởng quyền lực và vững chắc. Ai có thể khóc thật, là người đã chạm đến đáy thật của mình. Cái tôi được “gieo xuống” là cái tôi phải chết đi, để cái tôi mới – cái tôi được thánh hóa – có thể trổ sinh.

⸻

III. “CHÚNG CON CÓ UỐNG NỔI CHÉN CỦA THẦY?” – TIẾNG GỌI TỰ HIẾN

(Mt 20, 20-28)

Hình ảnh chén đắng là trung tâm của Tin Mừng hôm nay – một biểu tượng mang cả chiều sâu thần học lẫn phân tâm học. Mẹ của hai người con ông Dêbêđê xin cho con mình được ngồi bên tả, bên hữu Đức Giêsu trong vinh quang. Nhưng Chúa hỏi lại: “Các con có uống nổi chén Thầy sắp uống không?”

Ở đây là sự va chạm giữa hai logic: logic của thế gian – địa vị, vinh quang, thống trị; và logic của Thiên Chúa – phục vụ, hiến thân, thập giá.

Thánh Giacôbê, một trong hai người con đó, đã từng mơ vinh quang, nhưng sau biến cố Phục Sinh và Lễ Hiện Xuống, ngài không còn là người cũ nữa. Ngài đã “uống chén ấy” – nghĩa là bước vào hành trình tự hủy, sống chết với Đức Kitô, trở thành Tông đồ tử đạo đầu tiên.

⸻

IV. TỪ THAM VỌNG ĐẾN TỰ HIẾN – HÀNH TRÌNH TÂM LINH CỦA MỌI NGƯỜI MÔN ĐỆ

Con đường của Thánh Giacôbê cũng là con đường của mỗi chúng ta. Trong sâu thẳm, ai mà không từng mang khát vọng được công nhận, được tôn trọng, được yêu thương? Nhưng khi ơn gọi vang lên, ta được mời gọi chuyển hóa khát vọng ấy thành tình yêu hiến thân.

Thần học Kitô giáo không phủ nhận những khát khao nhân bản – nhưng thanh luyện và biến đổi nó. Đức Giêsu không quở trách tham vọng của hai anh em, nhưng đặt lại câu hỏi: “Con có sẵn sàng chịu đau khổ vì tình yêu không?” Đó là bước ngoặt của linh đạo.

⸻

V. KẾT LUẬN: LÒNG TIN ĐƯỢC ĐO BẰNG TÌNH YÊU ĐAU KHỔ

Trong thế giới hiện đại đầy cạnh tranh và bất an, Tin Mừng hôm nay không cổ vũ thụ động hay ẩn dật, nhưng mời gọi người tín hữu dấn thân cách trưởng thành và có chiều sâu: dám nhìn nhận chiếc “bình đất” của mình, dám khóc, dám thất bại, dám yêu không điều kiện, dám “uống chén” mà Chúa trao.

Thánh Giacôbê đã trở thành một biểu tượng của sự biến đổi thiêng liêng – từ cái tôi chưa trưởng thành đến người môn đệ được tái sinh trong Thánh Thần. Đó cũng là hành trình của bạn và tôi.

Xin cho chúng ta – giữa muôn áp lực và mong manh – biết sống như những chiếc bình đất chứa kho tàng ân sủng, biết gieo trong nước mắt với hy vọng, và sẵn sàng uống chén thập giá vì Tình Yêu lớn lao hơn chính mình.

Amen.