Hãy yêu kẻ thù - Tình thương đích thực
- T2, 16/06/2025 - 07:37
- Lm Anmai, CSsR
HÃY YÊU KẺ THÙ – ĐỈNH CAO CỦA TÌNH YÊU KITÔ GIÁO
Theo lẽ tự nhiên và khuynh hướng của bản năng con người, thì “yêu bạn ghét thù” là chuyện dễ hiểu, dễ làm và được chấp nhận rộng rãi. Nó hình thành như một phản ứng phòng vệ: ai đối xử tốt với tôi thì tôi quý mến, ai làm hại tôi thì tôi ghét bỏ. Đó là cách cư xử phổ biến và có vẻ hợp lý. Nhưng Tin Mừng không kêu gọi chúng ta sống hợp lý theo tiêu chuẩn trần gian, mà mời gọi chúng ta sống thánh thiện theo tiêu chuẩn của Thiên Chúa. Đức Giêsu đã công khai bác bỏ lối sống giới hạn ấy khi Người dạy: “Anh em đã nghe luật dạy rằng: hãy yêu người thân cận và hãy ghét kẻ thù. Còn Thầy, Thầy bảo anh em: hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em.” (Mt 5,43-44). Đây là một mệnh lệnh nghịch lý, trái với khuynh hướng tự nhiên, nhưng lại chính là con đường đưa chúng ta đến sự hoàn thiện và đến gần hơn với trái tim Thiên Chúa.
Đức Giêsu không chỉ dạy mà còn sống trọn điều Người rao giảng. Trên thập giá, khi bị treo giữa những lời nhục mạ, đau đớn thể xác và sự phản bội, Người không nguyền rủa, không oán hận, không báo thù, nhưng lại cầu nguyện: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm” (Lc 23,34). Một lời cầu nguyện phát ra từ cõi lòng đầy yêu thương, không giới hạn. Ngay cả khi bị đối xử cách tàn nhẫn, Người vẫn yêu thương đến cùng. Đó không phải là một cảm xúc thoáng qua, nhưng là một lập trường sống, là lựa chọn dứt khoát của Thiên Chúa đối với nhân loại tội lỗi. Lựa chọn đó được Chúa mời gọi tất cả những ai bước theo Người hãy tiếp nối, như là dấu chỉ của người môn đệ đích thực.
Hãy suy nghĩ: có điều gì cao cả hơn việc yêu một người không xứng đáng được yêu, tha thứ cho một người không hề ăn năn hối lỗi? Có lẽ trong nhân loại, không có hành vi nào làm sáng lên hình ảnh Thiên Chúa nơi con người rõ ràng và mạnh mẽ hơn hành vi yêu kẻ thù. Người ta có thể làm từ thiện, giúp đỡ người nghèo, thăm viếng bệnh nhân, mà không cần phải bước ra khỏi cái tôi của mình. Nhưng yêu kẻ thù là phải hoàn toàn vượt qua chính mình, chấp nhận bị thiệt thòi, bị hiểu lầm, bị phản bội, để có thể mở lòng ra yêu thương như Thiên Chúa. Chỉ khi ấy, người Kitô hữu mới thực sự là ánh sáng, là muối cho trần gian.
Tình yêu kẻ thù không dựa trên cảm xúc, cũng không xuất phát từ việc người kia thay đổi hay xin lỗi. Tình yêu ấy bắt nguồn từ Thiên Chúa, và người môn đệ Chúa chỉ là khí cụ để tình yêu ấy tuôn trào. Như Thánh Tông Đồ Phaolô nói: “Tình yêu Đức Kitô thúc bách tôi” (2 Cr 5,14). Chính tình yêu ấy làm cho người tín hữu có thể yêu mà không cần đáp trả, có thể tha thứ mà không đòi điều kiện, có thể chúc lành thay vì nguyền rủa. Đây không phải là sự thụ động yếu đuối, mà là sức mạnh thiêng liêng phi thường – sức mạnh phá tan mọi hận thù, như ngọn lửa thiêu tan băng giá.
Trong một thế giới mà các xung đột, chiến tranh, bạo lực đang trở nên trầm trọng hơn bao giờ hết, lời mời gọi của Đức Giêsu: “Hãy yêu kẻ thù” trở thành một sứ điệp thời sự, một con đường sống còn. Nếu cứ tiếp tục chọn hận thù, con người sẽ mãi luẩn quẩn trong vòng xoáy bạo lực. Như Đức Giáo Hoàng Phanxicô từng nhấn mạnh: “Bạo lực không chữa lành thế giới, bạo lực chỉ sản sinh thêm bạo lực”. Ngược lại, tha thứ và yêu thương mới là liệu pháp chữa lành tâm hồn, xóa bỏ thành kiến, hàn gắn những đổ vỡ, và mở ra cánh cửa cho một tương lai đầy hy vọng.
Không ai trong chúng ta là không từng bị tổn thương, không từng bị phản bội, không từng chịu những bất công. Nhưng nếu ta để những tổn thương ấy trở thành lý do để thù ghét, thì ta đang trao quyền điều khiển đời mình cho kẻ khác. Chỉ khi biết yêu và tha thứ, ta mới thực sự được tự do. Nelson Mandela, sau 27 năm bị giam cầm, đã không nuôi thù hận mà chọn con đường hòa giải. Ông từng nói: “Khi tôi bước ra khỏi phòng giam, tôi biết nếu không bỏ lại phía sau sự oán hận và cay đắng, thì tôi vẫn còn là tù nhân”. Người Kitô hữu đích thực là người dám bước ra khỏi “nhà tù” của oán hận, để sống đời tự do đích thực trong tình yêu Thiên Chúa.
Có người bảo: “Yêu kẻ thù là không thể”. Thật ra là có thể, nhưng với điều kiện là chúng ta không yêu bằng sức riêng, mà yêu bằng tình yêu của Chúa. Phải thiết lập nền tảng đời sống nội tâm vững vàng, kết hiệp mật thiết với Chúa, thì mới có thể yêu thương như Chúa. Nếu không cầu nguyện, nếu không thấm đẫm Lời Chúa và các bí tích, thì chúng ta sẽ mãi sống theo bản năng tự nhiên. Nhưng nếu để tình yêu Chúa chiếm lấy trái tim mình, chúng ta sẽ có thể nói như thánh Phaolô: “Tôi sống, nhưng không còn là tôi, mà là Đức Kitô sống trong tôi” (Gl 2,20).
Hãy tự hỏi: tại sao ta khó tha thứ? Vì ta còn tự ái, còn giữ mình làm trung tâm. Vì ta chưa thực sự trải nghiệm được ơn tha thứ Chúa dành cho ta. Người chưa cảm nhận mình là tội nhân được tha, thì không thể tha thứ cho người khác. Chính vì thế, cầu nguyện và xét mình hằng ngày là điều thiết yếu. Mỗi lần ta đến gần Chúa, mỗi lần xưng tội, ta phải cảm nhận rằng: “Chúa đã tha cho tôi tất cả”. Và từ đó, mới có thể tha thứ cho tha nhân.
Người yêu kẻ thù không phải là người vô cảm, nhưng là người có trái tim mạnh mẽ nhất. Người ấy dám chấp nhận đau đớn để không gieo đau đớn. Dám hy sinh cái tôi để đem lại bình an. Dám bước vào con đường hẹp, con đường thập giá, con đường của Chúa Giêsu – để cùng Người cứu độ nhân loại. Đó là lý tưởng của Kitô giáo. Đó là chứng tá mạnh mẽ nhất của đức tin.
Nếu mỗi Kitô hữu sống đúng lệnh truyền yêu thương này, thế giới sẽ biến đổi. Gia đình sẽ an hòa. Xã hội sẽ bớt bạo lực. Giáo Hội sẽ trở nên ngọn đèn soi sáng cho nhân loại. Chúng ta hãy bắt đầu từ những điều nhỏ: tha thứ cho một người làm mình tổn thương, không nói xấu, không trả đũa, không tìm cách hạ thấp người khác. Hãy tập chúc lành cho người đã xúc phạm mình. Hãy cầu nguyện cho họ bằng tên, và xin Chúa ban cho họ những điều tốt đẹp. Chính khi ta cầu nguyện, con tim ta được chữa lành. Chính khi ta chúc lành, linh hồn ta được nâng cao.
Trong đời sống thường nhật, sẽ có những người rất khó yêu: người nóng tính, ích kỷ, người phản bội, vu khống, người đã từng làm ta đau đớn. Nhưng chính họ là thước đo cho tình yêu của ta. Yêu người dễ thương là chuyện tự nhiên. Yêu người khó thương mới là Tin Mừng. Và chính họ – những kẻ “làm khổ ta” – lại là những người giúp ta nên thánh nhanh nhất, nếu ta biết yêu họ.
Kết thúc, chúng ta hãy ghi lòng tạc dạ lời của Đức Giêsu: “Anh em hãy nên hoàn thiện như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5,48). Sự hoàn thiện ấy không hệ tại ở những việc làm lớn lao, nhưng ở việc ta có dám yêu như Chúa yêu, tha thứ như Chúa tha, sống như Chúa sống. Con đường ấy không dễ, nhưng là con đường sự sống đời đời. Xin Chúa ban cho mỗi người chúng ta sức mạnh, sự kiên nhẫn, và lòng yêu thương để có thể yêu cả những người làm khổ ta. Vì chỉ có như thế, ta mới thực sự là môn đệ của Chúa, và là ánh sáng giữa thế gian u tối này.
“Hãy yêu kẻ thù”… Đó không chỉ là một lời dạy. Đó là con đường cứu độ.
Lm. Anmai, CSsR
+++++++++++
TÌNH THƯƠNG ĐÍCH THỰC NHƯ MỘT DÒNG SUỐI NGẦM – Lm. Anmai, CSsR – Vài lời 16 tháng 6
Tình thương đích thực như một dòng suối ngầm, miệt mài chảy lặng lẽ dưới lòng đất, không phô bày qua tiếng ồn ào hay dáng vẻ hào nhoáng trên bề mặt. Khi ta yêu thương ai đó thật sự, tình cảm ấy không biểu lộ thành những lời hoa mỹ hay cử chỉ trịnh trọng, mà ẩn sâu trong từng hơi thở, ánh mắt và sự bình an nội tâm. Yêu không cần phải phô trương, trái tim chân thành tự nó sẽ tìm cách chăm sóc, sẻ chia ngay cả khi không ai nhìn thấy.
Yêu một người thật lòng là chấp nhận để họ bay cao, bay xa với đôi cánh tự do, và chỉ mong cho hành trình của họ nhẹ nhàng, hạnh phúc. Ta không đặt điều kiện, không tính toán họ phải đáp trả, không đòi hỏi một lời cảm ơn hay một hành động đáp lại. Trong im lặng, ta âm thầm dõi theo những bước chân của người ấy, lặng lẽ phù trợ mỗi khi họ gặp khó khăn, và mãn nguyện khi thấy họ rạng rỡ với nụ cười tự nhiên trên môi. Bởi lẽ, điều duy nhất ta mong muốn là được biết rằng họ đang bình an và trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.
Nền tảng của tình thương cũng giản dị như bầu trời không gợn mây, hay như ngọn núi đứng vững giữa đất trời. Sự vững chãi đó không đến từ lời hứa hẹn suông, mà từ tấm lòng rộng mở, bao dung và bất chấp những thay đổi của thời gian. Tự do và thảnh thơi là hai yếu tố không thể thiếu: tự do để không ai bị ràng buộc bởi kỳ vọng, và thảnh thơi để tình cảm được nuôi dưỡng bằng sự nhẹ nhàng, không gượng ép. Khi ấy, yêu không còn là gánh nặng, mà trở thành niềm vui sâu lắng, không cần giải thích.
Tình thương sâu sắc cũng như những cánh mây trôi trên bầu trời cao, vô hình và tự do. Chúng không níu chân nhau và chẳng cần hợp thành một khối cố định; chính sự tách rời nhẹ nhàng mới làm nên vẻ đẹp tự nhiên. Tương tự, mỗi người trong mối quan hệ gắn bó bằng yêu thương chân thành cũng giữ được không gian riêng, để mỗi cá thể phát triển và trưởng thành. Đó là khi tình yêu không trở thành xiềng xích, mà là đôi cánh nâng đỡ, giúp ta và người thân cận cùng bay lên tầm cao mới.
Khi yêu mà không đặt điều kiện, ta mở ra con đường cho lòng bao dung phát triển. Dẫu có những lúc đối phương vấp ngã, thậm chí chọn lối đi khác, trái tim ta vẫn rộng mở để đón nhận những thay đổi. Sự bình an của người mình yêu là niềm hạnh phúc lớn nhất; không phải vì ta được sở hữu, mà vì ta được làm chứng cho cuộc sống an vui của họ. Trong khoảnh khắc đó, đôi bên không còn phân biệt cho – nhận, mà chỉ còn sự hiến dâng vô vị lợi.
Tình thương bền vững không phải là ngọn lửa bùng lên rực rỡ rồi mau tàn, mà là ngọn lửa ấm áp cháy âm ỉ, thắp sáng và sưởi ấm trái tim qua từng ngày. Nó không dựa vào lời nói hoa mỹ, mà được xây dựng từ những hành động nhỏ nhặt: lặng lẽ lắng nghe, kiên nhẫn chờ đợi, và trung thành chia sẻ. Những hành động ấy không nhất thiết phải công khai, nhưng khi tích tụ đủ, chúng trở thành dấu tín niệm vững chắc, minh chứng cho tình yêu sâu sắc.
Cuối cùng, tình thương không cần lời hoa; nó tự tỏa hương qua từng hơi thở của cuộc sống. Khi ta để cho yêu thương ẩn mình trong từng nhịp tim, nó sẽ trường tồn, không lay chuyển trước giông bão. Như ngọn núi bất động trước gió lớn, như mây trời tựa lưng vào nắng sớm, tình thương dịu dàng nhưng kiên cường ấy sẽ mãi là nền tảng vững bền cho mỗi trái tim hướng về nhau.
TÌNH THƯƠNG ĐÍCH THỰC NHƯ MỘT DÒNG SUỐI NGẦM – Lm. Anmai, CSsR – Vài lời 16 tháng 6
YÊU THƯƠNG VƯỢT TRÊN CÔNG BÌNH – SỨ ĐIỆP CỦA NƯỚC TRỜI – Thứ Hai tuần XI TN - Lm. Anmai, CSsR
10 bài suy niệm Lời Chúa Thứ Hai tuần XI TN (của Lm. Anmai, CSsR)
https://ducmemangden.net/10-bai-suy-niem-loi-chua-thu-hai-tuan-xi-tn-cua-lm-anmai-cssr.html
TỪ LUẬT CŨ ĐẾN LUẬT MỚI: HÀNH TRÌNH CỦA TÌNH YÊU
Câu chuyện bên ly cà phê sáng MUỐN CHẤM DỨT CHIẾN TRANH, HÃY YÊU THƯƠNG KẺ THÙ – Lm. Anmai, CSsR