Kết thúc trong trống rỗng - Đường nên Thánh

KẾT THÚC TRONG TRỐNG RỖNG

“Các ông cho tôi bao nhiêu, tôi nộp Người cho các ông?”.

Một đêm kia, có tên trộm đột nhập vào căn gác của tiểu thuyết gia người Pháp, Honoré de Balzac. Y lặng lẽ tra chìa khoá vào hộc bàn. Đột nhiên, sự im lặng bị phá vỡ bởi một tiếng cười giòn giã giữa đêm; Balzac nằm quan sát. “Tại sao ông cười?”, tên trộm hỏi; Balzac trả lời, “Tôi cười vì sự rủi ro của anh. Làm sao anh có thể tìm được tiền trong chiếc bàn giữa đêm đen, nơi mà chủ sở hữu hợp pháp của nó không bao giờ có thể tìm thấy vào ban ngày!”.

Kính thưa Anh Chị em,

Cơn khát tiền bạc không chỉ thúc đẩy con người tìm nó cả ngày lẫn đêm, nhưng còn chợt đến trong mơ nhiều đêm, thậm chí có thể dẫn đến việc bán đứng Thầy ‘giữa đêm’ như ‘tông đồ’ Giuđa. Nó là động lực bên trong đẩy con người đi đến hành động, thậm chí phản bội. Tin Mừng hôm nay nói rõ sự phản trắc của Giuđa, vốn đã được nung nấu từ lâu bởi lòng ham muốn tiền bạc. Ham muốn thái quá đưa đến mê muội; mê muội dẫn đến tội lỗi; và tội lỗi luôn ‘kết thúc trong trống rỗng’.

Rất có thể Giuđa đã có tình yêu đối với Chúa Giêsu cũng như niềm tin vào Ngài ở một mức độ nào đó, bằng không, ông chẳng trở nên môn đồ của Ngài; nhưng cả khi có đức tin và lòng yêu mến ở một mức độ nào đó, ham muốn tiền bạc xem ra cũng đã làm lu mờ những gì mà Giuđa có thể có. Nhiều vị thánh dạy, con đường nên thánh trước hết, bao gồm việc tẩy sạch mọi tình cảm rối loạn bên trong; vì lẽ, một trong những chấp trước mạnh mẽ nhất mà nhiều người vật lộn là chấp trước vào tiền bạc, đây là một trong những thèm khát hàng đầu cần phải thanh lọc trong tất cả thèm khát. Nếu không, ‘cơn khát’ này sẽ dẫn đến những quyết định lầm lạc; nói cách khác, dẫn đến việc phạm tội, mà tội thì luôn luôn ‘kết thúc trong trống rỗng’.

Giuđa đã mê muội làm sao! Hấp lực đồng tiền mãnh liệt đến nỗi giữa đêm khuya, ‘trò’ đích thân đi tìm ‘Thầy’ để bán, “Các ông cho tôi bao nhiêu, tôi nộp Người cho các ông?”; giá cả ‘bán Thầy’ do người khác quyết định chứ không do Giuđa định đoạt. Con Thiên Chúa giờ đây được ngã giá như một món hàng nô lệ; tệ hơn, ‘30 đồng’ thoả thuận của Giuđa chỉ đáng để mua một nô lệ tồi nhất. Vậy mà rốt cuộc, nô lệ tồi hay nô lệ giỏi, được giá hay mất giá, Giuđa cũng ‘bán được’ Thầy; đó là một quyết định lầm lạc nhất của một đời người vốn đã quá khát khao tiền bạc. Tiền bạc không xấu khi được sử dụng cho ý muốn của Thiên Chúa; nhưng khát khao có nhiều hơn, khát khao quá mức, sẽ luôn che chắn khả năng nhận ra tình yêu của Chúa, ý muốn của Ngài và ước muốn chỉ sống cho vinh quang Ngài nơi người môn đệ. Đừng quên, một khi đã phản bội, Thầy bị bắt, Giuđa “Vô cùng hối hận về việc đã làm”; và trong thời gian Ngài bị xét xử, Giuđa tìm đến các thượng tế và nói, “Tôi đã phạm tội nộp người công chính”, một nỗ lực rõ ràng là để ngăn chặn phiên toà. Thế nhưng, cái chết của Chúa Giêsu đã được định sẵn và không thể rút lại. Kết quả là Giuđa ném trả lại tiền ấy và buồn bã ra vườn treo cổ tự tận. Cơn khát tiền bạc đã làm lu mờ suy nghĩ của ông; và tội của ông đã làm cho ông những gì mà ‘tội luôn luôn làm’, đó là gây tuyệt vọng và ‘kết thúc trong trống rỗng’.

Chúa Giêsu thấy trước sự trống rỗng ấy nơi tâm hồn Giuđa, Ngài ngăn ngừa ông; tỏ tình với ông bằng một cử chỉ đẹp nhất trong bữa ăn, “Ngài chấm miếng bánh” trao cho ông với hy vọng ông suy nghĩ lại, vì còn nước còn tát, “Con tính làm gì thì làm mau đi”, hoặc “Đúng như con nói”; qua đó, lòng nhân ái của Ngài toả rạng. Ngài quả là vị sứ giả từ tâm của Trời mà Isaia đã báo trước, “Chúa đã ban cho tôi miệng lưỡi đã được huấn luyện, để tôi biết dùng lời nói nâng đỡ kẻ nhọc nhằn”; Ngài biết, Giuđa đang nhọc nhằn, chới với, và kịp ném cho ông một cây sào. Tiếc thay, ‘cơn khát’ tiền bạc của ông đã kìm ông lại, không cho ông với tới. Nhìn Giuđa, chúng ta được mời gọi xét xem điều gì trong cuộc sống đang thôi thúc chúng ta thực sự khát khao; khát khao Chúa và vinh quang Ngài hay khát khao vì những ‘cơn khát bùn’? Cám dỗ nào đang làm vẩn đục suy nghĩ của chúng ta, dẫn chúng ta đến những lựa chọn mà chúng ta biết chắc chắn, nó sẽ ‘kết thúc trong trống rỗng’?

Anh Chị em,

Thú vị thay! Trước mắt nhân loại, chính Chúa Giêsu cũng thật sự ‘kết thúc trong trống rỗng’ những ngày Tuần Thánh đầu tiên. Trên thập giá, Ngài không mảnh vải che thân; môn đệ thì một bán Thầy, một chối Thầy và mười người bỏ Thầy mà chạy. Đúng, Ngài đã ‘kết thúc trong trống rỗng’; nhưng sự trống rỗng của Ngài là trống rỗng tự nguyện của hạt lúa mục nát để đồng lúa nở rộ; Ngài tự nguyện nghèo khó để nhân loại giàu có; Ngài ‘kết thúc trong trống rỗng’ để chúng ta được lấp đầy bởi ân sủng, ơn tha thứ, tình thương, Thánh Thần và trên hết, được chất đầy bởi một kho tàng là Nước Trời. Thế gian càng đầy, tâm hồn càng rỗng; Thiên Chúa càng đầy, tâm hồn nên thiên đàng.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, xin gạt xa con mọi ham muốn trần tục để con không rơi vào cám dỗ dẫn đến những lời hứa suông vốn luôn ‘kết thúc trong trống rỗng’; xin Chúa trở nên tâm điểm đời con, cho con đầy Chúa, và bấy giờ, thiên đàng là đây, tâm hồn con”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

*************

ĐƯỜNG NÊN THÁNH

“Ngài rửa chân cho các môn đệ và lấy khăn thắt lưng mà lau”.

Kính thưa Anh Chị em,

Hôm nay, thứ Năm Tuần Thánh, câu hỏi Chúa Giêsu có thể đặt ra cho mỗi người chúng ta là, “Con có muốn làm thánh không?”. Bất ngờ quá! Có lẽ đây không phải là câu hỏi mà mọi người có thể trả lời tức khắc, “Con muốn!”, cách dứt khoát; vậy mà lệnh truyền của Thiên Chúa cho Israel xưa rất rõ ràng là, “Hãy nên thánh vì Ta là Đấng thánh”. Buồn thay, với một số người, sự thánh thiện xem ra chẳng có gì hấp dẫn; đang khi sự lôi cuốn của trần tục, của cái ác lại quá quyến rũ dù bên ngoài, vẫn có những thách đố nào đó. Vậy đâu là câu trả lời của chúng ta khi nghe, “Con có muốn làm thánh không?”; hoặc “Con có biết ‘đường nên thánh’ là gì không?”. Chúa Giêsu sẽ chỉ ra điều đó.

Bắt đầu Tam Nhật Thánh, những ngày thánh thiện nhất trong năm của Giáo Hội. Hôm nay, chúng ta cùng đi với Chúa Giêsu qua sự vinh hiển cuối cùng của Ngài khi Ngài mừng Lễ Vượt Qua với các môn đệ; sau đó, cùng vào Vườn Dầu, nơi Ngài bị nộp; ngày mai, cùng Ngài cất bước trên đường thập giá; và thứ Bảy, ngồi thờ lạy, lặng lẽ trước ngôi mộ khi cùng đợi chờ ngày Ngài Phục Sinh.

Tin Mừng hôm nay tường thuật điều đã xảy ra trong tiệc Vượt Qua ấy, bữa tiệc mà sách Xuất Hành chỉ dẫn tỉ mỉ cho tất cả con cái Israel mọi thời phải mừng cho đến muôn đời, “Các ngươi sẽ lập lễ này để mừng vĩnh viễn muôn đời”. Tối hôm ấy, “Chúa Giêsu rửa chân cho các môn đệ”; đây là công việc của một nô lệ làm cho thân chủ của mình. Qua đó, Ngài trở nên kiểu mẫu của sự thánh thiện, Ngài chỉ ra ‘đường nên thánh’ thể hiện một cách sống động qua từng hành vi cử chỉ của Ngài, Đấng là Thiên Chúa Vũ Trụ, Đấng Tạo Hoá muôn loài, Con Đời Đời của Chúa Cha, Ngôi Hai của Ba Ngôi Chí Thánh, cũng là Đấng đã hạ mình mặc lấy hình hài một tôi tớ hèn hạ để rửa chân cho môn đồ.

Kiểu thức Chúa Giêsu đưa ra cho chúng ta là một ‘hành động tiên tri’; qua đó, Ngài cho biết, sự cao cả đích thực, tức là sự thánh thiện đích thực được tìm thấy trong chính sự khiêm nhường. Sự thánh thiện được nhận ra trong cuộc sống mỗi người khi chúng ta rời mắt khỏi chính mình, hướng nhìn người khác, yêu thương và phục vụ họ như những tôi tớ của họ; và đó là ‘đường nên thánh’.

Không ai trong chúng ta là Đấng Cứu Độ thế giới, ngoài một mình Chúa Giêsu, nhưng mỗi người có thể trở thành khí cụ cho hành vi cứu độ của Ngài. Khi đón nhận quà tặng Giêsu, đón nhận ơn gọi làm môn đệ Ngài, thì như Ngài, chúng ta hướng về người khác và hạ mình trước người khác; chúng ta giúp họ nhìn thấy tình yêu của chúng ta dành cho họ; đồng thời, giúp họ nhận ra phẩm giá cao quý của họ; chúng ta phục vụ họ với sự khiêm tốn và đặt họ lên trước mình. Được như thế, chúng ta sẽ có khả năng mời họ bắt chước chúng ta như chúng ta bắt chước Chúa Kitô, Đấng đã nói, “Thầy đã làm gương cho các con để các con cũng bắt chước mà làm như Thầy đã làm cho các con”. Như vậy, việc chúng ta bắt chước Chúa Giêsu là đi trên ‘đường nên thánh’ vốn sẽ là phương tiện để Chúa Giêsu mời gọi người khác cùng dõi theo Ngài.

Thánh Augustinô nói, “Tại sao chúng ta lại ngỡ ngàng khi Chúa Giêsu cởi áo choàng của Ngài; không phải Ngài đã trút bỏ tất cả, không chỉ áo xống mà còn cả thánh vị Thiên Chúa để chết trần truồng thay cho chúng ta sao?”; “Tại sao chúng ta sững sờ về việc Chúa Giêsu đổ nước vào chậu, quấn khăn thắt lưng để rửa chân cho các phàm nhân? Còn hơn thế nữa, Ngài đã đổ máu mình rửa sạch tội nhân loại”; “Tại sao chúng ta lấy làm lạ về việc Chúa Giêsu cúi mình nâng chân các môn đệ lên; không phải Ngài đã hạ mình xuống để nâng con người lên sao?”. Phải, Ngài hạ mình xuống, gục xuống, để con người có thể đứng cao trên đôi vai của Ngài, hầu có thể bớt gắn bó với những gì tầm thường của đất thấp để hướng lên trời cao, tìm sự trên cao; và đó là ‘đường nên thánh’.

Anh Chị em,

Chúa Giêsu đã yêu thương các môn đệ cho đến cùng; Ngài cũng đã yêu thương chúng ta cho đến giọt máu và giọt nước cuối cùng. Ngài ước mong chúng ta noi gương Ngài mà yêu thương anh chị em mình đến cùng như Ngài. Đó là cúi xuống phục vụ trong khiêm tốn; nghĩa là chấp nhận chết đi cho cái tôi trịch thượng của mình, thôi bận tâm tới bản thân mà hướng về người khác. Trong những ngày Tam Nhật Thánh này, Chúa Giêsu tha thiết mong chờ chúng ta thực hiện điều đó ngay chính trong gia đình mình. Cha mẹ rửa chân cho con cái, con cái rửa chân cho cha mẹ; vợ chồng, con cái, anh chị em trong cộng đoàn rửa chân cho nhau; và mỗi ngày, Ngài cũng mong chờ chúng ta cúi xuống rửa chân cho chính Ngài vốn đang hiện thân trong những người nghèo khổ ngay hôm nay, bên cạnh chúng ta; và đó là ‘đường nên thánh’.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa Giêsu, con tạ ơn Chúa đã làm người để chỉ cho con ‘đường làm con Chúa’, ‘đường nên thánh’. Xin cho con được say mê Chúa, ước ao nên giống Chúa, hầu đủ sức quên mình mà yêu thương phục vụ anh em con”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)