Khi cuộc đời không phải là một cuộc trưng bày

Khi cuộc đời không phải là một cuộc trưng bày

Trong guồng quay hối hả và đầy rẫy những cám dỗ của xã hội hiện đại, chúng ta dường như đang mắc phải một căn bệnh trầm kha: sự nhầm lẫn giữa giá trị thực và vỏ bọc hư ảo. Chúng ta mải miết chạy theo những tiêu chuẩn được định đoạt bởi ánh nhìn của người khác mà vô tình bỏ quên bản chất nguyên sơ của cuộc đời mình. Đã đến lúc cần tĩnh tâm lại để nhận ra rằng, vạn vật trên đời sinh ra đều có sứ mệnh riêng, và bi kịch thường bắt đầu khi ta đặt chúng sai vị trí. Hạnh phúc, điều mà ai cũng khao khát, thực chất là để cảm nhận bằng tâm hồn chứ không phải để ba hoa bằng lời nói. Hạnh phúc chân thật thường rất đỗi tĩnh lặng, nó nằm trong một cái nắm tay chặt, một bữa cơm chiều đầm ấm hay một khoảnh khắc an yên tự tại. Khi người ta cứ phải gồng mình lên để chụp ảnh, để viết những dòng trạng thái hoa mỹ cốt chỉ để chứng minh cho cả thế giới thấy mình đang viên mãn, thì đó thường là lúc nội tâm họ đang dậy sóng hoặc trống rỗng nhất. Hạnh phúc là nước uống, nóng lạnh tự mình biết, chứ không phải là tấm áo khoác sặc sỡ để trình diễn trên sân khấu cuộc đời.

Cũng trên hành trình ấy, hãy nhớ rằng cuộc sống là để trải nghiệm, để nếm trải đủ vị ngọt bùi đắng cay, chứ tuyệt đối không phải để toan tính. Cuộc đời không phải là một bàn cờ thế mà mỗi bước đi đều phải nơm nớp lo âu, suy tính thiệt hơn hay ủ mưu để hạ bệ người khác. Những kẻ sống quá toan tính có thể đạt được lợi ích trước mắt, nhưng họ sẽ đánh mất đi khả năng rung động trước vẻ đẹp của thiên nhiên, của tình người. Họ bận rộn tính toán đến mức quên mất việc "sống". Tương tự như vậy, niềm tin là thứ tài sản vô hình quý giá nhất để xây dựng sự chắc chắn và an tâm giữa người với người, không phải là công cụ để lừa gạt. Khi bạn dùng sự chân thành của người khác làm bàn đạp cho sự dối trá của mình, bạn không chỉ giết chết một mối quan hệ mà còn tự tay đập vỡ nhân cách của chính bản thân.

Nhìn ra thế giới vật chất bên ngoài, chúng ta cần một cái đầu lạnh để phân định rõ ràng. Công danh, sự nghiệp là để cống hiến, để tạo ra giá trị cho cộng đồng, chứ không phải để kiêu ngạo hay tự mãn. Vị trí càng cao, cái tôi càng nên bé lại để lắng nghe và thấu hiểu. Một người thành công thực sự là người biết cúi xuống để nâng người khác lên, chứ không phải dùng vị thế của mình để đè nén kẻ yếu thế. Vật chất, nhà lầu, xe sang suy cho cùng cũng chỉ là đồ vật vô tri, chúng sinh ra là để sử dụng, phục vụ cho sự tiện nghi của con người, không phải để khoe khoang hay biến con người thành nô lệ cho sự bảo quản và trưng bày. Tiền bạc cũng thế, nó là phương tiện lưu thông để chi tiêu cho nhu cầu cuộc sống, không phải là thước đo nhân phẩm hay là hệ quy chiếu để so lường xem ai sang trọng hơn ai. Nếu cứ mãi so đo tiền bạc, bạn sẽ tự nhốt mình vào cái lồng của sự đố kỵ, và sự giàu có khi ấy chẳng mang lại tự do mà chỉ mang đến gánh nặng của lòng tham vô đáy.

Nhưng có lẽ, nơi mà chúng ta dễ lạc lối nhất chính là trong các mối quan hệ giữa người với người. Tình cảm sinh ra là để chia sẻ, để hai tâm hồn tìm thấy sự đồng điệu và sưởi ấm cho nhau, chứ không phải để lợi dụng. Đừng bao giờ bước vào cuộc đời ai đó chỉ vì bạn cần một chỗ dựa tạm thời hay một lợi ích kinh tế, bởi tình cảm vấy bẩn bởi toan tính sẽ không bao giờ bền vững. Trong tình bạn, cốt lõi là sự sớt chia và bình đẳng, không phải để lấn lướt hay thể hiện uy quyền. Một người bạn chân chính sẽ đứng bên cạnh ta khi giông bão, chứ không phải người luôn muốn chứng tỏ mình giỏi giang hơn, thành đạt hơn để dìm ta xuống. Và đau lòng thay, đôi khi chúng ta lại cư xử tệ nhất với những người thân yêu nhất. Hãy khắc cốt ghi tâm rằng người thân là để chăm sóc, vỗ về, là chốn bình yên để trở về, chứ không phải là nơi để ta trút bỏ những bực dọc của xã hội hay gây ra những tổn thương sâu sắc. Chúng ta thường lịch sự với người lạ nhưng lại tàn nhẫn với người thân vì nghĩ rằng họ sẽ luôn tha thứ, nhưng mỗi vết thương lòng đều để lại sẹo, dù là với người ruột thịt.

Cuối cùng và thiêng liêng nhất, cha mẹ là để hiếu thuận, để ta kính trọng và phụng dưỡng, không phải để đòi hỏi. Cha mẹ đã dành cả cuộc đời để chắt chiu cho ta hình hài và sự sống, đó là món nợ ân tình không bao giờ trả hết. Đừng nhìn vào gia cảnh của người khác rồi quay về trách móc cha mẹ mình không cho mình được những điều kiện tốt đẹp. Sự đòi hỏi vô độ của con cái chính là nhát dao cứa vào lòng đấng sinh thành. Hãy hiểu rằng, khi ta còn đang mải mê đòi hỏi, thì lưng cha đã còng, mắt mẹ đã mờ. Mọi thứ trên đời này, từ vật chất, danh vọng đến tình cảm, nếu được đặt đúng vào ý nghĩa "để làm gì" của nó, cuộc sống sẽ trở nên nhẹ nhàng, thanh thản và trọn vẹn biết bao nhiêu. Sống, chính là trả mọi thứ về đúng vị trí nguyên bản của nó.

Lm. Anmai, CSsR