Linh mục là ai? (15, số Đặc biệt)

Linh mục là ai? (15, số Đặc biệt)

Nhân dịp lễ mừng kính Thánh An-rê Dũng Lạc và các bạn Tử đạo tại Việt Nam. Chúng ta cùng lược qua đôi nét về Thánh nhân và tìm hiểu cách nhìn của ngài về căn tính Linh mục.

Giới thiệu sơ lược: Thánh An-rê Trần An Dũng Lạc (1795–1839), một linh mục tử đạo Việt Nam, không để lại các tác phẩm thần học hoặc định nghĩa trực tiếp về vai trò linh mục như một số thánh nhân khác. Tuy nhiên, qua đời sống, sứ vụ và gương tử đạo của ngài, chúng ta có thể suy ra những quan điểm về vai trò linh mục mà ngài đã sống và làm chứng tá. Dựa trên các nguồn tài liệu về cuộc đời ngài, đặc biệt từ các thư ngài viết và hành động trong thời kỳ bách hại, dưới đây là những khía cạnh về linh mục theo gương sống của Thánh An-rê Dũng Lạc:

Linh mục là người trung thành với Chúa đến cùng
Thánh An-rê Dũng Lạc đã thể hiện lòng trung thành tuyệt đối với Thiên Chúa, ngay cả khi đối mặt với bách hại và án tử. Trong thư gửi Đức Cha Jeantet, ngài viết: “Xin Đức Cha cầu cùng Chúa cho chúng con được giữ nghĩa cùng Chúa cho đến cùng”. Khi bị yêu cầu bước qua thánh giá để chối đạo, ngài cương quyết từ chối và tuyên bố: “Hãy chặt bớt chân ta đi, ta rất bằng lòng chứ đừng hòng trông ta chối đạo”. Điều này cho thấy, theo Thánh An-rê, linh mục là người sẵn sàng hy sinh mạng sống mình để bảo vệ đức tin và trung thành với sứ vụ Chúa trao.

Linh mục là người rao giảng Tin Mừng nhiệt thành
Thánh An-rê được mô tả là một nhà truyền giáo kiên trì, “bằng lời nói và việc làm, tại nhiều giáo xứ cho đến khi bị bắt năm 1835”. Ngài giảng dạy sốt sắng, nói năng trôi chảy, dễ nghe và dễ hiểu, khiến “ai gặp Cha cũng mến Cha”. Theo gương ngài, linh mục là người mang Tin Mừng đến với mọi người qua lời giảng rõ ràng và đời sống gương mẫu, khơi dậy lòng yêu mến Chúa trong tâm hồn giáo dân.

Linh mục là người yêu thương và phục vụ dân nghèo
Thánh An-rê Dũng Lạc “thương người nghèo khó cách riêng”, thường xuyên thăm hỏi và giúp đỡ họ dù phải trốn trong thời kỳ cấm đạo. Ngài không ăn của giáo dân, chỉ dùng của riêng mình để nuôi bản thân và những người giúp việc, thể hiện tinh thần tự lập và bác ái. Theo ngài, linh mục là người sống gần gũi, yêu thương và phục vụ những người bé mọn, phản ánh lòng thương xót của Chúa Ki-tô.

Linh mục là người cầu nguyện và sống đời khổ hạnh
Ngài sống đời cầu nguyện sốt sắng, ăn chay trong suốt mùa Chay và các ngày Hội Thánh buộc, thậm chí ăn chay thêm nhiều ngày khác trong tuần. Ngay cả trong tù, ngài vẫn giữ lòng tin cậy vào Chúa, cầu nguyện và an ủi bạn đồng tù như Cha Thi: “Chúng ta chỉ còn chịu khó ít lâu nữa, sắp đến ngày được về gặp Chúa Cả trên trời”. Vì vậy, theo Thánh An-rê, linh mục là người sống đời sống thiêng liêng sâu sắc, lấy cầu nguyện và khổ chế làm nền tảng để chu toàn sứ vụ.

Linh mục là người bảo vệ chân lý đức tin
Khi bị thẩm vấn về việc thờ kính tổ tiên, Thánh An-rê đã giải thích rõ ràng: “Cha mẹ chết, xác thối rữa, chỉ có linh hồn thiêng liêng bất tử ăn uống sao được, bên đạo chúng tôi hằng cầu nguyện cho linh hồn ông bà cha mẹ mọi ngày nhất là ngày giỗ”. Ngài không chỉ bảo vệ đức tin Công giáo mà còn giải thích một cách khôn ngoan để làm sáng tỏ chân lý, thể hiện vai trò linh mục là người thầy giảng dạy và bảo vệ đức tin trước những hiểu lầm hoặc thách thức.

Linh mục là người đồng hành với cộng đoàn trong đau khổ
Trong thời kỳ cấm đạo, Thánh An-rê thường đi một mình để ban các bí tích cho người ốm, không để giáo dân đi theo vì sợ họ bị bắt. Ngay cả khi bị tù đày, ngài vẫn giữ tinh thần lạc quan, viết thư an ủi và khích lệ các tín hữu, đồng thời xin họ cầu nguyện cho mình. Vì thế, theo ngài, linh mục là người đồng hành, nâng đỡ và chia sẻ đau khổ với cộng đoàn, đặc biệt trong những thời kỳ thử thách.

Tóm lại, theo gương sống của Thánh An-rê Dũng Lạc, linh mục là người trung thành với Chúa đến mức sẵn sàng tử đạo, là nhà truyền giáo nhiệt thành, người yêu thương dân nghèo, sống đời cầu nguyện và khắc khổ, bảo vệ chân lý đức tin, và đồng hành với cộng đoàn trong mọi hoàn cảnh. Ngài không để lại định nghĩa lý thuyết về linh mục, nhưng cuộc đời và cái chết của ngài là lời chứng sống động về thiên chức linh mục: sống trọn vẹn cho Chúa và phục vụ các linh hồn, dù phải trả giá bằng mạng sống.

Lm. Xuân Hy Vọng