Nghệ thuật buông bỏ và hành trình tìm về bình yên thật sự
- CN, 09/11/2025 - 20:47
- Lm Anmai, CSsR
NGHỆ THUẬT BUÔNG BỎ VÀ HÀNH TRÌNH TÌM VỀ BÌNH YÊN THẬT SỰ
Có những lúc trong cuộc đời, chúng ta giống như những người thủy thủ đang cố níu giữ một sợi dây thừng đã sờn cũ, dù biết rằng con thuyền đã ra khơi từ lâu và bến bờ xưa không còn đợi chờ nữa. Ta cứ cố gắng níu giữ một điều gì đó chỉ vì sợ mất, sợ khoảng trống đột ngột ập đến, sợ cái lạnh của sự trống vắng, và hơn hết là sợ cái gian nan phải bắt đầu lại từ con số không. Nỗi sợ này là một phản xạ tự nhiên của trái tim và trí óc, một cơ chế phòng vệ muốn bám víu lấy sự quen thuộc, dù sự quen thuộc ấy đã trở nên độc hại hay vô hồn. Ta thuyết phục bản thân rằng: Chỉ cần kiên nhẫn thêm một chút, chỉ cần chịu đựng thêm một khoảnh khắc nữa, mọi thứ sẽ ổn thôi, hoặc ít nhất là sẽ trở lại như xưa.
Sự kiên nhẫn, một đức tính đáng quý, trong hoàn cảnh này lại hóa thành một xiềng xích vô hình trói buộc chính mình. Ta dùng hy vọng để biện minh cho sự trì hoãn, dùng tình cảm đã cũ để khước từ sự thật phũ phàng. Ta quên mất rằng, thế giới này vận hành theo quy luật của sự thay đổi. Mọi vật, mọi mối quan hệ đều có chu kỳ sinh diệt, hợp tan. Cái mà ta đang cố giữ có thể chỉ còn là một cái bóng, một hình hài không còn mang lại sức sống, nhưng vì sự cố chấp của cái tôi và nỗi sợ hãi đơn độc, ta sẵn sàng trả giá bằng niềm bình an của chính mình.
Nhưng thật ra, có những điều dù ta có nỗ lực đến đâu, dù ta có tưới tắm bằng bao nhiêu nước mắt và sự hy sinh, nó cũng không còn mang lại cho ta cảm giác bình yên, an toàn như trước nữa. Cảm giác ấy đã chết đi, không phải do lỗi của ta hay của đối tượng, mà đơn giản vì nó đã hoàn thành sứ mệnh của mình trong một giai đoạn nào đó của cuộc đời. Khi một mối quan hệ trở thành gánh nặng, một công việc biến thành sự trừng phạt, hay một giấc mơ trở nên lỗi thời, dấu hiệu nhận biết rõ ràng nhất không phải là sự đổ vỡ bên ngoài, mà là sự xói mòn thầm lặng của niềm vui sống bên trong ta. Ta bắt đầu thức dậy với sự nặng lòng thay vì niềm hân hoan. Ta mang vác nỗi buồn của ngày hôm qua vào ngày hôm nay, và cứ thế, cuộc đời trôi qua trong màu xám xịt của sự gắng gượng.
Đến một khoảnh khắc, sự chịu đựng trở nên quá sức. Lòng mình oằn mình vì những gì không đáng giữ. Đó là lúc ta phải định nghĩa lại ý nghĩa của sức mạnh. Người ta thường cho rằng mạnh mẽ là phải chiến đấu đến cùng, là phải giữ cho bằng được. Nhưng có một sức mạnh cao cả và khó khăn hơn gấp bội, đó chính là sức mạnh của sự thừa nhận và buông tay. Rời bỏ không phải là dấu hiệu của sự yếu đuối, không phải là sự thất bại trong việc níu giữ hay sửa chữa, mà là một hành động dũng cảm của lòng tự cứu. Đó là khi ta biết rằng mình xứng đáng với sự nhẹ nhõm, xứng đáng với những buổi sáng thức dậy không còn cảm thấy trái tim bị đè nén bởi những điều đã cũ kỹ, đã héo mòn.
Hành trình rời bỏ là hành trình quay về với giá trị cốt lõi của bản thân. Nó bắt đầu bằng một tiếng “Không” dứt khoát với những gì làm ta tổn thương, và một tiếng “Có” tràn đầy yêu thương với chính mình. Đó là khi ta thôi trừng phạt trái tim mình vì những người, những mối quan hệ hay những giấc mơ đã không còn phù hợp với phiên bản tốt nhất của mình. Buông bỏ là một tuyên bố: "Tôi tôn trọng sự bình an của tôi hơn nỗi sợ hãi của tôi." Quá trình này không hề dễ dàng, nó đòi hỏi sự can đảm đối diện với khoảng trống, chấp nhận những vết thương mới do sự cắt lìa gây ra. Nhưng những vết thương của sự giải thoát này lành lại nhanh hơn và đẹp hơn nhiều so với những vết thương dai dẳng của sự cố chấp.
Sự bình yên thực sự không nằm ở số lượng những gì ta giữ được. Nó không phải là một sự tích lũy, mà là một sự giải phóng. Nó nằm ở chỗ ta dám buông bỏ điều gì, dám rũ bỏ những gánh nặng nào. Hãy nhìn vào những người đã tìm thấy sự thanh thản. Họ không phải là những người có nhiều thứ nhất, mà là những người đã học được cách sống giản dị, không bị ràng buộc bởi những định kiến, những kỳ vọng của người khác hay của chính mình về một thứ đã qua. Họ đã chấp nhận rằng, không phải mọi kết thúc đều là bi kịch, mà đôi khi, nó là khởi đầu cần thiết cho một chương mới tươi sáng hơn.
Thế giới thường dạy ta phải đấu tranh để giành lấy, nhưng lại hiếm khi dạy ta về sự giải thoát. Ta bị cuốn vào vòng xoáy của việc phải chứng minh, phải cố gắng, phải hoàn hảo. Khi mọi nỗ lực đều đã được đặt vào nhưng kết quả chỉ là sự mệt mỏi và đau khổ, đó chính là lời mời gọi của định mệnh để ta xoay chuyển hướng nhìn. Thay vì cố gắng bẻ cong thực tại để vừa vặn với kỳ vọng đã lỗi thời, ta học cách chấp nhận và thả lỏng. Sự buông bỏ cho phép năng lượng bị kẹt lại trong quá khứ được giải phóng, mở đường cho những điều mới mẻ, những con người phù hợp và những cơ hội tốt đẹp hơn có thể bước vào đời ta.
Và rồi sẽ có một ngày, khi nhìn lại chặng đường mình đã đi qua, bạn nhận ra rằng quyết định rời bỏ ngày ấy chính là quyết định yêu thương bản thân nhất. Khoảnh khắc bạn nói lời tạm biệt với nỗi đau cũ, với sự nặng nề của mối quan hệ không còn lành mạnh, hay với một hình ảnh bản thân không còn đúng đắn, đó chính là khoảnh khắc bạn đã tự cứu lấy linh hồn mình. Nơi bạn đứng sau khi buông bỏ có thể là một khoảng không vô định lúc ban đầu, nhưng nó chính là mảnh đất trống mà Thượng Đế dành sẵn để bạn gieo trồng lại những hạt giống mới của niềm hy vọng và an lạc.
Hy vọng bạn đủ dũng khí để nói lời tạm biệt với những điều khiến lòng bạn tổn thương, những sợi dây trói buộc cảm xúc đã vô tình được thắt chặt qua thời gian. Hãy buông bỏ sự cần thiết phải kiểm soát mọi thứ, buông bỏ sự kỳ vọng phi lý về việc mọi thứ phải luôn hoàn hảo, và buông bỏ sự trừng phạt bản thân vì những lựa chọn đã qua. Và hơn hết, hy vọng bạn đủ yêu thương bản thân để chọn một con đường mới, nơi có ánh sáng, có bình an thực sự, và có chính bạn được là chính mình—rạng rỡ và tự do hơn bao giờ hết. Sự nhẹ nhõm sẽ đến không phải từ việc tìm thấy, mà từ việc từ bỏ.
Lm. Anmai, CSsR.