Người Samaritan chạnh lòng thương!

NGƯỜI SAMARITAN CHẠNH LÒNG THƯƠNG!

Trần Mỹ Duyệt

Câu chuyện được Thánh Luca ghi lại giữa cuộc đối đáp của Chúa Giêsu với người luật sỹ về trường hợp con người phải làm gì để được sự sống đời đời, và liên quan đến hành động này là giữa chúng ta, ai là anh em với nhau?

Về phần lý thuyết, theo Thánh Luca ghi lại, người luật sư này đã chứng tỏ sự hiểu biết của mình, và điều này chính Chúa Giêsu cũng khen ông: “Đức Giêsu bảo ông ta: “Ông trả lời đúng lắm. Cứ làm như vậy là sẽ được sống.” (10:28) Nhưng biết là một đàng, còn thực hành điều mình biết lại là một đàng khác. Nhà thông luật này dường như cũng đã tỏ ra kiêu hãnh về kiến thức luật của mình. Còn thực hành thì ông đã phải dừng lại ở kinh nghiệm sống mà chính ông đã tỏ ra lúng túng, vì đã không quen thực hành. Thánh Luca đã ghi lại bài học thực hành này, bài học không chỉ dạy cho nhà thông thái luật mà còn cho tất cả những ai đang thành tâm hoặc không thành tâm muốn biết về bí quyết để chiếm được nước trời, để được sự sống đời đời:

“Đức Giêsu đáp: “Một người kia từ Giêrusalem xuống Giêricô, dọc đường bị rơi vào tay kẻ cướp. Chúng lột sạch người ấy, đánh nhừ tử, rồi bỏ đi, để mặc người ấy nửa sống nửa chết. Tình cờ, có thầy tư tế cũng đi xuống trên con đường ấy. Trông thấy nạn nhân, ông tránh qua bên kia mà đi. Rồi một thầy Lêvi đi tới chỗ ấy, thấy thế, cũng tránh qua bên kia mà đi. Nhưng một người Samari kia đi đường, tới chỗ nạn nhân, thấy vậy thì động lòng thương. Ông ta lại gần, lấy dầu lấy rượu xức vết thương cho người ấy và băng bó lại, rồi đặt người ấy trên lưng lừa của mình, đưa về quán trọ mà săn sóc. Hôm sau, ông lấy ra hai quan tiền, trao cho chủ quán và nói: “Nhờ bác săn sóc cho người này, có tốn kém thêm bao nhiêu, thì khi trở về, chính tôi sẽ hoàn lại bác.” Vậy theo ông nghĩ, trong ba người đó, ai đã tỏ ra là người thân cận với người đã bị rơi vào tay kẻ cướp?” Người thông luật trả lời: “Chính là kẻ đã thực thi lòng thương xót đối với người ấy.” Đức Giêsu bảo ông ta: “Ông hãy đi, và cũng hãy làm như vậy.” (10:30-37)

Suy niệm về trích đoạn Tin Mừng này, có những điều mới đọc qua tưởng như nhỏ mọn, không đáng quan tâm, nhưng thực sự nó lại rất quan trọng và gần gũi với đời sống và hành động thực hành tâm linh của người Kitô hữu.  

Con đường dài 18 dặm từ Giêrusalem đến Giêricô, băng qua giữa sa mạc thời Chúa Giêsu có những khúc quanh đầy trộm cướp. Chúng tôi cũng đã có dịp đi qua đoạn đường này trong lần hành hương Đất Thánh 2019. Ngày nay con đường này bằng phẳng, tuy giữa sa mạc nhưng lác đác cũng có một vài điểm dừng chân. Nếu có thời gian, khách hành hương có thể ghé Quán Trọ Người Samaritan Nhân Lành (Khan al-Ahmar), thung lũng Wadi Qelt (Nahal Prat), lâu đài Herod the Great, Mausoleum of Moses (Maqam an-Nabi Musa), và Suối Perath (Farah).

Với cái nhìn tâm linh, con đường này cũng là biểu tượng cho hành trình của mỗi người chúng ta từ nơi mình được sinh ra chào đời cho đến khi về đến Giêrusalem trên trời. Mỗi nơi mà chúng ta phải đi ngang qua đều có những khó khăn, thử thách, đau khổ, đôi khi chết chóc. Hành trình của chúng ta tuy khác nhau, nhưng chắc chắn một điều là đi trên con đường này cách này hay cách khác, ai ai cũng bị cướp giật nhiều lần. Đó là những lúc bị ma quỉ, thế gian, xác thịt cám dỗ, rồi sa ngã, và phạm tội! Những lúc chúng ta rơi vào vòng tay của Satan và các bè lũ của chúng.    

Cũng như nạn nhân bị cướp đánh mà sống sót trong Phúc Âm không nhờ vào sự giúp đỡ của thầy tư tế hay thầy Lêvi, mà nhờ vào lòng tốt của một người xem như rất xa lạ. Chúng ta hôm nay sống sót được cả về đời sống tự nhiên và siêu nhiên không phải vì được giúp đỡ từ những người quyền thế, thông thái, giầu có, bạn bè thân thiết, hoặc sự giải cứu từ những người như vị tư tế và Lêvi. Chúng ta được giải thoát, cứu sống nhờ vào người Samaritan, một người xa lạ đã ra tay giúp đỡ chính là Chúa Giêsu.

Người này theo Thánh Augustine là khách lạ không chỉ riêng đối với chúng ta, nhưng còn đối với toàn thể nhân loại, với thế gian tội lỗi, đau khổ đã bị Satan và bè lũ chúng đón đánh giữa đường về quê trời. Ngài đã băng qua các tầng trời mà đến. Dầu và rượu Ngài dùng xức trên những vết thương tâm hồn của chúng ta là Máu và Nước từ Trái Tim yêu dấu của Ngài đổ ra trên thánh giá. Ngày nay, Ngài vẫn dùng tòa giải tội làm nơi băng bó những vết thương ấy cho các tội nhân.

Ngôi nhà trọ kia chính là Giáo Hội, nơi Ngài đã cứu chúng ta khỏi chết giữa đường, đem chúng ta vào để tạm thời chữa trị, tĩnh dưỡng, và phục hồi sức khỏe. Các bí tích hằng ngày chúng ta lãnh nhận, nhất là Bí Tích Hòa Giải và Bí Tích Thánh Thể là hai đồng xu Ngài trả trước cho Giáo Hội, hay đúng ra Ngài để lại cho Giáo Hội.

Kết luận, Thánh Luca đã viết lại lời Chúa Giêsu nói với người luật sỹ: “Ông hãy đi, và cũng hãy làm như vậy.” (10:37) Đây cũng là lời mà Chúa muốn nói với mỗi Kitô hữu là chúng ta phải biết xót thương anh chị em mình. Theo nguyên ngữ Hy Lạp động lòng thương hay chạnh lòng thương là phải biết “rung động đến ruột gan” khi chứng kiến những bất hạnh tinh thần cũng như thể xác của người khác. Chúng ta chỉ có thể cảm nhận được điều này khi nhận ra thân phận nạn nhân của mình.

Cảm được sự yếu đuối, đau khổ, mất mát và đau xót của mình, giúp chúng ta biết “rung động đến ruột gan” trước những mất mát, những lỗi lầm, và những yếu đuối của tha nhân.

Cảm nhận được sự săn sóc, chữa trị nhờ Bí Tích Hòa Giải, sẽ giúp chúng ta hiểu biết để lau lọt, băng bó vết thương cho tha nhân.

Khi được bồi bổ, tăng thêm sức mạnh bằng Thánh Thể, chúng ta mới có đủ nghị lực để lo cho những kẻ yếu đuối, xấu số và bất hạnh.

Chúa Giêsu, người Samaritan Nhân Hậu. Chúa đã đến để giải thoát nhân loại khỏi tay kẻ cướp ác độc là Satan. Chúa đã dùng Bí Tích Hòa Giải để băng bó và săn sóc những vết thương của chúng con. Chúa đã bồi bổ, nuôi dưỡng chúng con bằng Bí Tích Thánh Thể là nguồn mạch sự sống, là sự phục hồi tâm linh. Xin cho chúng con cũng biết cảm, biết thương, biết “rung động đến ruột gan” như Chúa đã chạnh lòng thương đối với thân phận tội nhân của chúng con trên đường về Giêrusalem vĩnh cửu. Và xin giúp chúng con cũng học thuộc và thực hành bài học mà Chúa đã dạy khi đối diện với những mất mát, đau khổ, và thử thách của anh chị em chúng con.