Hiền Hậu Và Khiêm Nhường

Hiền Hậu Và Khiêm Nhường: Tìm Thấy Gánh Nhẹ Và Bình An Trong Chúa Kitô

Cuộc đời làm người, ai trong chúng ta cũng đều phải mang trên vai những gánh nặng. Chẳng phải chỉ những người bốc vác ở cảng mới mang gánh nặng vật chất. Gánh nặng gắn liền với phận người, là một phần không thể tách rời của kiếp nhân sinh.

Chúng ta mang trên vai gánh nặng gia đình: những lo toan cơm áo gạo tiền, những mối bận tâm về con cái, cha mẹ, về hạnh phúc và sức khỏe của những người thân yêu. Chúng ta mang gánh nặng nghề nghiệp: áp lực công việc, sự cạnh tranh, nỗi lo về tương lai tài chính. Rồi có cả gánh nặng tuổi tác: sự hao mòn của thể xác, những căn bệnh hành hạ, nỗi cô đơn khi tuổi già ập đến.

Không chỉ có những gánh nặng hiện hữu, chúng ta còn mang vác gánh nặng buồn đau của quá khứ: những lỗi lầm đã gây ra, những mất mát không thể nguôi ngoai, những vết thương lòng chưa lành. Và cả gánh nặng lo âu cho tương lai: nỗi sợ hãi về những điều chưa biết, về những bất trắc có thể xảy ra, về sự bất lực trước dòng đời. Xem ra, mỗi người chúng ta không thể tự mình vác nổi gánh nặng của mình. Ai cũng thấy có lúc cần đến người khác, cần một bàn tay nâng đỡ, một lời an ủi, một sự sẻ chia.

Đức Giêsu, với ánh mắt yêu thương và thấu hiểu, đã nhìn thấy những ai đang mang gánh nặng vào thời của Ngài. Ngài nhìn thấy nỗi vất vả của dân chúng, không chỉ về thể xác mà còn về tâm hồn.

Đặc biệt, Ngài nhìn thấy gánh nặng đè nặng lên những kẻ phải giữ chi li hơn 600 điều luật của phái Pha-ri-sêu. Luật Chúa lẽ ra phải đem đến niềm vui, hạnh phúc và sự tự do cho con người, vì nó là kim chỉ nam hướng dẫn đến sự sống và sự công chính. Thế nhưng, dưới bàn tay của những người Pha-ri-sêu, luật đã trở thành “những gánh nặng chất lên vai người ta, đến nỗi không ai vác nổi” (Mt 23, 4). Họ đã thêm vào luật của Thiên Chúa hàng ngàn quy định chi li, làm cho đời sống đạo trở nên một gánh nặng khủng khiếp, một sự tuân thủ hình thức và bên ngoài, giết chết tinh thần của luật.

Những người dân nghèo, những kẻ tội lỗi, những người không thể tuân thủ hết mọi điều luật đó, đều cảm thấy mình bị kết án, bị loại trừ. Họ sống trong sự sợ hãi, lo lắng không ngừng vì không bao giờ cảm thấy mình đủ “công chính” trước mặt Thiên Chúa và con người. Họ không tìm thấy bình an, mà chỉ thấy sự vất vả, nặng nề.

Giữa bối cảnh đó, Đức Giêsu cất lên một lời mời gọi đầy yêu thương và quyền năng, một lời mời gọi vượt thời gian và không gian: “Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề, hãy đến với tôi, tôi sẽ cho nghỉ ngơi.” (c. 28). Lời mời này không chỉ dành cho những người Do Thái thời bấy giờ, hay những kẻ đang bị luật lệ đè nén, mà còn dành cho tất cả những ai chưa là môn đệ của Ngài, tất cả những ai đang cảm thấy cuộc đời quá sức chịu đựng.

Ngài hứa sẽ cho họ được nghỉ ngơi trong tâm hồn (cc. 28, 29). Sự nghỉ ngơi ở đây không phải là sự nhàn rỗi hay buông xuôi, mà chính là sự bình an sâu xa của người được cứu độ. Đó là bình an mà thế gian không thể ban tặng và cũng không thể lấy đi (Ga 14,27). Đó là sự an nghỉ trong ân sủng của Thiên Chúa, được giải thoát khỏi gánh nặng của tội lỗi, của lo âu, của sự sợ hãi bị kết án. Người được nghỉ ngơi là người được hưởng các mối phúc ngay từ bây giờ, được cảm nghiệm sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc sống hằng ngày, và bắt đầu được sống trong ngày Sabát vĩnh cửu với Thiên Chúa, một sự an nghỉ trọn vẹn trong tình yêu của Ngài.

Để đạt được sự nghỉ ngơi đó, Đức Giêsu mời gọi chúng ta một cách cụ thể: “Hãy đến với tôi; hãy mang ách của tôi; hãy học với tôi.” (c. 29). Lời mời này là một lời kêu gọi trở thành môn đệ và sống theo giáo huấn của Ngài.

Trong Cựu Ước, ách tượng trưng cho Luật Thiên Chúa ban cho Môsê, một sự hướng dẫn cho dân Do Thái. Nó cũng có thể là biểu tượng của sự phục vụ hay sự nô lệ. Đi theo làm học trò Đức Giêsu, không phải là không có ách. Cuộc đời Kitô hữu không phải là một cuộc sống không đòi hỏi, không có trách nhiệm. Trái lại, nó đòi hỏi sự dấn thân triệt để.

Ách của Đức Giêsu chính là lời giáo huấn của Ngài, mà chúng ta đã được nghe trong Bài Giảng trên núi (Mt 5-7). Đó là những đòi hỏi cao cả về tình yêu thương: yêu kẻ thù, cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi, sống khiêm tốn, bác ái, trong sạch, và tìm kiếm công chính. Đó là những đòi hỏi về sự từ bỏ cái tôi ích kỷ, về sự phục vụ vô vị lợi.

Thế nhưng, điều nghịch lý là Đức Giêsu lại tuyên bố: “Ách của tôi êm ái và gánh của tôi nhẹ nhàng.” (c. 30). Nhiều người không hiểu tại sao Đức Giêsu lại bảo ách mình êm ái, khi mà Ngài đưa ra những đòi hỏi triệt để hơn, tận căn hơn những đòi hỏi của Luật được giải thích bởi Môsê. Làm sao một đòi hỏi về việc yêu thương đến tận cùng, tha thứ 70 lần 7, hay từ bỏ mọi sự để theo Chúa lại có thể là “êm ái” và “nhẹ nhàng”?

Thật ra, sự êm ái và nhẹ nhàng không bắt nguồn từ việc được đòi hỏi ít hơn, nhưng đến từ tình yêu của tôi đối với Đức Giêsu. Khi chúng ta yêu ai đó, chúng ta sẵn sàng làm mọi thứ cho người ấy, sẵn sàng chịu đựng khó khăn, sẵn sàng hy sinh mà không cảm thấy đó là gánh nặng. Tình yêu biến những điều khó khăn trở nên dễ chịu, biến những gánh nặng thành những niềm vui. Ách của Đức Giêsu êm ái vì nó được lót bằng tình yêu của Ngài dành cho chúng ta, và nó trở nên nhẹ nhàng khi chúng ta đáp lại bằng tình yêu của mình.

Bài Tin Mừng hôm nay, dù ngắn gọn, nhưng lại chứa đựng bảy chữ “tôi” của Đức Giêsu: “Hãy đến với tôi; tôi sẽ cho nghỉ ngơi. Hãy mang ách của tôi; hãy học với tôi. Vì tôi hiền hậu và khiêm nhường trong lòng, và anh em sẽ tìm thấy sự nghỉ ngơi cho tâm hồn mình. Vì ách của tôi êm ái và gánh của tôi nhẹ nhàng.”

Những chữ “tôi” này không phải là sự tự cao, mà là một sự vén mở bản tính sâu xa của Đấng Mêsia: Cái tôi hiền hậu và khiêm nhường của Đức Giêsu thu hút tôi mến Ngài. Chính sự hiền hậu và khiêm nhường của Ngài là nguồn gốc của tình yêu, và chính tình yêu làm cho ách và gánh của Ngài trở nên êm nhẹ.

Con người thường thấy nặng nề khi bị áp lực phải giữ các luật lệ bên ngoài, khi họ tuân thủ vì sợ hãi hình phạt hay vì mong đợi phần thưởng. Nhưng họ lại dễ dàng làm theo sự thúc đẩy của một tình yêu bên trong, một tình yêu chân thành và tự nguyện. Khi chúng ta yêu mến Đức Giêsu, việc giữ luật không còn là gánh nặng mà là một cách biểu lộ tình yêu, một cách sống đẹp lòng Đấng mà chúng ta tôn thờ. Khi đó, việc tuân thủ các giới răn, việc dấn thân phục vụ, hay việc hy sinh trở thành một niềm vui, một sự tự do.

Tự do hơn và vui tươi hơn, đó là điều ta cảm thấy khi sống cho Giêsu, khi chúng ta đặt Ngài làm trung tâm cuộc đời mình. Tự do khỏi gánh nặng tội lỗi, tự do khỏi những lo âu trần thế, tự do khỏi sự phán xét của người đời. Vui tươi vì tìm thấy ý nghĩa đích thực của cuộc sống trong Ngài.

Lời Chúa hôm nay đặt ra cho mỗi Kitô hữu một thách thức và một lời mời gọi sâu sắc:

Làm SAO ĐỂ ĐẠO KHÔNG THÀNH GÁNH NẶNG?

Làm sao để việc giữ đạo, theo đạo, sống đạo, không trở thành một gánh nặng đè trên người Kitô hữu? Câu trả lời nằm ở chính lời Đức Giêsu: hãy đến với Ngài và học với Ngài.

Đến với Ngài: Đến với Ngài trong kinh nguyện, trong Thánh Thể, trong Lời Chúa, trong cộng đoàn. Đến với Ngài bằng cả tâm hồn và con người mình, chứ không phải chỉ bằng hình thức.

Học với Ngài: Học với Ngài sự hiền hậu và khiêm nhường. Học cách yêu thương không điều kiện, học cách tha thứ, học cách phục vụ. Khi chúng ta học được sự hiền hậu của Ngài, chúng ta sẽ không còn sống trong giận dữ, cay đắng. Khi chúng ta học được sự khiêm nhường của Ngài, chúng ta sẽ không còn sống trong kiêu ngạo, tự phụ.

Tự do và vui tươi khi gặp Giêsu:

Làm sao để chúng ta tự do hơn và vui tươi hơn khi đến gặp Giêsu và tìm được sự nghỉ ngơi cho tâm hồn mình?

Đừng tự mình vác gánh: Hãy tin tưởng phó thác những gánh nặng của mình cho Chúa Giêsu. Ngài mời gọi chúng ta đến với Ngài, không phải để vác thêm, mà để Ngài cùng vác với chúng ta, để Ngài cất đi những gì vượt quá sức mình.

Sống bằng tình yêu: Hãy để tình yêu Đức Kitô thúc đẩy mọi hành động của chúng ta. Khi chúng ta sống đạo không phải vì sợ hãi, không phải vì nghĩa vụ, mà vì tình yêu đối với Ngài và tha nhân, mọi gánh nặng sẽ trở nên nhẹ nhàng.

Sống khiêm tốn và hiền hậu: Càng sống hiền hậu với anh em và khiêm nhường trước mặt Chúa, tâm hồn chúng ta càng được thanh thản. Sự hiền hậu giúp chúng ta tránh xa những xung đột, tranh chấp không cần thiết. Sự khiêm nhường giúp chúng ta nhận ra mình cần Chúa, cần ơn sủng của Ngài, và mở lòng ra đón nhận.

Trong một thế giới đầy dẫy gánh nặng và áp lực, lời mời gọi của Đức Giêsu là một nguồn an ủi vô bờ bến. Ngài không hứa một cuộc sống không có thử thách, không có gánh nặng. Nhưng Ngài hứa một điều còn quý giá hơn: sự nghỉ ngơi cho tâm hồn, một niềm bình an sâu thẳm có được khi chúng ta mang ách của Ngài, ách của tình yêu, sự hiền hậu và khiêm nhường.

Hãy đến với Ngài, tất cả những ai đang vất vả và mang gánh nặng. Hãy mang ách của Ngài, một ách được lót bằng tình yêu. Hãy học với Ngài sự hiền hậu và khiêm nhường. Bởi vì, chính trong sự hiền hậu và khiêm nhường của Ngài, chúng ta mới tìm thấy sự tự do đích thực, niềm vui trọn vẹn, và sự nghỉ ngơi vĩnh cửu cho tâm hồn mình.

Ước mong mỗi người chúng ta, khi lắng nghe Lời Chúa hôm nay, sẽ tìm thấy sức mạnh để trút bỏ những gánh nặng không cần thiết, và dấn thân vác ách êm ái của Đức Giêsu, để cuộc đời chúng ta thực sự là một cuộc hành trình trong bình an và niềm vui của Chúa.

Lm. Anmai, CSsR