Thánh Giêrônimô, Vị Thánh của Lời Chúa

THÁNH GIÊRÔNIMÔ: VỊ HỌC GIẢ NÓNG NẢY, TÌNH YÊU RỰC CHÁY DÀNH CHO LỜI CHÚA

Mỗi năm khi Phụng vụ bước vào ngày 30 tháng 9, Giáo Hội lại mời gọi chúng ta chiêm ngắm chân dung của một trong bốn vị Đại Tiến sĩ vĩ đại nhất của Giáo Hội Tây phương: Thánh Giêrônimô. Hình ảnh quen thuộc về ngài thường là một vị ẩn sĩ lớn tuổi, ngồi trong hang đá, bên cạnh là một con sư tử hiền lành, một cây Thánh Giá, một chiếc đầu lâu và ngài đang miệt mài bên những cuộn giấy da. Thế nhưng, đằng sau hình ảnh mang tính biểu tượng đó là cả một cuộc đời đầy sóng gió, một cá tính phức tạp và một di sản đồ sộ đã định hình nền tảng Kinh Thánh cho cả Giáo Hội Công Giáo trong hơn 1.500 năm.

Ngài là một con người của những thái cực: một học giả uyên bác say mê văn chương kinh điển, nhưng cũng là một nhà khổ hạnh khắc khổ trong sa mạc; một linh mục yêu mến sự tĩnh lặng, nhưng cũng là một nhà bút chiến với giọng văn châm biếm và nảy lửa nhất. Để hiểu Thánh Giêrônimô, chúng ta cần đi sâu vào hành trình đầy đam mê của một con người đã dành trọn cuộc đời mình cho một tình yêu duy nhất: Lời Chúa trong Kinh Thánh.

. Từ Stridon đến Sa Mạc - Hành trình học vấn và hoán cải

Thánh Giêrônimô (tên Latinh: Eusebius Hieronymus) sinh khoảng năm 347 tại Stridon, thuộc tỉnh Dalmatia (ngày nay thuộc Croatia). Ngài sinh ra trong một gia đình Kitô giáo khá giả, nhưng cũng như nhiều gia đình thời đó, việc đạo đức không quá sốt sắng và ngài chỉ được rửa tội khi đã trưởng thành.

Với trí thông minh thiên bẩm, ngài được cha mẹ gửi đến Rôma để theo học những bậc thầy danh tiếng nhất. Tại đây, ngài đã đắm mình trong thế giới văn chương kinh điển Latinh và Hy Lạp, đặc biệt là các tác phẩm của triết gia Cicero. Ngài thừa nhận rằng cuộc sống ở Rôma cũng đã kéo ngài vào những thú vui và tội lỗi của tuổi trẻ. Tuy nhiên, hạt giống đức tin vẫn âm thầm nảy mầm.

Bước ngoặt lớn nhất trong đời ngài xảy ra qua một giấc mơ nổi tiếng. Trong một cơn bạo bệnh, ngài mơ thấy mình bị đưa ra trước tòa phán xét của Thiên Chúa. Khi ngài xưng mình là một Kitô hữu, vị Thẩm phán đã quở trách: "Ngươi nói dối! Ngươi là một môn đệ của Cicero, chứ không phải của Chúa Kitô. Vì kho tàng của ngươi ở đâu, thì lòng ngươi cũng ở đó."

Giấc mơ này đã tác động mạnh mẽ đến tâm hồn Giêrônimô. Ngài nhận ra sự mâu thuẫn giữa tình yêu dành cho văn chương thế tục và lòng mến dành cho Chúa. Từ đó, ngài quyết tâm dấn thân trọn vẹn hơn cho đức tin. Ngài bắt đầu một hành trình dài về phương Đông, và cuối cùng chọn sống đời ẩn tu trong sa mạc Chalcis, gần Antioch.

Cuộc sống trong sa mạc là một cuộc chiến đấu không khoan nhượng. Ngài tự hành xác, ăn uống kham khổ, và chiến đấu với những cơn cám dỗ dữ dội mà ngài mô tả là "những vũ điệu của các cô gái thành Rôma" trong tâm trí. Và chính trong cuộc chiến này, để khuất phục xác thịt và chế ngự trí óc, ngài đã đưa ra một quyết định mang tính định mệnh: học tiếng Do Thái. Ngài đã tìm đến một người Do Thái tân tòng để học ngôn ngữ này. Vào thế kỷ thứ 4, đây là một việc làm vô cùng hiếm hoi và khó khăn. Nó cho thấy một trực giác phi thường của ngài: muốn hiểu Cựu Ước, phải đọc nó bằng chính ngôn ngữ gốc mà nó đã được viết ra.

. Công trình vĩ đại: Sự ra đời của bản Kinh Thánh VULGATE

Sau thời gian trong sa mạc, danh tiếng về sự uyên bác và thánh thiện của ngài lan xa. Ngài được thụ phong linh mục (một cách miễn cưỡng) và sau đó trở về Rôma, trở thành thư ký và cố vấn cho Đức Giáo hoàng Đamasô I.

Nhận thấy các bản dịch Kinh Thánh bằng tiếng Latinh đang lưu hành (gọi chung là Vetus Latina - Bản Latinh Cũ) có quá nhiều sai sót, thiếu nhất quán và được dịch từ bản Bảy Mươi (Septuaginta - bản Cựu Ước bằng tiếng Hy Lạp), Đức Giáo hoàng Đamasô đã giao cho Giêrônimô một nhiệm vụ vô cùng quan trọng: hiệu đính và dịch lại toàn bộ Kinh Thánh ra tiếng Latinh phổ thông.

Sau khi Đức Giáo hoàng Đamasô qua đời, do tính cách thẳng thắn và sự nghiêm khắc của mình, ngài đã gây thù chuốc oán với nhiều người ở Rôma. Ngài quyết định rời bỏ Rôma vĩnh viễn và đến Thánh Địa. Với sự giúp đỡ tài chính của một nhóm phụ nữ quý tộc đạo đức mà ngài làm linh hướng (đứng đầu là Thánh Paula và Thánh Eustochium), ngài đã thành lập một tu viện ở Bêlem, ngay gần Hang đá nơi Chúa Giêsu đã giáng sinh.

Và tại chính nơi đây, trong hơn 30 năm, Thánh Giêrônimô đã thực hiện công trình vĩ đại nhất của đời mình. Ngài không chỉ hiệu đính các bản dịch cũ, mà đã làm một cuộc cách mạng: ngài dịch toàn bộ Cựu Ước trực tiếp từ tiếng Do Thái gốc. Ngài gọi nguyên tắc của mình là Hebraica veritas ("sự thật của tiếng Do Thái").

Việc làm này đã gây ra một cuộc tranh cãi dữ dội. Nhiều người, kể cả Thánh Augustinô, ban đầu đã chỉ trích ngài, cho rằng ngài đã coi thường bản Bảy Mươi vốn được các Tông đồ sử dụng. Nhưng với sự kiên trì và nền tảng học thuật vững chắc, Giêrônimô đã bảo vệ công trình của mình.

Kết quả là sự ra đời của bộ Kinh Thánh bằng tiếng Latinh, sau này được gọi là bản Vulgate (từ chữ vulgata editio, nghĩa là "bản phổ thông"). Đây không chỉ là một bản dịch, mà là một kiệt tác học thuật, một công trình của tình yêu và sự hy sinh. Bản Vulgate đã trở thành bản Kinh Thánh chính thức của Giáo Hội Công Giáo trong suốt hơn 1.500 năm, được Công đồng Trentô xác nhận, và đã định hình toàn bộ nền thần học, phụng vụ, văn hóa và nghệ thuật của Kitô giáo Tây phương.

Một vị thánh "Khó Tính" và đầy đam mê

Không thể viết về Thánh Giêrônimô mà không nhắc đến tính cách nổi tiếng của ngài. Ngài là một người nóng nảy, thẳng thắn đến mức khắc nghiệt. Giọng văn của ngài khi bút chiến với các bè rối hay những người chỉ trích thường đầy châm biếm, mỉa mai và không khoan nhượng. Ngài không kiên nhẫn với sự dốt nát, giả hình và những sai lạc về thần học.

Tuy nhiên, sự "khó tính" của ngài không xuất phát từ lòng kiêu ngạo cá nhân, mà từ một tình yêu nồng cháy dành cho sự thật. Ngài coi việc bảo vệ Lời Chúa khỏi những diễn giải sai lầm là một nhiệm vụ thiêng liêng. Cơn giận của ngài là cơn giận của một người lính bảo vệ kho tàng quý giá nhất. Đằng sau vẻ ngoài khắc khổ và giọng văn sắc bén đó là một tâm hồn khao khát sự thánh thiện, một trái tim yêu mến Chúa Kitô đến tột cùng.

. Di sản muôn đời: "Không biết Kinh Thánh là không biết Chúa Kitô"

Di sản của Thánh Giêrônimô để lại cho Giáo Hội là vô giá.

·        Bản Kinh Thánh Vulgate: Nền tảng cho mọi suy tư thần học của Giáo Hội trong nhiều thế kỷ.

·        Các bộ chú giải Kinh Thánh: Những phân tích sâu sắc của ngài về các sách Kinh Thánh vẫn còn giá trị cho đến ngày nay.

·        Tấm gương về lòng yêu mến Lời Chúa: Ngài là mẫu mực cho tất cả các nhà nghiên cứu Kinh Thánh và cho mọi tín hữu.

Nhưng có lẽ, di sản lớn nhất của ngài được tóm gọn trong câu nói bất hủ:

"Ignoratio Scripturarum, ignoratio Christi est." (Không biết Kinh Thánh là không biết Chúa Kitô.)

Câu nói này không chỉ là một khẩu hiệu học thuật. Nó là một lời mời gọi khẩn thiết. Thánh Giêrônimô muốn nói với chúng ta rằng, Kinh Thánh không phải là một cuốn sách cổ để nghiên cứu, mà là một bức thư tình Thiên Chúa gửi cho nhân loại. Đó là nơi chúng ta gặp gỡ Chúa Giêsu một cách sống động, nghe được tiếng nói của Ngài, và hiểu được trái tim của Ngài. Đọc và suy ngẫm Kinh Thánh không phải là một lựa chọn, mà là nhu cầu thiết yếu cho đời sống đức tin.

Khi mừng lễ Thánh Giêrônimô, chúng ta hãy cầu xin cho được một phần nhỏ bé ngọn lửa yêu mến Lời Chúa của ngài. Xin cho chúng ta can đảm lật mở trang Kinh Thánh mỗi ngày, để qua đó, chúng ta có thể biết Chúa Kitô nhiều hơn, yêu mến Ngài sâu sắc hơn và bước theo Ngài sát hơn trên con đường cứu độ.

Lm. Anmai, CSsR

+++++

LỄ THÁNH GIÊRÔNIMÔ

VỊ THÁNH CỦA LỜI CHÚA: THÁNH GIÊRÔNIMÔ

(Dựa theo Tin Mừng Mt 13, 47-52)

Hôm nay, cùng với toàn thể Giáo Hội, chúng ta hân hoan mừng kính Thánh Giêrônimô, một trong bốn vị Đại Tiến sĩ của Giáo Hội Tây phương. Khi nhìn vào cuộc đời của ngài, chúng ta thấy một con người phi thường: một học giả uyên bác, một nhà tu khổ hạnh, một linh mục với lòng yêu mến Lời Chúa đến cháy bỏng. Và thật kỳ diệu, bài Tin Mừng mà Phụng vụ chọn cho chúng ta hôm nay dường như đã vẽ nên một bức chân dung hoàn hảo về chính con người và sứ mạng của Thánh Giêrônimô.

Đoạn Tin Mừng theo Thánh Mát-thêu có hai phần rõ rệt: dụ ngôn về chiếc lưới và hình ảnh về người kinh sư thông hiểu Nước Trời. Thoạt nghe, hai hình ảnh này có vẻ không liên quan, nhưng qua cuộc đời của Thánh Giêrônimô, chúng ta sẽ thấy chúng được kết nối một cách sâu sắc và trở thành bài học quý giá cho mỗi chúng ta.

. Thánh Giêrônimô – Vị kinh sư thông hiểu Nước Trời

Chúng ta hãy bắt đầu với câu cuối của bài Tin Mừng. Sau khi kể các dụ ngôn, Chúa Giêsu hỏi các môn đệ có hiểu không, và khi họ thưa hiểu, Người nói: “Bất cứ kinh sư nào đã được học hỏi về Nước Trời, thì cũng giống như chủ nhà kia lấy ra từ trong kho tàng của mình cả cái mới lẫn cái cũ.”

Thưa anh chị em, không có hình ảnh nào mô tả chính xác hơn cuộc đời và sự nghiệp của Thánh Giêrônimô cho bằng hình ảnh người kinh sư, người chủ nhà khôn ngoan này.

·        "Kho tàng" của ngài là gì? Đó chính là toàn bộ Kinh Thánh, là Lời hằng sống của Thiên Chúa. Từ thuở trẻ, ngài đã là một học giả xuất sắc, say mê văn chương kinh điển. Nhưng sau một giấc mơ biến cố, ngài đã quyết tâm dâng trọn trí tuệ phi thường của mình để khám phá một kho tàng vĩ đại hơn, đó là Thánh Kinh.

·        Ngài đã lấy ra "cái cũ" như thế nào? "Cái cũ" ở đây chính là Cựu Ước. Vào thời của ngài, hầu hết các bản Kinh Thánh Cựu Ước bằng tiếng Latinh đều được dịch từ bản tiếng Hy Lạp. Nhưng với trực giác của một học giả chân chính, Giêrônimô biết rằng muốn hiểu tận gốc, phải quay về với nguyên bản. Ngài đã làm một việc chưa từng có: bỏ ra hàng chục năm trời để học tiếng Do Thái, miệt mài trong một hang đá ở Bêlem để dịch toàn bộ Cựu Ước từ nguyên bản tiếng Do Thái sang tiếng Latinh. Ngài đã mang kho báu "cũ" đến cho Giáo Hội một cách tinh tuyền và trung thực nhất.

·        Và ngài đã lấy ra "cái mới" như thế nào? "Cái mới" chính là Đức Giêsu Kitô và Tin Mừng của Người. Thánh Giêrônimô không nghiên cứu Cựu Ước như một nhà khảo cổ. Ngài nghiên cứu Cựu Ước để tìm thấy hình ảnh của Chúa Kitô đã được loan báo, để hiểu sâu sắc hơn về chương trình cứu độ của Thiên Chúa. Câu nói bất hủ của ngài đã tóm kết tất cả: "Không biết Kinh Thánh là không biết Chúa Kitô." Ngài đã dùng chìa khóa là "cái mới" – là Đức Kitô – để mở mọi cánh cửa của "cái cũ", và cho thấy tất cả kho tàng ấy đều quy hướng về Đấng Cứu Độ.

Công trình vĩ đại của đời ngài, bộ Kinh Thánh Vulgate bằng tiếng Latinh, chính là thành quả của việc lấy ra từ kho tàng cả cái cũ lẫn cái mới. Ngài đã trở thành người chủ nhà quảng đại, dọn ra cho toàn thể Giáo Hội một bữa tiệc Lời Chúa thịnh soạn và bổ dưỡng, nuôi sống đức tin của chúng ta suốt hơn 1500 năm qua.

. Chiếc lưới cuộc đời và sự phân loại triệt để

Giờ đây, chúng ta hãy nhìn lại dụ ngôn chiếc lưới. Chúa Giêsu nói Nước Trời giống như chiếc lưới thả xuống biển, gom được đủ thứ cá, tốt có, xấu có. Đến ngày tận thế, các thiên thần sẽ phân loại, cá tốt cho vào giỏ, cá xấu quăng vào lò lửa. Dụ ngôn này nói về sự phán xét cuối cùng. Nhưng nó cũng soi sáng chính cuộc đời của Thánh Giêrônimô và mời gọi chúng ta xét mình.

Cuộc đời của Thánh Giêrônimô là một cuộc phân loại triệt để.

·        Phân loại chính bản thân: Chiếc lưới đầu tiên được quăng vào chính tâm hồn ngài. Ở Rôma, ngài đã vơ vào mình đủ thứ "cá": kiến thức kinh điển, những thú vui trần thế, và cả những tội lỗi. Nhưng trong sa mạc, qua những năm tháng chay tịnh và cầu nguyện, ngài đã thực hiện một cuộc phân loại quyết liệt. Ngài đã can đảm "vứt ra ngoài" con người cũ say mê Cicero để giữ lại con người mới chỉ thuộc về Chúa Kitô. Ngài đã chiến đấu để tâm hồn mình chỉ còn lại "cá tốt", là những gì thuộc về Thiên Chúa.

·        Phân loại trong Giáo Hội: Thánh Giêrônimô nổi tiếng là một người nóng tính, thẳng thắn, không khoan nhượng với sai lầm. Các bài bút chiến của ngài chống lại các bè rối luôn nảy lửa. Tại sao vậy? Bởi vì ngài nhìn các lạc giáo, các tư tưởng sai lầm như những con "cá xấu" độc hại, có thể làm hư hỏng cả mẻ cá trong lưới của Giáo Hội. Với lòng yêu mến Giáo Hội và sự thật, ngài đã can đảm làm công việc của người kéo lưới: chỉ ra đâu là cá tốt (giáo lý chân chính), đâu là cá xấu (lạc giáo) cần phải loại bỏ. Ngài sống với một ý thức mãnh liệt về ngày tận thế, về sự phán xét sau cùng.

Thứ nhất, hãy trở nên những "kinh sư của Nước Trời". Mỗi người chúng ta, dù là giáo sĩ, tu sĩ hay giáo dân, đều có một "kho tàng" là đức tin và Lời Chúa. Chúng ta có biết mở kho tàng đó ra mỗi ngày không? Chúng ta có biết dùng "cái mới" là Tin Mừng Chúa Giêsu để soi sáng cho "cái cũ" là cuộc sống, là những kinh nghiệm, những vui buồn của chúng ta không? Noi gương Thánh Giêrônimô, chúng ta được mời gọi hãy yêu mến, đọc và suy ngẫm Lời Chúa mỗi ngày, để thực sự biết Chúa Kitô.

Thứ hai, hãy ý thức rằng chúng ta đang ở trong "chiếc lưới" của Giáo Hội. Chiếc lưới này có cả cá tốt lẫn cá xấu, có cả thánh nhân và tội nhân. Điều này mời gọi chúng ta sống khiêm tốn, đừng vội xét đoán anh chị em mình. Nhưng quan trọng hơn, nó đặt ra cho mỗi chúng ta một câu hỏi khẩn thiết: Tôi là cá tốt hay cá xấu? Mỗi ngày, chúng ta phải can đảm thực hiện cuộc phân loại trong chính tâm hồn mình: vứt bỏ đi những ghen ghét, giận hờn, ích kỷ, lười biếng là những "cá xấu"; và giữ lại, vun trồng những yêu thương, tha thứ, hy sinh, bác ái là những "cá tốt". Bởi vì sẽ đến ngày, cuộc phân loại cuối cùng sẽ diễn ra.

Xin Thánh Giêrônimô, vị Tiến sĩ vĩ đại của Kinh Thánh, chuyển cầu cho chúng ta. Xin cho chúng ta có được một phần nhỏ bé lòng yêu mến Lời Chúa của ngài, để Lời Chúa trở thành đèn soi cho chúng ta bước, và là ánh sáng chỉ đường chúng ta đi. Và xin cho chúng ta luôn biết tỉnh thức và sống tốt, để trong ngày sau hết, chúng ta xứng đáng được các thiên thần thu vào giỏ của Nước Trời. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

+++++++++++
 

THÁNH GIÊRÔNIMÔ VÀ DỤ NGÔN CHIẾC LƯỚI: TỪ KHO TÀNG KINH THÁNH ĐẾN SỰ PHÂN ĐỊNH CUỐI CÙNG

Hôm nay, trong hành trình đức tin của mình, chúng ta được mời gọi chiêm ngưỡng hai thực tại vĩ đại: Thứ nhất, cuộc đời phi thường của Thánh Giêrônimô, người đã dâng hiến cả sinh lực để giải mã và bảo tồn Lời Chúa. Thứ hai, lời giảng dạy minh triết của Chúa Giêsu trong Dụ Ngôn Chiếc Lưới, đặt ra vấn đề phân định và sự phân tách cuối cùng. Cả hai đều cùng dẫn đến một chân lý cốt lõi: Giá trị thực sự nằm ở sự lựa chọn và sự trung thành với Lời Hằng Sống.

VỊ Thánh của Lời Chúa: Thánh Giêrônimô (347 – 420)

Thánh Giêrônimô (Eusebius Sophronius Hieronymus) không chỉ là một trong bốn Tiến sĩ Hội Thánh vĩ đại của phương Tây, mà còn là một tấm gương chói lọi về tình yêu và lòng khao khát Lời Chúa.

. Hành trình từ thế tục đến ẩn tu

Giêrônimô sinh năm 347 tại Stridon (nay thuộc Croatia), trong một gia đình khá giả. Ông được gửi đến kinh thành Roma để thụ hưởng nền giáo dục tốt nhất thời bấy giờ: hùng biện, triết học và văn chương Latin cổ điển. Ông là một học giả tài hoa, nhưng đời sống ở Roma đã cuốn ông vào vòng xoáy của danh vọng và những thú vui trần tục.

Tuy nhiên, tiếng gọi của ân sủng đã khiến ông phải dừng lại. Sau khi chịu phép Rửa Tội, Giêrônimô đã đưa ra một quyết định triệt để: rời bỏ vinh quang thế gian để đi tìm kho tàng vĩnh cửu. Ông bắt đầu hành trình đến phương Đông, rồi rút vào sa mạc Chalcis (gần Syria) để sống đời ẩn tu khắc khổ.

Nhiệm vụ của đời người: dịch thuật Kinh Thánh

Chính tại sa mạc khắc nghiệt này, nơi ông phải chiến đấu với sự cô đơn và những cám dỗ dữ dội, Giêrônimô đã dồn hết kiến thức uyên bác của mình vào việc học tiếng Do Thái và dịch Kinh Thánh.

Dưới sự ủy thác của Đức Giáo Hoàng Đamasô I, ông bắt đầu công trình vĩ đại nhất của mình: chuyển ngữ toàn bộ Kinh Thánh từ tiếng Do Thái (Cựu Ước) và tiếng Hy Lạp (Tân Ước) sang tiếng Latin.

·        Sự Vĩ Đại Của Bản Vulgate: Bản dịch này được gọi là Vulgate (nghĩa là "thông dụng" hay "phổ cập"), đã trở thành bản Kinh Thánh chính thức của Giáo Hội Công Giáo trong suốt hơn một ngàn năm. Đây không chỉ là một công trình dịch thuật, mà là một sự tái sinh của Lời Chúa trong ngôn ngữ dễ hiểu và chuẩn xác nhất cho người Tây phương thời bấy giờ.

·        Tình Yêu Kiên Định: Thánh Giêrônimô đã dành hơn 34 năm cuối đời mình để làm công việc này, sống trong một hang đá gần Bêlem. Chính ông đã để lại câu nói bất hủ, trở thành kim chỉ nam cho mọi tín hữu: "Không biết Kinh Thánh là không biết Chúa Kitô."

Cuộc đời của Giêrônimô nhắc nhở chúng ta: Mỗi người chúng ta đều được Chúa ban cho một kho tàng (tài năng, thời gian, trí tuệ). Chúng ta chọn dùng kho tàng đó để tô điểm cho thế gian phù phiếm, hay để phục vụ Lời Chúa và làm phong phú Nước Trời?

Sau khi chiêm ngưỡng sự dấn thân của Giêrônimô, chúng ta hãy đào sâu vào dụ ngôn hôm nay, một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ từ Chúa Giêsu.

Hình ảnh chiếc lưới và biển cả

·        Biển Cả: Biểu tượng cho thế giới, trần gian hay lịch sử nhân loại, nơi mọi người đang sống và tương tác.

·        Chiếc Lưới: Là hình ảnh của Hội Thánh (Giáo Hội), được "thả xuống" để gom góp tất cả mọi người – người tốt lẫn kẻ xấu, người công chính lẫn người tội lỗi. Chiếc lưới không kén chọn.

Sự khoan dung tạm thời: Điểm mấu chốt của dụ ngôn này, tương tự như Dụ ngôn Cỏ Lùng, là sự pha trộn và sự chờ đợi. Trong Hội Thánh lữ hành trên trần gian, luôn có sự chung sống tạm thời giữa "cá tốt" (người sống theo Tin Mừng) và "cá xấu" (người sống giả hình, sống trong tội lỗi). Chúa khoan dung và kiên nhẫn, Ngài để cho cả hai cùng lớn lên, cùng tồn tại trong chiếc lưới Hội Thánh.

Dụ ngôn chuyển sang khoảnh khắc quyết định: "Khi lưới đầy, người ta kéo lên bãi, rồi ngồi nhặt cá tốt cho vào giỏ, còn cá xấu thì vứt ra ngoài."

·        Kéo Lưới Lên Bãi: Tượng trưng cho Ngày Tận Thế, lúc lịch sử cứu độ kết thúc.

·        Người Nhặt Cá (Thiên Sứ): Chính là các Thiên sứ (như Chúa Giêsu đã giải thích ở câu 49), thi hành phán quyết cuối cùng của Thiên Chúa.

·        Cá Tốt Cho Vào Giỏ: Biểu thị những người công chính, được chọn vào Nước Trời (Giỏ là kho tàng Nước Trời).

·        Cá Xấu Vứt Ra Ngoài: Biểu thị những người gian ác, bị quăng vào lò lửa – nơi khóc lóc và nghiến răng.

Lời cảnh tỉnh: Sự phân tách này là tuyệt đối và không thể thay đổi. Nó nhắc nhở rằng, việc ở trong chiếc lưới (tức là ở trong Hội Thánh) không tự động đảm bảo ơn cứu độ. Điều quan trọng là chất lượng của đời sống bên trong chiếc lưới đó – là việc chúng ta có chọn trở thành "cá tốt," hấp thụ Lời Chúa và sống bác ái, hay chỉ là "cá xấu," mang vẻ ngoài Kitô hữu nhưng lòng dạ và hành vi lại xa cách Thiên Chúa.

Chúa Giêsu kết thúc dụ ngôn bằng một lời tuyên bố đầy tính giáo huấn, đặc biệt nhắm đến những người được ơn hiểu biết.

"Bất cứ kinh sư nào đã được học hỏi về Nước Trời, thì cũng giống như chủ nhà kia lấy ra từ trong kho tàng của mình cả cái mới lẫn cái cũ."

"Kho tàng" là gì?

·        Cái Cũ: Đại diện cho Cựu Ước, Lề Luật, những lời tiên tri, và tất cả kiến thức nền tảng về Thiên Chúa đã được mạc khải cho dân Israel.

·        Cái Mới: Đại diện cho Tân Ước, mạc khải trọn vẹn nơi Đức Giêsu Kitô, giáo huấn về Nước Trời, và mầu nhiệm Vượt Qua.

·        Kho Tàng: Là Lòng Trí của người kinh sư (hay Giáo lý viên, hay bất kỳ tín hữu nào được học hỏi), nơi kiến thức Cũ và sự hiểu biết Mới hòa quyện thành sự minh triết.

Nhiệm vụ của người được học hỏi

Người học hỏi về Nước Trời không chỉ là người gom góp kiến thức. Nhiệm vụ của họ là phải "lấy ra" (chia sẻ, giảng dạy, làm chứng) từ kho tàng ấy:

·        Sự kết hợp: Phải biết dùng cái Mới để giải thích cái Cũ, và ngược lại. Phải làm cho mạc khải của Thiên Chúa trở nên sống động và liên tục trong mọi thời đại.

·        Tính thực tiễn: Giống như Thánh Giêrônimô, người kinh sư phải biến sự hiểu biết thành hành động phục vụ Lời Chúa, giúp người khác hiểu và yêu mến Chúa hơn.

Điều này đặc biệt áp dụng cho chúng ta: Chúng ta được học hỏi Tin Mừng, được tiếp cận với cả truyền thống Lời Chúa (Cái Cũ) và sự sống động của Chúa Thánh Thần (Cái Mới). Liệu chúng ta có lấy ra và chia sẻ kho tàng đó một cách quảng đại, hay chỉ giữ khư khư cho riêng mình?

Cuộc đời của Thánh Giêrônimô là lời chứng hùng hồn cho sức mạnh của Lời Chúa, thứ sức mạnh đã biến một học giả thế tục thành một Tiến sĩ Hội Thánh vĩ đại.

Dụ Ngôn Chiếc Lưới là lời cảnh tỉnh sắc bén: Sự phân định cuối cùng sẽ không dựa trên việc chúng ta ở trong chiếc lưới nào, mà dựa trên bản chất của chúng ta khi chiếc lưới được kéo lên.

Hôm nay, chúng ta hãy cầu xin ơn soi sáng để noi gương Thánh Giêrônimô, biến lời cảnh tỉnh của Chúa Giêsu thành hành động cụ thể: Học Lời Chúa mỗi ngày, dũng cảm loại bỏ "cá xấu" (tội lỗi và thói hư) ra khỏi cuộc đời mình, và sẵn sàng lấy ra từ kho tàng đức tin cả cái mới lẫn cái cũ để sống một đời làm chứng xứng đáng cho Nước Trời!

Lm. Anmai, CSsR