Vui buồn trên đường thập giá

VUI BUỒN TRÊN ĐƯỜNG THẬP GIÁ

Chúng ta, những thụ tạo được dựng nên theo hình ảnh Thiên Chúa, mang trong linh hồn một khát vọng sâu thẳm, được khắc ghi từ thuở ban sơ: khát vọng về cuộc sống hoàn mỹ, một kiếp nhân sinh trọn vẹn trong tình yêu và ân sủng nguyên thủy. Khát vọng này chính là tiếng gọi về Quê Hương Vĩnh Cửu, về sự hiệp thông tuyệt đối với Đấng Tạo Hóa. Thế nhưng, sau biến cố Tội Tổ Tông, tấm gương phản chiếu sự hoàn hảo ấy đã bị rạn vỡ. Ta tự hỏi: Trên trần gian này, nơi gánh chịu hậu quả của sự sa ngã, liệu có tồn tại một khoảnh khắc toàn mỹ, toàn thiện nào không? Câu trả lời từ Lời Chúa và Kinh nghiệm các Thánh luôn là một lời mời gọi khiêm tốn: chỉ trong Thiên Chúa mới có sự hoàn hảo tuyệt đối. Luật vận hành của trần thế này đã được định đoạt bởi sự vô thường: Mặt Trời lên cao rồi cũng phải lặn xuống, ánh Trăng vừa tròn đêm nay ắt sẽ khuyết ngay khi tuế nguyệt xoay vần. Bởi vậy, có khiếm khuyết mới là cuộc sống, không hoàn hảo mới gọi là kiếp nhân sinh, và chính sự bất toàn này là nơi ân sủng được đổ tràn.

Cuộc đời của mỗi Kitô hữu là một hành trình trầm luân giữa trần gian, tựa như con thuyền chèo chống giữa biển cả mộng mị, với những đợt sóng thử thách và cám dỗ cứ ngược xuôi. Ta miệt mài kiếm tìm một bến bờ bình an đích thực, nhưng bến bờ ấy không nằm ở cõi đời này, mà là Thiên Đàng Phục Sinh. Trong hành trình mang Thập Giá mỗi ngày, có những lúc những khúc mắc và thử thách của cuộc sống khiến tâm trí ta bị đá nặng tuyệt vọng đè chặt, hoang mang không định hướng, không biết đâu là thánh ý Chúa ẩn giấu trong nghịch cảnh. Ta tìm kiếm sự an ủi từ cộng đoàn, mong mỏi lời khuyên từ những anh chị em đồng đạo, tin rằng sự chia sẻ sẽ giúp ta vơi đi gánh nặng.

Tuy nhiên, trong những thời khắc đối diện với Thập Giá cá nhân, khi ta dừng việc bám víu vào sự hỗ trợ của con người và bắt đầu nhìn sâu vào Lòng Chúa Thương Xót, ta mới khám phá ra một chân lý giải thoát nhưng đầy thách thức: Trên thế gian này, ta chỉ có một mình đứng trước mặt Chúa. Đây không phải là sự cô đơn bị bỏ rơi, mà là sự xác nhận về tính cá vị của ơn cứu độ và trách nhiệm thiêng liêng. Ta đau khổ, chỉ linh hồn ta biết rõ nhất gánh nặng đó. Ta mệt mỏi, chỉ Thánh Thần trong ta hay rõ nhất sự kiệt quệ đó. Dù cho anh chị em có đồng cảm sâu sắc đến đâu, dù cho lời cầu nguyện của họ có nâng đỡ ta thế nào, thì cuối cùng, người vác Thập Giá vẫn là ta. Ta chỉ có thể dựa vào Ơn Sủng của Đức Kitô mới là thực tại, mới có thể tìm thấy sức mạnh để đứng dậy và theo Ngài.

Vì vậy, ta phải tự nhắc nhở bản thân luôn nỗ lực, kiên cường trong Đức Tin. Ta phải chấp nhận rằng đường Thập Giá là con đường duy nhất dẫn đến vinh quang Phục Sinh. Mỗi người đều phải dùng nghị lực thiêng liêng, được nuôi dưỡng bằng Lời Chúa và các Bí Tích, để tự tìm kiếm cho mình một lối đi theo Chúa giữa những cạm bẫy trần tục. Đường đi dẫu hẹp và dốc, thân xác dẫu mệt mỏi rã rời vì chiến đấu với tính dâm ô, chúng ta vẫn phải nhẫn nại tiến về phía trước, vì dừng lại đồng nghĩa với việc từ chối lời mời gọi của Thiên Chúa. Ta phải học cách tự mình dâng hiến những giọt nước mắt cho Thiên Chúa, tin rằng chính những đau khổ âm thầm ấy sẽ là lễ vật đẹp lòng Chúa nhất. Người an ủi ta tốt nhất chính là Chúa Thánh Thần, Đấng Bảo Trợ ngự trong ta. Ta được mời gọi để tự chủ và tự chịu trách nhiệm trước Ơn Thánh của Ngài.

Toàn bộ cuộc đời Kitô hữu là một chuỗi ngày được gọi mời và chia sẻ mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô. Mọi biến cố và các mối quan hệ đều đến rồi đi theo Thánh Ý Chúa và quy luật vô thường. Những hương vị ngọt bùi, đắng cay, niềm vui hiệp thông, nỗi buồn ly tán... tất cả chỉ là công cụ rèn luyện linh hồn, giúp ta trưởng thành trong Đức Ái. Nếu không có những buồn bã sâu thẳm vì tội lỗi và sự xa cách Chúa, sẽ chẳng bao giờ ta hiểu được niềm vui khôn tả của sự tha thứ và phục hồi ân sủng. Nếu không có nước mắt sám hối trong Bí tích Hòa Giải, sẽ chẳng có niềm hạnh phúc của ngày được tái hợp với Giáo Hội và Thiên Chúa. Chính sự đối lập giữa đau khổ và niềm vui này mời gọi ta tin tưởng tuyệt đối vào sự quan phòng của Thiên Chúa, Đấng biết rõ mọi sự đều là vì thiện ích của những kẻ yêu mến Ngài (x. Rm 8,28).

Càng sống lâu trong ơn thánh hóa, khi năm tháng qua đi và tuế nguyệt xoay vần, ta sẽ dần dần nhận ra một sự thật giải thoát theo tinh thần của sách Giảng Viên: Cuộc sống quanh ta, nếu thiếu vắng Thiên Chúa, chỉ là phù vân chồng chất phù vân. Những thứ ta từng xem là mục đích tối thượng như công danh trần thế, tiền tài mau qua, địa vị hão huyền... đều chỉ là những áng mây khói của thế gian này. Chúng không thể cứu rỗi linh hồn ta. Khi nhận ra bản chất hư ảo này, sự ưu tiên của ta phải chuyển sang những giá trị vĩnh cửu: Sống một cuộc đời thánh thiện, tự chăm sóc linh hồn bằng các Bí tích, yêu mến Thập Giá, trân trọng ân sủng. Đây mới là kho tàng không bị mối mọt (x. Mt 6,20). Việc buông bỏ dục vọng truy cầu những thứ chóng qua, phù phiếm chính là hành động vâng phục thánh ý Chúa, là chìa khóa để đạt được bình an của Đức Kitô.

Mọi sự trên đời đều tuân theo Ý Định Cứu Độ của Thiên Chúa. Sự kiện xảy đến không phải do ngẫu nhiên mà đều nằm trong Thiên Ý nhiệm mầu. Chính vì vậy, ta học được cách giải thoát mình khỏi sự day dứt của quá khứ: chuyện hôm qua hãy dâng lên Chúa và phó thác, không cần phải ôm giữ hay tiếc nuối những quyết định sai lầm. Thứ gì không nằm trong kế hoạch của Chúa cho ta, dù ta có khao khát đến đâu, hãy cứ để nó trôi đi, vì Chúa sẽ ban cho ta những điều tốt lành hơn, phù hợp với ơn gọi của ta. Sự buông bỏ trong tinh thần Kitô giáo không phải là thất bại, mà là sự hiến dâng ý riêng, là bước tiến trong sự khiêm nhường.

Và cuối cùng, bài học về sự thiếu khuyết là bài học vĩ đại nhất: Hạnh phúc đích thực không phải là điểm đích nơi mọi Thập Giá đã biến mất, mà là quá trình ta trải nghiệm sự hiện diện của Chúa giữa đau khổ. Hoài bão, nghị lực, và ý chí sống Đức Tin của ta được nuôi dưỡng bằng kỳ vọng vào sự tái lâm vinh hiển của Đức Kitô. Ta còn kỳ vọng, còn trung tín, thì ta mới thực sự có ngày mai để xứng đáng bước vào Nước Trời. Khi ta chấp nhận rằng Mặt Trời lên rồi lại lặn, trăng vừa tròn rồi lại khuyết, ta mới thực sự hiểu được rằng: Có khiếm khuyết mới là nơi ân sủng hoạt động, không hoàn hảo mới gọi là kiếp nhân sinh đã được cứu chuộc. Hãy trân trọng mọi vết rạn, mọi nỗi buồn, vì chúng là dấu chỉ của Thập Giá mà ta đang vác, và chúng đã được Đức Kitô thánh hóa.

Lm. Anmai, CSsR