Sức Khỏe: Cội nguồn không thể chờ đợi

Sức Khỏe: Cội Nguồn Không Thể Chờ Đợi Của Mọi Ý Nghĩa

Có một sự thật hiển nhiên nhưng thường bị lãng quên trong guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại: khỏe mạnh không thể đợi, bởi vì thân thể một khi suy kiệt rồi, hết thảy mọi thứ đều vô nghĩa. Đó không chỉ là một lời nhắc nhở, mà là một chân lý khắc nghiệt chi phối toàn bộ trải nghiệm tồn tại của con người. Chúng ta mải miết theo đuổi những mục tiêu vĩ đại, những đỉnh cao sự nghiệp, những khối tài sản kếch xù hay những mối quan hệ phức tạp, nhưng lại quên mất rằng, tất cả những thành tựu ấy đều được xây dựng trên một nền móng duy nhất và tối thượng: sự lành lặn và cường tráng của tấm thân. Khi nền móng ấy lung lay, mọi thứ trên đó, dù lộng lẫy đến đâu, cũng sẽ sụp đổ, trở về hư vô.

Con người có xu hướng sống như thể mình là một cỗ máy vĩnh cửu. Chúng ta sẵn sàng đánh đổi giấc ngủ, bữa ăn, và những khoảnh khắc nghỉ ngơi quý giá để hoàn thành một dự án, kiếm thêm một khoản tiền, hay chỉ đơn giản là duy trì một lịch trình xã giao dày đặc. Ta viện cớ "thời gian là vàng," "tuổi trẻ cần phải nỗ lực," và "chịu đựng hôm nay để hưởng thụ ngày mai." Tuy nhiên, ta lại lầm tưởng rằng ngày mai ấy là một khoảng thời gian vô tận, và sức khỏe là một cái giếng không đáy. Ta tiêu hao năng lượng thể chất và tinh thần một cách vô độ, giống như một người đốt cháy ngọn nến ở cả hai đầu, tự nhủ rằng mình sẽ có thời gian để "bù đắp" sau này, khi đã đạt được một cột mốc nào đó. Nhưng cuộc đời không vận hành theo cơ chế "trả góp" sức khỏe như vậy. Cơ thể có một giới hạn chịu đựng, một điểm bão hòa của sự tổn thương, và một khi đã vượt qua giới hạn đó, quá trình suy kiệt diễn ra nhanh chóng và thường là không thể đảo ngược. Những căn bệnh mãn tính, những sự cố sức khỏe đột ngột, hay đơn giản là sự mệt mỏi triền miên kéo dài không phải là những hình phạt ngẫu nhiên của số phận, mà là kết quả tất yếu của một chuỗi những lựa chọn sai lầm, của sự thờ ơ và trì hoãn trong quá khứ.

Sự vô nghĩa của mọi thứ khi thân thể suy kiệt là một thực tế phũ phàng mà không một triết lý sống lạc quan nào có thể che đậy được. Hãy thử hình dung về một doanh nhân thành đạt, người đã dành cả đời để xây dựng một đế chế. Tiền bạc chất chồng, danh vọng lẫy lừng, nhưng giờ đây, anh ta nằm trên giường bệnh, phải chống chọi với một căn bệnh nan y. Những chiếc siêu xe, những biệt thự xa hoa bỗng trở nên vô dụng. Cuộc họp hội đồng quản trị quan trọng không còn ý nghĩa bằng một giấc ngủ sâu không bị cơn đau hành hạ. Hàng nghìn nhân viên ngoài kia vẫn đang làm việc theo kế hoạch anh ta đã vạch ra, nhưng niềm vui chiến thắng, cảm giác quyền lực, tất cả đều tan biến. Mục tiêu duy nhất, khát khao mãnh liệt nhất, chỉ còn là được hít thở không khí trong lành một cách tự do, được ăn một bữa cơm ngon miệng mà không thấy buồn nôn, được đi lại bằng chính đôi chân của mình. Trong khoảnh khắc ấy, anh ta nhận ra rằng, tất cả những gì anh ta theo đuổi đã bị đánh đổi một cách không cân xứng lấy điều kiện tiên quyết để tận hưởng chúng: sức khỏe. Tiền có thể mua được giường bệnh tốt nhất, bác sĩ giỏi nhất, nhưng không thể mua được thời gian khỏe mạnh đã mất, và càng không thể mua được sự thanh thản thực sự của một người đã bị bệnh tật tước đi tự do.

Không chỉ là tiền bạc hay danh vọng, cả những giá trị tinh thần như tình yêu, đam mê, và các mối quan hệ cũng trở nên mờ nhạt khi thể xác rệu rã. Một người đang đau đớn không thể toàn tâm toàn ý yêu thương. Một người kiệt sức không thể theo đuổi đam mê nghệ thuật hay khoa học với tinh thần sáng tạo và nhiệt huyết ban đầu. Sức khỏe là lăng kính mà qua đó ta nhìn thấy và cảm nhận thế giới. Khi lăng kính bị vẩn đục bởi bệnh tật, mọi màu sắc của cuộc sống đều trở nên xám xịt, mọi âm thanh đều trở nên xa vời. Người ta nói rằng, "Có sức khỏe là có tất cả." Câu nói này không phải là một sự cường điệu hoa mỹ, mà là một sự mô tả chính xác về hệ thống cấp bậc giá trị của con người. Sức khỏe là điều kiện cần và đủ để khả năng trải nghiệm của chúng ta được kích hoạt. Không có nó, "tất cả" kia chỉ còn là những khái niệm trừu tượng không thể chạm tới.

Vấn đề là, việc chăm sóc sức khỏe thường bị coi là một hành động thụ động, một phản ứng khi có vấn đề xảy ra, thay vì là một chiến lược sống chủ động. Ta chờ đợi đến khi huyết áp tăng cao mới bắt đầu tập thể dục. Ta chờ đợi đến khi dạ dày đau quặn mới ngừng ăn uống vô tội vạ. Ta chờ đợi đến khi tinh thần suy sụp mới tìm kiếm sự giúp đỡ. Sự trì hoãn này là một sai lầm chết người. Sức khỏe là một tài khoản tiết kiệm mà ta phải nạp vào hàng ngày, hàng giờ bằng những thói quen tích cực: vận động đều đặn, ăn uống cân bằng, ngủ đủ giấc, và quản lý căng thẳng hiệu quả. Đây không phải là những hy sinh, mà là những khoản đầu tư khôn ngoan nhất. Việc đầu tư này không tạo ra lợi nhuận ngay lập tức dưới dạng tiền mặt, nhưng nó tạo ra một loại lợi nhuận vô giá: chất lượng cuộc sống, sự dẻo dai của tinh thần, và khả năng bền bỉ theo đuổi những mục tiêu khác.

Vì lẽ đó, thông điệp "Khỏe mạnh không thể đợi" cần phải được khắc sâu vào tâm trí mỗi người. Đừng chờ đến một ngày "rảnh rỗi hơn," một mốc "sau khi hoàn thành dự án này," hay một cột mốc "sau khi nghỉ hưu." Sự khỏe mạnh phải là ưu tiên hàng đầu ngay tại thời điểm hiện tại, ngay trong hơi thở này. Hãy xem việc chăm sóc bản thân là một trách nhiệm đạo đức đối với chính mình và những người thân yêu. Bởi lẽ, khi thân thể suy kiệt, không chỉ cuộc đời ta mất đi ý nghĩa, mà ta còn trở thành gánh nặng, là nguồn cơn lo lắng và đau khổ cho những người xung quanh. Cuộc đời là một hành trình dài và phức tạp, và thân thể là phương tiện duy nhất đưa ta đi đến cuối con đường. Hãy bảo dưỡng nó cẩn thận, không phải bằng sự xa xỉ, mà bằng sự tôn trọng và kỷ luật. Chỉ khi chúng ta đặt sức khỏe lên vị trí tối thượng, mọi thành quả, mọi niềm vui, mọi ý nghĩa khác của cuộc sống mới có cơ hội được hiện thực hóa và trọn vẹn, không bị bóng tối của bệnh tật và sự suy kiệt nuốt chửng. Đừng để mình phải thốt lên lời hối tiếc muộn màng, bởi lúc đó, mọi thứ thật sự đã trở thành vô nghĩa.

Lm. Anmai, CSsR