Nhìn lại tác động của Công đồng Nicaea đối với Giáo hội
Nhìn lại tác động của Công đồng Nicaea đối với Giáo hội
Công đồng Chung đầu tiên trong lịch sử Giáo hội diễn ra vào năm 325, trong một thời đại biến động mang tính thời đại. Sau khoảng hai trăm năm mươi năm bị đàn áp, quyết định hợp pháp hóa Kitô giáo của Hoàng đế Constantine đã cho phép các Kitô hữu được tự do thờ phượng trên khắp Đế chế La Mã.
Nhưng quyền tự do của Giáo hội không phải là không gây tranh cãi. Vào những năm đầu thế kỷ thứ tư, một linh mục người Alexandria, Arius, đã gây ra một làn sóng phản đối dữ dội khi ông thách thức thiên tính thực sự của Chúa Giêsu Kitô. Đối với Arius, Chúa Giêsu không hoàn toàn là Thiên Chúa, mà chỉ là một tạo vật—mặc dù là một tạo vật được tôn vinh lên vị trí bên cạnh Thiên Chúa Cha và trên hết mọi tạo vật—và “đã có lúc Người không phải là như vậy.”
Cuộc tranh luận về giáo lý nhanh chóng lan rộng khắp Kitô giáo, đe dọa chia rẽ Giáo hội. Đáp lại, Constantine đã triệu tập một công đồng chung, mời tất cả các giám mục trên toàn thế giới.
Phần lớn đến từ phương Đông nói tiếng Hy Lạp, nhưng phương Tây nói tiếng Latinh được đại diện bởi một số giám mục, cũng như các sứ thần của Giáo hoàng Sylvester, và có một số giám mục đến từ bên ngoài biên giới của Đế chế La Mã.
Họ đã tập trung tại thành phố Nicaea, không xa thủ đô mới của đế quốc Constantinople (ngày nay là Istanbul), để xác định một cách dứt khoát đức tin của Giáo hội.
Sau những cuộc thảo luận sôi nổi, các giám mục - theo truyền thống có 318 người - đã soạn thảo một Biểu tượng hay Kinh Tin Kính, một tuyên bố bằng văn bản về đức tin Kitô giáo.
Những lời dạy của Arius đã bị bác bỏ một cách dứt khoát với thể thức: “(Chúng tôi tin) vào một Chúa Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa, sinh bởi Đức Chúa Cha (con một; nghĩa là từ bản chất của Đức Chúa Cha, Thiên Chúa của Thiên Chúa) Ánh sáng của Ánh sáng, Thiên Chúa thật của Thiên Chúa thật, được sinh ra, không phải được tạo thành, đồng bản thể (tiếng Hy Lạp: homousious, ‘cùng bản thể’) với Đức Chúa Cha.”
Ngày nay, Công đồng Nicaea được tất cả các Giáo hội và cộng đồng Kitô giáo công nhận là có thẩm quyền, và Kinh Tin Kính do Công đồng công bố, cùng với những bổ sung sau này của Công đồng Constantinople, được các Kitô hữu trên khắp thế giới đọc.
Ngày Lễ Phục Sinh
Mặc dù vấn đề thiên tính của Chúa Giêsu là chủ đề chính của Công đồng, các Giáo phụ Nicaea cũng quan tâm đến những vấn đề ảnh hưởng đến toàn thể Giáo hội, đặc biệt là vấn đề ngày Lễ Phục Sinh.
Quyết định của Công đồng đã cung cấp phương tiện để tính toán việc cử hành lễ Chúa hòa giải, mặc dù những bất đồng sau đó đã dẫn đến những cách thức khác nhau để áp dụng thể thức do các Giám mục Nicaea xác định.
Tuy nhiên, sự hiệp nhất trong Giáo hội, dấu ấn của Công đồng Nicaea, vẫn là minh chứng và nguồn cảm hứng cho hành trình đại kết mà các Kitô hữu, hôm nay, đang thực hiện.
Nguyễn Minh Sơn