Tỉnh thức, hy vọng và sứ vụ loan báo Tin Mừng - Tâm tình bước vào Mùa Vọng
- CN, 30/11/2025 - 04:31
- Lm Anmai, CSsR
Sống Mùa Vọng: Tỉnh thức, hy vọng và sứ vụ loan báo Tin Mừng
Khi sắc tím bắt đầu phủ lên gian cung thánh và những ngọn nến trên vòng hoa Mùa Vọng lần lượt được thắp lên, Giáo hội lại một lần nữa bước vào một hành trình thiêng liêng đặc biệt. Mùa Vọng không bao giờ chỉ đơn thuần là bốn tuần lễ đếm ngược để chuẩn bị cho lễ hội giáng sinh rộn rã bên ngoài xã hội. Trong chiều sâu của phụng vụ và thần học, đây là khoảng thời gian "hai chiều kích" vô cùng quan trọng: vừa hướng lòng về biến cố lịch sử Ngôi Hai Thiên Chúa nhập thể làm người tại Bêlem, vừa là thời khắc để người Kitô hữu rùng mình tỉnh thức, hướng vọng về ngày Đức Kitô quang lâm lần thứ hai trong vinh quang để phán xét thế gian.
Đặc biệt, Mùa Vọng năm nay mang một sắc thái khẩn thiết hơn bao giờ hết. Chúng ta đang sống trong bối cảnh Giáo hội Việt Nam nỗ lực đẩy mạnh tinh thần hiệp hành (synodality), với định hướng mục vụ xuyên suốt là mời gọi mỗi tín hữu trở thành "một môn đệ thừa sai" và "ánh sáng thế gian". Hơn thế nữa, chúng ta đang đứng trước ngưỡng cửa của Năm Thánh 2025, một cột mốc lịch sử mời gọi chúng ta trở thành những "người hành hương của hy vọng". Do đó, sự chuẩn bị nội tâm trong Mùa Vọng này không thể hời hợt, mà phải là một cuộc "đại tu" tâm hồn để niềm Hy vọng Kitô giáo thực sự bừng cháy, xác tín rằng Đức Giêsu Kitô là bến bờ bình an duy nhất giữa một thế giới đầy biến động.
1. Tỉnh Thức: Cuộc Cách Mạng Của Nội Tâm
Sự "tỉnh thức" mà Mùa Vọng mời gọi thường bị hiểu lầm là một trạng thái nơm nớp lo âu hay sợ hãi trước ngày tận thế. Hoàn toàn không phải vậy! Tỉnh thức trong tinh thần Tin Mừng là một thái độ canh tân đời sống đức tin và luân lý một cách triệt để. Giữa một xã hội ồn ào, nơi con người bị cuốn vào vòng xoáy của cơm áo gạo tiền, của công nghệ và những thú vui chóng vánh, tâm hồn chúng ta rất dễ rơi vào trạng thái "ngủ mê" – một sự tê liệt về cảm thức tội lỗi và sự xao lãng thiêng liêng.
Lời Chúa vang lên trong Mùa Vọng như tiếng kèn báo hiệu, thôi thúc chúng ta dứt khoát đứng dậy, rũ bỏ bóng tối của sự tầm thường và thói lười biếng đạo đức. Sống tỉnh thức là giữ cho ngọn đèn đức tin luôn cháy sáng, không phải bằng dầu của thế gian, mà bằng việc siêng năng cầu nguyện, đọc và suy niệm Lời Chúa.
Chúng ta không thể nhận ra Chúa đến nếu đôi mắt đức tin bị che mờ bởi bụi trần. Chỉ khi Lời Chúa thực sự thấm nhập vào từng thớ thịt của tâm hồn, trở thành kim chỉ nam cho mọi suy nghĩ, chúng ta mới có đủ sự nhạy bén thiêng liêng để nhận ra Chúa. Ngài không chỉ hiện diện nơi hang đá Bêlem lạnh giá của hai ngàn năm trước, mà Ngài đang đến trong từng biến cố nhỏ bé của ngày hôm nay: trong một niềm vui bất chợt, trong một thử thách đau thương, và đặc biệt là trong chính khuôn mặt của những người anh em chúng ta gặp gỡ hàng ngày. Chỉ có nội lực từ sự cầu nguyện mới giúp ta bước đi vững vàng trong ánh sáng và xua tan màn đêm đang bao trùm thế giới.
2. Sứ Vụ Ánh Sáng: Biến Hy Vọng Thành Hành Động
Hội đồng Giám mục Việt Nam tha thiết mời gọi mỗi người trở thành "ánh sáng thế gian". Lời mời gọi này đòi hỏi chúng ta phải biến niềm Hy vọng thành hành động cụ thể, chứ không thể là một sự chờ đợi thụ động, khoanh tay đứng nhìn.
Niềm Hy vọng Kitô giáo khác hẳn với sự lạc quan ngây ngô của người đời. Đó là một động lực mãnh liệt, một ngọn lửa thúc bách chúng ta dấn thân vào sứ vụ loan báo Tin Mừng. Nhưng làm sao để loan báo Tin Mừng trong Mùa Vọng này? Câu trả lời nằm ở tinh thần bác ái và sự công chính.
Đây là lúc chúng ta cần can đảm thực hiện một cuộc xét mình nghiêm túc:
- Ánh sáng của tôi có đang leo lét hay bị che khuất bởi chiếc thùng của sự ích kỷ?
- Tôi có đang vô cảm trước nỗi đau của người nghèo, người bị gạt ra bên lề xã hội không?
- Tôi có đang thỏa hiệp với sự bất công hay gian dối trong công việc làm ăn không?
Mùa Vọng là "thời điểm vàng" để thực hành sám hối bằng những việc làm thiết thực. Đừng chỉ dừng lại ở những lời kinh sáo rỗng. Hãy dành thời gian thăm viếng một người già cô đơn trong xóm đạo, chia sẻ một phần quà Giáng sinh cho những người vô gia cư, hay đơn giản nhưng khó khăn hơn: sẵn lòng lắng nghe và thấu hiểu những người đang mất niềm tin, những người đang bị vùi dập bởi tuyệt vọng. Khi chúng ta cúi xuống để nâng đỡ một người anh em, chính là lúc chúng ta đang nâng cao ngọn đèn Hy vọng cho cả thế giới thấy.
3. Hiệp Hành: Từ Nhà Thờ Ra Đến Đường Phố
Sứ mạng loan báo Tin Mừng không thể tách rời khỏi đời sống cộng đoàn, đúng như tinh thần hiệp hành mà Giáo hội toàn cầu đang hướng tới. Mùa Vọng là lúc chúng ta hòa mình sâu sắc vào nhịp sống phụng vụ: tham gia các buổi tĩnh tâm, chầu Thánh Thể, xưng tội và các giờ kinh nguyện. Những cử hành này là nguồn suối ân sủng nuôi dưỡng chúng ta.
Tuy nhiên, sự tham gia này cần phải vượt ra khỏi bốn bức tường của nhà thờ. Nguy cơ lớn nhất của người tín hữu là sống đạo "hai mặt": sốt sắng trong thánh đường nhưng lại thế tục ngoài đường phố. Tinh thần hiệp hành đòi hỏi chúng ta phải mang Chúa vào mọi ngõ ngách của cuộc sống.
Hãy trở thành chứng nhân của Hy vọng ngay tại bàn làm việc, trong giảng đường, và quan trọng nhất là trong chính gia đình mình.
- Hãy là người gieo mầm Hy vọng bằng những lời nói tích cực thay vì chỉ trích.
- Hãy phục vụ một cách khiêm tốn thay vì đòi hỏi quyền lợi.
- Hãy can đảm giữ gìn sự thật và sống hòa hợp, tha thứ cho nhau.
Khi chúng ta thực sự hiệp thông với Chúa và liên kết với nhau bằng tình bác ái chân thành, thì chính đời sống yêu thương đó đã trở thành lời loan báo Tin Mừng hùng hồn nhất. Giữa một thế giới đang bị xâu xé bởi chiến tranh, xung đột và chia rẽ, sự hiệp nhất của người Kitô hữu chính là ánh sáng phản chiếu vinh quang Thiên Chúa.
Mùa Vọng này, ước mong sao mỗi chúng ta không chỉ lo trang hoàng hang đá bằng đèn hoa rực rỡ bên ngoài, mà biết sửa soạn máng cỏ trong tâm hồn và trong lòng cộng đồng. Hãy dọn sạch những rơm rác của tội lỗi, trải lên đó hơi ấm của tình yêu thương, để Chúa Giêsu – Ngôi Lời Nhập Thể – có thể đến, ngự trị và chiếu soi ánh sáng cứu độ cho tất cả mọi người.
Lm. Anmai, CSsR
Mùa Vọng: Tiếng Gọi Tỉnh Thức và Niềm Hy Vọng Của Nhân Loại
Khi những cơn gió se lạnh của những ngày cuối năm bắt đầu len lỏi qua từng con phố, khi những ánh đèn lấp lánh bắt đầu được giăng mắc trên các nẻo đường, lòng người dường như cũng rộn ràng hơn. Mùa Vọng đã về. Đó là thời khắc mà không chỉ riêng người Công giáo, mà cả nhân loại – từ Phật giáo, Cao Đài, hay những người không theo tôn giáo nào – đều cảm thấy một sự háo hức khó tả. Có lẽ, trong sâu thẳm tâm thức con người, ai cũng khao khát một niềm vui, một sự bình an và một lễ hội của tình yêu thương.
Tuy nhiên, đằng sau những ánh đèn màu và những cây thông trang trí rực rỡ ấy, sự chờ đợi của người Kitô hữu mang một chiều kích hoàn toàn khác biệt. Người đời chờ đợi những món quà, những bữa tiệc hay không khí lễ hội; còn người Công giáo chờ đợi một Ngôi Vị. Chúng ta chờ đợi Đấng Cứu Thế.
1. Ý Nghĩa Thâm Sâu Của "Mùa Vọng" (Advent)
Chữ "Vọng" trong tiếng Việt mang ý nghĩa là trông mong, ngóng chờ. Trong tiếng Anh, "Advent" hay tiếng Latinh là "Adventus" có nghĩa là "Đang đến" (Coming). Nhưng câu hỏi đặt ra là: Ai đang đến? Và tại sao sự kiện này lại quan trọng đến mức làm thay đổi dòng lịch sử nhân loại?
Đấng đang đến chính là Đức Giêsu Kitô – Ngôi Hai Thiên Chúa. Ngài không chỉ là một vĩ nhân, một nhà cải cách xã hội, mà là Thiên Chúa thật và là người thật. Ngài mang hai bản tính: nhân loại và thần linh, trọn vẹn trong một ngôi vị. Ngài đến không phải để chinh phục thế giới bằng gươm giáo, mà để "ở cùng chúng ta" (Emmanuel), để chia sẻ phận người, để xóa bỏ tội lỗi trần gian và thiết lập lại mối giao hòa đã bị gãy đổ giữa Thiên Chúa Cha và nhân loại.
Thời gian 4 tuần lễ Mùa Vọng mang một ý nghĩa biểu tượng sâu sắc: nó đại diện cho 4.000 năm lịch sử (theo cách tính của Kinh Thánh xưa) mà dân Israel và cả nhân loại đã khắc khoải mong chờ Đấng Messia. Đó là tiếng kêu xé lòng của nhân loại trong đêm tối tội lỗi, khao khát Ánh Sáng Chân Lý.
2. Ba Chiều Kích Của Việc "Chúa Đến"
Giáo hội Công giáo không chỉ nhắc nhở chúng ta về một sự kiện lịch sử đã qua, mà Mùa Vọng mở ra cái nhìn về việc Chúa đến trong ba chiều kích thời gian:
- Quá khứ (Lịch sử): Kỷ niệm việc Ngôi Hai Thiên Chúa giáng sinh lần thứ nhất tại Bêlem trong sự khó nghèo và khiêm hạ.
- Tương lai (Cánh chung): Hướng lòng về việc Chúa Kitô sẽ đến lần thứ hai trong vinh quang để phán xét kẻ sống và kẻ chết, kết thúc dòng lịch sử nhân loại.
- Hiện tại (Mầu nhiệm): Chúa đến trong từng giây phút của cuộc đời, qua Bí tích Thánh Thể, qua Lời Chúa, và qua những người anh em nghèo khổ bé nhỏ mà chúng ta gặp gỡ hằng ngày.
3. Cấu Trúc Phụng Vụ: Lộ Trình Của Sự Tỉnh Thức
Để giúp người tín hữu sống trọn vẹn mầu nhiệm này, Giáo hội chia 4 tuần Mùa Vọng thành hai giai đoạn rõ rệt với những sắc thái tâm linh khác nhau:
- Giai đoạn 1 (Hai tuần đầu): Hướng về Cánh Chung. Phụng vụ tập trung vào việc Chúa đến lần thứ hai. Lời Chúa vang lên mạnh mẽ, đầy tính cảnh báo nhưng cũng chan chứa hy vọng. Đây là lúc Giáo hội mời gọi con người ý thức về sự hữu hạn của kiếp người và sự vĩnh cửu của Thiên Đàng. Chúng ta được mời gọi sửa soạn một "advent" cho chính linh hồn mình, để khi Chúa đến, dù bất ngờ như kẻ trộm, ta vẫn sẵn sàng ra đón Ngài.
- Giai đoạn 2 (Hai tuần sau - từ ngày 17/12): Hướng về Bêlem. Tâm tình phụng vụ chuyển sang sự hân hoan, dịu dàng, chuẩn bị trực tiếp cho Đại lễ Giáng Sinh. Chúng ta cùng Mẹ Maria và Thánh Giuse rong ruổi trên con đường về Bêlem, chiêm ngắm mầu nhiệm Nhập Thể – Thiên Chúa làm người.
4. Tiếng Vọng Của Các Ngôn Sứ: Lời Hứa Ngàn Xưa
Niềm hy vọng của Mùa Vọng không mơ hồ, mà được đặt trên nền tảng vững chắc của Lời Chúa. Hàng bao thế kỷ trước khi Đấng Cứu Thế ra đời, các Tiên tri đã loan báo về Ngài với những chi tiết kinh ngạc:
- Tiên tri Isaiah (Isaia): Vị ngôn sứ của Mùa Vọng, người đã thốt lên lời hứa vĩ đại: "Chính Chúa sẽ ban cho các ngươi một dấu hiệu: 'Này đây một trinh nữ sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai và đặt tên là Emmanuel'" (Is 7:14). Lời tiên báo này đã ứng nghiệm trọn vẹn nơi Đức Trinh Nữ Maria. "Emmanuel" – Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta – là danh hiệu đẹp nhất, an ủi nhất cho thân phận cô đơn của con người.
- Tiên tri Micah (Mica): Dù Bêlem chỉ là một thôn làng nhỏ bé, không đáng kể gì trong các chi tộc Giuđa, nhưng Micah đã thấy trước vinh quang của nó: "Phần ngươi, hỡi Bêlem Ephrata... từ nơi ngươi, sẽ xuất hiện một vị có sứ mạng thống nhất Israel" (Mk 5:1). Điều này nhắc nhở ta rằng Thiên Chúa luôn chọn những gì nhỏ bé, khiêm hạ để làm nên những điều vĩ đại.
5. Lời Mời Gọi Sám Hối và Canh Tân Đời Sống
Mùa Vọng không chỉ là chờ đợi thụ động, mà là một sự "chờ đợi trong hành động". Để đón một vị khách quý trần gian, ta còn phải quét dọn nhà cửa, trang hoàng phòng ốc; huống chi là đón Vua Trời đất ngự vào linh hồn.
Lời Chúa trong Tin Mừng Mùa Vọng luôn vang lên điệp khúc: "Hãy tỉnh thức và cầu nguyện". Nhưng tỉnh thức như thế nào?
a. Dọn dẹp "ngôi nhà" tâm hồn: Đây là thời điểm vàng để mỗi người chúng ta tìm đến Tòa Giải Tội. Hãy can đảm nhìn thẳng vào những góc khuất tăm tối của lòng mình, làm hòa với Thiên Chúa và làm hòa với anh chị em. Một tâm hồn đầy hận thù, ghen ghét hay kiêu ngạo thì không thể có chỗ cho Chúa Hài Đồng ngự trị.
b. Cuộc rà soát lương tâm toàn diện: Hãy dùng thước đo của Lời Chúa để kiểm điểm đời sống:
- Đối chiếu với 10 Điều Răn và 6 Luật Hội Thánh: Ta có đang thờ ơ với Chúa và vô cảm với tha nhân?
- Đối chiếu với 7 Mối Tội Đầu: Ta có đang để tính kiêu ngạo, hà tiện, mê ăn uống hay lười biếng chi phối cuộc sống?
c. Sự biến đổi cụ thể (Metanoia): Thánh Phaolô đã khuyên: "Hãy sống tử tế, đàng hoàng, để không có gì đáng trách trong ngày Đức Giêsu Kitô ngự đến". Sự thay đổi này cần phải cụ thể, từ tình trạng tiêu cực sang tích cực:
- Từ tội lỗi sang ân sủng: Quyết tâm từ bỏ một thói xấu cụ thể đang kìm hãm bạn.
- Từ khô khan sang sốt sắng: Thay vì đi lễ cho xong lần, hãy tham dự với cả trái tim. Thay vì lười biếng cầu nguyện, hãy dành 5-10 phút mỗi ngày để thầm thĩ với Chúa.
- Từ khép kín, vị kỷ sang bác ái, vị tha: Mùa Vọng là mùa của sẻ chia. Hãy mở rộng vòng tay, bớt đi một chút chi tiêu mua sắm để giúp đỡ người nghèo, người neo đơn – đó chính là cách ta tặng quà cho Chúa Giêsu.
- Từ trùm chăn hưởng thụ sang dấn thân phục vụ: Hãy tham gia vào các công việc chung của giáo xứ, cộng đoàn, hay đơn giản là phục vụ chính những người thân trong gia đình mình với thái độ vui tươi.
- Từ u mê sang say mê Lời Chúa: Hãy để Lời Chúa là ngọn đèn soi dẫn bước chân bạn mỗi ngày.
Mùa Vọng là một hành trình thiêng liêng và đầy chất thơ. Đó là lúc ta đi từ bóng tối ra ánh sáng, từ tuyệt vọng đến hy vọng, từ cô độc đến hiệp thông.
Chúa đang đến! Ngài đứng ngoài cửa và gõ. Điều quan trọng không phải là Ngài đến lúc nào, mà là khi Ngài đến, Ngài có thấy chúng ta đang tỉnh thức với ngọn đèn đức tin cháy sáng và bình dầu bác ái đong đầy hay không.
Nguyện chúc Quý vị một Mùa Vọng thánh thiện, một tâm hồn được dọn dẹp sạch trong để trở thành máng cỏ ấm áp đón mừng Đại Lễ Giáng Sinh an lành và tràn đầy ân sủng.
Lm. Anmai, CSsR
+++++++++++
Tâm tình bước vào Mùa Vọng
Mùa Vọng của Năm Thánh Hy Vọng mở ra như một lời mời gọi tha thiết vang vọng từ trời cao xuống cõi lòng nhân loại: “Hãy đứng dậy và ngước nhìn lên!” Lời mời gọi này không phải là một mệnh lệnh xa vời, mà là một tiếng gọi lay tỉnh, một sự khích lệ nội tâm dành cho những ai đang mệt mỏi, đang cúi gằm mặt xuống vì gánh nặng trần gian. Đó cũng chính là tâm tình căn cốt của ngôn sứ Khabacúc khi ông đối diện với thời cuộc đầy giông bão, khi mọi sự chung quanh như sụp đổ, và những biến động ập đến dồn dập khiến lòng người run rẩy. Trong hoàn cảnh tưởng chừng như không còn lối thoát, ông đã cất lên lời nguyện thẳm sâu, lời nguyện ấy đã trở thành kinh nguyện bất diệt của những người biết hy vọng giữa đêm đen dày đặc. Lời nguyện ấy là lời xưng tụng Thiên Chúa uy quyền, nhưng đồng thời cũng là tiếng kêu xin lòng thương xót:
Lạy Chúa, con đã nghe truyền tụng về Ngài, công trình Ngài, lạy Chúa, lòng con kính sợ! … Trong cơn thịnh nộ, xin Ngài nhớ xót thương.
Ngôn sứ Khabacúc bắt đầu bằng việc hồi tưởng, bằng cách neo mình vào ký ức về những kỳ công vĩ đại của Thiên Chúa. Ông nhớ lại Thiên Chúa đã từng giải phóng dân Ngài khỏi ách nô lệ Ai Cập; Ngài đã dẫn họ qua sa mạc khô cằn bằng cột mây và lửa; Ngài đã chiến đấu cách oai hùng cho dân khi họ bất lực trước quân thù; Ngài đã tự miền Têman ngự giá, từ núi Paran quang lâm với vinh quang rực rỡ. Sự hồi tưởng này là nền tảng vững chắc nhất cho niềm hy vọng, bởi lẽ, nếu Thiên Chúa đã từng làm những điều phi thường trong quá khứ, Ngài chắc chắn sẽ tiếp tục hành động trong hiện tại và tương lai.
Mùa Vọng vì thế cũng đưa chúng ta trở về với ký ức đức tin cá nhân, với lịch sử riêng của mình cùng Thiên Chúa: giúp ta nhớ lại Ngài đã bao lần can thiệp, đã bao lần nâng đỡ cuộc đời ta. Có những lúc ta tưởng chừng như không còn gì để giữ, không còn gì để bám víu, vậy mà Chúa đã mở một lối đi trong sa mạc hoang vu của đời ta, dựng lên một niềm vui bất ngờ trong khung cảnh tàn úa và thất bại. Chính nhờ việc hồi tưởng lại những dấu ấn can thiệp ấy của Thiên Chúa mà tâm hồn ta được an ủi sâu xa, và quan trọng hơn, được tái sinh một niềm tin mới, một nguồn sinh lực mới để tiếp tục hành trình. Trong Năm Thánh Hy Vọng, Giáo Hội mời gọi chúng ta không chỉ nhớ lại, mà còn sống lại ký ức ấy: ký ức về một Thiên Chúa không bao giờ mệt mỏi đi về phía con người, ký ức về “Đấng quyền năng nhưng rất hiền từ,” ký ức về một Vị Thiên Chúa “đến để cứu độ” chứ không phải để kết án hay trừng phạt.
Tuy nhiên, linh đạo Mùa Vọng không cho phép chúng ta tô hồng thực tế hay né tránh những đau khổ hiện tại. Ngôn sứ Khabacúc là một điển hình của sự thành thật khi đối diện với chính mình và thế giới. Ông thốt lên những lời đầy chân thật về sự chao đảo và tuyệt vọng nội tâm: “Chuyện vừa lọt tai, ruột đã rối bời, mới nghe điều đó, môi miệng con run rẩy, bệnh mục xương đã nhập vào mình, chân lảo đảo không còn vững bước.” Đây chính là kinh nghiệm của nhiều người trong một năm đã qua: những mất mát không báo trước về người thân, về tài sản; những bất trắc về sức khỏe hay công việc khiến người ta chao đảo; những biến động không ngừng trong gia đình, Giáo Hội và xã hội. Đặc biệt hơn, đó còn là những yếu đuối, những sa ngã, những tội lỗi lặp đi lặp lại làm ta hổ thẹn, mất tự tin trước mặt Chúa và cộng đồng.
Không chỉ dừng lại ở sự suy sụp tinh thần, ngôn sứ còn nhìn thấy cảnh suy sụp trầm trọng của cả thế giới vật chất chung quanh: Cây vả không còn đâm bông, vườn nho không được trái nào, bầy chiên dê biến mất khỏi ràn, không còn bò trong chuồng. Tất cả những hình ảnh đó là biểu tượng rõ nét của một năm khô hạn, một mùa thu hoạch thất bát, một đời sống tưởng chừng đã hụt hơi và mất đi mọi năng lượng. Ta cũng có thể nhận ra hình ảnh mình và hoàn cảnh xã hội mình nơi đó: kinh tế đình đốn, các mối quan hệ rạn nứt, đời sống thiêng liêng khô khan cằn cỗi. Dường như mọi thứ ta xây dựng, mọi thành quả ta vun trồng đều đang dần tan biến. Nhưng điều kỳ diệu và là điểm then chốt của Mùa Vọng là: dù nhìn rõ, đối diện và gọi tên sự đổ nát, Khabacúc vẫn không dừng lại ở đó. Ông đi xa hơn, đi sâu hơn, đi vào tận cùng của mầu nhiệm hy vọng mà chỉ những ai thực sự tuyệt vọng mới có thể chạm tới.
Điều đẹp nhất, là cao trào trong toàn bộ sấm ngôn, chính là lời tuyên xưng mang tính đột phá và cách mạng của niềm tin này: “Nhưng phần tôi, tôi nhảy mừng vì Đức Chúa, hỷ hoan vì Thiên Chúa, Đấng cứu độ tôi.” Đây chính là linh đạo cốt lõi của Mùa Vọng, một linh đạo không tầm thường, không dựa vào điều kiện. Hy vọng thật sự không phải là hy vọng khi mọi thứ đều tốt đẹp và sung túc, mà là hy vọng ngay cả khi vườn nho không ra trái, hy vọng ngay cả khi cây vả chẳng còn đâm bông, hy vọng ngay cả khi bầy chiên dê biến mất khỏi ràn và trống rỗng trong chuồng. Niềm hy vọng thật sự không dựa vào hoàn cảnh bên ngoài, vào những gì ta có hay những gì ta đã mất, mà chỉ dựa vào Thiên Chúa – Đấng luôn trung tín, luôn ra tay đúng lúc, và luôn nhớ xót thương con người trong cơn thịnh nộ.
Mùa Vọng mời gọi ta đứng thẳng dậy, đứng thẳng giữa hiện thực đổ nát, giống như Khabacúc đã làm, và tuyên xưng quyền năng của Đấng đang đến: “Đức Chúa là Chúa Thượng, làm cho tôi mạnh sức, cho đôi chân này lanh lẹ tựa chân nai, và dẫn tôi đi trên đỉnh núi cao vời.” Lời tuyên xưng này là lời dành riêng cho những ai đang mệt mỏi, rã rời, đang bị nhấn chìm trong sự khô khan và trì trệ của đời sống thiêng liêng. Mùa Vọng không phải là thời gian để chìm đắm trong mặc cảm tội lỗi hay sự chán nản, mà là thời gian để đứng dậy trong bình an, để đặt trọn niềm hy vọng vào Thiên Chúa Đấng luôn nâng đỡ yêu thương. Đôi chân lanh lẹ tựa chân nai là biểu tượng của sự linh hoạt, sự nhẹ nhàng thoát khỏi gánh nặng trần thế, có khả năng leo lên những đỉnh núi cao, nghĩa là đạt tới tầm nhìn của Thiên Chúa, vượt lên trên cái nhìn hạn hẹp của con người.
Chúng ta cần nhận ra rằng, Thiên Chúa đến theo cách Ngài muốn, chứ không theo cách ta mong chờ hay hình dung. Ngài không nhất thiết đến trong những biến cố long trời lở đất, mà thường đến trong thinh lặng của lời cầu nguyện, trong tiếng gọi âm thầm của Lời Chúa vang lên mỗi ngày, trong những người bé mọn, vô danh mà ta gặp gỡ. Ngài đến trong những cơ hội hoán cải nhỏ bé nhất, và Ngài cũng đến ngay trong những thử thách, thất bại làm ta trưởng thành và thêm vững vàng. Mùa Vọng chính là thời khắc linh thiêng và quý giá để ta nhường chỗ cho Thiên Chúa. Ta được mời gọi dọn dẹp không gian nội tâm để đón một Thiên Chúa đang đến, đang tìm kiếm, đang gõ cửa trái tim ta qua mọi biến cố và mọi người ta gặp. Và trong Năm Thánh Hy Vọng, lời của Khabacúc vang lên không chỉ là một lời nguyện xưa, mà còn là một lời tiên tri cho chính ngày hôm nay và cuộc đời ta: “Trong cơn thịnh nộ, xin Ngài nhớ xót thương.”
Chúng ta bước vào Mùa Vọng không phải với nỗi sợ hãi về tương lai hay sự phán xét, mà với lòng cậy trông tuyệt đối vào tình yêu Ngài. Không phải với sự chán nản vì những thất bại đã qua, mà với sự phó thác trọn vẹn vào sự quan phòng của Thiên Chúa. Không phải với đôi chân run rẩy, lo sợ trước thế gian, mà với đôi chân nhẹ nhàng, mạnh mẽ như chân nai, nhờ vào sức mạnh vô biên của Đấng Cứu Thế đang đến gần. Mùa Vọng là lời tuyên bố rằng: dù thế giới có sụp đổ, dù mọi thứ ta dựa vào có tan biến, Thiên Chúa vẫn là Đấng Trung Tín và là nguồn Cứu Độ duy nhất.
Lạy Chúa Giêsu, Đấng đang đến và đang ở với chúng con, xin làm sống dậy niềm hy vọng đã có ngày nguội lạnh trong tâm hồn chúng con. Xin thắp sáng nơi chúng con sự can đảm và lòng cậy trông của ngôn sứ Khabacúc, để giữa những thất bại, chúng con vẫn dám cậy trông vào Ngài, giữa những khô hạn cằn cỗi, chúng con vẫn dám tin vào mùa gặt phong phú của Chúa, và giữa bóng tối dày đặc của thế gian, chúng con vẫn dám ca hát rằng: “Tôi nhảy mừng vì Đức Chúa.” Lạy Chúa Giêsu, xin dọn lòng chúng con để chúng con sẵn sàng đón Chúa đến với chúng con. Amen.
Lm. Anmai, CSsR.