Hoán Cải Để Đón Chờ Chúa Đến

Chúa Nhật II Mùa Vọng – Năm A

Hoán Cải Để Đón Chờ Chúa Đến

Mùa Vọng là thời gian của hy vọng và chờ đợi, nhưng đồng thời cũng là mùa đặc biệt mời gọi mỗi người chúng ta hoán cải để trở về với Thiên Chúa. Với ý nghĩa ấy, chúng ta cùng nhau suy niệm các bài đọc hôm nay để nhận ra tiếng mời gọi hoán cải mà Chúa muốn gửi đến từng người.

1. Hoán cải để bước vào thời đại Mêsia theo lời Isaia (Is 11, 1-10)

Ngôn sứ Isaia đưa chúng ta trở về thế kỷ VIII trước Công Nguyên, thời điểm dân Do Thái sống trong thất vọng vì các nhà lãnh đạo không còn quan tâm đến công ích. Xã hội đầy bất công, đạo đức suy đồi, đời sống tôn giáo nguội lạnh. Trong bối cảnh ấy, ngôn sứ Isaia cất lên lời loan báo về một niềm hy vọng lớn lao: Thiên Chúa sẽ sai Đấng Mêsia đến thiết lập thời đại của hòa bình và công chính. Ngài mô tả Đấng ấy như một chồi non mọc lên từ gốc tổ Giêsê, dấu chỉ sự sống mới nảy sinh ngay từ điều tưởng chừng đã mục nát.

Trên Đấng Mêsia, Thần Khí Thiên Chúa sẽ ngự xuống cách tròn đầy, ban cho Người sự khôn ngoan, thông suốt, chỉ dẫn, sức mạnh, hiểu biết và lòng kính sợ Chúa. Người sẽ xét xử cách công minh, bênh vực người hiền lành và tái lập sự công bằng trong xã hội. Ngôn sứ Isaia còn mô tả một viễn cảnh hòa bình tuyệt đẹp, nơi sói sống chung với chiên, beo nằm bên dê, sư tử chung sống với bò tơ và ngay cả trẻ nhỏ cũng thọc tay vào hang rắn mà không hề hấn gì. Đây là hình ảnh biểu tượng của một thế giới được biến đổi tận căn bởi sự hiện diện của Thiên Chúa, nơi bạo lực, hận thù và chia rẽ không còn chỗ đứng.

Như vậy, để bước vào thời đại Mêsia đòi chúng ta để Lời Chúa biến đổi tâm hồn, đổi mới từ bên trong và sống theo Thần Khí của Người.

2. Hoán cải để xây dựng hiệp nhất theo lời thánh Phaolô (Rm 15, 4-9)

Trong thư gửi tín hữu Rôma, thánh Phaolô nhấn mạnh rằng hoán cải không chỉ dừng lại ở nỗ lực đổi mới cá nhân, mà còn phải thể hiện qua việc canh tân các mối tương quan trong cộng đoàn. Ngài mời gọi các tín hữu Rôma sống với nhau bằng ba thái độ căn bản: thông cảm với nhau, tiếp rước nhau và phục vụ nhau.

Việc thông cảm với nhau là điều thiết yếu, bởi rất nhiều hiểu lầm, buồn giận và phê phán nhau trong đời sống cộng đoàn đều phát sinh từ sự thiếu khả năng đặt mình vào hoàn cảnh của người khác. Khi thiếu thông cảm, người ta dễ xét đoán và khó tha thứ. Tiếp đến, thánh Phaolô nhắc đến thái độ tiếp rước nhau, bởi những cảnh mạnh ai nấy sống hoặc dửng dưng trước nhu cầu của nhau đều phát sinh từ sự khép kín của con tim. Do đó, ngài tha thiết kêu gọi: “Anh em hãy tiếp rước nhau như chính Đức Kitô đã tiếp nhận anh em.” Cuối cùng, ngài nói đến việc phục vụ nhau, vì nguồn gốc của nhiều xung đột là thái độ muốn được phục vụ hơn là phục vụ. Nơi nào có tinh thần phục vụ chân thành, nơi đó có bình an và hiệp nhất. Thánh Phaolô còn mời gọi cộng đoàn hình dung rằng nếu mỗi người đều sống thông cảm, tiếp rước và phục vụ nhau, thì cộng đoàn sẽ trở nên đẹp đẽ như giấc mộng thái bình mà Isaia mô tả và như cộng đoàn tín hữu sơ khai “đồng tâm nhất trí, bẻ bánh và dùng bữa với lòng hân hoan” (Cv 2,46).

Như vậy, hoán cải trong Mùa Vọng không chỉ là việc đổi mới bản thân, mà còn là lời mời gọi xây dựng một cộng đoàn yêu thương, hiệp nhất và chan hòa tình bác ái, nơi mọi người có thể nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa.

3. Hoán cải bằng hoa trái cụ thể theo lời Gioan Tẩy Giả (Mt 3, 1-12)

Bài Tin Mừng hôm nay giới thiệu thánh Gioan Tẩy Giả như vị tiền hô mạnh mẽ kêu gọi dân chúng ăn năn sám hối để chuẩn bị đón Chúa: “Hãy ăn năn sám hối, vì Nước Trời đã đến gần.” Đối với thánh Gioan Tẩy Giả, hoán cải không phải là một cảm xúc nhất thời nhưng phải được biểu lộ bằng hoa trái cụ thể trong đời sống. Đó là việc từ bỏ gian dối, tránh xa giả hình, chiến đấu chống lại đam mê tội lỗi và sống công bằng, chân thật trong các mối tương quan.

Thánh Gioan Tẩy Giả còn cảnh báo dân Do Thái đừng tự mãn vì đặc ân dòng dõi Abraham, bởi đặc ân tôn giáo không thay thế được một đời sống hoán cải thực sự. Hình ảnh “chiếc rìu đặt sẵn dưới gốc cây” là một lời nhắc nhở mạnh mẽ để mỗi người xét lại đời sống của mình: cây đời ta có đang sinh hoa trái tốt không? Những thói quen nào đang cần biến đổi? Những tương quan nào đang đòi chữa lành?

Đặc biệt, theo Tin Mừng Luca (x. Lc 3,10–14), khi dân chúng hỏi thánh Gioan Tẩy Giả: “Chúng tôi phải làm gì?”, Ngài đã đưa ra những chỉ dẫn rất cụ thể như chia sẻ cho người thiếu thốn, sống công bằng trong nghề nghiệp, không tham lam, không ức hiếp ai và biết bằng lòng với cuộc sống của mình. Điều đó cho thấy hoán cải không chỉ là tránh điều xấu nhưng còn là thực thi điều thiện trong đời sống hằng ngày. Thánh Gioan Tẩy Giả đã chuẩn bị dân chúng đón nhận Đức Giêsu Kitô, Đấng sẽ thanh tẩy bằng Thánh Thần và lửa, thanh luyện tận căn lòng người và thắp lên sức sống mới của Thánh Thần.

4. Hoán cải – con đường để Chúa bước vào đời ta

Chúa sẽ đến trong đêm Giáng Sinh, trong các Bí tích nhất là Bí tích Thánh Thể, qua Lời Chúa, trong từng biến cố đời thường, trong giờ phút cuối đời mỗi người và trong ngày Chung Thẩm. Vậy, để đón Người đến một cách tốt đẹp, tâm hồn chúng ta luôn phải được chuẩn bị. Mùa Vọng mời gọi chúng ta từ bỏ ích kỷ, hận thù và chia rẽ; bù đắp thiếu sót bằng bác ái và quảng đại; hạ thấp núi đồi kiêu căng; sửa thẳng những lối sống quanh co; xây dựng hòa thuận trong các tương quan; và mở lòng đón Chúa bằng cầu nguyện và lãnh nhận các bí tích.

Ước gì trong Mùa Vọng này, mỗi người chúng ta để cho Chúa Thánh Thần thanh luyện, Lời Chúa soi sáng và tình yêu Chúa biến đổi. Khi ấy, chính đời sống của chúng ta sẽ trở thành “con đường thẳng” Chúa đến với ta và ta sẽ trở thành dấu chỉ của hy vọng, bình an và niềm vui cho những người chung quanh.

Lm. Anthony Trung Thành