Một cái nhìn về tiếng thở dài - Vì ai ?

MỘT CÁI NHÌN VỀ TIẾNG THỞ DÀI

(Thứ Sáu sau Chúa Nhật V Thường Niên – Mc 7,31-37)

Tin mừng Maccô tường thuật câu chuyện Chúa Giêsu chữa lành cho một người vừa điếc vừa nói ngọng với nhiều chi tiết lạ thường thú vị. Có đó nhiều diễn suy về những chi tiết như “kéo riêng người bệnh ra khỏi đám đông”, “đặt tay vào lỗ tai”, “bôi nước miếng vào lưỡi” anh ta. Xin có một vài nghĩ suy về “tiếng thở dài” của Chúa Giêsu trước khi nói “Epphata” nghĩa là hãy mở ra để chữa lành.

Tiếng thở dài của một ai đó biểu lộ tâm tư tình cảm của họ. Có thể đó là một trạng thái sảng khoái vì đã cất được một gánh nặng tâm lý nào đó hoặc đã hoàn thành một việc khó nhọc. Tiếng thở dài cũng rất có thể là một cách thế biểu lộ tâm trạng phiền muộn trên mức bình thường. Tiếng thở dài của Chúa Giêsu trong trường hợp này xem ra không ở trường hợp đầu vì Chúa Giêsu thở dài rồi mới nói “Epphata (Hãy mở ra)” và sau đó thì Người lại bảo người ta không được kể chuyện chữa bệnh với ai cả. Nếu tiếng thở dài của Chúa Giêsu thuộc trường hợp thứ hai thì thử hỏi Người đang phiền muộn chuyện gì?

Chắc chắn những người bị khuyết tật về thính giác và khả năng nói thì không nhiều. Tuy nhiên có đó rất nhiều người thính giác bình thường nhưng lại không biết nghe, đúng hơn là không chịu nghe những điều phải nghe. Thánh sử Maccô trong đoạn trước đó đã tường thuật việc Chúa Giêsu giải thích cách biện phân chuyện “sạch – nhơ” và tiếp liền sau đó Người nói: “Ai có tai để nghe thì hãy nghe!” (Mc 7,16). Chữa lành một vài người bị điếc về thể lý đối với Chúa Giêsu thì có lẽ không quá khó, nhưng chữa lành rất nhiều người có tai mà không chịu nghe, không biết nghe thì quả là không dễ.

Thiên Chúa nói với chúng ta bằng nhiều cách thế. Người nói với chúng ta qua các kỳ công tay Người tác tạo là vũ trụ thiên nhiên, tiếng  lương tâm, qua Kinh Thánh qua lời huấn dụ các mục tử và các ngôn sứ chính danh, chính hiệu,  qua ý lòng của đoàn dân thấp cổ bé phận. Hình như chúng ta ít để ý đến cách thế sau cùng này dù rằng vẫn nói “ý dân là ý trời”. Sinh thời khi đi rao giảng Tin Mừng Chúa Giêsu thường khiển trách nhiều lãnh đạo Do Thái giáo về điều này. Họ ngồi trên ‘tòa Môsê” chất lên vai lên cổ dân chúng những gánh ách nặng nề mà chính họ lại buồn giơ một ngón tay lay thử (x.Mt 23,1-4).

Khi đã không biết nghe thì chúng ta sẽ không biết nói và nếu có nói thì cũng “ngọng nghịu” cách nào đó. Một trong những cách thế nói ngọng đó là nói nguyên tắc chung chung, nói ở đâu cũng đúng, nói lúc nào cũng không sợ sai mà thực ra không nói cho ai cả. Người rơi vào chước cám dỗ này có thể gọi là “ăn xôi chùa ngọng miệng”. Được hưởng lợi lộc nào đó thì người ta dễ tìm kiếm sự an phận nên chọn thái độ “làm thinh” khi có chuyện cần phải nói hoặc có nói thì cũng nói chung chung, không đụng đến những người đang nắm quyền cao chức trọng.

Vẫn có đó những tiếng nói cất lên từ những vị hữu trách trong các tập thể tôn giáo. Tuy nhiên cần thú nhận rằng đa số là những vấn đề mang tính luân lý cá nhân và đối tượng là đoàn dân kém phận. Còn những vấn đề mang tính luân lý xã hội đang ảnh hưởng đến hàng triệu người dân như chuyện hiểm họa chiến tranh, chuyện các chế độ chuyên chế toàn trị, chuyện nhiều nhà độc tài trên thế giới đang làm cho dân chúng lầm than, sống không xứng với nhân phẩm…thì xem ra còn quá ít tiếng nói được cất lên. Phải chăng “tiếng thở dài” của Chúa Giêsu vẫn còn vọng vang đâu đó?

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột

*********

VÌ AI ?

(Thứ Bảy sau Chúa Nhật V TN – 1V 12,26-32; Mc 8,1-10)

Phụng vụ lời Chúa ngày thứ Bảy sau Chúa Nhật V mùa Thường Niên, giáo hội cho chúng ta nghe trích đọc hai bài Thánh Kinh trình bày chân dung đối nghịch của hai vị vua. Bài đọc thứ nhất trích sách các vua trình bày chân dung vua Giêrôbôam và bài Tin mừng cho thấy diện mạo của vị Vua trên các vua là Đức Giêsu Kitô. Sự đối nghịch giữa chân dung hai vị vua thể hiện nơi tấm lòng của hai vị.

Được đặt làm vua một vương quốc gồm mười chi tộc Israel, thế mà Giêrôbôam chỉ lo cho cái ngai vàng của mình, vì thế ông tìm mọi cách thế để bảo đảm vương vị của mình kể cả việc lợi dụng Thiên Chúa. Vì sợ dân chúng hằng năm lên Giêrusalem để dự lễ thì sẽ dần trở về với Rôbôam, con vua Salômon, nên ông đã cho tạc hai tượng bò vàng đặt hai nơi trên lãnh thổ của mình là Bêthel và Đan. Ông đã tế lễ cho các tượng bò vàng và thiết lập cả hàng tư tế để phục vụ công việc tế tự. Vì lợi ích của mình và để bảo đảm quyền chức của mình người ta thường sử dụng cả thần minh và thần thánh hóa bản thân hay tập thể của mình. Lịch sử cho thấy hiện tượng này thì xưa nay vẫn vậy.

Bài Tin Mừng vẽ nên chân dung vị Vua trên các vua, Đấng luôn lấy thiện ích con dân làm đầu. “Ta thương đám đông, vì này đã ba ngày rồi, họ không rời bỏ Ta và không có gì ăn. Nếu Ta để họ đói mà về nhà, họ sẽ mệt lã giữa đường, vì có nhiều người từ xa mà đến” (Mc 8,2). Tấm lòng của vị vua và là mục tử nhân lành đã hiển lộ từ lời nói đến hành động. Người đã tận dụng cả những sự nhỏ nhặt là bảy chiếc bánh để phục vụ đám đông hôm ấy mà Tin mừng tường thuật là độ chừng bốn ngàn.

“Sống trong đời sống, cần có một tấm lòng”. Cố nhạc sĩ họ Trịnh hẳn muốn nhấn mạnh đến tấm lòng vị tha. Khi biết sống vì nhau và cho nhau thì chúng ta sẽ biết tận dụng mọi cơ hội, mọi điều kiện, mọi phương tiện dù là đơn sơ hay bé nhỏ để thể hiện tình yêu liên đới, tương thân. Trái lại khi sự vị kỷ lên ngôi thì chúng ta sẽ không chừa nhiều thủ đoạn để phục vụ lợi ích bản thân mình, kể cả việc “buôn thần, bán thánh”.

Trước khi nói năng hay làm việc gì, dĩ nhiên là trong những vấn đề khá quan trọng, hãy xét xem chúng ta đang hành xử vì ai. Vì thiện ích của ai?  Một câu hỏi có lẽ giúp chúng ta biết cân nhắc hơn trong các quyết định chọn lựa điều phải làm, điều đáng nói. Là người trưởng thành, câu hỏi “vì ai” cũng giúp chúng ta tỉnh thức để biết phân định tính hợp lý, tính công minh và phải đạo của các quyết sách của nhiều lãnh đạo ngoài xã hội cũng như trong các tập thể tôn giáo.

Vì ai? Vì thiện ích của ai? Câu hỏi thật đơn sơ nhưng thiết tưởng nó là một trong những chìa khóa giúp chúng ta giải quyết nhiều vấn đề của cuộc sống.

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột