Óng câu qua cửa sổ và sự trở về của cát bụi

CUỘC SỐNG VÔ THƯỜNG: BÓNG CÂU QUA CỬA SỔ VÀ SỰ TRỞ VỀ CỦA CÁT BỤI

Giữa dòng chảy bất tận của thời gian, có bao giờ bạn tự dừng lại một phút giây nào đó, lắng nghe tiếng gió thổi qua kẽ lá hay nhìn ngắm một chiếc lá vàng rơi nghiêng trong chiều tà và tự hỏi về ý nghĩa thực sự của sự tồn tại? Cuộc sống này, với tất cả những hỉ nộ ái ố, những toan tính đời thường và những giấc mơ dang dở, thực chất luôn ẩn chứa những điều bất ngờ mà không một trí tuệ nào có thể lường trước được trọn vẹn. Chúng ta vẫn thường ví đời người như bóng câu qua cửa sổ, một hình ảnh đầy tính tượng hình và cũng đầy nỗi ám ảnh về sự trôi chảy không ngừng nghỉ. Chỉ thoáng chốc thôi, khi ta còn ngỡ ngàng chưa kịp nhận ra mình đã đi được bao xa, thì sinh mệnh đã đến lúc phải trở về với cát bụi. Cuộc sống này quá ngắn ngủi là vậy, ngắn đến mức tàn nhẫn, nhưng cũng chính sự ngắn ngủi ấy lại làm nên vẻ đẹp bi tráng và thôi thúc con người ta phải sống sao cho trọn vẹn từng khoảnh khắc.

Hãy thử ngẫm lại mà xem, ngày hôm qua chúng ta còn là những đứa trẻ vô tư chạy nhảy dưới mưa, tiếng cười giòn tan hòa vào tiếng sấm, chẳng biết lo âu là gì ngoài việc sợ bị mẹ mắng. Vậy mà chỉ trong cái chớp mắt của tạo hóa, mái đầu đã điểm hoa râm, đôi mắt đã hằn lên những vết chân chim của năm tháng. Thời gian không bao giờ chờ đợi ai, nó lạnh lùng và tàn nhẫn cuốn phăng đi tất cả, từ tuổi trẻ, sắc đẹp cho đến sức khỏe. Cái gọi là "bóng câu qua cửa sổ" không chỉ là một phép so sánh văn học, mà là một sự thật trần trụi. Con bạch mã lướt qua khe cửa hẹp nhanh đến mức mắt thường khó mà nắm bắt, cũng giống như đời người, thoạt nhìn tưởng là trăm năm dài đằng đẵng, nhưng kỳ thực chỉ là một giấc mộng kê vàng. Sáng còn thắm tươi như hoa nở, tối đã úa tàn như lá rụng về cội. Những biến động của cuộc đời đến một cách bất ngờ, không báo trước, làm đảo lộn mọi trật tự mà ta đã dày công sắp đặt.

Sự bất ngờ của cuộc sống nằm ở chỗ nó không tuân theo bất kỳ một kịch bản nào mà con người mong muốn. Bạn có thể lên kế hoạch cho 5 năm, 10 năm, thậm chí là cả cuộc đời, nhưng rồi một cơn bão đi qua, một biến cố ập đến, hay đơn giản chỉ là một cuộc gặp gỡ tình cờ cũng đủ để rẽ hướng con thuyền số phận sang một ngã rẽ hoàn toàn khác. Có những người hôm nay còn cười nói vui vẻ, nâng ly chúc tụng nhau trong những bữa tiệc linh đình, nhưng ngày mai đã trở thành người thiên cổ. Có những cơ ngơi đồ sộ tưởng chừng như vững chãi ngàn năm, chỉ sau một đêm đã hóa thành tro bụi. Đó chính là sự vô thường – bản chất cốt lõi của vạn vật. Vô thường không phải là để ta bi quan hay chán nản, mà để ta nhận thức rõ rằng không có gì là mãi mãi. Sự ổn định mà ta vẫn hằng khao khát thực chất chỉ là một trạng thái cân bằng tạm thời giữa những biến động không ngừng. Khi hiểu được điều này, ta sẽ bớt đi sự bám víu cố chấp, bớt đi những dằn vặt khi mọi chuyện không như ý, và học cách chấp nhận những bất ngờ như một phần tất yếu của hành trình làm người.

Đời người ngắn ngủi, thế nhưng chúng ta lại thường lãng phí nó vào những điều phù phiếm. Chúng ta dành quá nhiều thời gian để giận hờn, ganh ghét, đố kỵ và tranh giành những thứ không thuộc về mình. Chúng ta lao vào cuộc đua danh lợi như những con thiêu thân, bán rẻ sức khỏe và lương tâm để đổi lấy những tràng pháo tay hư ảo hay những con số vô tri trong tài khoản ngân hàng. Để rồi khi đối diện với lằn ranh sinh tử, khi nằm trên giường bệnh với hơi thở tàn hắt, ta mới chợt nhận ra rằng tất cả những thứ ấy chẳng thể mang theo được. Lúc sinh ra, ta đến với thế giới này bằng hai bàn tay trắng và tiếng khóc chào đời. Lúc ra đi, ta cũng lại trở về với cát bụi bằng hai bàn tay trắng, chỉ khác chăng là để lại một nấm mồ xanh cỏ và những ký ức trong lòng người ở lại. Cát bụi rồi sẽ lại về với cát bụi, đó là quy luật muôn đời không thể thay đổi. Thân xác này được vay mượn từ đất đai, sông núi, rồi cũng phải trả lại cho tự nhiên để tiếp tục những vòng tuần hoàn mới. Vậy thì hà cớ gì ta phải làm khổ nhau vì những điều nhỏ nhặt? Hà cớ gì ta không dành cho nhau những lời ái ngữ, những ánh mắt bao dung khi còn có thể nhìn thấy nhau?

Sự ngắn ngủi của kiếp người là một lời nhắc nhở nghiêm khắc về giá trị của hiện tại. Nhiều người trong chúng ta thường mắc kẹt ở quá khứ hoặc lo lắng thái quá về tương lai. Chúng ta hối tiếc về những sai lầm đã qua, dằn vặt về những cơ hội đã mất, hoặc sợ hãi về những rủi ro chưa tới. Nhưng quá khứ đã chết, tương lai thì chưa sinh ra, chỉ có hiện tại là sự thật duy nhất mà ta có thể nắm bắt. Sống trọn vẹn trong từng hơi thở, cảm nhận sâu sắc từng tách trà, từng nụ cười, từng cái nắm tay, đó mới là cách sống của người thấu hiểu lẽ vô thường. Nếu ngày mai là ngày cuối cùng được sống, liệu bạn có còn bận tâm đến việc ai đó đã nói xấu mình? Liệu bạn có còn tiếc rẻ một lời xin lỗi hay một lời yêu thương? Chắc chắn là không. Khi cái chết hiện hữu như một sự thật hiển nhiên ở cuối con đường, mọi tị hiềm, mọi lo toan tủn mủn bỗng trở nên vô nghĩa. Chỉ còn lại tình yêu thương và sự sẻ chia là thứ duy nhất có giá trị, là hành trang duy nhất giúp linh hồn ta thanh thản khi rời bỏ thế gian này.

Cuộc sống ẩn chứa những điều bất ngờ, có thể là tai ương, nhưng cũng có thể là những phép màu. Một người lạ bỗng trở thành tri kỷ, một thất bại ê chề bỗng trở thành bài học quý giá mở ra cánh cửa thành công, một mất mát đau thương bỗng trở thành động lực để ta trưởng thành và mạnh mẽ hơn. Nếu cuộc đời chỉ toàn là những đường thẳng tắp, êm đềm và dự báo trước, thì có lẽ nó sẽ tẻ nhạt biết bao. Chính những khúc quanh, những ngã rẽ bất ngờ mới tạo nên hương vị của cuộc sống, giúp ta nếm trải đủ đầy các cung bậc cảm xúc. Đừng sợ hãi trước những cơn bão, bởi sau cơn mưa trời lại sáng, và đôi khi, chính trong tâm bão ta mới tìm thấy sự bình yên thực sự của tâm hồn. Quan trọng không phải là điều gì xảy ra với bạn, mà là cách bạn đối diện với nó. Một tâm thế bình thản, an nhiên trước mọi biến động sẽ giúp bạn đứng vững giữa dòng đời vạn biến. Hãy nhìn vạn vật như nó đang là, đến rồi đi, sinh rồi diệt, như mây tụ rồi tan, như sóng vỗ rồi lặng.

Chúng ta, những lữ khách trọ trần gian, mỗi người đều mang trong mình một sứ mệnh riêng. Có người đến để làm những việc lớn lao thay đổi thế giới, có người chỉ đơn giản là đến để trồng một cái cây, nuôi dạy một đứa trẻ nên người, hay mang lại tiếng cười cho người khác. Dù vai trò của bạn là gì, hãy nhớ rằng thời gian của bạn là hữu hạn. Đừng sống cuộc đời của người khác, đừng để những định kiến xã hội hay áp lực từ đám đông bóp nghẹt tiếng nói bên trong bạn. Hãy can đảm theo đuổi những gì trái tim mách bảo, hãy yêu thương nồng nhiệt như chưa từng bị tổn thương, và hãy sống sao cho khi nhắm mắt xuôi tay, bạn không phải thốt lên hai từ "giá như". Sự hối tiếc lớn nhất của con người không phải là những gì họ đã làm sai, mà là những gì họ đã không dám làm khi còn có cơ hội.

Khi hiểu rằng sinh mệnh rồi sẽ trở về với cát bụi, ta sẽ học được cách buông bỏ. Buông bỏ những gánh nặng không cần thiết, buông bỏ những oán thù, buông bỏ lòng tham vô đáy. Ta sẽ biết trân trọng sức khỏe của mình hơn, biết yêu thương bản thân và những người xung quanh hơn. Ta sẽ hiểu rằng, giàu sang phú quý cũng chỉ là mây khói, địa vị cao sang cũng chỉ là hư danh. Cái còn lại sau cùng là sự tử tế, là những hạt giống thiện lành mà ta đã gieo trồng trong tâm hồn người khác. Một nụ cười trao đi, một bàn tay đưa ra lúc hoạn nạn, một lời động viên đúng lúc, đó mới là những di sản trường tồn với thời gian. Cát bụi có thể lấp vùi thân xác, nhưng không thể lấp vùi được tiếng thơm của một nhân cách cao đẹp.

Cuối cùng, hãy nhìn cuộc đời này bằng đôi mắt của sự biết ơn. Biết ơn vì mỗi sáng mai thức dậy ta vẫn còn được hít thở bầu không khí này, vẫn còn nhìn thấy ánh mặt trời rực rỡ, vẫn còn nghe thấy tiếng chim hót líu lo. Biết ơn những nghịch cảnh đã tôi rèn ý chí, biết ơn những người đã đến và đi, dù họ mang lại niềm vui hay nỗi buồn, bởi tất cả đều là những mảnh ghép không thể thiếu tạo nên bức tranh cuộc đời muôn màu. Cuộc sống ngắn ngủi lắm, đừng để nó trôi qua trong vô thức. Hãy sống sâu sắc, sống tỉnh thức, để mỗi phút giây trôi qua đều là một phút giây ý nghĩa. Đừng đợi đến khi mọi thứ đã quá muộn màng mới nhận ra giá trị của những điều bình dị. Hãy trân trọng người đang ở bên cạnh bạn, hãy nói lời yêu thương khi đôi môi còn có thể cất tiếng, hãy làm những điều tốt đẹp ngay bây giờ, ngay tại đây. Bởi vì, đời người như bóng câu qua cửa sổ, thoáng chốc thôi là sinh mệnh đã trở về với cát bụi, tan biến vào hư vô, để lại thế gian này tiếp tục quay cuồng trong vũ điệu bất tận của tạo hóa. Hãy sống sao để khi trở về với đất mẹ, ta có thể mỉm cười mãn nguyện, vì đã dạo chơi một chuyến thật đẹp ở chốn nhân gian này, không uổng phí một kiếp người, không hổ thẹn với lương tâm, và để lại một chút hương thơm cho đời sau. Đó có lẽ là ý nghĩa trọn vẹn nhất của một kiếp nhân sinh phù du nhưng cũng đầy rực rỡ này.

Lm. Anmai, CSsR