Rơi bẫy …cám dỗ
- T5, 20/03/2025 - 15:08
- Thùy Linh
RƠI BẪY …CÁM DỖ
ThùyLinh'25
Giữa cuộc sống đua chen vô vàng cạm bẫy. Hành động cư xử đúng, đôi khi cũng là 1 tờ giấy thông hành hiệu lực cho chúng ta vượt qua trở ngại. Cũng không ít những hành động đẩy xung khắc trở nên trầm trọng hơn nếu chọn hành động sai cách. Người mưu mô, gian xảo và người tâm địa hiền, lành tính thường như hai thế lực tương phản. Người lành tính không có nghĩa họ vô tội trong mọi tình huống. Thường bị quấn vào mưu sâu chước dữ của người bên cạnh mà ít khi họ chủ tâm hay cố tình muốn tạo ra sự cố.
Bài viết này tôi muốn vẽ lại bức tranh 2 nhân vật câu chuyện trong Kinh Thánh, mà vai diễn không mấy in sâu vào tâm trí người đọc, nhưng phần nào diễn tả rỏ nét tương phản 2 loại người kể trên.
Tôi đặt tên nhóm người có tâm địa mưu mô hiểm độc, cá tính đặc biệt bên ngoài thường là im lặng, hiền lành, nho nhã, vâng phục là "nhóm gài bẫy". Nhóm người vô tình trở thành "chiên tế thần" cũng là người vô cùng tội lỗi là "nhóm rớt bẫy".
Nhóm gài bẫy và nhóm rơi bẫy trong xã hội, công sở hay gia đình nơi đâu cũng có. Sống bên, sống cùng và sống với chúng ta mỗi ngày. Cùng chia hơi thở, tình cảm, thức ăn và cùng san sẻ mọi chuyện vui buồn, tương sinh, trợ sinh và có khi hủy diệt, đốc thúc chúng ta mỗi ngày trong mỗi hành động.
Nhóm gài bẫy, nhân vật đầu tiên, bà Bathsheba: vợ Uriah mà vua David "cướp lấy" rồi dẫn đến tội giết người.
Một nhân vật Kinh Thánh nhắc tới như là nguyên nhân chính, làm đảo điên một người tôi tớ trung thành của Chúa. Bà Bathsheba trong câu chuyện rất mờ nhạt và chẳng lôi cuốn người đọc như một nhân vật chính yếu làm người đạo đức sa ngã.
Câu chuyện dẫn giải có nguyện nhân, nhưng để đóng lại một thước phim thì chẳng mấy chi tiết hấp dẫn người đọc, ngoài hiền lành, im lặng ra. Giống như truyện cổ tích, mặc cho người rơi bẫy tự giải quyết và tự lực sống còn. Bà Bathsheba chẳng nói một câu nào trong Kinh Thánh. Cũng chẳng phân minh, giãi bày, khóc lóc hay làm việc gì ngoài một việc quan trọng nhất IM LẶNG. Bà Bathsheba đã góp vào lịch sử nhiều dấu chấm khó giải thích, nhưng không thừa thãi.
Im lặng khi vua David có ý đồ chiếm đoạt thân xác khi bà biết mình là người phụ nữ có chồng. Im lặng khi chồng bà, Uriah trở về bên cạnh. Im lặng trước âm mưu vua David sẽ giết chồng bà. Và những im lặng này nén chặt vào một âm mưu có phần so sánh giữa 2 người đàn ông, mà cán cân đã lệt ngay ngày đầu tiên.
Bà Bathsheba có nhiều toan tính và âm mưu. Nếu nói vua David tính kế giết chồng bà Bathsheba để chiếm đoạt vợ ông ta thì mới đúng phân nửa. Nữa còn lại là do sự im lặng của bà Bathsheba đã làm động cơ nguy hiểm để Uriah phải chết. Bà đã thuộc về nhóm gài bẫy thành công cho vua David mắc mưu và rơi bẫy.
Kinh Thánh hẳn không phải là cuốn sách luật để phân tích đúng sai của các nhân vật. Bà Bathsheba im lặng để Chúa là đấng duy nhất xét xử David và David thấy tội lỗi mình, để tỏ lòng ăn năn sám hối. Tôi hiểu: Kinh Thánh nhấn mạnh lòng thương xót Chúa dành cho người biết tội và tỏ lòng sám hối, như David. Người không tự nhận biết mình lỗi sẽ không nằm trong chương trình của Chúa.
(Tôi hiểu nhân vật của Kinh Thánh Chúa an bài đôi khi người này chỉ là lá, cỏ cây, người kia là hoa, trái mà Chúa cần xử dụng). Chúa xử dụng và dùng số mạng một người để thánh hóa người kia. Dùng hành động người này cứu độ người khác. Bà Bathsheba trong câu chuyện Kinh Thánh như giọt thuốc độc, đủ kích thích lòng sa ngã của David. Sự im lặng của bà (tôi nghĩ) như một sự đồng thuận không trách nhiệm, để làm nổi bật tội lỗi nơi David và nhất mạnh đến sự khoan dung tha thứ của Chúa.
Bà Bathsheba, người đã sinh ra vị vua lừng lẫy khôn ngoan, thông minh, trước đây chưa có ai sánh bằng và sau này cũng không ai ví kịp, vua Solomon. Chi tiết này cho chúng ta thấy sự rộng lượng che chở của Chúa dành cho David và hậu duệ người Chúa thương, mà bà Bathsheba hưởng ké.
Nhóm gài bẫy, nhân vật thứ 2: Người anh trai của dụ ngôn người con hoang đàng.
Người viết muốn vẽ và tô lại nhân vật người anh trai của người con hoang đàng như một cuốn phim chiếm chậm.
Hai anh em có chung người cha, chung nhà, chung quyền hành, chung sản nghiệp của cha. Nhưng có 2 mặt đối lập về tính cách, cả nội tâm, cư xử và tỏ bày tình cảm.
Nếu Kinh Thánh dọi ánh đèn màu vào người em là người con hoang đàng để chiếu sáng bản năng phung phí, vô ơn, đàn đúm, trác táng, mê muội để toát lên nhân vật người cha hiền lành, khoan dung và đầy tha thứ. Thì chúng ta đã quên mất một góc khuất câu chuyện cũng là nguyên nhân chính đẩy hai cha con đến cực điểm của đau khổ.
Trước khi bỏ nhà ra đi, Kinh Thánh không kể. Nhưng ngày trở về của đứa con hoang đàng, người anh tỏ thái độ:
- Không vào nhà, gọi người giúp việc hỏi ,giận, trách cha, làm công cho cha, đối xử bất công, xin nhưng cha không cho, goi em mình: thằng con của cha …ect…
Thái độ và cách hành xử dễ dàng nhận ra người anh không có tình cảm và không trân quý em mình. Có chút gì toát lên ghen tị, khó chịu và so đo. Đó cũng chẳng phải là 1 trong nhiều nguyên nhân khiến người khác rơi bẫy, cũng là nguyên nhân dẫn đến người em bỏ nhà đi hoang. Sự kiện không quên cho chúng ta tự hiểu xét thấy đó cũng là sự tranh chấp bất hòa giữa 2 anh em đã có trước.
Nếu Kinh Thánh đặt người con hoang đàng, là những người tội lỗi từ bỏ quá khứ, tìm về bên cha mình, là Thiên Chúa nhân từ, chúng ta hiểu: người cha biết rõ con mình vì tự do ra đi, theo đam mê rồi sẽ có ngày hối lỗi và trở về. Nhưng trong Kinh Thánh chưa đề cập và không muốn tìm hiểu về người con cả. Người hằng ngày ở sát bên cạnh ông.
Chưa bao giờ xin cha chia gia tài, chưa bỏ nhà ra đi, im lặng, phục tùng, nể, sợ, vâng lời không có nghĩa là cùng nhìn chung một hướng, sống cùng, sống chung, sống với không có nghĩa là sống cho nhau, sống vì nhau. Mối tương quan đang chung đụng dưới một mái nhà, hay dưới một gia đình đôi khi đang tương phản tranh chấp trong thầm lặng giữa hai bên: bên người gài bẫy và người (sẽ) rớt bẫy, chưa biết bên nào thắng thua. Chấp nhận nhau vì cả hai chưa được công nhận quyền lợi mình. Chấp nhận nhau vì một trong 2 chưa bỏ cuộc, nên một bên vẫn miệt mài chấp nhận thi hành công việc được giao phó, không yêu thương, không có ý định gắn bó lâu dài.
Nếu Kinh Thánh đem sự bốc đồng nông nỗi lêu lõng của người con thứ làm vi dụ cho những tâm hồn lạc lối muốn trở về cùng Chúa, thì chúng ta quên đi một khía cạnh đó là người con cả. Người chưa bao giờ xa cha, không đòi chia chát của cải, không đói khát nhưng trong lòng không bao giờ khuất phục và có yêu thương thật lòng.
Cảm giác bị thừa thãi, ghen tị, hơn thua nung nóng nơi người anh, Kinh Thánh cho chúng ta tự suy diễn để tìm ra câu trả lời:
Điểm quan trọng nhất của dụ ngôn không phải là giây phút người con trở về, mà sự tự hối, tự thấy mình có lỗi, nhận ra lỗi và xin lỗi, khác với người anh.
Hiểu ra điểm chung của 2 câu chuyện Kinh Thánh:
Con người khi không ý thức tội lỗi thì Chúa cũng không làm gì được!
Tôi im lặng cũng đang băn khoăn tự hỏi đôi khi: Mình đã đi hoang hay đang ở sát bên? mình đang quần quật giữ nề nếp hay chỉ nuôi ý phản nghịch? đơn giản chỉ khác nhau khi mình tự thấy mình có lỗi, nhận lỗi và xin được tha thứ.
Chúa vẫn còn đó mỗi ngày đứng đợi đứa con hoang từ cuối con đường rất xa, vì Chúa biết con sẽ trở về. Nhưng Chúa sẽ không cưỡng ép khi chúng ta quần quật tỏ ra mình vâng lời, phục tùng khi lòng dạ đã đi hoang từ lâu.
Chúa ơi, xin dủ lòng thương đừng trách phạt, xin vỗ về con khi con ngỗ nghịch không muốn vào nhà.
Được không !!!?