Sức mạnh của lời cầu nguyện thầm lặng cho thế giới

ĐỜI SỐNG CHIÊM NIỆM : SỨC MẠNH CỦA LỜI CẦU NGUYỆN THẦM LẶNG CHO THẾ GIỚI

Giữa một thế giới đang quay cuồng trong cơn lốc của hành động, của hiệu quả tức thời và của tiếng ồn không ngớt, sự tồn tại của các đan viện kín hay các dòng chiêm niệm là một dấu hỏi lớn, thậm chí là một nghịch lý. Người ta thường tự hỏi: "Sống sau bức tường tu viện, tách biệt với thế giới, thì có ích lợi gì cho ai? Tại sao lại chọn một cuộc sống 'vô dụng' đến thế trong khi ngoài kia còn biết bao nhiêu người cần được giúp đỡ, biết bao công việc phải làm?". Thế giới đề cao chủ nghĩa thực dụng, nơi mà giá trị của một con người thường được đo lường bằng những gì họ sản xuất, họ cống hiến một cách hữu hình. Trong bối cảnh đó, đời sống chiêm niệm, với sự thinh lặng, ẩn mình và những công việc xem chừng như lặp đi lặp lại một cách đơn điệu, trở nên xa lạ và khó hiểu. Nhưng cũng chính từ sự khó hiểu và thinh lặng tuyệt đối đó, một sức mạnh vĩ đại, một nguồn ân sủng vô hình lại đang được tuôn đổ cho Giáo Hội và cho toàn thế giới. Đó chính là sức mạnh của lời cầu nguyện thầm lặng.

Đời sống chiêm niệm không phải là một sự trốn chạy thế gian. Đây là một sự thật căn bản mà chúng ta cần phải thấu triệt. Nó không phải là sự lựa chọn của những tâm hồn yếu đuối, không đủ can đảm đối diện với thử thách của cuộc đời, hay những người thất bại trong các mối tương quan xã hội. Trái lại, đó là một ơn gọi đặc biệt, một sự đáp trả triệt để và can đảm trước tiếng gọi của Thiên Chúa. Những tâm hồn chiêm niệm được Thiên Chúa "quyến rũ" và "dụ dỗ" (x. Gr 20,7) để đi vào "sa mạc" của cõi lòng, nơi họ chỉ sống cho một mình Ngài. Họ tự nguyện "khóa mình" trong bốn bức tường tu viện, không phải để xa lánh nhân loại, mà là để ở gần nhân loại hơn ở một cấp độ sâu sắc nhất: cấp độ của con tim, của linh hồn. Họ từ bỏ thế giới, nhưng là để tìm lại thế giới trong trái tim Thiên Chúa. Họ là những con người đã chọn "phần tốt nhất" mà không ai lấy đi được, như Chúa Giêsu đã nói về Maria, người ngồi dưới chân Chúa để lắng nghe Lời Người (x. Lc 10, 42).

Trái tim của đời sống chiêm niệm chính là lời cầu nguyện. Nhưng lời cầu nguyện ở đây không chỉ đơn thuần là những công thức hay những lời kinh đọc vội vã. Đó là một sự hiện diện liên lỉ, một cuộc đối thoại không lời, một sự kết hiệp mật thiết với Ba Ngôi Thiên Chúa. Thinh lặng không phải là sự trống rỗng, mà là một không gian được lấp đầy bởi sự hiện diện của Thiên Chúa. Trong sự thinh lặng đó, các tu sĩ chiêm niệm học cách lắng nghe tiếng Chúa trong từng hơi thở, trong tiếng lá rơi, trong sự thay đổi của thời tiết, và quan trọng hơn cả, trong chiều sâu của tâm hồn. Họ là những "chuyên gia" của sự thinh lặng, và qua đó, họ trở thành những "chuyên gia" về Thiên Chúa. Họ chiến đấu không phải với gươm đao hay bằng những lý lẽ hùng hồn, mà bằng chính sự hiện diện cầu nguyện của mình. Họ là những Mô-sê trên núi, giơ tay cầu nguyện cho dân Israel đang chiến đấu dưới thung lũng (x. Xh 17, 8-13). Khi Mô-sê mỏi mệt, dân chúng yếu thế. Khi Mô-sê kiên trì, dân chúng chiến thắng. Các tu sĩ chiêm niệm chính là những cánh tay được giơ lên không mỏi mệt, ngày đêm cầu bầu cho thế giới.

Sức mạnh của lời cầu nguyện thầm lặng này nằm ở đâu? Nó nằm ở sự chuyển cầu. Các đan sĩ, nữ tu dòng Kín có thể không biết tên từng người, không đọc hết các tin tức thời sự mỗi ngày, nhưng họ mang cả thế giới trong trái tim mình. Nỗi đau của một em bé đói khổ ở châu Phi, sự tuyệt vọng của một người trẻ mất phương hướng ở châu Âu, sự tan vỡ của một gia đình ở châu Mỹ, hay sự mệt mỏi của một vị mục tử đang phục vụ tại một giáo xứ xa xôi... tất cả đều được thu gom và mang đến trước Thánh Thể Chúa. Lời cầu nguyện của họ vượt qua mọi biên giới địa lý, mọi rào cản văn hóa. Nó là một sức mạnh vô hình, như dòng điện chạy ngầm, cung cấp năng lượng cho toàn thể Thân Mình Mầu Nhiệm của Chúa Kitô là Giáo Hội. Thánh Têrêxa Hài Đồng Giêsu, một vị thánh Tiến sĩ Hội Thánh, người chưa bao giờ bước chân ra khỏi tu viện Kín Cát Minh, đã trở thành Bổn mạng các xứ truyền giáo. Điều đó cho thấy sức mạnh tông đồ vĩ đại của một đời sống ẩn dật và cầu nguyện.

Khi thế giới đầu tư vào vũ khí, công nghệ và quyền lực, các dòng chiêm niệm đầu tư vào sự thinh lặng và tình yêu. Họ là "trái tim" của Giáo Hội, như thánh Têrêxa đã khao khát: "Trong trái tim của Giáo Hội, con sẽ là Tình Yêu". Trái tim thì không ai nhìn thấy, nó ẩn sâu trong lồng ngực, nhưng nó không ngừng bơm máu và dưỡng khí để nuôi sống toàn bộ cơ thể. Nếu trái tim ngừng đập, cơ thể sẽ chết. Cũng vậy, nếu Giáo Hội thiếu đi những "trái tim" chiêm niệm này, hoạt động mục vụ, truyền giáo, bác ái... dù có sôi nổi đến đâu, cũng sẽ mất đi nguồn sống và sự sinh động. Họ là những "lá phổi" tâm linh, hít thở bầu không khí của Thiên Chúa và thanh lọc những ô nhiễm của tội lỗi, của sự dữ đang lan tràn trong thế giới. Sự hy sinh thầm lặng của họ, sự trung tín trong những việc nhỏ nhặt, sự kiên trì trong cầu nguyện... chính là những hành vi đền tội thay cho nhân loại, xoa dịu cơn thịnh nộ của Thiên Chúa và kéo muôn vàn ơn thánh xuống cho thế gian.

Đời sống chiêm niệm còn là một dấu chỉ cánh chung, một lời chứng hùng hồn cho thế giới về sự tồn tại của Thiên Chúa và về Nước Trời. Trong một xã hội tôn thờ chủ nghĩa tiêu thụ và những lạc thú chóng qua, sự hiện diện của họ là một dấu chỉ của sự mâu thuẫn. Họ sống một cuộc đời khó nghèo, khiết tịnh và vâng phục, qua đó tuyên xưng rằng chỉ một mình Thiên Chúa là đủ. Sự tồn tại của họ nhắc nhở chúng ta rằng cuộc đời này chỉ là tạm bợ, và quê hương đích thực của chúng ta là ở trên trời. Họ là những ngọn hải đăng thầm lặng, chiếu sáng trong đêm tối của trần gian, hướng con người về bến bờ vĩnh cửu. Họ không chạy theo những giá trị phù vân, mà bám chặt lấy giá trị duy nhất và tuyệt đối là chính Thiên Chúa. Họ là lời tiên tri sống động, nhắc nhở thế giới rằng "con người sống không chỉ bằng cơm bánh, mà còn bằng mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra" (Mt 4,4).

Hơn nữa, các tu viện chiêm niệm là những ốc đảo của bình an và là nơi con người có thể tìm về với chính mình. Trong sự ồn ào của thế giới, con người dễ dàng bị mất phương hướng, bị lôi kéo bởi muôn vàn thứ bên ngoài mà quên đi tiếng nói sâu thẳm bên trong tâm hồn. Các đan viện, với bầu khí thinh lặng và thánh thiêng, trở thành nơi chốn mà con người có thể "dừng lại" để gặp gỡ Thiên Chúa và gặp gỡ chính mình. Rất nhiều người, dù không sống đời chiêm niệm, đã tìm đến các đan viện để tĩnh tâm, để tìm lại sự bình an, để được lắng nghe, và để được các đan sĩ cầu nguyện cho. Những lời khuyên bảo, và quan trọng hơn, là lời cầu nguyện của họ, đã nâng đỡ và chữa lành biết bao tâm hồn đang tan nát và thất vọng. Họ thực sự là những "bệnh viện" tâm linh, nơi những vết thương của thế giới được băng bó và chữa lành bằng dầu của ân sủng và rượu của tình yêu.

Thế giới có thể không bao giờ hiểu hết được giá trị của đời sống chiêm niệm. Người ta có thể vẫn tiếp tục coi đó là một sự lãng phí tài năng, một sự trốn chạy thực tế. Nhưng đối với những ai có con mắt đức tin, đời sống chiêm niệm là một trong những hồng ân quý giá nhất mà Thiên Chúa ban tặng cho nhân loại. Họ là những chiến sĩ thầm lặng trên mặt trận tâm linh, nơi mà cuộc chiến khốc liệt nhất đang diễn ra: cuộc chiến giữa ánh sáng và bóng tối, giữa sự sống và sự chết, giữa ân sủng và tội lỗi. Họ là những "rễ cây" âm thầm hút nhựa sống từ lòng đất (là chính Thiên Chúa) để cho "cây" Giáo Hội trổ sinh hoa trái. Rễ cây thì không ai thấy, nhưng không có rễ, cây sẽ chết. Sự đóng góp của họ không thể đo lường bằng những con số thống kê, không thể cân đong bằng những tiêu chuẩn của thế gian, nhưng nó vô cùng thực và vô cùng mạnh mẽ.

Là một người sống giữa lòng thế giới, với những bộn bề của công việc mục vụ, chúng ta càng phải biết ơn và trân trọng những tâm hồn đang ngày đêm cầu nguyện cho chúng ta, cho Giáo Hội và cho thế giới. Chúng ta là những người lính ngoài mặt trận, nhưng chúng ta chỉ có thể chiến đấu và chiến thắng nhờ vào hậu phương vững chắc là các đan viện, là những tâm hồn chiêm niệm. Họ là sức mạnh nâng đỡ chúng ta khi chúng ta mỏi mệt, là nguồn an ủi khi chúng ta thất vọng, và là lời nhắc nhở rằng mọi nỗ lực của chúng ta sẽ trở nên vô nghĩa nếu không bắt nguồn từ sự kết hiệp sâu xa với Thiên Chúa. Xin cho mỗi chúng ta biết trân quý ơn gọi chiêm niệm, biết cầu nguyện cho họ, và cũng biết học nơi họ tinh thần cầu nguyện và sự thinh lặng nội tâm, để dù sống giữa đời, chúng ta vẫn có thể tìm thấy Thiên Chúa và mang Ngài đến cho thế giới.

Lm. Anmai, CSsR.