Thánh Giá: Biểu tượng của tình yêu và sự sống muôn đời
- CN, 14/09/2025 - 06:12
- Lm Anmai, CSsR
Thánh Giá: Biểu tượng của tình yêu và sự sống muôn đời
Kính thưa cộng đoàn Phụng vụ, hôm nay, trong niềm hân hoan và sốt sắng, chúng ta cùng nhau cử hành trọng thể Lễ Suy Tôn Thánh Giá. Đây là một lễ đặc biệt, một lễ mà Giáo hội mời gọi chúng ta không chỉ nhìn lên cây thập giá, mà còn chiêm niệm về một mầu nhiệm sâu thẳm: sự chiến thắng của tình yêu trên sự chết, của sự sống trên sự diệt vong. Trong lịch sử của nhân loại, thập giá là một biểu tượng của sự nhục nhã, của sự tra tấn tàn bạo nhất, là dấu chỉ của một sự kết thúc bi thảm. Nhưng đối với người Kitô hữu, nhờ vào cái chết và sự phục sinh của Đức Giêsu Kitô, thập giá đã trở thành biểu tượng của vinh quang, của ơn cứu độ, và của sự sống muôn đời. Đoạn Tin Mừng theo thánh Gio-an mà chúng ta vừa nghe hôm nay đã mở ra cho chúng ta một cánh cửa để đi vào chiêm niệm mầu nhiệm vĩ đại đó.
“Không ai đã lên trời, ngoại trừ Con Người, Đấng từ trời xuống.” Những lời này của Chúa Giêsu khẳng định một chân lý căn bản: chính Người là Đấng duy nhất có thể mặc khải cho chúng ta về Thiên Chúa, vì Người là Thiên Chúa. Người đến từ trời, và chỉ Người mới có thể trở về trời, kéo chúng ta đi theo. Người không chỉ là một vị ngôn sứ, một thầy dạy, nhưng là chính Sự Thật, chính Đường đi và chính Sự Sống. Và con đường Người chọn để mặc khải cho chúng ta sự thật về Thiên Chúa lại là con đường thập giá. Chúa Giêsu nói tiếp: “Như ông Mô-sê đã giương cao con rắn trong sa mạc, Con Người cũng sẽ phải được giương cao như vậy, để ai tin vào Người thì được sống muôn đời.” Đây là một sự liên kết đầy ý nghĩa giữa Cựu Ước và Tân Ước. Dân Israel trong sa mạc đã phạm tội phản bội Thiên Chúa và bị rắn lửa cắn. Để cứu họ, Thiên Chúa đã truyền lệnh cho Mô-sê làm một con rắn bằng đồng và giương cao lên. Bất cứ ai bị rắn cắn mà nhìn lên con rắn đồng đó thì được sống. Con rắn đồng không có quyền năng gì cả, nhưng nó là dấu chỉ của lòng thương xót Thiên Chúa, là phương tiện hữu hình để con người bày tỏ lòng tin của mình vào quyền năng cứu độ của Người. Tương tự như vậy, Đức Giêsu bị treo trên thập giá, "giương cao" trước mắt nhân loại. Thập giá là nơi Người trút hơi thở cuối cùng, nhưng cũng là dấu chỉ của sự cứu độ tối hậu. Cái chết của Người không phải là một thất bại, mà là một chiến thắng vĩ đại. Bất cứ ai tin vào Người, nhìn lên Thập giá của Người, sẽ được chữa lành khỏi vết thương tội lỗi và được ban tặng sự sống muôn đời. Thập giá trở thành phương tiện để chúng ta biểu lộ đức tin, sự tín thác trọn vẹn vào Lòng Thương Xót của Thiên Chúa.
Và đây là đỉnh điểm của Tin Mừng, là lời mặc khải vĩ đại nhất về tình yêu: “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời.” Câu nói này tóm lược toàn bộ giáo lý Kitô giáo. Thiên Chúa không phải là một Đấng xa vời, vô cảm, mà là Tình Yêu. Tình yêu đó không chỉ dừng lại ở lời nói, mà được thể hiện bằng hành động cụ thể, bằng sự hiến dâng cao cả nhất: ban chính Con Một của mình. Chúa Giêsu là quà tặng vô giá mà Thiên Chúa Cha đã ban tặng cho chúng ta vì yêu chúng ta. Tình yêu này vượt lên trên mọi sự hiểu biết, mọi sự tính toán của con người. Tình yêu này không đòi hỏi chúng ta phải hoàn hảo mới được yêu, mà yêu chúng ta ngay cả khi chúng ta là những kẻ tội lỗi, những kẻ yếu đuối. Chính vì tình yêu ấy mà Người đã chọn con đường thập giá, một con đường mà không ai có thể hiểu được nếu không có đức tin. Thập giá, do đó, không còn là hình phạt mà là bằng chứng của tình yêu điên rồ của Thiên Chúa dành cho con người. Tình yêu ấy mạnh hơn cái chết, mạnh hơn tội lỗi, mạnh hơn mọi sự dữ trên đời này.
Trong Lễ Suy Tôn Thánh Giá hôm nay, chúng ta chiêm ngắm tình yêu đó, một tình yêu tự hiến trọn vẹn. Tình yêu đó không phán xét, không lên án. Như Chúa Giêsu nói: “Thiên Chúa sai Con của Người đến thế gian, không phải để lên án thế gian, nhưng là để thế gian, nhờ Con của Người, mà được cứu độ.” Đây là một lời an ủi lớn lao cho tất cả chúng ta. Thật vậy, trong cuộc sống, chúng ta thường xuyên cảm thấy mình bị phán xét, bị lên án bởi những sai lầm, bởi những vấp ngã. Chúng ta cũng dễ dàng phán xét người khác, lên án họ vì những lỗi lầm của họ. Nhưng Thiên Chúa không hành động như vậy. Thiên Chúa không sai Con của Người đến để chỉ ra tội lỗi của chúng ta và kết án chúng ta, mà Người đến để chữa lành những vết thương tâm hồn, để cứu vớt chúng ta khỏi sự chết vĩnh cửu. Thập giá không phải là tòa án của Thiên Chúa, mà là bệnh viện của Người. Nơi đó, chúng ta có thể phơi bày mọi vết thương, mọi bệnh tật của linh hồn, và tìm thấy sự chữa lành từ chính Máu và Nước đã tuôn chảy từ cạnh sườn Chúa Giêsu.
Nhìn lên Thánh Giá, chúng ta học được một bài học quan trọng về lòng tha thứ và sự khiêm nhường. Chúa Giêsu đã chết trên thập giá không chỉ để cứu chuộc chúng ta, mà còn để dạy chúng ta cách yêu thương và tha thứ. Người đã cầu nguyện cho những kẻ đóng đinh Người: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm.” Tấm gương tha thứ này là một lời mời gọi mạnh mẽ cho chúng ta. Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta phải đối mặt với nhiều mâu thuẫn, xích mích, và những sự xúc phạm. Thập giá nhắc nhở chúng ta rằng chỉ có lòng tha thứ mới có thể chữa lành những vết thương, chỉ có tình yêu mới có thể chiến thắng sự hận thù. Bất cứ khi nào chúng ta cảm thấy khó khăn trong việc tha thứ cho ai đó, chúng ta hãy nhìn lên Thánh Giá, chiêm niệm tình yêu vô biên của Chúa Giêsu, Đấng đã tha thứ cho những kẻ đã giết Người.
Lễ Suy Tôn Thánh Giá hôm nay cũng là lời mời gọi chúng ta sống một cuộc đời có ý nghĩa, một cuộc đời được biến đổi bởi tình yêu. Tín thác vào Chúa Giêsu, tin vào Người, không chỉ là một hành động lý trí, mà là một sự thay đổi tận căn trong trái tim. Nó đòi hỏi chúng ta phải từ bỏ lối sống cũ, lối sống của tội lỗi, của ích kỷ, và đón nhận một lối sống mới, lối sống của tình yêu, của sự hy sinh và phục vụ. Đón nhận thập giá trong đời sống của mình không phải là tìm kiếm khổ đau, nhưng là sẵn sàng chấp nhận những khó khăn, những thử thách, những đau khổ nhỏ bé để bước theo Chúa. Đó là sự chấp nhận những giới hạn của bản thân, chấp nhận những bất công trong cuộc sống, và biến tất cả những điều đó thành của lễ dâng lên Thiên Chúa.
Nhìn lên Thánh Giá, chúng ta thấy được khuôn mặt của Thiên Chúa, một khuôn mặt đầy lòng thương xót và tình yêu. Thập giá không phải là một nỗi ám ảnh, mà là một biểu tượng của niềm hy vọng. Nó cho chúng ta thấy rằng ngay cả trong những khoảnh khắc đen tối nhất của cuộc đời, ngay cả khi chúng ta cảm thấy mình bị bỏ rơi và cô đơn, Thiên Chúa vẫn luôn ở đó, cùng chịu đựng với chúng ta. Thập giá là lời khẳng định rằng mọi đau khổ trên đời này không phải là vô nghĩa, mà có thể trở thành phương tiện để chúng ta gần gũi với Thiên Chúa hơn. Chính trong những thập giá của cuộc đời mình, chúng ta có thể nhận ra được tình yêu của Chúa một cách sâu sắc nhất. Khi chúng ta vác thập giá mình hằng ngày, chúng ta không còn là những người đơn độc, nhưng chúng ta đang cùng bước đi trên một con đường đã được Chúa Giêsu đi trước. Con đường đó không phải là con đường của thất bại, mà là con đường dẫn đến sự sống vĩnh cửu.
Cuối cùng, Lễ Suy Tôn Thánh Giá mời gọi chúng ta tôn vinh Thánh Giá không chỉ bằng lời nói mà còn bằng hành động. Chúng ta hãy làm cho Thánh Giá của Chúa Giêsu trở nên sống động trong cuộc đời mình bằng cách yêu thương người khác vô điều kiện, tha thứ cho những người làm tổn thương chúng ta, và hy sinh cho lợi ích của người khác. Mỗi khi chúng ta làm một việc tốt, mỗi khi chúng ta giúp đỡ một người nghèo khổ, mỗi khi chúng ta an ủi một người đau khổ, chúng ta đang biến Thánh Giá thành một biểu tượng sống động của tình yêu và sự sống. Chúng ta hãy để cho Thánh Giá của Chúa Giêsu soi sáng con đường của chúng ta, để nó trở thành nguồn sức mạnh giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn và thử thách trong cuộc đời. Xin cho chúng ta, nhờ vào ơn Chúa, luôn luôn biết tôn vinh Thánh Giá không chỉ trong ngày lễ hôm nay mà còn trong suốt cả cuộc đời mình. Xin cho mỗi người chúng ta, khi nhìn lên Thánh Giá, sẽ thấy được tình yêu vô biên của Thiên Chúa và được chữa lành khỏi mọi bệnh tật của linh hồn, để một ngày kia chúng ta được sống muôn đời với Người. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
NHÀ THỜ LÀ BỆNH VIỆN THIÊNG LIÊNG, KHÔNG PHẢI LÀ TÒA ÁN KẾT ÁN, NHƯNG LÀ NƠI ĐỂ CHỮA LÀNH LINH HỒN.
Trong tâm thức của nhiều người, Nhà Thờ thường được nhìn nhận như một biểu tượng của sự thiêng liêng và uy nghiêm, một không gian trang trọng nơi những người tin đạo tìm đến để bày tỏ lòng thành kính và cầu nguyện. Tuy nhiên, trong nhận thức chung của xã hội, đặc biệt là những người chưa từng có mối liên hệ sâu sắc với đức tin, nơi đây đôi khi lại bị gắn với hình ảnh của một tòa án nghiêm khắc, một nơi mà tội lỗi bị phơi bày và kết án, nơi sự hoàn hảo được đòi hỏi và những sai lầm bị trừng phạt. Nhưng đó là một sự hiểu lầm căn bản, làm lu mờ đi bản chất đích thực của Giáo hội. Nhà Thờ, với bản chất sâu xa nhất của mình, không phải là một tòa án để tuyên án, mà là một bệnh viện thiêng liêng, một nơi ẩn náu và chữa lành cho những linh hồn đang mang bệnh tật.
Để hiểu được ý nghĩa này, chúng ta phải bắt đầu từ việc thừa nhận một sự thật cơ bản về con người: chúng ta đều không hoàn hảo. Từ thuở khai nguyên, con người đã mang trong mình vết thương của tội lỗi nguyên thủy, một vết rạn nứt sâu thẳm trong linh hồn. Vết thương này biểu hiện qua đủ mọi hình thức của sự đau khổ: sự ích kỷ, lòng thù hận, sự cô độc, nỗi tuyệt vọng, sự kiêu ngạo, và vô vàn những tật bệnh tâm linh khác. Khi một người tìm đến Nhà Thờ, họ không phải là những người đã hoàn hảo, đã thanh sạch, mà ngược lại, họ là những người đang mang trong mình những vết thương vô hình đó, những vết thương mà họ không thể tự mình chữa lành. Giống như một người đau ốm đến bệnh viện để tìm kiếm sự giúp đỡ từ các y bác sĩ, linh hồn đau khổ tìm đến Nhà Thờ để tìm kiếm sự chữa lành từ Đấng Sáng Tạo.
Chính Đức Kitô, Đấng Sáng Lập của Giáo hội, đã tự ví mình như một vị Lương Y. Người không đến để kêu gọi những người công chính, mà là những người tội lỗi. Người không phán xét, không lên án người phụ nữ bị bắt quả tang ngoại tình, mà nhẹ nhàng tha thứ và khuyên bảo “hãy về và đừng phạm tội nữa.” Người không từ chối chữa lành cho người phong cùi bị xã hội xa lánh, không ruồng bỏ những người thu thuế bị coi là kẻ tội lỗi. Hình ảnh Đức Giêsu băng bó vết thương cho linh hồn, chạm vào những con tim tan vỡ và khôi phục lại phẩm giá cho những con người bị loại trừ, đã định hình bản chất của Nhà Thờ. Nơi đây không phải là nơi dành cho những người khỏe mạnh khoe khoang sự đạo đức của mình, mà là nơi đón nhận những người bệnh, nơi mà sự yếu đuối và sai lầm được che chở bởi lòng thương xót.
Mỗi yếu tố trong Nhà Thờ đều mang chức năng của một bệnh viện thiêng liêng. Bí tích Hòa giải là một phòng cấp cứu, nơi linh hồn có thể trút bỏ gánh nặng tội lỗi, lắng nghe lời tha thứ từ Thiên Chúa qua trung gian của linh mục, và nhận được những lời khuyên để bắt đầu lại. Nó không phải là một phòng thẩm vấn hay một phòng xử án, mà là một không gian riêng tư, thân mật, nơi sự sám hối chân thành được đón nhận một cách nhân từ. Bí tích Thánh Thể là nguồn dinh dưỡng mạnh mẽ nhất, là liều thuốc bổ nuôi dưỡng linh hồn, giúp con người có thêm sức mạnh để chiến thắng sự cám dỗ và tiếp tục hành trình chữa lành. Lời Chúa trong Kinh Thánh là những phác đồ điều trị, những chỉ dẫn quý báu cho đời sống tâm linh, giúp con người nhận ra bệnh trạng của mình và tìm ra hướng đi đúng đắn. Và những người tin hữu trong cộng đoàn, họ không phải là những giám khảo đánh giá bạn, mà là những "bệnh nhân" cùng phòng, cùng nhau hỗ trợ, nâng đỡ và cầu nguyện cho nhau trong suốt quá trình hồi phục. Sự đồng hành này tạo nên một môi trường yêu thương và không phán xét, nơi mà sự yếu đuối không phải là điểm yếu mà là cơ hội để nhận được sự giúp đỡ.
Vậy tại sao hình ảnh Nhà Thờ như một tòa án lại tồn tại dai dẳng? Điều này có thể xuất phát từ sự giáo huấn quá chú trọng vào luật lệ và tội lỗi mà thiếu đi sự nhấn mạnh vào lòng thương xót và tình yêu. Một số người, vì sự nhiệt thành sai lầm, đã biến các giáo điều thành những hàng rào cứng nhắc, biến lời khuyên thành phán quyết, và biến sự quan tâm thành sự kiểm soát. Thậm chí, những vết thương từ quá khứ, những sai lầm của một số thành viên trong Giáo hội, cũng góp phần tạo nên định kiến này. Tuy nhiên, bản chất đích thực của Giáo hội không thể bị che khuất bởi những sai lầm cá nhân. Bản chất ấy luôn là lòng thương xót, là sự chữa lành, là cánh tay dang rộng đón chào những người tội lỗi trở về.
Trong xã hội hiện đại, nơi mà sự cô đơn và lo âu trở thành những căn bệnh phổ biến, chức năng của Nhà Thờ như một bệnh viện thiêng liêng lại càng trở nên cấp thiết. Nhiều người đang lạc lối trong mê cung của cuộc sống, tìm kiếm ý nghĩa và sự bình an. Họ có thể tìm đến nhiều nơi, nhiều phương pháp, nhưng chỉ có ở Nhà Thờ, họ mới tìm thấy được một không gian an toàn để phơi bày những vết thương thầm kín của mình, và tìm thấy một vị Lương Y thực sự có thể chữa lành tận gốc rễ. Nhà Thờ không hứa hẹn một cuộc sống không đau khổ, nhưng hứa hẹn rằng trong mọi đau khổ, chúng ta không bao giờ phải một mình.
Nhà Thờ không phải là nơi của những kẻ hoàn hảo, cũng không phải là nơi mà con người bị xét xử theo các chuẩn mực đạo đức. Đó là nơi dành cho những người mang bệnh tật về tâm hồn, nơi mà họ có thể cởi bỏ lớp mặt nạ của sự mạnh mẽ, phơi bày những yếu đuối thầm kín và tìm thấy sự chữa lành từ chính Thiên Chúa. Chính vì vậy, thay vì nhìn Nhà Thờ như một tòa án kết án, chúng ta hãy mở lòng đón nhận nó như một bệnh viện thiêng liêng, nơi tình yêu và lòng thương xót ngự trị, nơi mỗi linh hồn đều được chăm sóc, nuôi dưỡng và chữa lành để trở về với sự trọn vẹn.
Lm. Anmai, CSsR