Tình yêu cứu độ của Vị Mục Tử mang tên Giê-su

Thứ Ba Tuần II - Mùa Vọng

Tình yêu cứu độ của Vị Mục Tử mang tên Giê-su

Thiên Chúa không muốn những kẻ bé nhỏ phải hư vong.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.

12 Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng : “Anh em nghĩ sao ? Ai có một trăm con chiên mà có một con đi lạc, lại không để chín mươi chín con kia trên núi mà đi tìm con chiên lạc sao ? 13 Và nếu may mà tìm được, thì Thầy bảo thật anh em, người ấy vui mừng vì con chiên đó, hơn là vì chín mươi chín con không bị lạc. 14 Cũng vậy, Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, không muốn cho một ai trong những kẻ bé mọn này phải hư mất.”

Anh chị em thân mến, chúng ta đang sống trong những ngày của Tuần thứ hai Mùa Vọng, Mùa Vọng, mùa của hy vọng, mùa của chờ mong, và cũng là mùa của sự trở về. Giữa không khí của một thế giới đang quay cuồng với bao lo toan, tính toán, Mùa Vọng mời gọi chúng ta dừng lại, thinh lặng, và lắng nghe. Chúng ta chờ đợi điều gì? Chúng ta chờ đợi ai? Phụng vụ của Mùa Vọng, đặc biệt qua tiếng kêu của Gioan Tẩy Giả, thúc giục chúng ta "dọn đường Chúa", "sửa đường Chúa cho ngay thẳng". Nhưng để dọn đường, trước hết chúng ta phải nhận ra mình đang lạc đường. Và để chờ đón Đấng Cứu Độ, chúng ta phải nhận ra mình cần được cứu độ. Bài Tin Mừng ngắn ngủi của Thánh Mát-thêu hôm nay, một dụ ngôn tưởng chừng như đơn sơ, lại chính là chìa khóa mở ra toàn bộ mầu nhiệm của Mùa Vọng. Nó không chỉ cho chúng ta biết chúng ta là ai, mà quan trọng hơn, nó mạc khải cho chúng ta biết: Thiên Chúa mà chúng ta đang chờ đợi là một Thiên Chúa như thế nào.

Chúa Giê-su đặt ra một câu hỏi rất đời thường: "Anh em nghĩ sao? Ai có một trăm con chiên mà có một con đi lạc, lại không để chín mươi chín con kia trên núi mà đi tìm con chiên lạc sao?" Với logic của con người, đặc biệt là logic kinh tế thị trường, điều này thật phi lý. Một trăm con, mất một con. Tỷ lệ thất thoát chỉ là một phần trăm. Đó là một con số chấp nhận được trong kinh doanh. Sẽ là điên rồ nếu bỏ lại chín mươi chín con chiên đang an toàn trên núi – vốn là tài sản chủ lực, là nguồn sống – để lao vào nơi hoang địa, đầy bất trắc, để tìm một con chiên duy nhất. Chín mươi chín con kia có thể bị thú dữ tấn công, có thể tan tác, có thể gặp nguy hiểm khi không có người chăn dắt. Rủi ro quá lớn. Lợi ích quá nhỏ. Bất kỳ nhà quản trị rủi ro nào cũng sẽ khuyên người mục tử: "Hãy chấp nhận mất mát, hãy bảo toàn vốn liếng." Con người chúng ta thường suy nghĩ bằng con số, bằng tỷ lệ, bằng sự hiệu quả. Chúng ta sẵn sàng hy sinh thiểu số vì lợi ích của đa số. Chúng ta chấp nhận những "thiệt hại bên lề" để đạt được mục tiêu lớn hơn. Đó là logic của thế gian.

Nhưng Thiên Chúa thì không. Trái tim của Thiên Chúa không hoạt động theo logic của con số, mà theo logic của tình yêu. Đối với Ngài, không có khái niệm "tỷ lệ thất thoát chấp nhận được". Đối với Ngài, mỗi một linh hồn đều là duy nhất, là vô giá, là không thể thay thế. Ngài không nhìn chúng ta như một đám đông, một tập thể vô danh. Ngài nhìn thấy từng người, biết tên từng người, và yêu thương từng người với một tình yêu cá vị, trọn vẹn, như thể chỉ có một mình ta tồn tại trên đời. Khi một con chiên lạc, đối với người mục tử, đó không phải là mất một phần trăm. Đó là mất đi một kho báu. Sự an toàn của chín mươi chín con kia không thể làm vơi đi nỗi đau, nỗi thao thức về một con đang ở ngoài kia, đang cô đơn, sợ hãi, và đối diện với hiểm nguy. Tình yêu của Ngài không phải là một tình yêu "chia đều", mà là một tình yêu "trọn vẹn" cho từng người.

Và vì tình yêu đó, Ngài "để chín mươi chín con kia trên núi mà đi tìm". Đây chính là hình ảnh tóm lược toàn bộ lịch sử cứu độ. Đây chính là ý nghĩa của Mùa Vọng và mầu nhiệm Giáng Sinh. Chín mươi chín con chiên trên núi là hình ảnh của vinh quang Thiên quốc, của các triều thần thiên sứ, của sự an bình vĩnh cửu. "Con chiên lạc" đó chính là nhân loại, là tôi, là anh chị em. Loài người chúng ta, vì tội lỗi, đã tự mình đi lạc, xa rời đồng cỏ xanh tươi của ân sủng, đi vào vùng đồi núi hoang vu của sự kiêu ngạo, ích kỷ, và đam mê. Chúng ta lạc lối, không phải vì Chúa xua đuổi, mà vì chúng ta tự chọn con đường riêng, tưởng rằng tự do nhưng thực ra là đang đi vào ngõ cụt của sự chết. Và Thiên Chúa đã không thể ngồi yên trong vinh quang của Ngài. Ngài đã không đành lòng nhìn "kẻ bé mọn" mà Ngài yêu thương phải hư mất.

Hành trình "đi tìm" của Thiên Chúa, đó chính là Mầu Nhiệm Nhập Thể. Ngôi Lời, Con Một Thiên Chúa, đã "để lại" vinh quang trên trời, chấp nhận "đi vào" thế giới của chúng ta. Ngài không đứng trên cao mà gọi vọng xuống. Ngài đã đích thân lội xuống bùn lầy của thân phận con người. Ngài đã đi vào những nơi hoang địa nguy hiểm nhất của chúng ta: nỗi đau, sự cám dỗ, sự phản bội, và ngay cả cái chết. Chúa Giê-su, Vị Mục Tử Nhân Lành, đã không ngại gai góc, không sợ hiểm nguy, không màng sỉ nhục. Ngài đã đi, đã tìm, đã gọi. Ngài đi khắp các nẻo đường Pa-lét-tin, đi tìm những con chiên lạc của nhà Ít-ra-en. Ngài đi vào nhà của những người thu thuế tội lỗi như Da-kêu, Ngài ngồi đồng bàn với những người bị xã hội xem là ô uế. Ngài cúi xuống bên người phụ nữ ngoại tình, bên người phong hủi. Ngài tìm chúng ta không phải bằng quyền năng thống trị, nhưng bằng sự khiêm nhường vô biên. Ngài tìm chúng ta không phải để trừng phạt, mà để chữa lành.

Câu hỏi của Chúa Giê-su hôm nay vang vọng cho mỗi chúng ta: "Anh em nghĩ sao?" Chúng ta nghĩ sao về một Thiên Chúa như vậy? Chúng ta có dám tin vào một tình yêu "phi lý" đến thế không? Chúng ta có dám tin rằng, đối với Thiên Chúa, tôi quan trọng đến mức Ngài sẵn sàng rời bỏ trời cao để đi tìm tôi không? Chúng ta thường dễ tin vào một Thiên Chúa quan phòng, sắp đặt mọi sự cho chín mươi chín con chiên đang an toàn. Nhưng Mùa Vọng mời gọi chúng ta tin vào một Thiên Chúa "liều lĩnh", một Thiên Chúa ưu tiên cho con chiên lạc. Tin Mừng hôm nay nói rõ: "Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, không muốn cho một ai trong những kẻ bé mọn này phải hư mất." Đây là ý muốn tuyệt đối của Thiên Chúa. Không phải là Ngài "không thích" hay "không vui", mà là Ngài "không muốn" (it is not the will of your Father). Ý muốn của Ngài là sự sống, là hạnh phúc, là ơn cứu độ cho tất cả mọi người, đặc biệt là những "kẻ bé mọn".

Vậy, "những kẻ bé mọn" này là ai? Trong xã hội Do Thái thời Chúa Giê-su, đó là những người bị loại trừ: phụ nữ, trẻ em, người nghèo, người bệnh tật, người bị coi là tội lỗi. Họ là những người không có tiếng nói, không có địa vị, bị gạt ra bên lề. Chúa Giê-su tuyên bố rằng Thiên Chúa đứng về phía họ, ưu tiên tìm kiếm họ. Ngày hôm nay, "những kẻ bé mọn" đó vẫn đang hiện diện quanh ta. Đó là những thai nhi vô tội bị tước đoạt quyền sống. Đó là những người già cô đơn bị bỏ rơi trong các viện dưỡng lão. Đó là những người di dân bị bóc lột, những nạn nhân của chiến tranh và bạo lực. Đó là những người đang vật lộn với nghiện ngập, với bệnh tật tâm lý, những người cảm thấy mình vô giá trị và tuyệt vọng. Thiên Chúa không muốn một ai trong số họ phải hư mất.

Và "kẻ bé mọn" đó, thưa anh chị em, cũng chính là mỗi chúng ta. Chúng ta là "bé mọn" khi chúng ta nhận ra sự yếu đuối, mỏng giòn của mình trước cám dỗ. Chúng ta là "bé mọn" khi chúng ta lạc lối trong sự kiêu ngạo, tưởng rằng mình có thể tự cứu lấy mình mà không cần Thiên Chúa. Chúng ta là "bé mọn" khi tâm hồn chúng ta khô cằn, nguội lạnh, khi chúng ta không còn tìm thấy niềm vui trong cầu nguyện và các bí tích. Chúng ta là "bé mọn" khi chúng ta bị cuốn đi bởi những đam mê, những lo toan vật chất, đến nỗi không còn thời giờ cho Chúa và cho tha nhân. Mùa Vọng chính là thời điểm ân sủng để chúng ta can đảm nhìn nhận mình chính là con chiên lạc đó. Đừng sợ hãi khi nhận ra mình lạc lối. Bởi vì chỉ khi nhận ra mình lạc lối, chúng ta mới bắt đầu khao khát được tìm thấy. Chỉ khi nhận ra mình yếu đuối, chúng ta mới mở lòng ra cho sức mạnh của Vị Mục Tử.

Tin Mừng còn nói đến một chi tiết tuyệt vời: "Và nếu may mà tìm được..." Chữ "nếu may mà" không có nghĩa là Thiên Chúa có thể thất bại trong việc tìm kiếm. Ngài tìm cho đến khi thấy. Nhưng nó nói lên sự tôn trọng tuyệt đối của Thiên Chúa đối với tự do của chúng ta. Ngài đi tìm, Ngài gọi tên, Ngài đứng ngoài cửa mà gõ, nhưng Ngài không bao giờ phá cửa xông vào. Ngài chờ đợi cái "gật đầu" của chúng ta. Ngài chờ đợi chúng ta "cho phép" Ngài tìm thấy chúng ta. Con chiên lạc có thể vì sợ hãi mà chạy trốn sâu hơn vào bóng tối khi thấy Vị Mục Tử đến, vì nó tưởng Ngài đến để trừng phạt. Chúng ta cũng vậy. Chúng ta thường trốn tránh Chúa sau khi sa ngã, chúng ta mặc cảm tội lỗi, chúng ta sợ hãi ánh sáng của Ngài. Mùa Vọng là lúc chúng ta ngừng chạy trốn. Hãy tin rằng Vị Mục Tử đến không phải với cây roi, mà với vòng tay yêu thương. Hãy để cho Ngài tìm thấy bạn.

Và khi Ngài tìm thấy, "người ấy vui mừng vì con chiên đó, hơn là vì chín mươi chín con không bị lạc." Niềm vui của Thiên Chúa. Đây là một trong những mạc khải sâu sắc nhất của Tin Mừng. Thiên Chúa có một niềm vui "thiên vị" dành cho người tội lỗi trở về. Trời cao mở hội khi một người tội lỗi ăn năn. Tại sao? Phải chăng Ngài coi thường chín mươi chín con kia? Không. Nhưng vì tình yêu của Ngài là tình yêu sáng tạo và cứu chuộc. Niềm vui của sự bảo tồn không thể sánh bằng niềm vui của sự hồi sinh. Niềm vui của việc "không bị lạc" là niềm vui của sự an toàn, nhưng niềm vui của việc "được tìm thấy" là niềm vui của ơn cứu độ, của một sự sống mới được ban tặng. Khi chúng ta, những con chiên lạc, trở về, chúng ta không chỉ làm cho mình được hạnh phúc, mà còn làm cho chính Thiên Chúa được vui mừng. Chúng ta mang lại niềm vui cho Trái Tim của Vị Mục Tử.

Mùa Vọng, vì thế, không phải là một mùa ảm đạm của sự chờ đợi trong lo âu. Mùa Vọng là mùa của niềm vui rộn rã, niềm vui vì biết rằng mình đang được tìm kiếm. Chúa Giê-su, Vị Mục Tử Tối Cao, đã đến, đang đến, và sẽ đến. Ngài đến trong đêm Giáng Sinh để chia sẻ thân phận con người với chúng ta. Ngài đến mỗi ngày qua Lời Chúa, qua các Bí tích, đặc biệt là Bí tích Thánh Thể và Bí tích Hòa Giải – nơi Ngài vác chúng ta trên vai và đưa về nhà. Và Ngài sẽ đến trong vinh quang vào ngày sau hết, không phải để kết án, nhưng để hoàn tất công cuộc cứu độ, để quy tụ mọi con chiên lạc từ bốn phương trời về một đàn duy nhất.

Chúng ta đang ở Tuần thứ hai Mùa Vọng. Tiếng kêu của Gioan Tẩy Giả vẫn còn vang vọng: "Hãy dọn đường Chúa". Dọn đường hôm nay chính là nhận ra mình là con chiên lạc. Dọn đường là ngừng chạy trốn, là lắng nghe tiếng của Vị Mục Tử đang gọi tên mình. Dọn đường là can đảm để cho Ngài tìm thấy, can đảm đến với tòa giải tội để đón nhận lòng thương xót của Ngài. Đừng để sự kiêu ngạo, sự tự mãn của chín mươi chín con chiên làm chúng ta chai cứng. Hãy mang lấy tâm tình của "kẻ bé mọn", tâm tình của con chiên lạc đang khao khát hơi ấm, khao khát sự an toàn trong vòng tay Mục Tử.

Xin Chúa Giê-su, Vị Mục Tử Nhân Lành, Đấng đã không quản ngại thân mình để đi tìm chúng con, ban cho chúng con ân sủng trong Mùa Vọng này. Xin cho chúng con nhận ra tình yêu "phi lý" nhưng vô cùng vĩ đại mà Ngài dành cho chúng con. Xin cho chúng con đừng bao giờ tuyệt vọng về tội lỗi của mình, nhưng luôn tin tưởng vào ý muốn cứu độ của Cha trên trời. Và xin cho chúng con cũng biết trở nên những mục tử bé nhỏ cho anh chị em mình, biết thao thức, kiếm tìm, và đưa về những ai đang lạc lối quanh chúng con, để tất cả chúng ta cùng nhau làm nên niềm vui trọn vẹn cho Thiên Chúa, Đấng không muốn một ai trong chúng ta phải hư mất. Amen.

Lm. Anmai, CSsR