Tôi một mình không thể gánh vác - Lung linh dung nhan ánh sáng

Thứ tư lễ Chúa Hiển Dung

“Lung Linh Dung Nhan Ánh Sáng”

Bài giảng lễ kính Chúa Hiển Dung

⸻

“Dung mạo Người biến đổi khác thường” – không chỉ là một sự kiện nhiệm mầu nơi thân thể Đức Giêsu, mà còn là mặc khải sâu xa về hành trình biến đổi nội tâm, một tiếng gọi vượt qua bóng tối hiện sinh để chạm đến ánh sáng vĩnh cửu, nơi con người thực sự thấy mình trong chính ánh nhìn của Thiên Chúa.

I. Hiển Dung: Đỉnh cao của hành trình nhân vị

Trên đỉnh Tabor, Đức Giêsu không chỉ “hiển dung” trước mắt các môn đệ, mà Người tỏ lộ bản thể sâu thẳm nhất của chính mình – một con người rực rỡ thần linh, nhưng cũng là một con người đang mang lấy thân phận phàm trần, mỏng giòn, bị thử thách, bị phản bội, bị đóng đinh.

Chúa hiện ra “áo trắng như tuyết” (Đn 7,9), như ánh chớp vỡ toang màn đêm của lo âu và sợ hãi. Trong ánh trắng ấy, ta nghe vang vọng một tiếng gọi hiện sinh: “Hãy trở nên người! Hãy vượt qua bóng tối để đến với sự sáng!”

Ở đó, Đức Giêsu là mẫu hình của nhân vị viên mãn: Người không trốn chạy đau khổ, không phủ nhận bóng tối, nhưng ôm lấy nó như một lộ trình biến hình. Không ai có thể hiển dung mà không đi qua thập giá của chính mình.

II. Tâm lý chiều sâu: Cái đẹp thiêng liêng giữa nỗi sợ hãi

Khi thấy Chúa rực sáng vinh quang, các môn đệ “sợ hãi kinh hoàng”. Ánh sáng vĩnh cửu không phải là một trò trình diễn, nhưng là một thực tại đòi hỏi cái tôi phải co lại, để diện kiến Đấng Tuyệt Đối.

Theo ngôn ngữ phân tâm học, điều thánh thiêng (numinous) luôn gắn liền với nỗi sợ: Sợ vì nó vượt khỏi vùng an toàn của bản ngã, sợ vì ánh sáng ấy khiến ta nhận ra mình trần trụi, chưa biến hình, chưa thật sự là mình.

Thật vậy, mọi cuộc gặp gỡ với Đấng Thánh đều đòi hỏi một sự trút bỏ – kenosis – rỗng chính mình, như Abraham xưa bước ra khỏi xứ mình, như Môsê cởi dép khi bước vào đất thánh.

Tâm lý học chiều sâu của Jung cho thấy: chỉ khi ta đối diện với “bóng tối trong chính mình”, thì ta mới thật sự bắt đầu hành trình hiển dung. Và chính khi ta run rẩy trước Thiên Chúa, thì ta cũng bắt đầu biến đổi trước ánh sáng của Người.

III. Chiêm niệm và hiện sinh: Cầu nguyện là nơi dung nhan biến đổi

“Đang khi Người cầu nguyện…” – chính lúc ấy, dung mạo Người biến đổi. Phép lạ không diễn ra ngoài việc chiêm niệm, mà chính chiêm niệm là phép lạ. Cầu nguyện không chỉ là lời thưa, mà là sự hiện diện hoàn toàn, để ánh sáng Thánh Thần thấm vào từng thớ thịt, từng tế bào của hiện sinh.

Cầu nguyện là nơi cái tôi rạn nứt để thần linh đi vào. Là nơi lòng người trần tục chạm đến điều thiêng liêng, và cái hữu hạn được nâng lên chạm bờ vô biên.

Không lạ gì, khi Phêrô thốt lên: “Lạy Thầy, ở đây chúng con được quá!” – bởi nơi ấy, trong khoảnh khắc ngắn ngủi, ông đã thấy thiên đàng không phải là đích đến xa xôi, mà là trạng thái hiện tại khi linh hồn hòa tan trong Ánh Sáng.

IV. Hiển Dung và Thần học lịch sử cứu độ: Ánh sáng đi xuyên bóng tối

Từ đỉnh Tabor, Chúa Giêsu đi thẳng xuống núi – đến Gethsemane, đến Golgotha. Vinh quang không dẫn đến hưởng thụ, mà dẫn đến hiến thân. Sự sáng không phải là phần thưởng cuối đường, mà là nguồn năng lượng nuôi dưỡng hành trình Thập Giá.

Bài đọc 2 từ thư Thánh Phêrô hé mở cho ta hiểu: các môn đệ “đã nghe tiếng ấy từ trời” – một mặc khải lắng đọng trong tâm hồn, đủ để họ chịu đựng bóng tối của thử thách, bách hại, và cả cái chết.

Chúng ta cũng vậy. Ai trong chúng ta mà chưa từng đứng giữa ngã ba đời, nơi ánh sáng bị che khuất, và bóng tối gào thét? Nhưng nếu đã có một lần – chỉ một lần – ta cảm được sự hiện diện của Chúa trong thẳm sâu linh hồn, thì ánh sáng ấy sẽ trở thành ký ức thiêng liêng, nuôi dưỡng ta cả đời.

V. Tabor đời ta: Nơi biến hình lặng lẽ

Có lẽ, Tabor của bạn không rực rỡ như ánh mây trời hôm đó. Nhưng có thể đó là một chiều vắng, bạn cầu nguyện trong nước mắt. Là một đêm dài đầy hoang mang, bạn vẫn dám thì thầm: “Lạy Chúa, con tin.” Là một ánh mắt tha thứ. Một tiếng gọi phục vụ. Một hành vi yêu thương không ai thấy.

Tabor không chỉ ở nơi cao, mà ở bất cứ nơi nào con người cho phép Thiên Chúa chạm vào tâm hồn mình, và biến đổi nó.

⸻

Kết:

“Chúa là Vua, là Đấng Tối Cao vượt trên khắp cả địa cầu” (Tv 96). Nhưng kỳ lạ thay, Ngài đã hiển dung trong xác phàm, nơi đau khổ, nơi cầu nguyện, nơi sợ hãi. Để cho ta biết: ánh sáng vinh quang không ở đâu xa, mà ở chính trong ta, nếu ta biết lặng thinh, chiêm niệm, và bước theo Người xuống núi, đi vào đời.

Hiển Dung không phải là một câu chuyện cổ tích đã qua, mà là lời mời sống mỗi ngày với đôi mắt chiêm niệm – để nhìn thấy ánh sáng đang bừng lên, giữa những u tối tưởng như không có lối ra.

++++++++++++

Thứ hai tuần 18 TN năm lẻ

BÀI GIẢNG : “Tôi một mình không thể gánh vác…”

“Người ta sống không chỉ nhờ bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra.”

(Mt 4,4; x. Đnl 8,3)

⸻

I. Khởi đi từ một tiếng thở dài: “Tôi một mình không thể gánh vác…” (Ds 11,14)

Đây là lời rên xiết của Môsê, người lãnh đạo dân Chúa trong hành trình sa mạc. Một con người từng đối diện với bụi gai cháy rực nhưng không tàn, đã mạnh mẽ đứng lên chống lại Pharaô, nhưng giờ đây không chống nổi chính dân mình – dân cứng đầu, đòi hỏi, than trách. Lời thở than của ông là một tiếng vọng ngàn đời của mọi linh hồn đang lê bước trong cuộc hành trình hiện sinh: “Tôi không thể một mình gánh vác…”

Có ai trong chúng ta chưa từng mệt mỏi vì yêu thương? Chưa từng gục đầu vì gánh nặng bổn phận, vì phải là điểm tựa cho người khác trong khi chính mình đang rạn vỡ bên trong?

Môsê, người của Thiên Chúa, không giấu sự kiệt sức ấy. Không thần thánh hóa mình. Và đó là điểm khởi đầu của một lời cầu nguyện chân thực: không phải lời đẹp, mà là lời nứt nẻ từ tận cùng mỏi mệt.

⸻

II. Nỗi đói không chỉ là bánh: Cơn khủng hoảng sâu trong tâm lý con người

Dân Israel đòi thịt. Nhưng đằng sau cái đói sinh học là một đói khát hiện sinh – sự nhớ nhung vô định của những gì xưa cũ, quen thuộc, ngay cả khi đó là kiếp nô lệ. Họ hoài niệm Ai Cập, nơi từng hành hạ họ, chỉ vì nơi ấy có cá, dưa, hành, tỏi…

Tâm lý phân tâm học gọi đó là “cơn đói nội tâm bị che đậy”: khi chúng ta không hiểu mình thực sự thiếu gì, nên lấp đầy nó bằng bất cứ thứ gì dễ kiếm nhất. Như những đứa trẻ khóc không vì đói, mà vì thiếu được ôm ấp. Như người lớn lao vào công việc, tiền bạc, tình dục, danh vọng… để khỏa lấp một khoảng trống mà chính họ cũng không gọi tên được.

Chúa Giêsu hiểu điều đó. Trong bài Tin Mừng hôm nay (Mt 14,13-21), Ngài không chỉ cho ăn bánh, mà trước đó Ngài “chạnh lòng thương”. Cái nhìn của Ngài không phải là nhìn một đám đông đói ăn, mà là nhìn những con người khát tình yêu, đói ý nghĩa. Và Ngài không chỉ nuôi no thân xác, nhưng còn bẻ bánh ra, trao cho các môn đệ, để biến họ thành người phân phát – như thể nói rằng: hãy trở thành một phần của phép lạ yêu thương này.

⸻

III. Nơi mỗi người là một sa mạc chờ được lấp đầy

Tâm lý hiện sinh nhắc chúng ta rằng con người là hữu thể bị quăng vào đời, luôn trong hành trình tìm kiếm một “ý nghĩa” giữa sa mạc phi lý. Tâm linh Kitô giáo thì nói thêm: ý nghĩa không đến từ lời giải, mà từ một tình yêu đồng hành.

Thiên Chúa không giải thích với Môsê tại sao dân cứng đầu, không giải thích tại sao lại phải chịu đựng thêm. Ngài chỉ làm một điều: chia sẻ gánh nặng.

“Ta sẽ lấy Thần Khí đang ở nơi ngươi mà đặt trên họ, để họ cùng chia sẻ gánh nặng dân này với ngươi…” (Ds 11,17)

Trong đời sống thiêng liêng, đây là một bước chuyển lớn: từ đức tin cá nhân sang đức tin cộng đoàn. Từ một vị ngôn sứ cô độc sang một cộng đồng chia sẻ sứ vụ. Từ một người lãnh đạo sang một thân thể Hội Thánh sống động. Từ tôi – sang chúng ta.

⸻

IV. “Hãy reo hò mừng Thiên Chúa, Đấng là sức mạnh của chúng ta!” (Tv 80,2)

Trong mọi hành trình sa mạc, nếu chỉ nhìn vào cát bụi và cái đói, ta sẽ lạc lối. Nhưng nếu ngẩng nhìn lên trời như Chúa Giêsu khi dâng lời chúc tụng, ta thấy một Thiên Chúa không bỏ rơi, luôn là nguồn sức mạnh, ngay cả khi chúng ta kiệt quệ.

Thần học thiêng liêng gọi đó là linh đạo trao ban trong kiệt sức. Không phải trao vì dư thừa, mà trao chính trong khi mình đang vơi cạn. Như Chúa bẻ bánh thân mình trên thập giá. Như Môsê vẫn dắt dân đi dù lòng tan nát.

⸻

V. Kết luận: Lời mời gọi trở thành “bánh”

“Người ta sống không chỉ nhờ bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra.”

Khi bạn không còn gì để cho, hãy nhớ: chính bạn là quà tặng. Đôi khi, Thiên Chúa không cần bạn giải quyết vấn đề của người khác – Ngài chỉ cần bạn ở đó, như một chiếc bánh được bẻ ra, âm thầm hiện diện, nhưng nuôi sống linh hồn người bên cạnh.

Khi bạn mệt mỏi như Môsê – hãy thưa với Chúa, đừng che giấu.

Khi bạn thấy dân chúng đói khát như các môn đệ – đừng đùn đẩy, hãy bắt đầu với điều bạn có.

Khi bạn sợ mình không đủ – hãy nhớ rằng phép lạ chỉ bắt đầu khi bánh được bẻ ra.

Và cuối cùng, chính bạn – trong sự mỏi mệt, giới hạn, đổ vỡ – lại là nơi Thiên Chúa làm phép lạ lớn nhất.

⸻

Nguyện cầu:

Lạy Chúa, con không thể một mình gánh vác… nhưng con tin Ngài là Đấng bẻ bánh và trao đi. Xin biến con thành tấm bánh âm thầm, thành bàn tay sẻ chia, và thành trái tim biết chạnh thương như Ngài. Amen.