Vua đồng hành trong nước mắt nhân loại

Vua đồng hành trong nước mắt nhân loại

Nếu chỉ đọc bằng lý trí, sẽ có những trang đời khiến ta vô cùng khó hiểu. Nhưng những trang đời ấy, khi được đọc bằng trái tim, ta mới nhận ra đằng sau đó là những tiếng nức nở mà không lời nào có thể nói trọn.

Những năm tháng bước đi trong ơn gọi, ai trong chúng ta mà chưa từng có lúc phải lần mò giữa bóng tối, chống chọi với những nỗi sợ và những mất mát tưởng như không thể gánh thêm.

Rồi khi nhìn lại những biến cố quá lớn, những ra đi quá đột ngột, những phận đời gẫy đổ trong thinh lặng, ta chỉ biết cúi đầu, bởi không một giải thích nào có thể khỏa lấp được khoảng trống nơi trái tim.

Chúng ta đến với nhau trong bài chia sẻ này không để tìm kẻ đáng trách, càng không khơi lại những điều làm tim mình đau thêm; nhưng để cùng đứng kề bên nhau trong sự thật mộc mạc nhất của phận người rằng: Chúng ta yếu đuối; Chúng ta dễ tổn thương. Quá nhiều lúc, phận người có những ngày nắng không đủ sáng và lời cầu nguyện không còn đủ ấm. Nhưng chính trong những chỗ rất người đó, nơi tưởng chừng là vết nứt, lại là khe cửa để ơn Chúa bước vào.

Ước gì từng dòng dưới đây như một dòng nhạc cảm thông, một hơi thở sớt chia, một chỗ tựa rất nhẹ cho những ai đang gồng mình trong cô độc; và biết đâu, qua đó, chúng ta lại nhận ra: mình chưa hề đi một mình.

I. KHI LỜI "CHÚA LÀ VUA" VANG LÊN GIỮA DÒNG NƯỚC CUỘN TRÀO.

Suốt năm phụng vụ, trừ những Chúa nhật của Mùa Chay và Mùa Vọng, Hội Thánh vẫn hát lên với tất cả lòng tin tưởng: "Lạy Chúa là Thiên Chúa, là Vua trên trời, là Chúa Cha toàn năng".

Đặc biệt, Chúa nhật cuối năm phụng vụ, lễ Chúa Kitô Vua, lại là lúc Hội Thánh long trọng tuyên xưng: "Vương quyền của Chúa Kitô là vương quyền vô biên, bao trùm trời đất và vũ trụ".

Ấy vậy mà năm nay, lời tuyên xưng ấy vang lên trong một thực tại quá đỗi đau thương: Miền Bắc, miền Trung, Tây Nguyên, và lúc này đây, nhiều vùng Nam Bộ đang bị nhấn chìm trong lũ dữ.

Những mái nhà trôi theo dòng nước. Những người mẹ ôm con leo lên nóc nhà mà không còn sức để kêu cứu. Những cụ già run rẩy giữa đêm mưa lạnh. Trẻ thơ tím tái vì đói, vì rét, vì sợ. Những người cha bám vào cột điện để hy vọng sống sót. Hàng trăm người chết, hàng trăm người mất tích, hàng ngàn gia đình tan nát.

Câu hỏi bật lên trong lòng dân Chúa: "Nếu Chúa là Vua vũ trụ, sao Chúa không ngăn lũ? Nếu Chúa toàn năng, sao Chúa không chặn tay bọn ác? Nếu Chúa là Tình Yêu, sao nhân loại, và đồng bào chúng ta, phải đau khổ quá nhiều như thế?".

Không chỉ Việt Nam. Không chỉ những người đang chìm trong nước lũ. Nhìn ra thế giới: Chiến tranh Nga và Ukraina kéo dài, bao thế hệ chết oan uổng, bao trẻ em bị cướp khỏi vòng tay mẹ. Chiến tranh Hamas và Israel với những thảm cảnh kinh hoàng, chỉ một đêm đã hai ngàn người chết. Nhiều nước châu Phi chìm trong nội chiến, đói khát và diệt chủng. Nạn khủng bố, bạo lực, nghèo đói, buôn người… chẳng nơi nào không có dấu chân đau khổ.

Toàn bộ lịch sử loài người ngập tràn nước mắt. Và có lẽ sẽ còn nhiều nước mắt nữa.

II. ĐAU KHỔ: MẦU NHIỆM LỚN NHẤT CỦA THÂN PHẬN CON NGƯỜI.

Đối diện cùng nỗi thương đau, người ta thường hỏi: "Tại sao Chúa để điều ấy xảy ra?". Câu hỏi ấy không mới.

Đó là câu hỏi của: Những người mẹ Do Thái đứng nhìn thành Giêrusalem bị thiêu rụi; Của người cha Ukraina ôm đứa con chết trong vòng tay; Của người đàn bà Palestine lạc giữa đống gạch vụn; Của hàng triệu người tị nạn; Của những bà mẹ Việt Nam đứng nhìn lũ cuốn trôi cả cuộc đời mình.

Và có lẽ, đó cũng là câu hỏi của chính chúng ta.

Nhưng dù bao nhiêu nhà triết học, thần học, thánh nhân đã để lại những lời giải thích, cuối cùng, ta vẫn phải khiêm tốn thừa nhận: Đau khổ là một mầu nhiệm. Mà mầu nhiệm thì không thể gói trọn trong lý trí loài người.

Không lời nào thay đổi được sự đau đớn của một người mẹ mất con. Không lý luận nào lấp được khoảng trống của cha đang ngồi trên nền nhà đã sập. Không lập luận thần học nào làm khô được dòng nước mắt của trẻ thơ run rẩy trên mái tôn giữa đêm lũ.

Đau khổ… vẫn là đau khổ. Và khi đối diện với đau khổ, lời ít nhất, thật nhất vẫn luôn là sự im lặng của cảm thông.

III. NẾU CẦN TÌM NGUYÊN NHÂN, HÃY NHÌN VÀO TRÁI TIM CON NGƯỜI.

Dù không hiểu hết mầu nhiệm đau khổ, ta vẫn có thể nhìn thẳng vào sự thật này: Phần lớn đau khổ nhân loại đến từ chính con người. Không phải từ Thiên Chúa. Không phải từ trời cao. Nhưng từ những lựa chọn tự do của chúng ta.

1. Sự ác khi con người không còn thấy nhau là anh em.

Bom đạn không rơi từ trời. Bom đạn được chế ra bởi bàn tay con người. Chiến tranh không tự nhiên nổ ra. Chiến tranh bắt đầu từ lòng thù hận và tham vọng quyền lực của con người. Không ai đẩy trẻ em vào trại giam, ngoại trừ con người. Không ai cướp tổ ấm của người khác, ngoại trừ con người.

2. Lòng tham khi lợi nhuận đặt trên sinh mạng.

Rừng bị phá, không phải vì Chúa. Sông bị bức tử, không phải vì Chúa. Thủy điện mọc lên dày đặc, không phải vì Chúa. "Xả lũ theo quy trình", nghĩa là đợi nước dâng cao mới mở cửa, không phải ý Chúa.

Dự báo mưa bão đã có từ trước, nhưng người ta không xả trước; khi nước dâng lên, họ mở đập ồ ạt, và chính dòng nước ấy cuốn đi sinh mạng người dân.

Tất cả những điều ấy, không phải do Chúa. Nhưng do sự vô trách nhiệm, vô tâm, vô cảm của con người.

3. Và đau đớn nhất: Người nghèo luôn là nạn nhân.

Người ta phá rừng, xây thủy điện, hưởng lợi nhuận. Nhưng người chịu chết là người nghèo. Người ta quyết định chiến tranh. Nhưng người nằm xuống là người dân vô tội.

Đau khổ luôn đổ lên đầu những người hiền lành, những người nhỏ bé, những người chẳng có tiếng nói nào trong xã hội. Họ không gây tội. Họ chỉ là nạn nhân.

Và khi họ đau khổ, ta tự hỏi Chúa. Nhưng đôi khi, chính Chúa lại hỏi chúng ta: "Con đã làm gì cho anh em con?".

IV. THIÊN CHÚA ĐAU KHỔ CÙNG TA.

Thiên Chúa không tạo ra đau khổ. Ngược lại, chính Thiên Chúa bước vào đau khổ của chúng ta. Điều an ủi lớn nhất của người Kitô hữu chính là điều này: Thiên Chúa không đứng xa. Thiên Chúa gánh đau khổ cùng ta.

Chúa Giêsu không chỉ chứng kiến những bi kịch nhân loại. Chúa sống chúng, cảm nhận chúng, ôm lấy chúng, chết với chúng.

Chúa đã chịu đói, để hiểu những đứa trẻ hôm nay không có gì để ăn. Chúa đã chịu lạnh, để hiểu những người đang run rẩy trong lũ. Chúa đã rơi nước mắt vì Lazarô, để hiểu nước mắt của các bà mẹ mất con. Chúa đã chịu bỏ rơi, để thấu nỗi cô độc của người mất tất cả.

Trên thập giá, Chúa chịu đau khổ đến tột cùng: Bị đánh đập tàn nhẫn. Bị lột sạch áo, lột cả nhân phẩm. Bị treo trần truồng trước mặt thiên hạ. Bị sỉ nhục, bị cười chê, bị khinh bỉ. Bị đâm thâu trái tim.

Thiên Chúa, Đấng tạo dựng trời đất, lại chết như một kẻ tội phạm. Chúa chấp nhận chết chẳng phải để phạt ai, nhưng để nói với từng người đang đau khổ rằng: "Cha hiểu. Cha ngay bên con. Cha ôm lấy đau khổ của con. Con không một mình".

Không tôn giáo nào trên thế giới mô tả một Thiên Chúa chịu đau khổ như vậy. Chỉ có Kitô giáo có một Thiên Chúa bị thương, để chữa lành vết thương nhân loại.

V. THIÊN CHÚA VẪN ĐANG CHÌA ĐÔI BÀN TAY.

Thiên Chúa không chỉ chia sẻ. Ngài đang âm thầm cứu giúp qua chính những bàn tay tương trợ của con người, nhất là của biết bao nhiêu người dân.

Người ta dễ nghĩ rằng Chúa im lặng. Nhưng thực ra, Chúa đang hoạt động, dù mạnh mẽ nhưng âm thầm. Chúa không can thiệp từ trên cao. Chúa dùng bàn tay con người để cứu con người. Như xưa Chúa Giêsu dùng bánh và cá của em bé trong Tin Mừng để làm nên phép lạ lớn vậy.

Chúa đang cứu đồng bào chúng ta qua: Những bạn trẻ lội nước nửa đêm để tìm người mất tích; Những chiến sĩ thức trắng để chuyển đồ cứu trợ; Các gia đình sẵn sàng mở nhà đón người lánh nạn; Những người nghèo góp từng gói mì gói, từng chai nước, từng chiếc áo ấm; Những linh mục, tu sĩ đứng giữa dòng nước chia từng phần quà; Những người xa xứ gửi đồng tiền mồ hôi để cứu đồng bào, cứu gia đình mình.

Tất cả những tình người ấy, không phải tình cờ. Họ là của lòng Chúa xót thương. Là hiện thân của chính Chúa, Đấng vẫn đang cứu qua bàn tay con người.

Nơi nào có lòng xót thương, nơi ấy có Thiên Chúa. Nơi nào có tình người, nơi ấy có ánh sáng của Vua Tình Yêu.

VI. NGƯỜI ĐAU KHỔ CẦN MỘT ĐIỀU HƠN MỌI TRIẾT LÝ: NIỀM HY VỌNG.

Không ai có thể sống nếu không hy vọng. Người mất nhà hy vọng để dựng lại mái nhà. Người mất người thân  hy vọng để tiếp tục đứng dậy. Người mất cả cuộc đời hy vọng để tin rằng mình không bị bỏ rơi.

Hôm nay, lời hy vọng ấy là: Sẽ không mãi như thế. Đau khổ không có tiếng nói sau cùng. Bình minh sẽ đến sau đêm tối.

Thiên Chúa không bao giờ để đau khổ thắng thế. Trên đồi Calvariô, đau khổ giết chết Chúa Giêsu nhưng không giết được Tình Yêu của Ngài. Chính điều ấy trở thành lời hứa cho chúng ta:

Không có nước mắt nào Chúa không lau. Không có tiếng kêu nào Chúa không nghe. Không có mất mát nào Chúa không ghi khắc. Không có nỗi đau nào vô ích trước mặt Chúa.

Đối diện cùng đau khổ rất hiện thực của hôm nay, ta hoàn toàn bế tắc, không thể nào hiểu nổi, không thể nào lý giải. Dù màn đêm đang phủ đầy lý trí, nhưng chúng ta tin, mai sau khi đứng trước mặt Chúa, tất cả sẽ sáng tỏ như ánh sáng buổi bình minh.

VII. XIN CHÚA LÀ VUA NGỰ ĐẾN.

Chúa là Vua, không phải là Vua của chiến xa, bom đạn, quyền lực hay vinh quang trần thế. Chúa là Vua, vì Chúa đã gục đầu trên thập giá để trao cho chúng ta sự sống. Chúa là Vua, vì Chúa đi vào đau khổ để biến nó thành con đường dẫn tới phục sinh. Chúa là Vua, vì Chúa không bao giờ rời bỏ những người đau khổ.

Và hôm nay, khi nhìn thấy đồng bào run rẩy trong nước lũ, khi nhìn thấy thế giới chìm trong chiến tranh và tang tóc, chúng ta có thể nói bằng cả trái tim: "Lạy Chúa Giêsu, Vua Tình Yêu, xin ngự trị giữa những nước mắt này. Xin biến nước mắt thành hạt giống hy vọng. Xin biến đau khổ thành con đường gặp gỡ Chúa".

VIII. LỜI NGUYỆN CHO ĐỒNG BÀO VÀ CHO TOÀN THẾ GIỚI.

Lạy Chúa Giêsu, Vua Tình Yêu, xin ngự đến giữa dòng nước lũ đang cuốn trôi quê hương chúng con. Xin đi vào từng mái nhà trống, từng căn nhà ngập nước, từng góc đời tan hoang. Xin ấp ủ những ai đang mất người thân. Xin đỡ nâng những ai đang kiệt sức, đang run rẩy, đang tuyệt vọng.

Lạy Chúa, xin đến với những nạn nhân chiến tranh, những người tị nạn, những bà mẹ mất con, những người lính trẻ mất bạn mình, những em bé không còn nơi để nương tựa. Xin ôm họ vào trái tim Chúa, để họ biết rằng có một Tình Yêu lớn hơn nỗi đau của họ.

Lạy Chúa, xin cho chúng con, những người còn may mắn, biết mở tay, mở lòng, mở hầu bao, mở trái tim để trở thành dấu chỉ của tình yêu Chúa giữa một thế giới quá nhiều đổ nát.

Lạy Chúa, xin cho mọi tín hữu, những người nghèo, những người đơn sơ, biết tin rằng dù lũ có cuốn trôi nhà cửa, thì vẫn còn một Ngôi Nhà mà không gì phá hủy được: Ngôi Nhà của Tình Yêu Chúa.

Lm JB NGUYỄN MINH HÙNG