Xây cuộc đời trên nền tảng Lời Chúa

13  22  Tr  Thứ Bảy Tuần XXIII Thường Niên.

Thánh Gio-an Kim Khẩu, Giám mục, Tiến sĩ Hội Thánh, lễ nhớ.

1Tm 1,15-17; Lc 6,43-49.

Lc 6,43-49

“Không có cây nào tốt mà lại sinh quả sâu, cũng chẳng có cây nào sâu mà lại sinh quả tốt. Thật vậy, xem quả thì biết cây. Ở bụi gai, làm sao bẻ được vả, trong bụi rậm, làm gì hái được nho! Người tốt thì lấy ra cái tốt từ kho tàng tốt của lòng mình; kẻ xấu thì lấy ra cái xấu từ kho tàng xấu. Vì lòng có đầy, miệng mới nói ra.

“Tại sao anh em gọi Thầy: “Lạy Chúa! Lạy Chúa!, mà anh em không làm điều Thầy dạy?

“Ai đến với Thầy, và nghe những lời Thầy dạy mà đem ra thực hành, thì Thầy sẽ chỉ cho anh em biết người ấy ví được như ai. Người ấy ví được như một người khi xây nhà, đã cuốc, đã đào sâu và đặt nền móng trên đá. Nước lụt dâng lên, dòng sông có ùa vào nhà, thì cũng không lay chuyển nổi, vì nhà đã xây vững chắc. Còn ai nghe mà không thực hành, thì ví được như người xây nhà ngay mặt đất, không nền móng. Nước sông ùa vào, nhà sụp đổ ngay và bị phá huỷ tan tành.”

Xây cuộc đời trên nền tảng Lời Chúa

Hôm nay, Giáo Hội mừng kính Thánh Gio-an Kim Khẩu – một vị giám mục nổi bật vì lòng đạo đức, trí tuệ, và nhất là khả năng giảng thuyết. Danh hiệu “Kim Khẩu” – tức là “miệng vàng” – không chỉ nói lên tài hùng biện, mà còn nói lên một con người sống trọn vẹn điều mình giảng dạy. Cuộc đời và chứng tá của thánh nhân là một minh họa sống động cho bài Tin Mừng chúng ta vừa nghe – nơi Chúa Giê-su cảnh báo về sự giả hình và mời gọi chúng ta xây đời mình trên nền móng vững chắc là việc thực hành Lời Chúa.

Trước hết, Chúa Giê-su cho chúng ta một hình ảnh rất quen thuộc nhưng đầy chiều sâu: “Không có cây nào tốt mà lại sinh quả sâu, cũng chẳng có cây nào sâu mà lại sinh quả tốt.” Đây là nguyên lý tự nhiên trong vạn vật, nhưng cũng là nguyên lý đạo đức nền tảng trong đời sống thiêng liêng. Chúa không chỉ nhắm đến hành động bên ngoài, mà đi sâu vào tận cõi lòng – nơi phát xuất mọi tư tưởng, lời nói và việc làm. Vì “lòng có đầy, miệng mới nói ra”, nên điều chúng ta biểu lộ ra bên ngoài phản ánh trung thực nội tâm của mình. Người tốt không chỉ là người làm việc tốt bề ngoài, mà là người có một kho tàng nội tâm đầy ánh sáng, sự thật và yêu thương. Cây không thể tốt nếu rễ nó đã hư. Con người cũng vậy, không thể sống đạo đức thật nếu trong lòng chứa đầy ganh tỵ, kiêu căng, thù hận, giả dối.

Đức Giê-su không dừng lại ở việc mô tả, nhưng Ngài tiếp tục chất vấn sâu sắc: “Tại sao anh em gọi Thầy: ‘Lạy Chúa! Lạy Chúa!’, mà anh em không làm điều Thầy dạy?” Đây là lời trách yêu nhưng đầy cương quyết. Chúa Giê-su không muốn một thứ đạo đức hình thức, một tôn giáo chỉ có tiếng hô danh Ngài mà không có đời sống thực hành. Ngài không cần những lời tung hô trống rỗng, nhưng muốn một con tim biết lắng nghe và một đôi tay sẵn sàng thi hành. Gọi Chúa là “Lạy Chúa!” phải gắn liền với hành động bước theo Chúa. Danh xưng ấy không thể chỉ nằm trên môi miệng, mà phải thấm vào từng quyết định, từng chọn lựa của đời sống. Nếu không, chúng ta sẽ giống như người xây nhà không nền móng – chỉ cần một cơn lũ tràn qua, tất cả sẽ sụp đổ tan tành.

Và đây chính là trọng tâm của bài Tin Mừng hôm nay: Chúa Giê-su trình bày hai kiểu người – người nghe và thực hành Lời Chúa, và người chỉ nghe mà không sống theo. Hình ảnh so sánh rất cụ thể: người thứ nhất đào sâu và đặt nền móng trên đá – khi bão tố đến, nhà vẫn đứng vững; người thứ hai xây nhà ngay trên mặt đất – khi nước lụt dâng lên, nhà sập đổ tan hoang. Đó là hai kiểu xây dựng đời sống thiêng liêng: hoặc là cắm rễ sâu vào đức tin, hoặc là sống trên cát của cảm xúc, của ảo tưởng và thói quen. Cơn lũ trong dụ ngôn không chỉ là thiên tai vật chất, mà còn là hình ảnh của những thử thách, cám dỗ, khổ đau, biến cố – tất cả những gì có thể làm lung lay niềm tin, giá trị sống và các tương quan. Ai sống bám chặt vào Lời Chúa như nền đá, người ấy không chỉ vững vàng khi mọi sự tốt đẹp, mà còn đứng vững giữa bão giông.

Cuộc đời của Thánh Gio-an Kim Khẩu là một minh chứng hùng hồn cho dụ ngôn mà Chúa Giê-su đã nói. Thánh nhân là người sống khắc khổ, can đảm rao giảng sự thật và không khuất phục trước quyền lực thế gian. Vì dám nói lên chân lý, ngài bị lưu đày, bị chống đối bởi cả vua chúa và hàng giáo sĩ. Nhưng như ngôi nhà xây trên đá, ngài không lay chuyển. Điều làm nên sự vững vàng đó không phải là tài hùng biện, mà là đời sống nội tâm sâu xa, kết hợp mật thiết với Chúa. Ngài không chỉ giảng dạy Lời Chúa, mà còn sống Lời Chúa, và chính sự thống nhất giữa lời nói và hành động đã làm cho ngài trở nên “miệng vàng” trong Hội Thánh.

Ngày nay, chúng ta cũng đang sống trong một thế giới đầy biến động, nơi mà những giá trị truyền thống bị thách thức, nơi nhiều người gọi “Chúa” nhưng sống như thể không có Ngài. Giữa những lời mời mọc sống dễ dãi, hưởng thụ, dối trá, ích kỷ, chúng ta cần chất vấn chính mình: Tôi đang xây dựng đời sống đức tin của mình trên nền tảng nào? Tôi có lắng nghe Lời Chúa cách nghiêm túc không? Tôi có để cho Lời Chúa chiếu sáng những chọn lựa trong đời mình không? Hay tôi chỉ nghe mà không sống, chỉ nói mà không làm?

Bài Tin Mừng hôm nay mời gọi mỗi người Kitô hữu hãy trở về với cốt lõi của đức tin – đó là sống Lời Chúa cách cụ thể và liên tục. Sống đạo không phải chỉ là đi lễ ngày Chúa Nhật, đọc kinh ban sáng ban chiều, nhưng là để cho Lời Chúa trở thành tiêu chuẩn sống, là ánh sáng soi đường mỗi ngày. Người sống đạo thật là người để Chúa thấm vào từng tương quan: biết tha thứ thay vì oán hận, biết nói lời xây dựng thay vì làm tổn thương, biết chia sẻ thay vì khép kín. Một người cha sống Lời Chúa sẽ là điểm tựa cho gia đình. Một người mẹ sống Lời Chúa sẽ truyền đức tin cho con cái không chỉ bằng lời nói, mà bằng cả gương sáng đời thường. Một bạn trẻ sống Lời Chúa sẽ không chạy theo số đông, nhưng biết giữ vững giá trị Tin Mừng giữa một thế giới tục hóa. Chúng ta càng trung thành với Chúa trong những điều nhỏ, thì khi “lũ tràn qua” – khi gặp đau khổ, bệnh tật, thất bại, hiểu lầm – chúng ta sẽ không ngã quỵ, nhưng đứng vững nhờ nền móng là chính Chúa Ki-tô. Sống như thế, cuộc đời mỗi người chúng ta sẽ trở thành một “ngôi nhà vững bền”, không những chống chọi với mọi biến động, mà còn trở thành nơi nương tựa cho những người chung quanh.

Mừng lễ Thánh Gio-an Kim Khẩu, chúng ta không chỉ tôn kính một vị thánh ngôn từ, mà còn là một chứng nhân sống động của Tin Mừng. Chúng ta hãy xin ngài chuyển cầu để chúng ta biết sống điều mình tin, rao giảng điều mình sống, và trở thành những “miệng vàng” của Thiên Chúa trong thế giới hôm nay – không phải bằng hùng biện, nhưng bằng lòng trung tín, tình yêu cụ thể và đời sống ngay thẳng. Xin cho mỗi người chúng ta đừng chỉ xây nhà đức tin trên cát cảm xúc hay thói quen bề ngoài, nhưng biết “đào sâu” và “đặt nền móng” nơi Lời Hằng Sống – là chính Chúa Giê-su, để khi bão táp cuộc đời kéo đến, chúng ta vẫn vững vàng, vẫn trung kiên, và vẫn sinh hoa trái tốt lành trong lòng thế giới.

Lm. Anmai, CSsR