Bất toại ! - Một tiêu chí chọn , gọi, tuyển lựa

BẤT TOẠI !

(Thứ Sáu sau Chúa Nhật I TN – Mc 2,1-12)

Câu chuyện Chúa Giêsu chữa lành cho người bất toại nhờ thân nhân khiêng trên chõng, tháo dở mài nhà của người ta rồi thả xuống, được các Tin Mừng Nhất Lãm tường thuật khá sống động (x.Mc 2,1-12; Mt 9,1-8; Lc 5,17-26)). Kịch tính của câu chuyện được dệt bằng nhiều chi tiết thú vị. Xin có vài phiếm luận mộc mạc.

Thân nhân của người bất toại vì quá yêu thương người thân bệnh tật đã bạo gan tháo dở mái nhà người ta để thả người thân xuống trước mặt Chúa Giêsu vì khi ấy người ta đông quá không thể đến gần Chúa Giêsu bằng cửa chính. Giúp nhau đến với Đấng Cứu Thế trong điều kiện thuận lợi hay trong hoàn cảnh bình thường thì không quá vất vả. Trong hoàn cảnh dịch bệnh hiện nay với nhiều hạn chế, nhiều quy định mạnh tay của Chính Quyền, khi có người cần đến với Chúa thì chúng ta có can đảm làm những gì? Thiếu một chút liều thì chưa thể nói là đã yêu.

Chi tiết thú vị thứ hai đó là sự kinh ngạc của người bất toại và thân nhân cũng như đám đông hôm ấy. Xin một điều mà Thầy Giêsu lại trao ban một điều khác. Dù không nói nhưng ai cũng hiểu là người bại liệt xin ơn được chữa lành khỏi bệnh bất toại thể lý, thế mà Chúa Giêsu là ban ơn tha thứ tội lỗi: “Này con, con đã được tha tội rồi” (Mc 2,5). Tin mừng tường thuật Chúa Giêsu đã từng khẳng định có nhiều trường hợp không được gán ghép sự dữ với tội lỗi như trong trường hợp người mù bẩm sinh mà Người chữa lành (x.Ga 9,1-7) hay như chuyện tháp Silôê đổ xuống đè chết mười tám người (x.Lc 13,1-5). Tuy nhiên dường như trong trường hợp người bại liệt này thì có mối dây liên hệ nào đó giữa tội lỗi và bệnh tật thể lý cũng như trường hợp người bệnh đã mười tám năm tại bờ hồ Bétsaiđa, vì sau đó Chúa Giêsu đã nói rõ: “Này, anh đã được khỏi bệnh. Đừng phạm tội nữa, kẻo lại phải khốn hơn trước!” (x.Ga 5,1-14). Phải chăng Chúa Giêsu muốn chữa bệnh tận gốc? Sự bại kiệt thể lý rất có thể có nguyên nhân từ sự tê bại tâm hồn.

Xin bỏ qua các chi tiết thú vị tiếp theo đó là những xung đột thường xảy ra giữa nhiều người biệt phái và kinh sư với Chúa Giêsu. Hôm ấy họ đã thầm kết án Chúa Giêsu là phạm thượng, vì chỉ một mình Thiên Chúa mới có quyền tha tội. Chi tiết thật thú vị nữa đó là lời chữa lành bệnh bại liệt thể lý làm bằng chứng cho việc tha tội bại liệt tâm hồn mà Chúa Giêsu đưa ra đó là: “Ta truyền cho con: Hãy đứng dậy, vác lấy chõng của con mà đi về nhà!” (Mc 2,11). Khi sự tội lỗi được thứ tha. Khi sự bại liệt đã được chữa lành thì phải tự đảm nhận lấy cuộc sống của mình. Thiên Chúa không chỉ muốn chúng phải tự lập mà còn phải biết liên đới với sự sống và hạnh phúc của tha nhân, nhất là những người nghèo hèn, kém phận bằng hành động thiết thực, cụ thể.

Ngoài xã hội cũng như trong Giáo hội, vẫn có đó không ít người nghĩ rằng: “Nói nhiều sai nhiều; nói ít sai ít; làm nhiều sai nhiều, làm ít sai ít; dấn thân nhiều mất lòng nhiều, dấn thân ít mất lòng ít”. Chính vì thế họ lựa chọn thái độ sống kiểu “khôn ngoan” cách có tính toán đến độ có khi là không nói, không làm gì, khi thời thế và điều kiện chưa thuận lợi. Và thế là nếu có bầu bán hay cấp trên chọn lựa thì thế nào cũng được lòng thượng cấp hay phiếu bầu cao của cử tri. Sống theo kiểu tìm mọi cách để không mất lòng ai là một trong những hình thái của sự bại liệt tâm hồn.

Bạn, tôi, chúng ta đang sợ làm mất lòng những ai đây? Những cái chõng nào tức là những việc đáng làm và nên làm nào mà chúng ta không dám tự mình vác lấy? Xin hãy khiêm nhu tự kiểm xét tâm hồn mình, có sinh động hay đang bị bại liệt cách nào đó? Chân thành và lương thiện một chút thì hẳn chúng ta sẽ dễ nhận ra thôi.

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột

**********

MỘT TIÊU CHÍ CHỌN GỌI – TUYỂN LỰA

(Thứ Bảy sau Chúa Nhật I TN – 1Sm 9,1-4.17-19;10,1a; Mc 2,13-17)

Chuyện nhà đạo: Một ứng viên nào được thụ phong linh mục hay được tấn phong giám mục thì bà con tín hữu thường xác tín đó là người được Chúa chọn. Nếu có ai đó đang tu mà chuyển hướng thì lại nói Chúa gọi thì nhiều mà Chúa chọn thì ít! Đã từng hỏi các bé thiếu nhi trong thánh lễ hôn phối rằng: “Có phải Chúa “bắt” hai anh chị này cưới nhau không?” Các bé vô tư trả lời ngay: “Dạ không”. Kitô hữu trưởng thành đều nhận biết bí tích hôn phối thành sự là do hai anh chị ý thức, tự do tự nguyện kết hôn với nhau. Và cũng chính hai anh chị, (đã lãnh nhận bí tích Thánh Tẩy) là người cử hành bí tích hôn phối.

Xin mạnh dạn khẳng định rằng Thiên Chúa không trực tiếp chọn bất cứ ai vào thừa tác vụ này, thừa tác vụ kia, kể cả thừa tác vụ có thánh chức. Vậy chúng ta hiểu thế nào về lời của Chúa Giêsu: “Không phải các con chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn các con”(Ga 15,16). Chúa Giêsu chọn các môn đệ, các tông đồ là theo nhân tính, vì Tin Mừng tường thuật trước khi chọn lấy mười hai vị đặt làm tông đồ thì Chúa Giêsu đã “thức trắng một đêm cầu nguyện cùng Thiên Chúa” (x.Lc 6,12-16).

Thiên Chúa không trực tiếp chọn người làm vua tiên khởi cho dân Israel mà trao cho tiên tri Samuel. Saolê được xức dầu làm vua Israel nhưng rồi thời gian sau đó ông đã mất ngai vàng vào tay Đavid, cũng là người do tiên tri Samuel chọn và xức dầu. Chúa Giêsu theo nhân tính đã chọn mười hai vị đặt làm tông đồ và trong đó có một vị là Giuđa Iscariốt đã “rời bỏ hàng ngũ” tông đồ. Tin Mừng ngày thứ Bảy sau Chúa Nhật I Thường Niên tường thuật việc Chúa Giêsu chọn gọi Lêvi, một nhân viên thu thuế làm tông đồ (x.Mc 2,12-17). Theo quan niệm người Do thái thời bấy giờ nhân viên thu thuế là hạng người tội lỗi gấp đôi người thường, được xem tương đương như phường “bán thân nuôi miệng”, vì Tin Mừng thường kể tên hai hạng người này đi liền nhau. Saolê mà tiên tri Samuel chọn là một thanh niên cao ráo, đẹp trai chỉ một nỗi là thuộc chi tộc con út của Giacob là Bengiamin.

Thử hỏi dựa vào tiêu chí nào để chọn gọi người phụng sự chương trình Thiên Chúa cách đặc biệt? Qua việc chọn gọi của Chúa Giêsu và tiên tri Samuel thì chúng ta khó tìm tìm thấy điểm chung. Và câu trả lời là “không thấy tiêu chí nào rõ nét”, nghĩa là bất cứ ai cũng có thể được chọn gọi, miễn là họ sau đó đáp ứng được sự tuyển chọn nhờ được huấn luyện.

Xin có thiển ý về việc chọn gọi các ứng sinh vào hàng nam nữ tu sĩ hay linh mục. Phải chăng khi nhiều giáo phận và một số dòng tu đặt tiêu chí “cái bằng Đại học” là quá khe khắt và có thể bất cập? Có đó nhiều thanh niên nam nữ có nhiệt huyết, có khả năng nhưng vì hoàn cảnh nào đó mà không “kiếm được cái bằng Đại học” thì vô tình chúng ta đã loại họ ra khỏi cơ hội sống cống hiến? Trong thực tế tại Việt Nam thì giá trị của tấm bằng Đại học chưa thực sự nói lên điều gì. Phải chăng chuyện “sính bằng cấp” ở ngoài xã hội đã len vào Giáo hội? Hơn nữa khi chọn các ứng sinh thì các giáo phận, các dòng tu đều có kỳ thi tuyển thì tại sao không mở rộng khâu đầu vào để cho có thêm nhiều ứng viên tham gia thi tuyển? Dù không quá khích là bỏ mọi tiêu chí, nhưng thiết nghĩ rằng về trình độ học vấn thì mức “tốt nghiệp phổ thông” là đạt.

Thiên Chúa không trực tiếp chọn gọi, tuyển lựa, nhưng trao cho những vị có thẩm quyền trong Giáo hội chọn gọi các ứng viên làm tông đồ. Ngay đến vị lãnh đạo cao cấp nhất trong Giáo hội Công giáo là Đức Giáo Hoàng, thế mà hiện nay Thiên Chúa vẫn để cho Hồng Y cử tri đoàn cái quyền bầu chọn. Môn đệ không hơn Thầy. Khi có được quyền tuyển chọn thì có đó trách nhiệm phải gánh vác. Xin các vị hữu trách hãy noi gương Thầy Chí Thánh Giêsu.

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột