Tình yêu trao dâng - Yêu Nhau Như Thầy Giê-Su

TÌNH YÊU TRAO DÂNG

Khi nói đến tình yêu, con người chúng ta thường cố công định nghĩa hoặc truy tầm lời giải đáp cho câu hỏi:

tình yêu là cái chi chi,  mà lòng ta mãi khắc ghi trọn thề?

Và rồi, cuộc hành trình đi tìm câu trả lời ấy cứ hoài xa, mất hút dần trong sương mù lan toả, như những đám mây cứ trôi hoài mà không chốn dừng chân. Vậy xin thử cùng tôi, một lần chạm đến tình yêu hơn là đi tìm câu định nghĩa tình yêu; một lần cảm nếm tình yêu hơn là cứ trông mong vô vọng. Thử một lần ôm trọn tình yêu như một giấc mơ chẳng bao giờ nghĩ tới, để rồi được suối nguồn tình yêu – Thiên Chúa – đánh động tâm hồn ta, thúc bách ta, dẫn lối ta đi trên con đường chân lý ngàn thu!

Có lẽ quý anh chị em thắc mắc tại sao tôi dành nhiều dòng lê thê để nói đến tình yêu, mà chẳng đoái hoài gì đến các bài đọc trong Phụng Vụ Thánh Lễ hôm nay? Nhưng nếu quan sát kỹ lưỡng, nhìn ngắm, đặt mình vào Lời Chúa thì chắc hẳn chúng ta sẽ nhận ra được một chủ đề xuyên suốt cả ba bài đọc, đó là Tình Yêu. Đức Giáo Hoàng Phan-xi-cô yêu quý của chúng ta đã từng xác quyết một điều khi Ngài cùng với khách hành hương Rô-ma đọc Kinh Truyền Tin, rằng: “Nền tảng của đời sống Ki-tô hữu không gì khác ngoài lòng bác ái. Và chỉ nhờ tình yêu này, chúng ta mới có thể nhận chìm những sự gớm ghê, nhơ bẩn mà làm hoen úa tâm hồn ta mà thôi”. Nói cách khác, chúng ta được sinh ra từ nguồn cội tình yêu – Thiên Chúa, và hễ ai sống hiệp thông với Thiên Chúa, thì người đó sống trong tình yêu đích thật.

Ở điểm này, chúng ta đừng rút gọn và biến tình yêu thành mô phạm nghiên cứu tâm lý học, mà nên mở rộng con tim, đôi mắt, cảm xúc, và cả ngũ quan để nghiệm ra tình yêu mà Thiên Chúa đã, đang và sẽ dành cho chúng ta “tình yêu ấy là thế này: không phải chúng ta đã yêu mến Thiên Chúa, nhưng chính Người đã thương yêu chúng ta trước, và đã sai Con Một Người đến hy sinh, đền thay vì tội lỗi chúng ta” (x. 1Ga 4, 10). Tình yêu này vượt trên lòng yêu thương cha mẹ-con cái, anh chị em trong gia đình, dòng tộc, và tình bằng hữu (tiếng Hy lạp: philia); tình yêu này cũng trổi vượt hơn tình yêu đôi lứa, nam nữ (tiếng Hy lạp: eros). Nhưng đó là tình yêu kiểu gì mà cao quý, vĩ đại đến như vậy? Câu trả lời rất rõ ràng, cụ thể, và được chính Chúa Giê-su dạy cho chúng ta: “Không có tình yêu nào lớn hơn tình yêu của người thí mạng sống mình vì bạn hữu” (Ga 15, 13). Tình yêu không chỉ bằng ngôn từ, mà được thể hiện một cách sâu xa qua hành động hy sinh cả mạng sống, cả con người của mình vì bạn hữu, vì người mình yêu (tiếng Hy lạp: agape). Hơn nữa, Thiên Chúa mời gọi chúng ta – những người mang danh Ki-tô, là con cái Thiên Chúa – biết sống trọn vẹn tình yêu trao dâng này qua những cử chỉ nho nhỏ nhưng đầy lòng tin yêu chân thành; qua nụ cười tươi đơn sơ, mộc mạc làm sống dậy những tâm hồn trống vắng chơi vơi; qua những lời chào nói giản dị nhưng thấm đượm cả tấm lòng, mang lại sự bình an đích thật; qua hành động ‘ra đi’ phục vụ vì tha nhân, v.v...Nói sao cho hết vô số trạng huống, hoàn cảnh khi chúng ta đáp trả lời mời gọi sống tình yêu trao dâng như Thiên Chúa đã không ngần ngại hy sinh, trao ban cả Con Một Người cho chúng ta. Người đã trở nên con người, mặc lấy xác phàm phải hư mất, vâng phục cho đến chết, và chịu tử nạn để cứu chuộc loài người tội lỗi, mỏng dòn, bất xứng với tình yêu vô biên của Người.

Trong đời sống thường nhật, mỗi khi nhìn lên Thánh Giá với tượng Chúa chịu đóng đanh, tôi thường nghiệm thấy tình yêu trao hiến và ân ban thâm sâu của Thiên Chúa dành cho con người yếu hèn như tôi. Qua cảm nghiệm này, tôi cũng mạo muội xin mời quý ông bà, anh chị em dành chút thời gian hướng nhìn lên Chúa chịu tử nạn trên Thập Tự giá, nơi đó tỏ hiện rõ hai chữ tuy ngắn ngủi nhưng cả vũ trụ này không thể chứa nỗi – T.Y (cây Thập Giá tượng trưng cho chữ T, ‘Chúa chịu đóng đinh’ tượng trưng cho chữ Y), Tình Yêu. Và khi nghiệm được tình yêu này, xin quý ông bà, anh chị em cùng tôi thưa lên hai chữ T.Y (trong tiếng Anh: Thank You, nghĩa là Cảm tạ Chúa, cám ơn Chúa...). Hơn thế nữa, mỗi khi chúng ta làm dấu Thánh Giá, chúng ta ý thức hơn: cuộc đời vỏn vẹn, mong manh, nổi trôi của chúng ta được chạm khắc với Tình Yêu Thiên Chúa Ba Ngôi, nơi ấy chúng ta múc lấy sự sống vĩnh cửu. Và cũng từ nơi ấy, phát sinh tình yêu vị tha, bao dung của mỗi người chúng ta dành cho anh chị em trong gia đình, cộng đoàn, giáo xứ, nơi công sở, ngoài xã hội. Đặc biệt, chúng ta luôn luôn được Tình Yêu trao dâng hướng dẫn, làm ‘kim chỉ nam’ cho mọi tư tưởng, lời nói, hành động, trách nhiệm, nghĩa vụ của chúng ta trong xã hội ngày nay – một xã hội dường như đang chìm sâu trong thế tục, vật chất, lấy đồng tiền, danh vọng, chức quyền làm tiêu chuẩn đánh giá các giá trị tinh thần bất biến; hơn thế nó dường như trở nên thước đo cho các mối tương quan không lành mạnh.

Nguyện xin tình yêu Chúa thúc bách chúng ta ‘lên đường’, rời xa những gian phòng uy nghi, tráng lệ khép kín tâm hồn mình, mà biết ‘ra đi’ chia san, san sẻ tình bác ái, yêu thương trong gia đình trước tiên, kế đến biết liên đới, cảm thông với tha nhân như Thiên Chúa đã không chờ chúng ta đáp trả mà Người lại ‘đi bước trước’ trao ban sự sống, tình yêu cho chúng ta, mặc dầu chúng ta chẳng xứng đáng. Amen!

Lm. Xuân Hy Vọng

========

YÊU NHAU NHƯ THẦY GIÊ-SU

Kính thưa quý cộng đoàn Phụng vụ! Chúng ta cảm tạ Chúa đã yêu thương, chịu chết và sống lại cho chúng ta. Uớc gì niềm vui Chúa phục sinh luôn là kim chỉ nam cho đời sống Ki-tô hữu của mỗi người chúng ta!

Lời Chúa hôm nay nhắn nhủ chúng ta “hãy ở lại trong tình thương của Thầy” (x. Ga 15, 9). Từ đó, Ngài mời gọi mỗi người “yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh (chị) em” (x. Ga 15, 12). Yêu thương như Thầy Giê-su đã yêu là “hy sinh tính mạng mình vì bạn hữu” (x. Ga 15, 13). Một khi mặc lấy cách sống yêu thương này, thì chúng ta ‘ở lại’ hoặc ‘sống trong’ tình yêu của Thầy Giê-su. Và qua đó, chúng ta cảm nhận được tình yêu của Thiên đối với chúng ta như Thánh Gio-an Tông đồ xác tín: “Điều này biểu lộ tình yêu của Thiên Chúa đối với chúng ta là Thiên Chúa chúng ta đã sai Con Một Người đến trong thế gian, để nhờ Ngài mà chúng ta được sống. Tình yêu ấy là thế này: Không phải chúng ta đã yêu mến Thiên Chúa, nhưng chính Người đã thương yêu chúng ta trước, và đã sai Con Một Người đến hy sinh, đền thay vì tội lỗi chúng ta” (1Ga 4, 9-10).

YÊU NHAU NHƯ THẦY GIÊ-SU không phải với tình yêu trừu tượng, hay mang tính văn học triết lý ‘nào ai định nghĩa được tình yêu’ mà tình yêu tận hiến, tha thứ kể cả về chiều rộng, chiều sâu cũng như chiều cao. Thánh Âu-gus-ti-nô khi nói về mức độ của tình yêu thì ngài nói rất chí lý: ‘Mức độ của tình yêu là không có mức độ nào’. Thật vậy, Chúa Giê-su đã yêu thương đến tận cùng, yêu thương đến độ hiến thân mạng sống mình cho nhân loại, trong đó có chúng ta. Ngài yêu thương đến mức chịu chết nhục nhã trên thập tự giá mà không một lời oán trách, hờn căm. Hơn ai hết, Thánh nữ Tê-rê-sa Hài Đồng Giê-su đã sống trọn cuộc đời yêu thương như Thầy Giê-su, mặc cho bị bó hẹp trong bốn bức tường dòng chiêm niệm. Thánh nữ luôn cảm nghiệm sâu sắc tình yêu ấy và tóm tắt qua áng thơ đơn sơ sau:

                             ‘Sống yêu thương là cho đi tất cả,

                             Trên đời này chẳng đòi hỏi công lao.

                             Không tính toán, không kể cho là bao,

                             Vì khi yêu nào có ai suy tính’.

YÊU NHAU NHƯ THẦY GIÊ-SU gắn liền với sự hy sinh tận cùng và tự hiến. Tục ngữ Pháp có câu: ‘Partir, c’est mourir un peu’ (tạm dịch: ‘Lìa xa là chết trong lòng một chút’). Rời xa khiến con người đau khổ và chịu hy sinh mất mát. Tình yêu chân thật cũng đòi hy sinh cho nhau, mà hy sinh càng lớn lao thì tình yêu càng đậm sâu dạt dào. Tác giả Pierre L’Ermite giả định: ‘Nếu muốn biết tình yêu chân thật hay không, hãy cho tình yêu vào máy ép, một khi nó tiết ra dung dịch hy sinh vô vị lợi, đó chính là tình yêu đích thật’. Thầy Giê-su chẳng những hy sinh khiêm hạ “mặc dù là Thiên Chúa, nhưng Ngài đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân…” (x. Pl 2, 6-11), mà còn hiến trao sự sống mình làm giá chuộc cứu đời (x. Mc 10, 45). Yêu là chấp nhận hy sinh, và hy sinh cao cả hơn hết chính là cho đi mạng sống mình như Chúa Giê-su đã dạy cũng như đã làm: “Không có tình yêu nào lớn hơn tình yêu của kẻ hy sinh mạng sống mình vì bạn hữu” (Ga 15, 13).

Nữ văn sỹ Harriet Elisabeth Beecher Stowe (1811-1896) xuất bản cuốn tiểu thuyết nhan đề ‘Uncle Tom’s Cabin’ (tạm dịch ‘Túp lều bác Tom’) thuật lại cuộc đời của một người nô lệ da đen tên là Tom. Arthur Shelby (A-thua Sel-bi), chủ của bác Tom là một trong số hiếm hoi những người chủ da trắng biết thương yêu kẻ nô bộc da đen nhà mình. Đáp lại bác Tom cũng hết sức quý mến, yêu thương và tận tụy phục vụ ông chủ. Tuy nhiên, chẳng may Sel-bi vì làm ăn thua lỗ nên đã nợ món tiền rất lớn. Một tên da trắng khác chuyên buôn bán nô lệ tên là Haley (Ha-li) đã tìm cách nắm thóp ông, hắn giữ các giấy nợ dùng gây áp lực với Sel-bi. Hắn buộc ông phải bán bác Tom cho hắn để thanh toán nợ nần. Thoạt đầu, Sel-bi nhất quyết không chịu, nhưng sau vì một phần bị đe doạ tịch thu tài sản, một phần bác Tom thuyết phục ông cứ bán ông miễn sao giữ được mạng sống và gia đình của ông chủ nhân hậu, nên cuối cùng ông nghẹn ngào làm theo lời bác Tom. Dĩ nhiên, sau đó cuộc đời bác Tom trở nên lao đao khốn đốn lận đận, chịu trăm bề khổ sở rồi bị hai tên thuộc hạ của Legree (Li-gri) đó là Quimbo và Sambo dùng roi quật cho đến chết. Trước khi từ giã cõi đời, bác Tom đã tha thứ cho Quimbo và Sambo. Tuy là người ăn kẻ ở, nô lệ, nhưng bác Tom đã hy sinh cho Shel-bi.

YÊU NHAU NHƯ THẦY GIÊ-SU là nguồn sống, là động lực chính yếu và là cứu cánh của cuộc đời như thi sĩ R.Tagore cảm nhận: ‘Vạn sự đã do Tình yêu sáng tạo, vạn sự được Tình yêu đỡ nâng, vạn sự trở về và bước vào Tình yêu’. Do đó, chúng ta “yêu nhau như Thầy Giê-su” phải khởi sự từ tình mến bạn bè, gia đình, cộng đoàn, tha nhân, vì ‘chúng ta được đặt để vào trong thế giới này một không gian nhỏ bé, ngõ hầu học được cách thức mang đến cho mọi người tia sáng của tình yêu’ (William Blake). Tương tự, Van Gogh khẳng định: ‘Cách thức tốt nhất để nhận biết Thiên Chúa là hãy yêu thương nhiều, yêu mến bạn bè, vợ con…, và bạn sẽ được bước trên nẻo đường đúng đắn trong việc nhận biết Ngài’.

Nguyện cầu: Xin cho chúng con luôn biết yêu thương nhau như Thầy Giê-su Chí Thánh đã thương yêu chúng con đến tận cùng. Amen!

Lm. Xuân Hy Vọng